F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

148www.cgfdejong.nl
wanneer ze de gemeenschap in Christus alleen erkenden met degenen die het
standpunt van de Republiek omarmden.
Hoewel de vergadering het misschien wat scherper formuleerde dan Bergema
gewild had, drong hij ook hierna bij verschillende gelegenheden erop aan
kritisch te blijven tegenover de Indonesische broeders en zusters. De Nederlandse
kerken en zendingen moesten voet bij stuk houden, zodat men in
Indonesië zou weten waaraan men toe was. Ze moesten de Indonesiërs niet
als kleine kinderen behandelen, zoals zo velen in Nederland deden die hen
in de watten legden en niets verkeerds bij hen zagen, alles vergoelijkten en
altijd maar schuldbelijdenis deden. Dat was bijvoorbeeld de grote fout
geweest van de jongerenconferentie te Oslo in juli 1947, want daar was door
de Nederlandse delegatie eenzijdig schuld beleden – waarvan in Indonesië
onmiddellijk misbruik werd gemaakt, onder meer door te trachten via de
pers de Nederlandse kerken tegen hun regering op te zetten. 62 Als de Indonesiërs
maar wel wisten dat men hun bestwil zocht en dat hun streven naar
vrijheid en onafhankelijkheid als billijk erkend werd, althans zolang dat
streven zich bewoog binnen door God gestelde grenzen.
Het parlementair bedrijf: enkele aspecten
Fractievorming
Terug naar de lokale politiek. In het parlement vormden de vertegenwoordigers
van de daerah en de belangengroepen enkele in de loop der tijd groeiend
aantal “fracties” van geestverwanten, 63 al waren er ook leden die zich bij
geen enkele fractie aansloten. Afhankelijk van de parlementaire agenda en
zijn eigen politieke doelstellingen trachtte Bergema steun te vinden bij
andere groepen en personen in het parlement. Meestal bleek dit wegens de
uiteenlopende deelbelangen een moeizame en tijdrovende aangelegenheid.
Ten aanzien van de vraag die onmiddellijk na de opening der zittingen in
april 1947 in het parlement aan de orde kwam, of het voldoende was als een
kabinet op een meerderheid in het parlement kon steunen dan wel in zijn
samenstelling een getalsmatige afspiegeling moest zijn van alle groepen,
stromingen en daerah in het parlement, nam Bergema een uitgesproken
62 Voor die conferentie, zie doc. 2 in de Bijlagen in De Jong, De Gereformeerde zending in
Midden-Java.
63 Zie noot 6. Waren er tijdens de eerste zitting in 1947 twee fracties, in 1949 waren er vijf.
Voor een overzicht zie Anak Agung, Negara Indonesia Timur, 809-810.