Straatprostitutie & Vrouwennachtopvang in Amsterdam - GGD ...

1 Achtergrond en aanleiding
Aanleiding tot dit onderzoek is de vraag van wethouder Vos naar aard en omvang van
straatprostitutie in relatie tot de Vrouwennachtopvang in de Binnenstad. Deze vraag is
ontstaan door het rapport ‘Quick Scan overlast’, dat begin 2007 door het Bureau B&A is
gemaakt in opdracht van de gemeente Amsterdam. Daarin worden de signalen omtrent
toename van de overlast in het Wallengebied ten opzichte van respectievelijk drie en één jaar
geleden onderzocht. 1 In de ‘Quick Scan overlast’ komen verschillende vormen van overlast
ter sprake: overlast door verslaafde straatprostituees en andere druggebruikers die naast hun
verslaving vaak ook psychiatrische stoornissen hebben, door drugsdealers (met name de
relatief jonge nieuwe generatie waarvan vermeld wordt, dat zij zich agressiever opstellen),
toeristen (met name na excessief drankgebruik) en het toegenomen taxiverkeer. In dit
onderzoek gaan we nader in op de overlast wegens straatprostitutie in relatie tot de
Vrouwennachtopvang in de Binnenstad.
Straatprostitutie veroorzaakt op verschillende manieren overlast. De prostituees zijn vaak
drugsverslaafde vrouwen en overlast wordt veroorzaakt door luidruchtige ruzies over geld en
drugs. Ook creëert het fenomeen van de straatprostitutie op zich overlast waar de bewoners
mee geconfronteerd worden zoals rondrijdende auto’s, vrouwen die worden aangesproken als
ware zij een prostituee en mannen die als potentiële klant worden benaderd.
Eerder zijn rapportages verschenen over straatprostitutie en overlast bij verslaafde vrouwen in
Amsterdam. De rapportage “Drugs en dood in de draaideur” uit 2002 geeft een beschrijving
van de criminaliteit, overlast en contacten met de hulpverlening bij een groep vrouwen die in
de periode 1/1/2000 tot 1/6/2002 tenminste 10 maal aangehouden werden. 2 In de studie
“tippelen na de zone” wordt de situatie met betrekking tot (straat)prostitutie na het sluiten van
de tippelzone aan de Theemsweg in december 2003 in kaart gebracht. 3
De straatprostitutie in het Wallengebied zou volgens de genoemde ‘Quick Scan’ vooral sinds
april 2006 sterk toegenomen zijn en er wordt door sommige respondenten een relatie gelegd
met de opvangvoorziening van de Regenboog, de Princehof, in het gebied. De Princehof is
overdag inloopvoorziening/ gebruiksruimte voor zowel verslaafde mannen als vrouwen. ‘s
Avonds en ’s nachts is het een opvangvoorziening voor drugsverslaafde vrouwen, deels actief
als straatprostituee. Overlast kan zowel objectief als subjectief worden onderzocht. Gegeven
de aanpak (waarin gesprekken centraal stonden) van de Quick Scan is voornamelijk de
perceptie van overlast (en veranderingen hierin) opgetekend. Er is daarom in de Quick Scan
slechts zeer beperkt gebruik gemaakt van gegevens over feitelijke overlast.
In dit onderzoek trachten we met behulp van gegevens van politie, de Vrouwennachtopvang
(VNO) van Stichting de Regenboog en de GGD Amsterdam meer inzicht te krijgen in de
feitelijke ontwikkelingen in straatprostitutie en de relatie met de Vrouwennachtopvang.
3