F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

188www.cgfdejong.nl
De politieke dimensie van de zending bracht Bergema ertoe voortdurend
aandacht te vragen voor recente ontwikkelingen in Azië en Afrika en voor de
problemen waarmee de ontwikkelingslanden te maken hadden. Samen met
anderen publiceerde hij in 1959 het populair-wetenschappelijke Pioniers van
het nieuwe Azië. 59 Het boek geeft een situatietekening van dit werelddeel en
was bedoeld om meer begrip te wekken voor het herlevend nationaal bewustzijn
en de mentaliteit van landen als India, China, Pakistan en Indonesie.
In Onze verhouding tot de jonge staten beschrijft hij, hoe de ARP zich op
grond van haar beginselen zou moeten opstellen tegenover de landen van
Azië en Afrika. Volgens hem moet het streven naar een internationale
rechtsorde niet alleen gebaseerd worden op recht en gerechtigheid, maar ook
op naastenliefde en verantwoordelijkheid. 60
Bergema deelde de opvattingen van Hendrik Kraemer over de principiële
discontinuïteit tussen de boodschap van het evangelie en de niet-christelijke
godsdiensten. Aanhangers van deze religies moeten zich tot God bekeren en
zich onderwerpen aan de openbaring Gods in Christus. Hun godsdienstig
leven moet geheel opnieuw geboren worden. Anders dan Kraemer hechtte
hij wel veel waarde aan voorstellingen en gedachten in de niet-christelijke
religies, die volgens hem vrucht waren van Gods algemene openbaring.
Door het totalitaire karakter van deze religies worden zij verwrongen in
ongerechtigheid en leugen, zodat zij hoogstens als antithetische aanknopingspunten
bij de prediking van het evangelie kunnen dienen. Indien een
aanhanger van een niet-christelijke religie echter tot God is bekeerd, dan
kunnen deze oude voorstellingen en gedachten op God worden gericht en als
legitieme waarheidselementen in het christelijke leven worden geïntegreerd.
61
Voor wat Bergema’s relatie tot de islam betreft verwijs ik naar het artikel
van dr. D.C. Mulder in dit boek. Hij had veel belangstelling voor de islam,
maar heeft weinig over deze godsdienst gepubliceerd. Hij pleitte dikwijls
voor de dialoog tussen christenen en moslims ter bevordering van meer
onderling begrip. Toch wilde hij niet spreken van een gemeenschappelijk
geloof in God, omdat hij te veel fundamentele verschillen tussen islamitische
59 H. Bergema e.a., ed., Pioniers van het nieuwe Azië. Franeker, z.j. [1959]. Bergema schreef
zelf het inleidende hoofdstuk, “Het nieuwe Azië”, Ibidem, 15-72.
60 H. Bergema, Onze verhouding tot de jonge staten. ’s-Gravenhage, 1964.
61 H. Bergema, “Continuïteit en discontinuïteit. Enkele beschouwingen naar aanleiding van
‘Religion and the Christian Faith’ van prof. dr.. H. Kraemer”, Vox Theologica 27 (1956-
1957) 171-179; vgl: het door hem opgestelde rapport over Oost-Sumba (Karuni 1939,
archief Sumba-zending).