F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

18www.cgfdejong.nl
uiteindelijk aan land. Na verloop van tijd werden ze opgehaald en konden ze
naar Australië terugkeren. De vrouw en kinderen van de Controleur konden
met hen mee naar Australië vluchten. Er was nog sprake van dat Leneke, het
oudste dochtertje van Henny en Jitske ook met hen mee zou gaan. Zij was
twaalf jaar oud en men wilde haar beschermen tegen de Japanners. Maar dit
is niet doorgegaan – Leneke zelf wilde niet scheiden van haar familie en
bleef. Ook de twee Amerikanen overleefden de landing. Het toestel was in
de drassige sawa’s terecht gekomen. De deur van het toestel moest met
karbouwen open getrokken worden. De piloot en zijn navigator werden later
krijgsgevangen gemaakt.
Concentratiekamp: 1942-1945
Nadat Java begin maart 1942 had gecapituleerd, werden ook de afgelegen
eilanden geconfronteerd met de Jappen (zoals wij de Japanners altijd noemden).
Half mei landden ze op Sumba. De Controleur van Sumba wachtte de
Japanners in vol ornaat op voor de overgave, maar hem werd al meteen z’n
pet afgeslagen en de tressen van zijn uniform gerukt. Alle Nederlanders
werden opgepakt. Eerst de mannen, daarna de vrouwen en kinderen. Vanuit
heel Oost-Indonesië werden ze per boot naar Zuid-Celebes gebracht. Daar
hadden de Jappen afzonderlijke kampen opgezet: voor de krijgsgevangenen,
voor de (burger) mannen en voor de vrouwen met kinderen. Henny kwam
terecht in Pare-Pare.
Tijdens de internering bleef Henny actief. Veel geïnterneerden konden hun
‘beroep’ blijven uitoefenen, ook al moest dat vaak in het geheim. Henny gaf
geschiedenis aan de ‘H.B.S.’, gaf belijdeniscatechisatie en preekte. Tijdens
het werken in de kamptuinen bereidde Henny zijn lezingen over godsdienst,
filosofie en geschiedenis voor. Hij heeft er heel wat gehouden. De kunstschilder
en kampgenoot W.G. Hofker getuigde daar onder andere nog van:
“Wel woonde ik voortreffelijke lezingen bij van dr. Van Baal en ds. Bergema
…”.
In het kamp werkte Henny de plannen uit voor de theologische opleiding in
Makassar. Dit moest een opleiding voor heel Oost-Indonesië worden en
verschillende protestantse zendingsgenootschappen zouden daarbij betrokken
worden. Daartoe werden al afspraken gemaakt. De eenheidsgedachte in
het kamp was groot. En velen reageerden na de oorlog met afschuw op het
bericht dat er in Nederland in oorlogstijd juist een scheuring had plaats
gevonden in de Gereformeerde Kerken.