F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

www.cgfdejong.nl
regionale eenheid, hetzij voor een eenheid die alle Indonesische christenen
zou omvatten.
De naoorlogse situatie
Ook te Makassar werden zulke plannen gesmeed. Binnen de kring van
degenen die voor de oorlog waren samengekomen in de LZR en voor een
groot deel gezamenlijk geïnterneerd waren geweest te Pare-Pare in Zuid-
Sulawesi, bestond het plan de LZR om te bouwen tot een “lichaam dat uiting
zal geven aan het oecumenisch besef”. 172 Dit lichaam zou het werk moeten
coördineren van de lectuurvoorziening in Oost-Indonesië, het werk van de
gezondheidszorg en dat van de theologische opleiding waarvoor de plannen
reeds in Pare-Pare door Henny Bergema en andere zendingsarbeiders waren
ontworpen. Bergema zou van dit oecumenische lichaam de fulltime secretaris
moeten worden – men dacht nu eenmaal nog steeds Europa-centrisch.
Deze plannen kwamen ter sprake op de Conferentie van Zendingsarbeiders
te Batavia, gehouden 10 tot 20 augustus 1946, 173 die niet alleen door Europese
zendingsarbeiders werd bijgewoond maar, en dit is van het grootste
belang geweest voor de geschiedenis waarover wij spreken, ook door een
aantal predikanten van de Minahasische, de Molukse en de Timorese kerken.
Tijdens de conferentie te Batavia werd uitvoerig van gedachten gewisseld
over de toekomst van de oecumenische beweging in Indonesië. Grote aandacht
kreeg een nota van zendingsconsul mr. M. de Niet, die een blauwdruk
gaf van een op te richten Christen Raad in Indonesië. 174 Nadrukkelijk stelde
de conferentie vast, dat het richtpunt van het oecumenisch samengaan zou
moeten zijn de ene kerk in Indonesië, in een verre of nabije toekomst.
De politieke omstandigheden waren op dat moment voor de vorming van één
raad van alle kerken in geheel Indonesië niet gunstig. Daarom deed de
conferentie een oproep uitgaan tot de kerken en de kerken-in-oprichting in
Oost-Indonesië en Kalimantan, waar de politiek-militaire situatie een oecumenisch
samengaan van kerken niet in de weg stond. Zij spoorde deze
kerken aan een conferentie te organiseren om hun oecumenisch samengaan
“duidelijk vast te leggen”. 175
172 J.C. Brokken aan zijn collega’s in Oost-Indonesië, 24 juli 1947, in ISGIT I, 1. c.
173 Zie J.C. Hoekendijk, Zending in Indonesië. Verslag en rapporten van de Zendingsconferentie
te Batavia, gehouden van 10-20 Augustus 1946. ’s-Gravenhage, 1946.
174 M. de Niet, “Oecumenische samenwerking in Indonesië”, (stencil van het zendingsconsulaat),
Jakarta (december) 1945. Deze nota was het product van gedachtewisseling tijdens
de periode van internering in het Cimahi-kamp.
175 Hoekendijk, Verslag, 63.
115