F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...
F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ... F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...
122www.cgfdejong.nl komst van het theologisch onderwijs voorwerp van uitvoerige discussies geweest tussen docenten van verschillende opleidingsscholen in Oost-Indonesië. Na de Japanse tijd kwam Bergema in december 1945 met een rapport over het theologisch onderwijs in Oost- Indonesië. 186 Het behandelde aard en karakter van het gewenste (middelbaar theologisch) onderwijs, de grondslag van het onderwijs, de leerstof, de methode van onderwijzen en opmerkelijk veel over de spirituele vorming van de leerlingen. Bergema’s ideeën werden overgenomen en uitgewerkt met het oog op het theologisch onderwijs in geheel Indonesië. 187 Een en ander was de reden dat Bergema door de Conferentie van zendingsarbeiders in Jakarta in augustus 1946 aangewezen werd om voorbereidingen te treffen voor de stichting van een oecumenische theologische school te Makassar. Dat gebeurde, in goede samenwerking met anderen. Tijdens de kerkelijke Malino-conferentie stelde de voorbereidingscommissie voor om voor de theologische school geen afzonderlijke grondslag te formuleren, maar als zodanig te beschouwen de belijdenissen van de Indonesische kerken die bij de oprichting van deze school betrokken waren. Wel achtte de commissie het noodzakelijk de docenten te binden aan een formule voor het theologisch onderwijs, opdat het onderwijs metterdaad zou plaatsvinden op de basis van de genoemde confessies. De commissie was van mening dat in de grondslag voor het onderwijs drieërlei perspectief zou moeten voorkomen; een belijdenis ten aanzien van de Heilige Schrift, de Drie-eenheid en over Jezus Christus. 188 De voorbereidingscommissie, lees: Bergema, had reeds een voorstel geformuleerd dat vervolgens op 24 maart 1947 door de vergadering werd goedgekeurd. Het luidde: 1. Wij geloven dat de ware en volkomen heilsweg aan ons is geopenbaard door God, in de Schriften van het Oude en Nieuwe Testament, het woord van God, als een richtsnoer voor geheel ons leven. 2. Wij geloven in één God, Vader, Zoon en Heilige Geest. 3. Wij geloven dat God, op grond van zijn genade ons zijn enige Zoon heeft geschonken, Jezus Christus, waarachtig God en waarachtig mens. Hij is onze enige en volkomen Zaligmaker, onze Heer, wiens lichaam 186 [H. Bergema], “Rapport van de Commissie voor de eenheid van theologische opleiding”, stencil Zendingsconsulaat, S.46.3, Makassar, 1945. 187 G.P.H. Locher, A.J. Rasker, J. Verkuyl, “Rapport” [van het overleg tussen vertegenwoordigers van de Protestantse kerk in Indonesië, de STT Jakarta, Zendingsconsulaat en Noodcommissie], Jakarta 15 mei 1945, in ISGIT, (Arch. Madj. Keristen) I/1/2. 188 Zie Bergema, “Kwartaaloverzicht”, II.
www.cgfdejong.nl verbroken en wiens bloed vergoten is voor de vergeving van onze zonden en die ten derde dage waarlijk is opgestaan van de doden. Ook al zullen sommigen onder de hedendaagse lezers deze voor de docenten bindende belijdenisformulering nogal massief vinden, het voorstel van de voorbereidingscommissie was verstandig. Het hield rekening met de gevoeligheden van de westerse partnerkerken juist op het punt van gezamenlijk theologisch onderwijs. Dogmatische verschillen vormden nu eenmaal een steen des aanstoots op de weg naar eenheid. Zouden er geen waarborgen gegeven worden dat het onderwijs metterdaad zou plaats vinden op de basis van de genoemde confessies, dan zou deelname voor de Gereformeerde Kerken in Nederland en mogelijk voor andere Nederlandse kerken en zendingsinstanties van gereformeerde signatuur bezwaarlijk kunnen zijn. Ongetwijfeld is dit de reden geweest dat de commissie deze gedetailleerde grondslag voor het onderwijs aan de theologische school voorstelde. In dat licht moet ook het besluit gelezen worden dat kerken een eigen docent konden benoemen voor die vakken die dogmatisch gevoelig lagen. Het lijkt mij duidelijk dat in deze grondslagproblematiek de westerse partnerkerken te nadrukkelijk domineerden en aan sommige van hun partnerkerken in Indonesië iets oplegden dat niet in overeenstemming was met het eigen voelen. Althans dat blijkt uit één van de conferentieverslagen: Met grote aandacht hebben wij geluisterd, toen delegatie na delegatie zich uit moest spreken over deze belangrijke beslissing. Zouden de Gereformeerde Kerken, op Soemba werkend, de Christelijk Gereformeerden en de Bonders, die onder de Sadan Toraja’s arbeiden, hun dogmatische bezwaren opzij weten te zetten en medewerking verlenen? Duidelijk was, dat persoonlijk al de voorgangers uit deze gebieden niets liever wilden dan ja zeggen en zich daartoe soms ook lieten verleiden, al bleek dan steeds, dat zij hadden bedoeld: “áls mijn kerk en zending er mee akkoord gaan”. Het blijkt dat de schrijver van dit verslag, ds. Gramberg van Bali, 189 het goed gezien heeft: de beide Toraja-kerken konden hun toezeggingen niet gestand doen, juist door een gebrek aan medewerking van de zijde van hun overzeese 189 Th.B.W.G. Gramberg, “Kerkelijk oecumenisch leven in oost-Indonesië. De Conferentie in Makassar, Maart 1947”, in Nederlandsch Zendingsblad, 30 (1947) 53vv, 66vv, 74vv (67). 123
- Page 71 and 72: www.cgfdejong.nl ma nauw met hem mo
- Page 73 and 74: www.cgfdejong.nl waarin met andersg
- Page 75 and 76: www.cgfdejong.nl massale werklooshe
- Page 77 and 78: www.cgfdejong.nl verslag over Kebum
- Page 79 and 80: www.cgfdejong.nl van haar. 65 Dit w
- Page 81 and 82: www.cgfdejong.nl in korte tijd gewe
- Page 83 and 84: www.cgfdejong.nl In deze artikelen
- Page 85 and 86: www.cgfdejong.nl Dit gold ook voor
- Page 87 and 88: www.cgfdejong.nl zich thuis in de k
- Page 89 and 90: www.cgfdejong.nl Yogya werkzaam war
- Page 91 and 92: www.cgfdejong.nl ningen gemaakt en
- Page 93 and 94: www.cgfdejong.nl voor het onderwerp
- Page 95 and 96: www.cgfdejong.nl slechts acht geïn
- Page 97 and 98: www.cgfdejong.nl de missionair pred
- Page 99 and 100: www.cgfdejong.nl tussen de vakken i
- Page 101 and 102: www.cgfdejong.nl Meer nog dan de co
- Page 103 and 104: www.cgfdejong.nl brander kende hij
- Page 105 and 106: www.cgfdejong.nl rie, die de uitspr
- Page 107 and 108: www.cgfdejong.nl speeld. 158 In Par
- Page 109 and 110: www.cgfdejong.nl alleen de boodscha
- Page 111 and 112: www.cgfdejong.nl Madjelis Keristen
- Page 113 and 114: www.cgfdejong.nl Indië”. 168 Ook
- Page 115 and 116: www.cgfdejong.nl regionale eenheid,
- Page 117 and 118: www.cgfdejong.nl aangebroken. Reeds
- Page 119 and 120: www.cgfdejong.nl Ds. S. Marantika,
- Page 121: www.cgfdejong.nl hoe zwaar en moeil
- Page 125 and 126: www.cgfdejong.nl Deelstaat Oost-Ind
- Page 127 and 128: www.cgfdejong.nl nog steeds geen mo
- Page 129 and 130: Henny Bergema: een Anti-Revolutiona
- Page 131 and 132: www.cgfdejong.nl van het zendingswe
- Page 133 and 134: www.cgfdejong.nl bied van het gehel
- Page 135 and 136: www.cgfdejong.nl gemeenschap in Oos
- Page 137 and 138: www.cgfdejong.nl Na een onrustige p
- Page 139 and 140: www.cgfdejong.nl stelsel ook aan 34
- Page 141 and 142: www.cgfdejong.nl dictatoriale neigi
- Page 143 and 144: www.cgfdejong.nl vereiniteit over I
- Page 145 and 146: www.cgfdejong.nl een kleine minderh
- Page 147 and 148: www.cgfdejong.nl ondertekenden. Voo
- Page 149 and 150: www.cgfdejong.nl standpunt in. Met
- Page 151 and 152: www.cgfdejong.nl De “Nederlandse
- Page 153 and 154: www.cgfdejong.nl wijze word ik gedw
- Page 155 and 156: www.cgfdejong.nl mad Kaharoedin, de
- Page 157 and 158: www.cgfdejong.nl machtige Madjelis
- Page 159 and 160: www.cgfdejong.nl De Federalistische
- Page 161 and 162: www.cgfdejong.nl Deelstaat Oost-Ind
- Page 163 and 164: www.cgfdejong.nl ondanks alle retor
- Page 165 and 166: www.cgfdejong.nl het eerst op ons a
- Page 167 and 168: www.cgfdejong.nl van rijst, maïs,
- Page 169 and 170: www.cgfdejong.nl doven van allerlei
- Page 171 and 172: De benoeming Bergema als hoogleraar
122www.cgfdejong.nl<br />
komst van het theologisch onderwijs voorwerp van uitvoerige discussies<br />
geweest tussen docenten van verschillende opleidingsscholen in Oost-Indonesië.<br />
Na de Japanse tijd kwam Bergema in december 1945 met een<br />
rapport over het theologisch onderwijs in Oost- Indonesië. 186 Het behandelde<br />
aard en karakter van het gewenste (middelbaar theologisch) onderwijs, de<br />
grondslag van het onderwijs, de leerstof, de methode van onderwijzen en<br />
opmerkelijk veel over de spirituele vorming van de leerlingen. Bergema’s<br />
ideeën werden overgenomen en uitgewerkt met het oog op het theologisch<br />
onderwijs in geheel Indonesië. 187 Een en ander was de reden dat Bergema<br />
door de Conferentie van zendingsarbeiders in Jakarta in augustus 1946<br />
aangewezen werd om voorbereidingen te treffen voor de stichting van een<br />
oecumenische theologische school te Makassar. Dat gebeurde, in goede<br />
samenwerking met anderen.<br />
Tijdens de kerkelijke Malino-conferentie stelde de voorbereidingscommissie<br />
voor om voor de theologische school geen afzonderlijke grondslag te formuleren,<br />
maar als zodanig te beschouwen de belijdenissen van de Indonesische<br />
kerken die bij de oprichting van deze school betrokken waren. Wel achtte de<br />
commissie het noodzakelijk de docenten te binden aan een formule voor het<br />
theologisch onderwijs, opdat het onderwijs metterdaad zou plaatsvinden op<br />
de basis van de genoemde confessies. De commissie was van mening dat in<br />
de grondslag voor het onderwijs drieërlei perspectief zou moeten voorkomen;<br />
een belijdenis ten aanzien van de Heilige Schrift, de Drie-eenheid en<br />
over Jezus Christus. 188 De voorbereidingscommissie, lees: Bergema, had<br />
reeds een voorstel geformuleerd dat vervolgens op 24 maart 1947 door de<br />
vergadering werd goedgekeurd. Het luidde:<br />
1. Wij geloven dat de ware en volkomen heilsweg aan ons is geopenbaard<br />
door God, in de Schriften van het Oude en Nieuwe Testament, het<br />
woord van God, als een richtsnoer voor geheel ons leven.<br />
2. Wij geloven in één God, Vader, Zoon en Heilige Geest.<br />
3. Wij geloven dat God, op grond van zijn genade ons zijn enige Zoon<br />
heeft geschonken, Jezus Christus, waarachtig God en waarachtig mens.<br />
Hij is onze enige en volkomen Zaligmaker, onze Heer, wiens lichaam<br />
186 [H. Bergema], “Rapport van de Commissie voor de eenheid van theologische opleiding”,<br />
stencil Zendingsconsulaat, S.46.3, Makassar, 1945.<br />
187 G.P.H. Locher, A.J. Rasker, J. Verkuyl, “Rapport” [van het overleg tussen vertegenwoordigers<br />
van de Protestantse kerk in Indonesië, de STT Jakarta, Zendingsconsulaat en Noodcommissie],<br />
Jakarta 15 mei 1945, in ISGIT, (Arch. Madj. Keristen) I/1/2.<br />
188 Zie Bergema, “Kwartaaloverzicht”, II.