F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ... F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

16.09.2013 Views

112www.cgfdejong.nl verband was de conferentie van de World’s Student Christian Federation (WSCF) in Citeurup in 1933, waarvan Kraemer schreef “zelden een vruchtbaarder en bewogener samenzijn meegemaakt” te hebben. 165 Hier werd de Aziatische context zichtbaar van de zelfstandigwording der kerken en het verlangen naar eenheid in Indonesië. Van niet minder belang voor de groei van het oecumenisch bewustzijn was de stichting van de Hogere Theologische School (HThS, de huidige Sekolah Tinggi Theologia (STT) te Jakarta) in 1934. Bij de opening wees Kraemer op de betekenis die de school voor de oecumene zou kunnen hebben. Hij merkte onder meer op: Het zal in de toekomst van het grootste gewicht kunnen worden voor een krachtige en onversplinterde ontwikkeling der Inheemsche Protestantsche Christenheid, wanneer de om geografische en ethnische redenen afzonderlijke Inheemsche Kerken in de Hoogere Theologische School, als de plaats voor de godsdienstige, theologische en ambtelijke vorming harer leiders, [cursivering Kraemer] een centrum van eenheid en samenwerking hebben! 166 Inderdaad hebben veel abituriënten van de HThS een belangrijke bijdrage geleverd aan de oecumenische beweging in Indonesië. De Wereldzendingsconferentie te Tambaram (Madras, India) in 1938 markeert in de geschiedenis van de oecumene in Indonesië een overgang. Een blik op de samenstelling van de groep die afgevaardigd werd naar Tambaram 167 leert dat – voor de eerste maal in de geschiedenis – het merendeel der afgevaardigden Indonesiër was. Wij zien tevens dat de oecumenische gedachte ingang gevonden had in allerlei kringen, groepen en bewegingen in de Indonesische christenheid. In dat opzicht betekende “Tambaram” een hoogtepunt. Het proces van bewustwording van de oecumenische roeping was tot een voorlopige afsluiting gekomen en het eerste Indonesische kader – enkelen van degenen die in Tambaram waren zouden straks de DGI ten doop houden – stond gereed de leiding in de kerken over te nemen. Terstond na terugkeer van de afgevaardigden uit Tambaram, in de eerste maanden van 1939, begon het overleg over een meer structurele vormgeving van de oecumene in een “Raad van Kerken en Zending in Nederlandsch- 165 Voor een verslag van deze bijeenkomst zie Selaku perintis jalan, 9v, aant. 6. 166 Zie H. Kraemer, “Openingsrede, gehouden ter gelegenheid van de officieele opening der Hoogere Theologische School te Buitenzorg”, in De Opwekker, 79 (1934) 446-456 (452). 167 Zie voor de namen Holtrop, Selaku perintis jalan, 11, aant. 8.

www.cgfdejong.nl Indië”. 168 Ook al heeft deze Raad door allerlei oorzaken nooit gefunctioneerd en ook al heeft de DGI die in 1950 werd opgericht zich nadrukkelijk gepresenteerd als een Raad van Kerken, toch mag men het overleg rond de Raad van Kerken en Zending dat in 1939 op gang gebracht werd, beschouwen als een eerste stap in de richting van de organisatorische vormgeving van de eenheid der kerken in Indonesië. Om te begrijpen hoe het tot de oprichting van de Madjelis Keristen als uitdrukking van die eenheid in Oost-Indonesië is gekomen, is het nodig aandacht te geven aan de bijzondere ontwikkelingen die de oecumenische beweging in Oost-Indonesië heeft doorgemaakt. 169 De Locale Zendingsraad De Wereldzendingsconferentie te Jeruzalem in 1928 wekte ook onder vertegenwoordigers van de zending in Indonesië het verlangen te komen tot een nationale zendingsraad, als overlegorgaan voor allen die betrokken waren bij het zendingswerk in Indonesië en als “adres” voor de IMC in Indonesië. Door verschil van opvatting over de betekenis van de band van deze raad met de IMC is het niet zover gekomen. Wel werd, op grond van de suggestie van het Zendingsconsulaat en na overleg tussen verschillende zendingsinstanties, te Makassar de Locale Zendingsraad (LZR) gevormd, waarin een aantal zendingsinstanties vertegenwoordigd waren: de Zending van de Protestantse Kerk te Makassar, het Leger des Heils te Makassar, de Zending der Gereformeerde Kerken in Indonesië, de Amerikaanse Zending (Kemah Injil of Christian and Missionary Alliance, CMA) te Makassar, de Zending der Christelijke Gereformeerde Kerken (Mamasa), de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) in Torajaland, het Nederlands Zendelinggenootschap (NZG) in Midden-Sulawesi, de Nederlandse Zendingsvereniging (NZV) in Zuidoost-Sulawesi en de Zending der Protestantse Kerk op Timor. Het doel van de Locale Zendingsraad was onder andere: “De bevordering van onderlinge gemeenschap en der eendrachtige samenwerking tussen de aangesloten zendingen en de aan haar zorgen toebetrouwde Inlandsche Christenen ...”. 170 Hoewel in 1936 een voorstel ter tafel kwam om de Raad uit te breiden tot alle zendingen in geheel Oost-Indonesië, met inbegrip van 168 Holtrop, Selaku perintis jalan, 11v, aant. 9. 169 Zie voor het nu volgende Holtrop, Selaku perintis jalan, 13-16, vgl.; voorts voor de Japanse tijd ook: Th. van den End, De Gereformeerde Zendingsbond 1901-1961. Nederland-Tanah Toraja. Een bronnenpublicatie (z.p. 1985) 491-584 (510 Miyahira). 170 De (Nederlandstalige) notulen bevinden zich in het ISGIT in Makassar. Zij zijn als bijlage 1 (in Indonesische vertaling) opgenomen in Holtrop, Selaku perintis jalan, 92-94. 113

112www.cgfdejong.nl<br />

verband was de conferentie van de World’s Student Christian Federation<br />

(WSCF) in Citeurup in 1933, waarvan Kraemer schreef “zelden een vruchtbaarder<br />

en bewogener samenzijn meegemaakt” te hebben. 165 Hier werd de<br />

Aziatische context zichtbaar van de zelfstandigwording der kerken en het<br />

verlangen naar eenheid in Indonesië. Van niet minder belang voor de groei<br />

van het oecumenisch bewustzijn was de stichting van de Hogere Theologische<br />

School (HThS, de huidige Sekolah Tinggi Theologia (STT) te Jakarta)<br />

in 1934. Bij de opening wees Kraemer op de betekenis die de school voor de<br />

oecumene zou kunnen hebben. Hij merkte onder meer op:<br />

Het zal in de toekomst van het grootste gewicht kunnen worden voor<br />

een krachtige en onversplinterde ontwikkeling der Inheemsche Protestantsche<br />

Christenheid, wanneer de om geografische en ethnische redenen<br />

afzonderlijke Inheemsche Kerken in de Hoogere Theologische<br />

School, als de plaats voor de godsdienstige, theologische en ambtelijke<br />

vorming harer leiders, [cursivering Kraemer] een centrum van eenheid<br />

en samenwerking hebben! 166<br />

Inderdaad hebben veel abituriënten van de HThS een belangrijke bijdrage<br />

geleverd aan de oecumenische beweging in Indonesië.<br />

De Wereldzendingsconferentie te Tambaram (Madras, India) in 1938 markeert<br />

in de geschiedenis van de oecumene in Indonesië een overgang. Een<br />

blik op de samenstelling van de groep die afgevaardigd werd naar<br />

Tambaram 167 leert dat – voor de eerste maal in de geschiedenis – het merendeel<br />

der afgevaardigden Indonesiër was. Wij zien tevens dat de oecumenische<br />

gedachte ingang gevonden had in allerlei kringen, groepen en bewegingen<br />

in de Indonesische christenheid. In dat opzicht betekende “Tambaram”<br />

een hoogtepunt. Het proces van bewustwording van de oecumenische<br />

roeping was tot een voorlopige afsluiting gekomen en het eerste Indonesische<br />

kader – enkelen van degenen die in Tambaram waren zouden straks de<br />

DGI ten doop houden – stond gereed de leiding in de kerken over te nemen.<br />

Terstond na terugkeer van de afgevaardigden uit Tambaram, in de eerste<br />

maanden van 1939, begon het overleg over een meer structurele vormgeving<br />

van de oecumene in een “Raad van Kerken en Zending in Nederlandsch-<br />

165 Voor een verslag van deze bijeenkomst zie Selaku perintis jalan, 9v, aant. 6.<br />

166 Zie H. Kraemer, “Openingsrede, gehouden ter gelegenheid van de officieele opening der<br />

Hoogere Theologische School te Buitenzorg”, in De Opwekker, 79 (1934) 446-456 (452).<br />

167 Zie voor de namen Holtrop, Selaku perintis jalan, 11, aant. 8.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!