F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

116www.cgfdejong.nl
Ds. W.J. Rumambi 176 uit de Minahasische kerk (GMIM), ds. E. Durkstra uit
de Timorkerk-in-oprichting (Gereja Masehi Injili Timor, GMIT) en ds. F.H.
de Fretes van de Molukse kerk (Gereja Protestan Maluku, GPM) lieten er
geen gras over groeien. Terstond na afloop van de conferentie riepen zij de
deelnemers uit Oost-Indonesië bijeen om afspraken te maken voor een
conferentie voor kerken en zending in dat gebied, te houden in maart 1947.
Als doel werd geformuleerd het zichtbaar maken van de eenheid van de
kerken en kerken-in-oprichting het vormen van een of meerdere raden van
kerken in de Grote Oost als deelraden van de Raad van Kerken in Indonesië.
W.J. Rumambi werd gekozen als secretaris van de voorbereidingscommissie.
Ook Bergema nam in de commissie zitting. Aan de zijde van de jonge
Indonesische predikanten was Rumambi de stuwende kracht. Hij was er diep
van overtuigd dat het streven naar eenheid der kerken een daad van gehoorzaamheid
was aan Gods wil. De grond van al ons streven in deze tijd om de
christelijke eenheid tot stand te brengen is de wil van God, merkte hij eens
op; als wij dat niet doen, dan zondigen wij voor het aangezicht van God. 177
Daarnaast was er voor hem nog een ander motief. Hij merkte op dat tijdens
de afgelopen oorlog de Heer hen geopenbaard had hoe groot de chaos in de
wereld was, de onderlinge haat en de verbitterde strijd, en hij vroeg zich af
of het nu niet een roeping van God was aan zijn kerk om op alle terreinen
des levens een rechtvaardige orde te creëren. Maar hoe zou dat kunnen als de
kerken niet eerst orde hadden geschapen in hun eigen huis? Het ging er niet
om een partij op te richten, noch om wereldlijke macht te verwerven of om
één superkerk in het leven te roepen, maar om eenheid en eenheid des geestes
tot stand te brengen tussen de kerken, aldus Rumambi.
Evenals Rumambi had Bergema zich doen kennen als een pleitbezorger van
de kerkelijke eenheid en als een man met een oecumenische openheid. Hij
beschouwde een oecumenische levenshouding als “een der meest wezenlijke
bestanddelen van het Christelijk geloofsleven en een noodzakelijk kenmerk
van een levende kerk van Christus”. 178 Heel scherp zag hij dat wat betreft de
eenheid der kerken in Indonesië de kairos, het godgegeven ogenblik, was
176 W.J. Rumambi (1916-1984), behoorde tot de eerste lichting afgestudeerden van de HThS
te Jakarta. Zie voor hem Scott W. Sunquist ed., A Dictionary of Asian Christianity (Grand
Rapids etc., 2001) 717-718; Ds. W.J. Rumambi, Setelah fajar merekah [herdenkingsboek
uitg. d. A. Katoppo et al.], Jakarta: Pustaka Sinar Harapan, 1994.
177 Zie voor dit en de volgende aanhalingen W.J. Rumambi, “Gerakan keesaan Keristen di
Indonesia” [de christelijke eenheidsbeweging in Indonesië], redevoering 24 september
1946 te Makassar, in ISGIT I.1.c. Vgl. ook Holtrop, Selaku perintis jalan, 18v, aant. 31-33.
178 H. Bergema, “Over den nauwen samenhang tusschen zending en oecumenisme”, in De Opwekker,
79 (1934) 197-206, 268-278, 360-398 (198).