F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

164www.cgfdejong.nl
Het was aanvankelijk allerminst duidelijk of de Republiek de missie wel
officieel wilde ontvangen, want dat zou erkenning door Yogyakarta van de
Deelstaat Oost-Indonesië en daarmee impliciet van de federatiegedachte
inhouden. Doch sinds de radio-uitzending van 8 januari 1948 vanuit Yogyakarta
was dit probleem opgelost. Dacht men.
Het bezoek van de delegatie aan Yogyakarta en Surakarta (Solo) en omgeving
duurde ruim een week, van 18 tot 29 februari 1948. Gedurende deze tijd
werden de delegatieleden door verschillende regeringsorganen, politieke
partijen, stads- en streekbesturen en een aantal instellingen als ziekenhuizen,
universiteiten en scholen ontvangen. 104 Het bezoek begon met een korte,
formele ontvangst door Soekarno op de dag van aankomst. Iets meer ontspannen
ging het er ’s avonds aan toe, toen de delegatie een speciaal voor
haar belegde buitengewone vergadering van de Dewan (raad) van een der
twee daerah istimewa binnen de Republiek, Yogyakarta, bijwoonde (de
andere, na de oorlog minder belangrijke daerah istimewa was Surakarta).
Deze raad had in politiek opzicht weinig betekenis, daar de macht in de
Republiek in handen lag van de president, de ministerraad, het parlement en
de generale staf van het republikeinse leger. Misschien lag het daaraan dat
er enige gelegenheid bestond tot dialoog en uitwisseling van standpunten.
Mononutu vertelde in zijn toespraak iets over het Oost-Indonesië en ging in
op de gemeenschappelijke taak van allen om een nieuw Indonesië op te
bouwen, waarop vanuit de Dewan zowaar enkele informatieve vragen werden
gesteld – waaruit overigens niet alleen belangstelling voor Oost-Indonesië
bleek maar ook en vooral grote onbekendheid met dat deel van het
eilandenrijk. Dergelijke belangstelling werd echter niet getoond tijdens de
ontvangst van de delegatie door de republikeinse regering, die hierop volgde.
Wel kreeg Mononutu de gelegenheid enkele grieven en vragen naarvoren te
brengen. Moh. Hatta, die als gastheer optrad, beloofde dat het kabinet die in
“ernstige overweging” zou nemen. Meer kon er niet af. De eerste dag werd
besloten met een diner, dat door Soekarno aan de gasten werd aangeboden.
Bergema verkeerde even in de hoogste kringen, doch liet zich geen rad voor
de ogen draaien. Hij noteerde in zijn dagboek: “de president kwam door de
zij-ingang binnen. Ik stond het eerst in de rij. Hij kwam met zijn vrouw dus
104 De reis ging op 18 febr. vanuit Jakarta naar Yogyakarta, 21 febr. naar Klaten, 22 febr. naar
Solo, 23 febr. naar Madiun, Sarangan en terug naar Yogyakarta, 26 febr. naar Kaliurang,
27 febr. naar Yogyakarta, 29 febr. naar Jakarta. Na een verblijf in Jakarta waarin de
delegatie aan Van Mook verslag uitbracht, vertrok men op 6 maart per schip uit Jakarta om
via Semarang en Surabaya, en (Bergema) na een bezoek aan Malang naar Makassar terug
te keren, waar men op 10 maart arriveerde.