Transparent Info 09 - Schneider Electric

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN: CONTROLLER ONTWIKKELINGEN 3 KENNIS
EN PRAKTIJK: IEC 61131 13 SAMEN WERKEN 15 PRODUCTEN: LEXIUM
SERVOSYSTEMEN 20, 21, 22 EVENEMENTEN 23 VRAAG & ANTWOORD 24
AUTOMATION MAGAZINE VAN SCHNEIDER ELECTRIC • TWEE MAANDELIJKSE UITGAVE • OKTOBER 2007 NUMMER 9
TRANSPARENT
WWW.TRANSPARENTINFO.NL

2 Voorwoord
Voorwoord
In deze uitgave van Transparent Info besteden we aandacht
aan de ontwikkelingen die Schneider Electric doet op het
gebied van automatisering. Van uitleg over de trends en
ontwikkelingen tot de echte referenties van een recent
succesvol project.
Momenteel, en de komende jaren, wordt er bij
Schneider Electric veel ontwikkeld op het gebied
van Industrial Automation. De lancering van de
nieuwe motion controller als mede de op hande
zijnde lancering van onze nieuwe midrange PLC
zijn hier de concrete voorbeelden van.
Naast deze lanceringen investeren we ook in kennis
van machine applicaties. Een goed voorbeeld is
de applicatie ‘Packaging’(verpakkingsmachines),
waar we met de lancering van onze nieuwe producten
nu een totaaloplossing kunnen bieden.
De kennis die onze Applicatie Engineers hebben,
kunnen nu ook vertaald worden in een oplossing
naar u als klant. Naast het investeren in de kennis
van onze Applicatie Engineers, hebben we ook
geïnvesteerd in de zogenoemde Applicatie Centres.
Dit zijn teams van specialisten die, op het
gebied van bijvoorbeeld verpakkingmachines,
op verschillende locaties in de wereld gevestigd
zijn. Deze specialisten worden ingezet wanneer u
daarom vraagt.
Kortom veel informatie en referenties gebundeld
in deze uitgave van Transparant Info. Ik wens u
veel leesplezier.
Marcel de Boer
Commercial Manager OEM

TRENDS & ONTWIKKELINGEN
Controller ontwikkelingen
Een korte historie van de PLC
Voor het bestaan van de PLC (Programmable Logic
Controller) werden machinebesturingen uitgevoerd
met behulp van relais en contacten en
vormde de bedrading tussen beiden de logica.
Aanpassingen van de “logica” waren arbeidsintensief
en duur. In 1968 specificeerde General
Motors (GM) de ontwerpcriteria voor wat wij nu
kennen als de eerste programmeerbare besturing.
Zij specificeerden een systeem zonder
bewegende delen dat:
• De industriële omgeving kan overleven;
• Eenvoudig te programmeren is;
• Eenvoudig aan te passen en hergebruiken is.
Het winnende idee kwam van Bedford Associates
die daarmee de MODular DIgital
CONtroller (MODICON) introduceerden.
MODICON is tegenwoordig nog steeds een populaire
PLC en wordt nu onder de merknaam Telemecanique
van Schneider Electric op de markt
gebracht.
De automobielindustrie was één van de eerste
gebruikers van deze programmable logic controllers.
Daarnaast wilden zij ook een programmeermethode
die eenvoudig door hun besturingsengineers
en techneuten te gebruiken was.
Het resultaat van deze wens was de Ladder Logica.
Rol uitbreiding voor de PLC
De toepassing van open standaarden, opkomst
van apparatuur met open architectuur, modulaire
architectuur en de steeds grotere rol van software
in automatiseringsoplossingen leiden naar
een grotere rol van de ‘Open PLC’. Dit concept
is gedefinieerd door ARC (Advanced Research
Corporation) als een Programmable Automation
Controllers, oftewel PAC. Dit PAC-concept vervangt
de traditionele PLC niet, maar breidt de rol
voor de PLC verder uit en speelt, zowel vandaag
als in de toekomst, een grote rol in de automatisering.
De Programmable Automation Controller
Door de samensmelting van twee trends, één
gedreven door technologie en één gedreven
door de gebruikers, is een nieuw segment ontstaan:
de Programmable Automation Controllers
(PACs). De technologieën ontwikkeld voor
de personal computers (PCs) werden steeds betrouwbaarder,
goedkoper en sneller. Deze tech-
nologieën bevatten snellere processor chips,
sneller en goedkoper geheugen en betere programmeertools.
De industriële automatisering
leveranciers passen deze technologieën steeds
meer toe en de ‘oude’ PLC verandert daarmee
steeds meer in iets nieuws. Ondertussen vragen
de gebruikers steeds meer functionaliteiten en
mogelijkheden voor hun control. Zij willen betere
dataverwerking en netwerkmogelijkheden.
Ook willen zij af van verschillende controllers en
programmeeromgevingen voor de verschillende
functies zoals besturingslogica en motion.
Een Programmable Automation Controller (PAC)
is een compacte controller die de mogelijkheden
van PC-based besturingen combineren met die
van een PLC. Een PAC vindt zijn toepassing in
een industriële omgeving voor proces control,
data acquisitie, remote monitoring en motion
control. Omdat zij veelal functioneren en communiceren
over populaire (standaard) netwerk
protocollen als TCP/IP, OLE for process control
(OPC) en SMTP, sturen PAC’s data van de machines
die zij besturen naar andere machines en
componenten in een gedistribueerde omgeving
of naar applicatiesoftware en relationele databases.
Overeenkomsten en verschillen PLC en PAC
Generiek kan men stellen dat een PAC en een
PLC dezelfde functie hebben. Beiden worden
primair gebruikt voor besturing, process control,
data acquisitie en functies als digitale en analoge
besturing, PID en motion control. In tegenstelling
tot een PLC is een PAC een open, modulaire
architectuur. Reden hiervoor is dat de meeste
industriële toepassingen zeer specifiek ontwor-

4 Trends & ontwikkelingen
pen worden. De hiervoor toe te passen besturingscomponenten
bieden de mogelijkheid om
samen met andere componenten (van andere
leveranciers) samen te werken, zonder dat de
engineer zich zorgen hoeft te maken over compatibiliteit
met de controller. Ook worden PAC’s
en PLC’s verschillend geprogrammeerd. PLC’s
worden veelal geprogrammeerd in Ladder Logica,
de grafi sche programmeertaal die de oude
elektrische relais bedradingschema’s emuleren.
Een PAC besturingsprogramma wordt veelal ontwikkeld
met een meer generieke softwaretool en
programmeertalen die het mogelijk maken om
de ontwikkelde software te hergebruiken in andere
systemen.
Nieuwe PACs
Schneider Electric heeft recent een aantal PAC
producten gelanceerd. Eén daarvan, de Telemecanique
Modicon M340 Programmable Automation
Controller, is een vernieuwing in de lijn van
Modicon controllers. Deze nieuwe PAC biedt
niet alleen real-time besturing, maar ook communicatie,
motion, data-acquisitie en databasekoppeling
mogelijkheden. De Modicon M340
PAC is een aanvulling op de Modicon Premium
en de Modicon Quantum, de andere Schneider
Electric automation controllers die worden
geprogrammeerd met de nieuwe UnityPro IEC
61131-3 ontwikkelsoftware. Deze producten werden
voorheen benoemd als PLC, maar kunnen
alleen gezien worden als PAC. Deze systemen
bieden een volledige reeks aan programmeerbare
besturingen, ontwikkelt om te voldoen aan
de eisen voor eenvoudige taken tot de meest
complexe oplossingen.
Naast de Modicon M340 is een recent door
Schneider Electric een andere PAC op de markt
gebracht: de Lexium PAC. De Lexium PAC biedt
een totaaloplossing voor veeleisende Motion
Control toepassingen. De Lexium PAC is een
combinatie van Motion en automation producties
snel te verwezenlijken en programmeren
met een zeer competitieve prijs/prestatie verhouding.
PAC - Motion architecturen
Met behulp van de nieuwe PAC’s is het nu mogelijk
verschillende motion architecturen te ontwerpen.
Afhankelijk van de wensen en eisen aan een
motion control systeem is hiermee vrijwel altijd
en “best-fit” te creëren met de beste prijs/kwaliteit
verhouding.
Ethernet
Ethernet
I/0
I/0

PLC centrisch
In dit geval bestuurt een automation controller
zoals de Modicon M340, via een communicatie
(veld) bus één of meerdere (servo) drives. De Modicon
M340 beschikt standaard over een motion
functie bibliotheek, waarmee de programmeur
snel zijn motion functies verwezenlijkt. Voordeel
van deze oplossing is:
• Communicatie interface met de drives standaard
aanwezig;
• Functiebibliotheek voor Motion toepassing
standaard aanwezig;
• Motion en PLC I/O in één oplossing geïntegreerd,
eventueel aangevuld met gedistribueerde
veldbus I/O;
Voorbeelden van toepassingen voor de PLC centrische
oplossingen zijn onder andere verpakkingsmachines
en materiaalhandling.
Motion centrisch
In dit geval is de automation controller in feite
een Motion controller zoals de Lexium PAC. De
Lexium PAC heeft een beperkt hoeveelheid I/O
“on-board”, maar met behulp van een veldbus
kan dit uitgebreid worden met veldbus I/O zoals
Advantys. De Lexium PAC is een high-end motion
controller met mogelijkheden zoals “camming”
en meerdere assen synchroon verwerken
(interpolatie). De Lexium PAC is standaard voorzien
van één of zelfs meerdere veldbussen, zoals
CANOpen, Ethernet TCP/IP, Profi bus, Devicenet
en Modbus.
Mede door de geïntegreerde motion functiebibliotheek,
welke net als bij de Modicon M340 gebaseerd
is op de IEC-61131 en de PLCOpen Motion
standaard, en eenvoudige as parameterring
(EASY Motion) biedt deze oplossing een zeer
gunstige prijs/kwaliteit verhouding voor motion
toepassingen.
Trends & ontwikkelingen 5
Drive centrisch
In dit geval wordt de motion controller ingebouwd
in de drive, zoals de Altivar AC-drive of de
Lexium servo-drive. Deze techniek wordt vooral
toegepast in op zich zelfstaande systemen, waarbij
de nadruk ligt op het besturen van een enkele
as. I/O kan aan dit systeem toegevoegd worden
middels een veldbus aansluiting. Programmering
van deze “controller inside” gebeurt net als
beide voorgaande oplossingen via de IEC-61131
standaard.
Met behulp van de verschillende PAC’s en de
Lexium servo drives, BSH en BDH servo motoren,
Altivar frequentie regelaars en Advantys veldbus
I/O biedt Schneider Electric u een totaaloplossing
voor vrijwel alle Motion toepassingen.
Ethernet
I/0

IN BEDRIJF

IN BEDRIJF
Post en Dekker ontwerpt en bouwt eerste Bikedispenser
In bedrijf 7
Een fiets uit de muur
Even het pasje voor de pasjeslezer, een druk op de knop en ziedaar, de Bikedispen-
ser spuwt een fiets uit. Hoe makkelijk kan het openbaar vervoergebruikers, foren-
zen en andere reizigers gemaakt worden? Dankzij de inzet van ingenieursbureau
Post en Dekker veranderde een goed idee in een werkende oplossing. “We heb-
ben de mechanica, de elektrotechniek én de besturingstechniek ontworpen!”
Engineer David Hoogvliet tuurt naar het scherm
van zijn laptop, geflankeerd door directeur Eric-
Jan Dekker. Naast hen staat een bijna tien meter
lang apparaat. Duidelijk zichtbaar zijn de poortjes
voor de inname en de uitgifte van fietsen.
De rest is het magazijn, dat ruimte biedt aan 50
fietsen. Op dit moment is het nog niet meer dan
een frame. “Volgende week wordt deze Bikedispenser
in Arnhem geplaatst”, zegt Dekker. “In
november is David begonnen met het ontwerp.
Er was op dat moment alleen een prototype,
maar dat functioneerde niet goed. Dat was een
mooie uitdaging voor ons. Als ingenieursbureau
konden we zowel het mechanische als het elektrotechnische
en besturingstechnische deel voor
onze rekening nemen.”
Fiets met RFID-chip
Het idee achter de Bikedispenser is briljant. Als
bankbiljetten en broodjes kroket uit de muur
kunnen komen, waarom dan geen fietsen? Dekker
zag het meteen zitten. Hij nam niet alleen
de opdracht aan van initiatiefnemer Bikedispenser.com,
maar besloot zelfs te participeren in de
onderneming. “Het werkt fantastisch”, klinkt hij
enthousiast. “Met een pasje kun je een fiets uit
de muur halen. De fiets is voorzien van een RFIDtag.
We weten dus altijd wie welke fiets heeft.
Kom je de fiets terugbrengen, dan herkent de
Bikedispenser de chip en het poortje gaat open.
Fiets naar binnen en klaar.”
Remote beheer
Het klinkt verrassend eenvoudig, maar bij de
ontwikkeling van het apparaat kwam heel wat
kijken. Want hoe positioneer je de fietsen precies
goed in de Bikedispenser? Wat gebeurt er
als de fietsbel toevallig gedraaid is? Hoe zorg je
dat alle trappers in de goede positie staan? “Het
was een uitdagende klus”, knikt Hoogvliet. “Er
zit veel besturings-, elektro- en aandrijftechniek
in. Zo zitten er 9 motoren in en 30 sensoren. Die
moeten allemaal aangestuurd en geprogrammeerd
worden. De sequentie is ontzettend belangrijk.”
Voor het beheer van de Bikedispenser bedacht
Post en Dekker ook een goede oplossing. De
besturing van de Bikedispenser wordt op afstand
toegankelijk voor het oplossen van storingen. De
PLC is alvast uitgerust met een ethernet gateway.
Uitstekende ondersteuning
Al in de ontwerpfase ging Hoogvliet zich oriënteren
op leveranciers van elektro- en besturingstechnische
componenten. Na een grondige selectie
kwam Schneider Electric als beste uit de
bus. “Ze hebben onder meer de PLC geleverd,
de sensoren, het schakelmateriaal, de software,
het RFID-systeem en de frequentieregelaars. We
waarderen vooral de ondersteuning die ze ons
hebben gegeven. Ze hebben onze medewerkers
een cursus UnityPro gevolgd. Hadden ze tijdens
het programmeren vragen, dan konden ze altijd
een beroep doen op de specialisten van Schneider
Electric”, zegt Dekker. Hoogvliet is sowieso
enthousiast over UnityPro. “Het is een fijne programmeertool.
Overzichtelijk en duidelijk. En
wat prettig is, je kunt in meerdere talen programmeren.”
Het resultaat mag er zijn. Arnhem heeft de primeur,
maar binnenkort volgen er meer plaatsen.
De onderdelen voor een 100-fietsen Bikedispenser
liggen al klaar. “Een fiets uit de muur, kan het
makkelijker?”

8 In bedrijf internationaal IN BEDRIJF INTERNATIONAAL
Snijmachines met gedeelde modulaire software:
configureren in plaats van programmeren
Bij voorgesneden vleeswaren en kaas is de presentatie in de verpakking een belangrijke factor.
De snijmachines van Weber kunnen een heel scala aan presentatiepatronen creëren, maar de
automatiseringstechniek van Elau is hierbij de sleutel tot hoge snijsnelheid en flexibiliteit. Met
gedeelde modulaire software slaat Weber nu een nieuwe weg in waarbij complexe technologie
toch op operatorniveau kan worden beheerd.
Vanuit het oogpunt van verpakkingen, biedt het
verpakken van voorgesneden vleeswaren en kaas
weinig ruimte voor creativiteit. Doorgaans worden
er transparante PP-dieptrekfolies gebruikt
die het product goed laten zien. De kwalitatieve
verschillen zitten hem voornamelijk in de manier
van afsluiten, bijvoorbeeld met hersluitbare
deksels voorzien van een plakrand. Een andere
populaire verpakkingsmethode voor verswaren
– met name voor cirkelvormige presentatiepatronen
– is met folie overtrokken, geplastificeerde
papieren bakjes. Daarnaast worden er ook veel
sealfolieverpakkingen gebruikt voor zowel trapsgewijs
als recht gestapelde verswaren.
Gebruiksgemak dankzij het
presentatiepatroon
Vanwege de beperkte verpakkingsmogelijkheden
is het opvallend presenteren van de inhoud
een belangrijke manier om toch een individueel
tintje te geven aan het versproduct. Dit biedt allerlei
creatieve mogelijkheden, maar er kan ook
meteen extra gebruiksgemak aan het product
worden toegevoegd. Zo is stapelen de meest
eenvoudige vorm van presenteren, maar het product
is gemakkelijker uit de verpakking te nemen
door er scheidingsvelletjes tussen te leggen of
door trapsgewijs te stapelen. Deze manier van
presenteren wordt voornamelijk bij voorgesneden
kaas gebruikt. Vleeswaren, maar ook kaas,
worden daarentegen veelal onderling verschoven
gestapeld. De plakken kunnen dik of
dun zijn, in een rechte, ovale of ronde
stapel liggen, uit één of meer lagen
bestaan, trapsgewijs of in elkaar gevouwen
zijn.
Dungesneden vleeswaren - rond
of recht gestapeld
Met name de dubbelgevouwen presentatiepatronen
van dungesneden
vleeswaren zijn zeer interessant: Deze
presentatievorm bestaat uit vleeswaren die
zeer dun gesneden zijn en waarbij de plakjes
één of meermalen gevouwen worden en dicht
tegen elkaar liggen. Om dit soort presentatiepatronen
in productielijnen te verwezenlijken is
Weber Maschinenbau GmbH één van de meest
voor de hand liggende bedrijven. Hun machines
leveren alle denkbare oplossingen voor het verwerken
van vleeswaren en kaas. De modulaire
machines kunnen individueel worden uitgerust
met verschillende automatiseringsniveaus afhankelijk
van de gewenste functionaliteiten. De snijcapaciteit
is echter niet langer hét cruciale
kenmerk van snijmachines. Het voorkomen
van transportslip en het minimaliseren van
snijafval zijn cruciale punten. Dit waren
ook precies de redenen waarom Weber
enkele jaren geleden de analoge techniek
heeft ingeruild voor digitale technologie. Het
belangrijkste is momenteel het realiseren van
een soepele doorzet zonder transportslip van de
plakjes vleeswaren en kaas.

Een soepele doorzet – hét middel tegen
transportslip
Na het snijden van de porties en het creëren van
de verschillende presentatiepatronen, moet de
ruimte onder het mes zeer snel worden vrijgemaakt
voor de volgende portie. Het is nu voor het
eerst mogelijk om met digitale servotechnieken
het accelereren en het remmen zeer nauwkeurig
te regelen. Door ongelijkmatige processen
uit te bannen, kan de verwerkingssnelheid aanzienlijk
worden verhoogd zonder het presentatiepatroon
te verstoren. Manfred Achenbach van
Weber vertelt: „Door transportslip uit te bannen,
is zelfs geen optische sensor meer nodig om de
positie te bepalen, want de positie is al vanaf de
start exact bekend.“ Dit garandeert de accurate
en synchrone overdracht tussen de verschillende
bewerkingsstations, vanaf het begin tot aan het
einde waar de porties de verpakkingsmachine in
gaan. Een ander argument voor het gebruik van
servotechnologie zijn de synchrone besturingsmogelijkheden
van de aandrijvingen aan de hand
van parameters. Er zijn verschillende mogelijkheden
om ook automatisch het optimale gewicht
te bereiken. Een optische weegschaal detecteert
hierbij via beeldbewerking de contouren en de
gaten in de producten. Het regelsysteem past
automatisch de dikte van de plakken hierop aan.
Het lichtraam is een uitbreiding van de optische
weegschaal die het vetgehalte van de producten
bepaalt, en op die manier kunnen bepaalde porties
worden uitgesorteerd.
Na de afvoerband is er een solo-, tandem- of
combiweegschaal geplaatst die ook aan de besturing
van de snijmachines is gekoppeld. De
besturing vergelijkt het doelgewicht met het
werkelijke gewicht, en kan bij afwijkingen automatisch
de dikte van de plakjes aanpassen. Dit
proces vindt al tijdens het portioneren plaats
zodat per portie een optimaal gewicht voor de
plakjes wordt bereikt. Een verdere verbetering is
de productvolumescanner waarvan de optische
metingen in combinatie met het daarop volgende
weegstation de optimale benutting van het uitgangsmateriaal
garanderen.
In bedrijf internationaal 9
Het centrale automatiseringsconcept
De centrale PacDrive-control van Elau vormt de basis
van het automatiseringsconcept voor de snijmachines
van Weber. Deze besturing verzorgt alle synchronisatie-
en besturingstaken, zonder tussenkomst
van een extra PLC. Dankzij deze elektronische synchronisatie
zijn vrijwel alle mechanische functiekoppelingen
verdwenen. In feite worden alle functies
softwarematig aangestuurd wat de flexibiliteit en de
precisie van de machines aanzienlijk verhoogt.
Weber heeft voor Elau gekozen omdat zij
het enige bedrijf waren die een passende
oplossing kon leveren. Maar dat
is niet het enige argument. Door softwarematige
functies te creëren, wordt
de “software” een belangrijke factor.
Elau levert de gebruikers verschillende
tools om de systemen te programmeren,
waarbij de programmeur voor synchrone
bewerkingen nog slechts enkele basiswaarden
hoeft in te voeren.
Gedeelde software – voor alle machines
Om de toenemende complexiteit van de software
beheersbaar te houden, zowel voor Weber als voor
de gebruikers van de machine, heeft men bij Weber
voor een interessante oplossing gekozen: alle
machines werken met dezelfde software, ongeacht
model, capaciteit of uitvoering. De parametrisering
van de software voor de individuele machines gebeurt
uitsluitend via de programma-instellingen die
via het aanraakscherm van de machine kunnen
worden gewijzigd. Een dergelijke aanpak
is een krachtig gereedschap voor het
modulair samenstellen van systemen. Het
koppelen van de verschillende machinemodules
is op deze manier heel eenvoudig.
De besturing herkent automatisch de
nieuwe software-drivers en deze hoeven alleen
nog maar te worden geactiveerd. Door deze eerste
investering is er nu drastisch minder programmeerwerk
nodig dankzij de aanwezige gemeenschappelijke
structuren.

10 In bedrijf internationaal IN BEDRIJF INTERNATIONAAL
Kortere insteltijden en onderhoudsperioden
Elke operator zal de voordelen van dit concept
bevestigen, want juist zij kennen maar al te goed
de problemen die verschillende softwareversies
voor elke afzonderlijke machine van het productiepark
opleveren bij het onderhoud en bij het
archiveren. Daarentegen draaien alle Webermachines
op één en dezelfde software. Een upgrade
kan nu heel eenvoudig via onderhoud op
afstand worden binnengehaald. Op deze wijze is
er vlotte en éénduidige communicatie mogelijk
tussen de onderhoudsmonteurs van Weber en
de operators van de machines over de bediening
en het onderhoud, wat tevens de onderhoudstijden
aanzienlijk verkort. Ook het instellen van de
machines zou zonder gebruik van deze gedeelde
software niet binnen één dag mogelijk zijn.
Het automatiseringsconcept van de snijmachines is gebaseerd
op decentrale besturingen met Motion/Logic
control; waarbij aparte automatiseringscomponenten de
afzonderlijke functionele modules aansturen.
Productaanvoer
Productgeleiding
Positioneringsband
Controleweegschaalproductstroom
Mes
Optische weegschaal
Bandweegschaal
Compensator
HMI-bedieningspaneel
Bandcompensator
Transportband
Weber en Elau – in één oogopslag
Weber Maschinenbau GmbH & Co KG produceert
snijmachines, ijsmachines, vetafsnijders en
vleestrimmers en heeft vestigingen in Breidenbach,
Neubrandenburg en Ohlsbach.
Elau AG, opgericht in 1978 in Marktheidenfeld,
richt zich op automatisering. Dit bedrijf staat wereldwijd
bekend om zijn geavanceerde oplossingen
voor servotechnieken, met name op het
gebied van verpakkingen. Elau profi leert zich als
automatiseerder van alle machines voor de consumentenverpakkingsindustrie,
van de eenvoudigste
tot de meest ingewikkelde machines voor productie,
verpakking en robotisering. Onlangs is Elau
een onderdeel van Schneider Electric geworden.
Ethernet, TCP/IP, OPC, XML, FTP, HTTP, SMTP
Industriële PC
PacDrive TM Control
met Motion/Logic Control

ANTWOORDKAART
Schneider Electric B.V.
Tav afdeling communicatie
Antwoordnummer 27
2000 VC Haarlem
ANTWOORDKAART
Schneider Electric B.V.
Tav afdeling communicatie
Antwoordnummer 27
2000 VC Haarlem
Postzegel niet nodig
Postzegel niet nodig
Opzetkenmerk Code BC01
Opzetkenm

Vraag nu het gratis opbergsysteem aan.
Stuur de antwoordkaart op
of vul het antwoordformulier in op
www.transparentinfo.nl
O Kunt u mij meer informatie toesturen over:
O Wilt u met mij contact opnemen over:
O Stuur in het vervolg Transparent Info ook naar:
GRATIS GRATIS
O Wijzig mijn adresgegevens in:
ABONNEMENT?
O Stuur mij het speciale Transparent Info opbergsysteem
VRAAG AAN OP
O Stuur mij het speciale Transparent Info opbergsysteem
O Ik wens de Transparent Info niet meer te ontvangen
WWW.TRANSPARENTINFO.NL
Bedrijfsnaam:
Bedrijfsnaam:
Contactpersoon: m/v
Contactpersoon: m/v
Functie:
Functie:
Adres:
Adres:
Postcode en Plaats:
Postcode en Plaats:
E-mail:
E-mail:

IEC
KENNIS & PRAKTIJK
IEC 61131 en
PLCopen Motion Functie Blok Bibliotheek
Het IEC (International Electrotechnical Commission) is
een wereldwijde organisatie voor standaardisatie en is samengesteld
uit nationale werkgroepen. Het doel van het
IEC is het promoten van internationale samenwerking bij
vraagstukken betreffende standaardisatie op het gebied
van electriciteit en electronica. Hiervoor publiceert het IEC
Internationale Standaarden. Deze publicaties worden voorbereid
door technische comités, waar elke IEC Nationale
werkgroep aan kan deelnemen. Het IEC werkt nauw samen
met het International Organization for Standardization
(ISO).
De IEC 61131 standaard definieert en identificeert de basis
karakteristieken met betrekking tot de selectie en toepassing
van programmeerbare besturingen (PLC’s) en de daarbijbehorende
periferieën. De IEC 61131 standaard is opgedeeld
in aantal sub-standaarden.
IEC 61131-2
IEC 61131-2 specificeert de apparatuureisen en bijbehorende
testcriteria van programmeerbare besturingen (PLC’s).
Hierin zijn bijvoorbeeld de schakelniveaus van digitale I/O
gedefinieerd.
IEC 61131-3
Dit deel van de IEC 61131 standaard definieert een basis
PLCopen
set van programma instructies, syntax en programmeertalen
voor programmeerbare besturingen. De standaard omvat
twee tekst georiënteerde talen, Instruction List (IL) en Structured
Text (ST) en twee grafische programmeertalen, Ladder
Diagram (LD) en Function Block Diagram (FBD). Sequential
Function Chart (SFC) elementen zijn gedefinieerd voor het
structureren en organiseren van het interne programma en
functieblokken. De programmeertalen en bijbehorende functies
worden gebruikt in een interactieve programmeeromgeving.
De specificatie van de programmeeromgeving is geen
onderdeel van de standaard. De programmeeromgeving
dient wel geschikt te zijn om tekst- of grafische programma’s
en documentatie te maken conform de standaard.
De voordelen voor de toepassing van de IEX 61131-3 standaard
voor de gebruiker zijn:
• Reductie van verspilling van arbeidskracht: Door een gelijke
syntax, instructieset en programmeertaal kan een gebruiker
sneller omgaan met andere fabrikaten, waardoor
ook minder tijd nodig is voor trainingen;
• Een hoog niveau van software hergebruik maakt het mogelijk
om een focus te leggen op de probleemoplossing in
plaats van de controller hardware;
• Minder fouten en misverstanden;
• Biedt programmeertechnieken die zeer breed toepasbaar
zijn;
• Combineert in harmonie componenten van verschillende
locaties, landen en toepassingen.
PLCopen (www.plcopen.org) is een onafhankelijke organisatie die efficiëntie nastreeft in de industriële automatisering. De
deelnemers die afkomstig zijn uit verscheidene industrieën, hebben als doel de harmonisatie van programmering en applicatie
engineering. PLCopen is in 1992 opgericht. PLCopen is gebaseerd op de IEC 61131-3 standaard en creëert, met deze
basis, specificaties en implementaties met als doel kostenreductie in engineering.
Hardware onafhankelijke Motion Control Applicaties via IEC 61131-3 en PLCopen Functie
Blokken voor Motion Control
Motion integratie vraagstukken komen steeds vaker voor,
samen met zaken als onderhoudbaarheid en connectiviteit.
Standaarden bieden hiervoor een oplossing. PLCopen heeft
zo’n standaard gecreëerd specifiek voor motion toepassingen.
Op deze manier wordt een applicatieprogramma min-
der hardware afhankelijk en herbruikbaar tussen meerdere
systemen. Deze standaard, de “PLCopen Function Blocks for
Motion Control”, is gebaseerd op het IEC 61131-3 Functie
Blok concept. Met de standaardisatie van de functionaliteit en
de gebruikersinterface, als mede de implementatie in meer-

KENNIS & PRAKTIJK
dere systemen, is dit een veel toegepaste standaard. Door het
verpakken van data en functionaliteit, kunnen de functies toegepast
worden in verschillende architecturen zoals gecentraliseerd,
gedistribueerd, geïntegreerd of een netwerkomgeving.
Het is niet specifiek voor een applicatie ontworpen, maar dient
als een basis. Zo is de standaard open naar bestaande en toekomstige
technieken.
Gebruikers van motion control systemen passen veelal verschillende
systemen toe, elk geschikt voor specifieke doeleinden.
Zo kan een fabrikant van verpakkingsmachines bijvoorbeeld
drie verschillende systemen toepassen voor verschillende applicaties:
een “low cost”, een medium cost en een high-performance
costs machine. De verschillende eisen in snelheid
en nauwkeurigheid worden doorgaans ingevuld met verschillende
motion control systemen.
Helaas biedt de motion control markt een variëteit aan niet
Motion Control in 3 eenvoudige stappen
Met behulp van de Modicon M340 controller, Unity-Pro programmeersoftware
en de geïntegreerde PLCopen motion functieblok bibliotheek
is het zeer eenvoudig om een applicatie op te zetten.
Stap 1: Hardware configuratie
Met behulp van Unity-Pro kan een servodrive geconfigureerd worden,
alsof het een I/O module van het PLC systeem betreft. Door
de CANopen interface te selecteren opent zich een selectielijst van
waar de gebruiker de juiste drive kan selecteren.
Stap 2: As configuratie
Door een as te definiëren worden in feite alle benodigde variabelen
en datastructuren aangemaakt voor de gebruiker en gekoppeld aan
de fysieke hardware configuratie. Unity-Pro maakt het de gebruiker
expliciet mogelijk een as te definiëren bij naam. Zo is er geen risico
van fouten bij de toekenning aan de fysieke hardware. Er is consistentie
tussen de omschrijving van de as en de mogelijke fysieke
bronnen.
Stap 3: Programmeer de beweging
De laatste stap in de motion control toepassing, is het definiëren
van de beweging(en) die uitgevoerd moeten worden. Hiervoor is de
Motion Function Blok (MFB) bibliotheek standaard in Unity-Pro beschikbaar.
Alvorens de werkelijke beweging te programmeren zijn er
2 functies in een programmasectie nodig:
• Creëer een nieuwe programmasectie;
• Plaatst hierin de functie “Can_handler”. Deze functie zorgt voor de
juiste data-afhandeling tussen het applicatie programma en drive
via de CANOpen bus;
• Plaatst daarna de functie “MC_Power”. Door deze functie te activeren
wordt de drive “enabled”;
• Plaats daarna de gewenste functie voor een beweging zoals “MC_
MOVEABSOLUTE”. Met behulp van de ingangen van de functie
kan de snelheid en positie worden aangegeven. Door de functie te
activeren wordt de beweging uitgevoerd.
compatibele systemen en oplossingen.
In de praktijk betekent dit dat
de architectuur en de software tools
voor ontwikkeling, installatie en onderhoud
verschillen. Zo creëert deze
incompatibiliteit aanzienlijke extra
kosten: toepassing van verschillende implementatie is verwarrend,
engineering wordt lastiger, trainingskosten zijn hoger en
de software is niet herbruikbaar tussen de verschillende systemen.
Standaardisatie vermindert zeker deze negatieve factoren.
Niet alleen de standaardisatie in de programmeertaal, zoals
met de IEC 61131-3 standaard, maar ook de interface naar
de verschillende motion control oplossingen. Om deze reden
heeft Schneider Electric in zijn Motion Control oplossingen de
IEC-61131-3 standaard toegepast en aangevuld met de PLCopen
Motion Functieblok bibliotheek.
1
2
3

15 Samenwerken
Elau specialist in de automatisering van verpakkingsmachines
“Wij praten niet over magneten en kogellagers”
De ondernemingen die met Eric van den Broek
van Elau aan tafel gaan, hoeven geen verhaal
over “magneten en kogellagers” te verwachten.
De Sales Director Benelux kiest liever een andere
insteek. Als het gaat om aandrijftechniek in de ver-
pakkingsindustrie, gaat het eigenlijk om slim ver-
pakken. Om productieprocessen te optimaliseren
en om snel, fl exibel en effi ciënt aan de klantvraag
te voldoen. “Dát is ons specialisme”, benadrukt
Van den Broek. “Wij denken in oplossingen.”
Sinds begin dit jaar timmert Van den Broek aan de weg in de
Benelux. In Duitsland en Italië heeft Elau inmiddels een leidende
marktpositie en in hoog tempo verovert de producent van
aandrijftechniek andere Europese landen. “We houden ons
bezig met de automatisering van verpakkingsmachines voor
de consumer packaged goods industrie. Aandrijf- en besturingstechnologie
én robots. Dat is voor honderd procent onze
focus en daarin onderscheiden we ons van onze concurrenten.
Dat zijn meer generalisten.”
Inspelen op de vraag
Juist in die specialisatie ligt de kracht van Elau. Van dozen
schuiven wil Van den Broek niets weten. De vraag van de klant
staat centraal. “We acteren als global specialist tussen de
OEM’ers en de eindgebruikers. De eindgebruiker staat voor
uitdagingen, die wij vertalen in technologie. Verpakkingsprocessen
moeten geoptimaliseerd worden, de kostprijs moet
omlaag, de vereiste snelheid en fl exibiliteit nemen toe. De
verpakkingssoorten wisselen snel en doorlooptijden worden
steeds korter. Daar spelen we op in. Uiteindelijk kijkt de eindgebruiker
niet naar de kostprijs van de machine, maar naar de
total costs of ownerhsip én naar zijn return on investment.”
Standaardisatie
Elau heeft een template ontwikkeld voor het programmeren
van de besturingssoftware. Het voordeel: snelheid én standaardisatie.
De engineers krijgen de benodigde software al
SAMENWERKEN
voor 60% aangeleverd. Alleen het processpecifi eke deel moet
nog geprogrammeerd worden. “Of beter: gecónfi gureerd”,
zegt Van den Broek. “Die standaardisatie is een voordeel voor
de service. De systemen kunnen eenvoudiger onderhouden
en aangepast worden.”De engineers van Elau beschikken over
diepgaande kennis. Kennis die zij graag delen met hun klanten.
Zo ondersteunen zij hen met mechatronische consulting
én geven zij op het hoofdkantoor in Eindhoven trainingen.
Complementaire producten
Elau werkt nauw samen met Schneider Electric. Helemaal verwonderlijk
is dat niet. De moederorganisatie van Elau, Elau
AG, is een ónderdeel van Schneider Electric. Toch is dat niet
de belangrijkste reden. “Onze producten zijn complementair.
Gezamenlijk kunnen we veel voor klanten betekenen”, zegt
Van den Broek. “In commercieel opzicht én in technisch opzicht.
Het is bijvoorbeeld eenvoudig om een frequentieregelaar
van Schneider Electric te implementeren. Daar hoef je niet
veel meer aan te programmeren in onze software. Je koppelt
‘m aan de drive en klaar. Ook hebben we een template voor
controllers van Schneider Electric ontwikkeld. Zij maken omgekeerd
gebruik van onze servomotoren.”
De nauwe samenwerking met Schneider Electric bekijkt Van den
Broek graag vanuit het klantperspectief. “Samen bieden we
óplossingen. Het gaat niet primair om de producten, maar om
de prestaties. Dat is de kracht van onze samenwerking!”

IN BEDRIJF INTERNATIONAAL
Modicon Quantum stuurt het kritische
waterbehandelingsproces bij ArcelorMittal
Continu investeren in Seraing
De herstructurering in de jaren 70 en 80 en de
invoering van nieuwe technologieën in de jaren
90 hebben onze staalindustrie door moeilijke
crisissen geloodst. Vandaag de dag moeten investeringen
in efficiënte en milieuvriendelijke
productie-installaties en in continu beveiligde
productieprocessen onze staalindustrie in een
globaliserende markt concurrerend houden. Het
demineralisatieproject bij ArcelorMittal in Seraing
is hier een typisch voorbeeld van.
De elektrische centrale in Seraing produceert in
totaal 400 ton/uur stoom voor zijn stoomturbines,
maar distribueert ook stoom naar externe klanten
binnen in een straal van 5 km. Twee Lamont ketels
leveren samen
200 ton/u bij 70 bar
en een Babcock-
Smulders ketel 200
ton/u bij 130 bar.
De stoom drijft
twee tegendrukturbines
aan, verlaat
deze bij 14 bar
en komt terecht in
een distributienet.
Van hieruit worden
Arcelor in Seraing (België), is sinds de laatste overname
onderdeel van Mittal, de grootste staalfabrikant ter
wereld. Recent is het volledige dermineralisatiesysteem
voor het bereiden van stoom, een uiterst ‘kritisch proces’
voor de staalfabriek, vernieuwd. De door stoomturbines
aangedreven generatoren mochten onder geen beding
uitvallen. Daarom koos de dienst ‘Energie’ voor een
Transparent Ready automatiseringsarchitectuur met
redundante Modicon Quantum PLC’s in een ‘hot-standby’
configuratie. Deze oplossing biedt de vereiste maximale
beschikbaarheid en bedrijfscontinuïteit.
verdere turbines aangedreven en worden de externe
klanten bediend. De waterbehandelingsinstallatie
is van strategisch belang voor Arcelor-
Mittal. In het verleden leidden defecten tot het
stilleggen van de centrale gedurende meerdere
dagen, met catastrofale gevolgen voor de productie
van de koudwalserij.
Met de hulp van Dégremont SA werd deze waterbehandelingsinstallatie
vernieuwd. De waterbehandelingsinstallatie
bestaat uit diverse
tanks, pompen, ventielen en leidingen en zorgt
voor de decarbonatatie. Dat wil zeggen dat alle
bicarbonaten uit het opgepompte water uit de
Maas wordt verwijderd. In een tweede stap zorgen
ionenwisselaars voor het elimineren van alle
zouten. Na behandeling wordt het gedemineraliseerde
water in tanks opgeslagen. Daalt het
niveau onder een minimumdrempel, dan treedt
de installatie automatisch in werking.
Een voorbeeld van een ‘hot-standby’-installatie
Tomasso Iannello van de afdeling ‘Energie’
voerde eerst een functionele analyse uit voordat
men tot de automatisering van de installatie
overging. Verkeerde manoeuvres moeten tot
een absoluut minimum worden beperkt. Niet
alleen pompen, tanks en leidingen maar ook

het personeel
moeten beveiligd
worden. En
het aller belangrijkste
is dat het
hele jaar continu
water van hoge
kwaliteit geproduceerd
moet
worden. Onder
geen enkele beding
mogen de
turbines zonder
stoom vallen.
Deze extreme
eisen van ‘beschikbaarheid’
en ‘bedrijfscontinuïteit’,brachten
Tomasso bij
Schneider Electric, met wie hij een redundante
Transparent Ready-oplossing uitwerkte. Deze
is nu functioneel en werkt tot al gehele tevredenheid
van ArcelorMittal. Essentieel onderdeel
van deze hoge beschikbaarheid is een continue
supervisie en bewaking onder alle omstandigheden.
Naast de Cimview supervisie werd ook een
Magelis XBT GT grafische dialoogterminal met
15” scherm geïnstalleerd. Dit zodat het kleinste
defect in een regelorgaan onmiddellijk door de
operator erkend wordt en de installatie in een
veilige toestand kan worden gebracht.
‘Hot-standby’ voor kritieke processen
Ingenieur Iannello koos niet zonder reden voor
‘hot-standby’, een eigenschap die inhoudt dat
in kritische situaties de veilige toestand van de
installatie in stand wordt gehouden of dat de installatie
naar een veilige stand gaat. Het demineralisatieproces
mag nooit onderbroken worden.
Het water komt onderin de ionenwisselaars binnen
en verlaat deze bovenlangs, zodat de harsen
continu in beweging zijn. Met een optimale eliminatie
van opgeloste zouten tot gevolg. Raakt
een PLC defect, dan slaan de harsen neer op de
bodem van de tanks en wordt het water, bij het
in werking stellen, gemengd met een niet-homogene
consistentie. Met als gevolg dat het water
niet meer gezuiverd wordt. Tijdens het regeneratieproces
dat hierop noodgedwongen volgt
en dat 3,5 uur in beslag neemt, wordt er geen
water gezuiverd. Een situatie die de productiecontinuïteit
in gevaar brengt en die met een
redundante ‘hot-standby’ architectuur wordt vermeden.
Quantum brengt hier de oplossing. Met
zijn redundantiemodule neemt hij in real-time
In bedrijf 17
de sturing van de defecte PLC over en verzekert
hiermee de ‘beschikbaarheid’ van de installatie.
‘Ononderbroken’ supervisie met ‘hot-swap’
van de IP-adressen
Met de term ‘hot-swap’ wordt het uittrekken
van componenten onder spanning bedoeld. Bij
Quantum heeft het woord een andere betekenis.
De ‘hot-swap’ functie van de Quantum PLC’s betekent
dat wanneer een PLC uitvalt, de standby
PLC automatisch en in real-time het werk en het
IP-netwerkadres overneemt. De operator verliest
via het supervisiesysteem op geen enkel ogenblik
het overzicht van zijn proces en blijft in alle
omstandigheden in contact met de installatie via
de supervisie of via de Magelis XBT GT terminal.
Redundante Transparent ReadyTM architectuur
De twee Quantum PLC’s communiceren met
elkaar over Ethernet via optische kabel. Het supervisiesysteem
is via een switch verbonden en
met de Magelis XBT GT en de Altivar 71, die de
pH-regeling controleert via een tweede switch.
De PLC’s beheren niet minder dan 480 digitale
ingangen, 288 digitale uitgangen, 72 analoge ingangen
en 8 analoge uitgangen, waarbij uitsluitend
gebruik wordt gemaakt van de tijdsbesparende
Telefast verbindingstechniek.
“Quantum hot-standby, gecombineerd met de
programmeersoftware Unity, beantwoorden actief
aan de extreme eisen van beschikbaarheid
die we aan onze installatie hebben opgelegd”,
aldus Tomasso Iannello. “Unity heeft ons aangenaam
verrast als een unieke, krachtige en compleet
objectgeoriënteerde programmeersoftware,
maar ook door de goede
kwaliteit prijsverhouding. Dankzij
de gebruiksvriendelijkheid en de
toegankelijkheid hebben wij ons
vele uren opleiding bespaard. Het
programmeren hadden wij vrij snel
onder de knie. Het demineralisatieproject
werd volledig in huis geprogrammeerd
en kon snel in gebruik
worden genomen. Vanzelfsprekend
hebben de goede technische ondersteuning
en de beschikbaarheid
van de commerciële diensten van
Schneider Electric hiertoe een belangrijke
bijdrage geleverd”.

IN BEDRIJF INTERNATIONAAL
Fidomatic realiseert een droom
Fidomatic gevestigd in Sint-Eloois-Winkel, is gespecialiseerd
in constructie, toelevering van fi jnmechanische onderdelen,
matrijzenbouw, automatisering en machinebouw, met
vooral veel aandacht voor de bouw van prototypes.
Kwaliteit, fl exibiliteit en een korte leveringstermijn zijn hun
grootste troeven. Fidomatic werd opgericht in 1963 en
is door de huidige eigenaars in 2001 overgenomen. De
hooggekwalifi ceerde medewerkers zorgen ervoor dat het
bedrijf steeds een onovertroffen service aanbiedt.
Van idee tot realisatie
In opdracht van een klant mocht Fidomatic een
hoeklasmachine bouwen die volledig autonoom,
volcontinu en op maat kunststoffen beschermingshoeken
vervaardigt. Bovendien diende
deze opdracht te voldoen aan de volgende eisen:
veiligheid, precisie, snelheid, gebruiksvriendelijkheid
en uitbreidbaarheid. Om deze krachttoer
te verwezenlijken nam Fidomatic contact op
met Schneider Electric. Met hulp van Schneider
Electric werd de ideale automatiseringsconfi guratie
rond een CanOpen-architectuur op de machine
geïntegreerd.
Bij aanvang van het project schat de zaakvoerder
Peter Espeel van Fidomatic eerst de mogelijkheden
en moeilijkheden in om vervolgens maximaal
aan de wensen van de klant te kunnen voldoen.
Zijn team gespecialiseerde medewerkers
pakt vervolgens het mechanische ontwerp aan.
Dit resulteert in een 3D-visualisatie en in bouwtekeningen
van de machine. Hiermee kan de klant
zich veel makkelijker een beeld vormen van de
uiteindelijke realisatie en nagaan of de machine
aan alle gestelde eisen voldoet.

Tijdens het ontwerp van de mechanische opbouw
wordt vanaf het begin rekening gehouden
met de keuze van de meest aangewezen componenten
voor wat betreft de aandrijving, controle,
besturing en bediening van de machine. Zo
werd, met het oog op fl exibiliteit, eenvoudige indienststelling
en gebruiksgemak, gekozen voor
een combinatie van de servodrive en –motor
Lexium 05 in combinatie met meerdere Altivar 31
voor de asynchrone motoren. Vervolgens werden
alle apparaten met de TSX37 PLC verbonden
over een CanOpen bus. De operator van de machine
kan door het grafi sche aanraakscherm Magelis
XBTGT vlot de instellingen van de machine
wijzigen. Dankzij de krachtige ontwerpsoftware
Vijeo Designer kon Peter Espeel van Fidomatic
zeer gebruiksvriendelijke schermen ontwikkelen
die zelfs een leek in staat stellen deze machine
te bedienen.
Uiteraard werd ook rekening gehouden met
het aspect veiligheid. Met behoud van de klassieke
Preventa-modules kon de veiligheid van
de machine nog verder worden verhoogd door
de Power Removal functie van de Lexium te implementeren
in het ontwerp. Hierdoor kan in
alle veiligheid het meest dynamische onderdeel
(de servomotor) veilig buiten dienst worden gesteld
in geval van nood. Met Schneider Electric
werd het ontwerp uitgewerkt tot een prachtig
staaltje van automatisering, en dit tot grote
tevredenheid van de eindklant.
In bedrijf 19
Het resultaat
De volautomatische hoek- lasmachine werkt veilig,
snel en accuraat. Ze maakt volcontinu 6 hoekprofi
elen volgens de maten die worden ingegeven
op het grafi sche display Magelis XBT GT. Een
koppeling naar een informaticasysteem van de
klant kan eenvoudig en snel worden geprogrammeerd.
Dit alles kon alleen tot stand komen
dankzij continu overleg met de klant tijdens
de de ontwerp- en constructiefase en dankzij
het aanwenden van CanOpen CanOpen als open
automatiseringsarchitectuur die toekomstige
“plug “plug and play” uitbreiuitbreidingen mogelijk maakt.

20 Producten
Toepassingsgebieden voor de Lexium servosystemen
Binnen Schneider Electric is Telemecanique het merk voor
de industriële automatisering met een volledig assortiment
producten voor het bedienen en het nauwkeurig sturen van
bewegingen op geautomatiseerde installaties. Dit uitgebrei-
de assortiment voldoet aan de meest gevarieerde en meest
veeleisende toepassingen met betrekking tot lineaire en rote-
rende bewegingen. De gebruikte technologieën zijn toepas-
baar in diverse automatiseringsgebieden, maar spitsen zich
in het bijzonder toe op de zogenaamde GPM toepassingen
(“General Purpose Motion”) m.a.w de universele bewegin-
gen. Het zijn vooral industriële constructeurs die machines in
serie bouwen of die gespecialiseerde machines vervaardigen
waarop “motion” toepassingen voorkomen. De Telemecani-
que producten richten zich op het elektrische aspect van de
besturing en de automatisering.
Materiaal handling
Bij deze toepassing arriveren producten
willekeurig en worden gekoppeld
middels een intelligent systeem
van transportbanden. Een 3-assige
arm pakt de bewegende producten
op en plaatst deze in een kartonnen
doos. De doos wordt vervolgens gesloten
en geëtiketteerd voordat deze
wordt verplaatst.
Positioneer functie
(lineaire of circulaire
interpolatie)
“Roterend mes” functie
voor synchronisatie van
de etiket printen-de rol
Toepassingsgebieden
De activiteiten van Schneider Electric op het gebied
van de universele “motion control” kunnen
onder verdeeld worden in twee toepassingsgebieden.
Het eerste omvat o.a. de eenvoudige robots
gebruikt voor productmanipulatie, snijmachines,
etiketteermachines, geautomatiseerde
magazijnen, rolbruggen, etc. Dit soort toepassingen
wordt aangestuurd door PLC’s in combinatie
met intelligente regelaars gekoppeld aan
servomotoren. Het tweede toepassingsgebied,
dat hogere eisen stelt aan koppel en nauwkeurigheid,
richt zich vooral op continue processen
zoals bijvoorbeeld het snijden van rollen metaal
of kunststofmateriaal, het synchroniseren van
transportbanden, vulsystemen voor zakken, etc.
De sturing van universele bewegingen (GPM)
wordt bepaald door de eisen van het proces
waarin zij worden ingezet. Belangrijke parameters
zijn het snelheidsbereik, de bijhorende koppels,
de snelheid en de nauwkeurigheid van de positioneringen:
m.a.w. de dynamische prestaties.
Snelle positiebepaling
(30μs)
Positioneerfunctie
Groepeer / degroepeer
functie
Hoofdas via externe
encoder

Groepeer / degroepeer
functie om de
producten te schikken
Snelle positiebepaling
(30μs)
Machine voor het snijden op lengte
Het roterende mes maakt het snijden
mogelijk van diverse materialen (metalenplaat,
strip, plastic folie etc.) op
een lengte die wordt bepaald zonder
de aanvoer te stoppen. Om een
goede snede op de juiste lengte te
krijgen, dient het roterende mes precies
gesynchroniseerd te worden met
de materiaalaanvoer. De snijlengte
kan tijdens de beweging gewijzigd
worden.
“Vliegende snij” functie
voor boren en insteken
van de plug
Positioneerfunctie
“Roterend mes” functie
“Klem” functie met
koppel controle voor
assemblage
Snelle positiebepaling
(30μs)
Producten 21
Assemblage machines
Deze toepassing hanteert producten van
diverse afmetingen die willekeurig arriveren
aan de ingangzijde van de machine.
Het proces heeft betrekking tot positioneren
en uitlijnen van de producten, boren,
positioneren en insteken van de plug tijdens
beweging.
Controle van de spanning
tijdens het instellen van het
koppel of de snelheid
Positioneerfunctie

22 Producten
Motion: Het aanbod van Schneider Electric
Schneider Electric biedt een compleet programma voor motion control, de Lexium
PAC: een combinatie van motion en automation producten. Dit bestaat uit servoregelaars,
-motoren en -controllers.
Lexium 05
De Lexium 05 is ontworpen voor de optimalisatie
van machines en heeft standaard vele
componenten geïntegreerd. Beschikbaar in
een viertal afmetingen, dekt de Lexium 05 een
brede vermogensreeks van 0,4 tot 6kW. De
bijbehorende BSH servomotoren dekken een
reeks in nominaal koppel van 0.5 tot 36Nm. Voor
eenvoudige integratie in een automatiserings
architectuur biedt de Lexium 05 standaard een
CANopen veldbus en Modbus RTU seriële aansluiting.
Een Lexium 05 versie welke Profibus
DP bevat, is tevens beschikbaar. Het EMC-filter
en de remweerstand zijn tevens geïntegreerd.
De “Power Removal” functie voorkomt een
onbedoelde start van de motor en vermijd de
toevoeging van 2 externe contactoren.
Lexium Controller
De Lexium Controller biedt de mogelijkheid voor het snel programmeren van alle motion
control functies welke nodig zijn voor de automatisering van machines. De Lexium
Controller is bij uitstek geschikt voor toepassing in compacte en speciale machines, zoals
machines voor “material handling”, assemblage machines en machines met een “on
the fly” werking (snijden, printen, markeren, etc.). Standaard biedt de Lexium Controller
alle motion control functies, zoals de mogelijkheid voor relatieve en absolute positionering,
2D lineaire en circulaire interpolatie, virtuele assen en mogelijkheid om tot 8
synchrone assen te configureren met een synchronisatiesnelheid van maar liefs 2ms bij
4 assen en 4ms bij 8 assen. Door de diverse communicatie protocollen die beschikbaar
zijn, is de Lexium Controller eenvoudig te integreren in een automatisering architectuur
gebaseerd op de standaard normen vanuit de markt, denk hierbij aan: Remote access,
Modbus, CANopen, Ethernet TCP/IP, Profibus DP en Devicenet.
Lexium 15
De Lexium 15 heeft een vermogensreeks van 0,9
kW tot 42,5 kW, zowel 1-fase als 3-fasen. Evenals de
Lexium 05 heeft de Lexium 15 vele functies en componenten
aan boord welke normaliter extern zijn.
Hierdoor is het mogelijk om compacte afmetingen
te handhaven en de servoregelaar eenvoudig in een
behuizing of machine te integreren. Standaard is o.a.
een EMC-filter (klasse A), remweerstand, CANopen,
“power removal” functie en positie indexering geïntegreerd.

EVENEMENTEN
Aankondiging Industrieel Ethernet Seminar
Industrieel Ethernet is een zeer actueel begrip
als het gaat om oplossingen op het gebied van
Ethernet & Transparant ready. Reden temeer
om u hierover te informeren. Binnenkort ontvangt
anner
oductie
aliteit
cking Uitnodiging
ct
orian
e
igner
are
are
eider Electric
st!
Industrieel Ethernet - seminar
Bent u klaar voor één
transparante oplossing?
Laat u verrassen en informeren over de Het programma
mogelijkheden van standaard Ethernet
TCP/IP als universeel netwerk!
14:00 uur Ontvangst
Tijdens deze middag zullen specialisten van Schneider Electric
u kennis laten maken met de producten en oplossingen op
het gebied van Ethernet en Transparent Ready. Naast de
gezamenlijke sessies kunt u deelnemen aan de informatiemarkt,
waarin wij onze Transparant Ready oplossingen presenteren.
U kiest zelf de thema’s die u het meest aanspreken. Na de
presentaties is er tijd voor ontspanning in de vorm van een
leuke activiteit. Ter afsluiting bieden wij u graag een dinerbuffet aan.
Kom kennis opdoen
Schrijf nu uzelf, en eventueel een collega, in via de link op
www.schneider-electric.nl of bel direct naar
Jeannette Krap-Ankringa op telefoonnummer
023 - 5 124 211. Meld u snel aan, want vol is vol!
u van Schneider Electric de uitnodiging voor
het Industrieel Ethernet Seminar welke 3 maal
plaats vindt op 3 verschillende locaties in
Nederland.
Schrijf nu in!
Geniet na het
seminar van een
leuke activiteit
en een heerlijk
dinerbuffet.
14:30 uur Presentatie Ethernet in Infra of Industrie
14:45 uur Presentatie door gastspreker in Infra of Industrie
15:30 uur Pauze
15:45 uur Deelname aan de informatiemarkt
17:00 uur Karten, rondleiding stadion of poker clinic.
18:30 uur Dinerbuffet
20:00 uur Einde
Data & Activiteit
Midden: 17 okt. Karten De Fabrique, Maarssen
Noorden: 23 okt. Rondleiding Abe Lenstra stadion, Heerenveen
Zuiden: 21 nov. Poker Clinic Willem II Stadion, Tilburg
Gastsprekers
seminar 23
Schrijf nu in!
Geniet na het
seminar van een
leuke activiteit
en een heerlijk
dinerbuffet.
Infra: Ing. Henk la Roi van de fi rma La Roi Managment Services
Industrie: Dr. Ir. Gert Sollie van de fi rma Sollie IT / Dycore
Infra
Gastspreke
La Roi Manament S
Henk la Ro
HMI/SCAD
Magelis/ Vijeo C
Nieuw PLC Pla
(Modicon M3
Veiligheids
architecture
(Preventa)

24 Uitgelicht | Vraag & Antwoord
Uitgelicht!
Mijn naam is Roel de Vries, ik ben werkzaam op de Product Application Engineering
afdeling. Samen met mijn collega’s helpen we klanten de juiste hardware en
software te gebruiken voor hun installaties. Het werk is zeer divers en bestaat uit
kleine en grotere projecten.
Ik ondersteun met name servo applicaties waarbij ik het volledige Schneider Electric
pakket toelicht bij klanten. Dit houdt in dat ik naast de servo controllers en Lexium
servo drives en motoren ook Elau en Berger-Lahr onder de aandacht breng bij
klanten. Deze bedrijven zijn ook onderdeel van Schneider Electric en kunnen door
hun specifi eke kenmerken het motion deel invullen dat niet door Lexium 05 of 15
kan worden ingevuld.
Door regelmatig met klanten te overleggen en samen met de klant de applicatie te
beoordelen, kunnen we verbeter voorstellen maken waarmee kostprijsverlaging van
hardware, software en installatietijd naast prestatieverbetering een doel kunnen zijn.
Als u geïnteresseerd bent en wil weten wat we voor u kunnen betekenen dan kunt u
altijd mij of een collega bellen voor een afspraak.
?/!
Vraag & Antwoord
Hoeveel assen (drive+motor) kunnen op een Lexium Controller aangesloten
worden?
De Lexium controller kan maximaal 8 assen synchroon besturen.
Welke communicatie mogelijkheden heeft de Lexium motion controller?
Van de Lexium controller zijn 4 verschillende modellen leverbaar. Standaard zijn allen
uitgevoerd met een Modbus interface en een CANOpen motion bus. Afhankelijk van
het model zijn daar aan toegevoegd CANopen Automation bus, Profi bus DP V1 en
DeviceNet. Remote access, IO-scanning en een On-board webserver voor diagnose
doeleinden zijn beschikbaar via Ethernet TCP/IP.
Is de Lexium Controller CANopen slave?
De Lexium Controller is alleen CANopen Master. Indien de Lexium Controller als slave
gekoppeld dient te worden dan kan deze koppeling gemaakt worden via Profi bus-DP,
DeviceNet of Ethernet.
Is de Lexium controller Profi bus DP of DeviceNet master?
Nee, voor het koppelen via I/O systemen aan de Lexium controller wordt gebruik
gemaakt van CANOpen. Voordelen van CANOpen zijn de openheid en lagere kosten
per aansluiting.
Colofon
Transparent Info is een uitgave
van Schneider Electric B.V.
Redactie-adres:
Schneider Electric B.V.
Afdeling communicatie
Postbus 836 2003 RV Haarlem
Telefoon 023 5124124
www.transparentinfo.nl
Teksten:
Schneider Electric B.V.
Rudolph tekst & concept,
Barneveld
Fotografi e & Illustraties:
Hans Albers Fotografi e, Zwaag
Fotografi e Marco Hamoen,
Bodegraven
Schneider Electric B.V.
Plan B Grafi mediabureau B.V.,
Haarlem
Ontwerp & Opmaak:
Plan B Grafi mediabureau B.V.
Drukwerk:
Veldwijk–Van Loon
Waddinxveen
Oplage: 12.000
Gehele of gedeeltelijke overname
van artikelen is alleen
mogelijk na schriftelijke
toestemming van de redactie.