E-book gratis downloaden - Yasmin Verschure

Yasmin Verschure 1/160 Met een open Hart

MET EEN OPEN HART 

- Strijd en overgave als wegen naar 

inzicht, vreugde en liefde - 

www.yasminverschure.nl 

email: info@yasminverschure.nl 

Copyright © Stichting Shanti 2010 

Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van 

druk, fotokopie, microfilm, internet en op welke wijze ook, mits vooraf 

door de uitgever schriftelijk toestemming is verleend. 


Dankwoord: 

Mijn hart loopt over van dankbaarheid voor alle ondersteunende liefdeslichtjes die ik 

mocht ontvangen tijdens deze periode van afzondering. Zij vormden de bron van 

inspiratie waaruit dit boek geboren kon worden. 



Strijd en overgave als wegen naar inzicht, vreugde en liefde 

door: 

Yasmin Verschure. 

Omslag: Rising Soul - Bob Tomanovic: www.spiritual-art.nl 

Lay-out en omslagontwerp: Gery Engelmoer 

Opdracht: 

Ik draag dit boek op 

Aan mijn moeder 

Aan alle moeders 

Aan de Godin in elke vrouw 

Aan de Godin in ieder mens.... 

Aan de onmetelijke Bron van 

Wijsheid, Kracht en Liefde en aan 

iedereen die zich door deze Bron 

wil laten inspireren. 


Transformatie 

De mens kan zich niet transformeren, zolang hij zich blijft verzetten tegen zijn bestaan 

op aarde en zolang het zijn ideaal is om niet te lijden. 

Ik zeg niet dat je geen middelen tegen het lijden moet zoeken, integendeel. Maar in het 

huidige ontwikkelingsstadium van de aarde en op het punt waarop deze in haar 

evolutie is gekomen, is het niet mogelijk voor de mens om niet te lijden. 

De aarde is als een herstellingsoord en tevens een leerschool. Als de mens weet hoe hij 

naar het lijden moet kijken, brengt hij verborgen krachten in beweging, die een 

ongelooflijk werk in hem verrichten. 

Hij die niet geleden heeft blijft arm, hij is als een schilder die geen kleuren heeft om zijn 

schilderij te maken. Hij die geleden heeft kan daarentegen alle gevoelens die hij 

doorleefde, gebruiken om kleur, reliëf en diepte aan zijn leven te geven. 

Allen die in hun leven iets groots hebben gedaan, hadden veel geleden. Zij beschikten 

over de zwarte inkt en uit die zwarte inkt hebben ze de mooiste kleuren tevoorschijn 

gehaald. 

- Omraam Mïkhael Aïvanhov - 


INHOUDSOPGAVE 

Dankwoord 3 

Opdracht 4 

Transformatie 5 

Voorwoord 8 

Met een open Hart 11 

Deel 1: Geloof en Vertrouwen 12 

Geloof en Vertrouwen 13 

Hulde aan India, mijn moederland 14 

Bombay 15 

Ganeshpuri 16 

Puna 18 

Bangalore en Puttaparthi 19 

Madras 22 

Pondicherry 23 

Turavannamalai 24 

Tiruchirapalli – Tamil Nadu 25 

Tannirpali – Shantivanan 26 

Kodaikanal 29 

Madurai 29 

Quillon – Kerala 30 

Madras 33 

Puri 33 

Bodhgay 35 

Varanasi 37 

Nepal 39 

Nawoord 49 

Meditatie 1: Loslaten in vertrouwen 51 

Deel 2: Met een Open Hart 52 

Avontuur 53 

Oefening 1: Leren waarnemen 56 

Onkruid 57 

Met een open hart 59 

Oefening 2: Verwen jezelf 63 

Liefdevolle aanwezigheid 64 

Communicatie 66 

Oefening 3: Counselen 70 

Vrijheid in relaties 71 

Oefening 4: Ervaar je innerlijke ruimte 73 

Openheid 74 

Oefening 5: Je openheid ervaren 76 

Verwondering 77 


Deel 2: Met een Open Hart 

Universele Levensenergie 79 

Oefening 6: De aura leren waarnemen 82 

Oefening 7: Ritueel reinigen van een ruimte 82 

Energie en voeding 84 

Oefening 8: Jezelf beschermen 86 

Dankbaarheid 87 

Een kind van het Universum 89 

Vergeving 91 

Oefening 9: Vergeving 93 

Verbeter de wereld 94 

Wijsheid, inspiratie en eenvoud 96 

Oefening 10: Geven en ontvangen 98 

Egoloos 99 

Dansend naar God 101 

Oefening 11: Afstemming van je chakra’s 104 

Lichtplekje 105 

Rechten en plichten 106 

Oefening 12: Terugblik 112 

Geboorte 113 

Ontvangen en vieren 115 

Oefening 13: Het openen van je hart 118 

Adem is leven 119 

Oefening 14: Reinigende ademhaling 120 

Oefening 15: Bewust ademen 120 

De Godin onder mijn voeten 121 

Het middelpunt van de aarde 124 

Meditatie 2: Ontmoeting met jouw innerlijke kind 126 

Deel 3 - Strijd en overgave 128 

Strijd en overgave 129 

Jobstijding 143 

Overgave 148 

Met een Open Hart op weg naar het licht 151 

Meditatie 3: Overgave aan het hogere in jezelf 156 

Over de auteur 158 

Stichting Shanti 158 

Eerder verschenen boeken 159 


VOORWOORD 

‘ In het geheim van de dood, 

ligt het geheim van het leven.’ 

- Kuki Gallman - 

We leven in een tijd van grote veranderingen die zich voortbeweegt in een enorme 

stroomversnelling. We staan voor een radicale omwenteling, waarin niet alleen wijzelf 

zullen transformeren tot lichtwezens, maar we afhankelijk van ons bewustzijn ook de 

planeet aarde op zullen tillen naar een hogere vibratie. 

Velen van ons hebben besloten onszelf te zuiveren van oude karmische ballast. Voor het 

eerst in onze geschiedenis gaan we begrijpen wat het betekent om opnieuw geboren te 

worden alvorens we het rijk der hemelen binnengaan. Want we passeren de tunnel, we 

gaan door het geboortekanaal om klaargemaakt te worden, geïnitieerd als nieuwe 

lichtwezens voor de taak die komen gaat. 

Alvorens dit proces volledig te kunnen begrijpen zullen we ons vertrouwd moeten 

maken met het stervensproces. We sterven elke minuut van de dag. Het verleden is niet 

meer en de toekomst is nog niet daar. Dat wat geweest is komt nooit meer terug. Leven 

in het hier en nu maakt dat we de angst voor de dood overstijgen. We bereiden ons voor 

op onze wedergeboorte en de wedergeboorte van onze planeet aarde. 

Niemand weet precies hoe deze nieuwe omwenteling eruit gaat zien. Alle voorstellingen 

welke we ons maken kunnen niet schilderen wat er komen gaat. Maar ieder weet, ieder 

voelt dat er een beweging gaande is welke niet langer te stuiten is, waar we, vrijwillig of 

niet, deel van uit zullen maken. Niemand ontkomt aan zijn lot. 

Hoe kunnen we ons voorbereiden om dit proces zo natuurlijk mogelijk te laten 

verlopen? We kunnen verlangen naar onze afkomst, we kunnen bidden en ons openen 

voor de alles omvattende liefde van het universum. Want de hele schepping is paraat 

om ons te ondersteunen in dit proces van omwenteling. 

Onszelf openen voor de overvloed en durven ontvangen wat zo liefdevol voorhanden is, 

dat is één. Geduld en zonder morren onze uitdagingen accepteren is een tweede. Al 

voelen we ons misschien onthand, we bereiden ons voor op datgene wat komen gaat 

door aanwezig te zijn in het hier en nu, iedere dag, iedere minuut van de dag. 

Dit boek is een schepping, het is ontstaan in een tijd van intense uitdagingen en 

beproevingen. Maar vooral ook in een tijd van intens veel licht. Mijn enthousiasme 

sleepte me overal doorheen en ik heb nooit geweten dat ik zoveel gevoel voor humor 

had! 

Een tijd van diep relativeren, maar ook een tijd van plezier, liefde en genieten. 

Naarmate ik mijn gehechtheden los laat, blijft er slechts leegte over. Leegte is ruimte! 

Het voelt als een oude jas welke ik uittrek en ik sta steeds naakter voor mijn Schepper. 

Meer dan ooit voel ik dat ik een bevoorrecht mens ben die op de een of andere manier 

vanuit de ongeziene Bron steeds opnieuw de kracht en de moed en het lef krijgt om op 

te staan en verder te gaan. Verder op mijn weg terug naar het licht. 

Het fysieke voertuig werd bij tijd en wijle aardig geteisterd. Er waren periodes dat ik het 

gevoel had het niet te kunnen volbrengen. Pas in mijn diepste pijn en wanhoop kon ik 

mezelf totaal overgeven. Ik begon te beseffen dat er grenzen zijn aan bereidheid, 

grenzen aan datgene wat ik in alle menselijkheid aan kan. Het is niet nodig om al het 

lijden van de mensheid te dragen! 


Hoe dan ook in deze periode van afzondering is mijn evolutie, even als de jouwe, niet 

stil blijven staan. Want na tijden van de diepste innerlijke conflicten, worden de 

prachtigste scheppingen geboren. 

Het verbaasde mij enigszins dat ik over India moest schrijven, de pelgrimstocht die ik 

eerder heb gemaakt. Zo gek was dat ook weer niet, want verleden en heden hebben alles 

met elkaar te maken en zijn slechts de voorboden voor datgene wat komen gaat. 

Blijkbaar was er een diep verlangen om datzelfde geloof en vertrouwen te ervaren wat 

ik had tijdens mijn zwerftocht door India. Nu, na de nodige strijd, maar vooral ook na 

zoveel viering en vreugde, kan ik alleen maar zeggen dat mijn geloof en vertrouwen 

sterker zijn dan ooit tevoren, ja zelfs sterker dan in die tijd. Mijn vertrouwen in de 

Schepper is onwrikbaar. En de dankbaarheid en de ruimte die ik voel zijn geschenken 

waar ik van geniet, elke minuut, pijn of geen pijn. 

Soms kreeg ik verbaasde opmerkingen waarom ik zo kon stralen in tijden van lijden. 

Dan was mijn antwoord: 'Mijn lichaam lijdt, maar Ik, de Ik Ben in mij die lijdt niet.' En 

doorgaans was dat zeker waar. Het maakt niet uit wat de lessen zijn die we hebben 

gekozen te leren. Het gaat om de manier waarop we onze lessen tegemoet treden en er 

mee omgaan. Soms dreigde mijn ik onderuit te gaan en het lijden te worden. 

Uiteindelijk blijven we mens zolang we in een stoffelijke voertuig zitten. En al ben ik 

deze goddelijke tempel nog zo dankbaar, soms ervaar ik mijn lichaam als een 

gevangenis die te klein en te beperkt is voor mijn geest. 

Een aantal van mijn lieve vrienden vond dat het thema van dit boek liefde moest zijn, 

onvoorwaardelijke liefde. Wanneer de liefde er is, dan is er immers geen weg te stijl en 

geen uitdaging te groot. 

Het is een diepe vreugde om vanuit dit kleine eigen stekje, vanuit de stilte, de pijn en de 

leegte, het nieuwe geboren te laten worden. Oordelen verdwijnen meer en meer, wie 

ben ik om nog te oordelen? Mijn angsten smelten als sneeuw voor de zon. In al mijn 

behoeften wordt voorzien, naarmate ik meer angsten en gehechtheden loslaat. 

Overvloed in geest en materie is het antwoord. 

Als ik nu niet meer geloof dat er een Schepper is die voor me zorgt, hoeveel bewijzen 

zal ik dan nog moeten hebben om dit te accepteren? 

Dit boek, in eerste instantie geschreven als uitlaatklep, inmiddels verwerkt en 

vrijgegeven, gaat zeker niet alleen over pijn en lijden, maar veeleer over het proces van 

toeschouwen en het overstijgen van pijn en lijden. Het gaat over liefdevolle 

ontmoetingen en ervaringen in het dagelijks leven. De nadruk ligt dit keer niet op het 

reizen in de stof, maar op het reizen in de geest en geloof me, de ervaringen waren 

zeker niet minder intens, integendeel. 

Liefde bevat in al haar eenvoud de essentie van het Leven. Er is moed voor nodig om 

standvastig steeds opnieuw de diepte in te gaan om de volgende laag af te pellen. Er is 

moed voor nodig om geen pijn uit de weg te gaan en de stilte niet te vermijden. Vooral 

in een maatschappij waarin alles erop gebaseerd is om niet te hoeven voelen, om 

vooral geen pijn, geen lijden toe te laten. Ja vooral in een maatschappij waarin alles 

gebaseerd is op uiterlijkheden en op prestatie. Een maatschappij waarin je geen 

waardering krijgt voor wat jij in wezen bent, maar voor jouw praktisch nut, jouw 

status. 

Hoe veilig is het om in de vorm te blijven hangen, om in onze afhankelijkheid te blijven 

steken. Om anderen de schuld te geven van onze situatie en de verantwoordelijkheid 

buiten onszelf te leggen? Hoe veilig om te wachten tot een ander de eerste stap neemt? 

Het wordt ons met de paplepel ingegoten! De tijd is helaas voorbij dat we ons nog 


kunnen verschuilen achter de overtuiging van anderen. We mogen nu gaan staan voor 

onze eigen overtuiging. We zullen onze stem moeten laten horen, zonder angst om 

uitgestoten te worden uit de veilige beslotenheid van de massa. 

We zijn immers allemaal wegbereiders. 

Lijden is een louteringsproces voor de ziel. En liefde, onvoorwaardelijke liefde, is de 

enige weg tot genezing. Want hoewel liefde in eerste instantie de duisternis meer 

zichtbaar maakt en aldus het lijden versterkt, is zij tegelijk het ingrediënt dat we nodig 

hebben om onszelf te zuiveren en te bevrijden van pijn en lijden. 

Laten we ophouden met naar anderen te wijzen. Zodra we met onze vinger naar 

anderen wijzen omdat zij niet zuiver met liefde omgaan, hebben we weer een excuus 

gevonden om niks te hoeven doen en maken we onszelf onaantastbaar. Makkelijk en 

veilig, maar we zullen er niet aan groeien. Groeien kun je alleen door je nek uit te 

steken, fouten te maken, te vallen en weer op te staan in de wetenschap dat je niet 

alleen een ervaring rijker bent, maar ook weer een stapje dichter bij God, een stapje 

verder op weg naar het licht. 

Laat het oordelen maar aan God over. Die doet dat trouwens niet. God verlost ons niet 

van pijn en lijden die we zelf gecreëerd hebben. Hij ziet als een liefdevolle Vader toe hoe 

wij daarmee omgaan, wetende dat wij onze lessen niet zullen leren als hij de problemen 

voor ons op zou lossen. Het is echter niet zijn wens dat we lijden, integendeel! 

Naarmate we de moed hebben om onszelf meer open te stellen voor de kracht van de 

zon, de liefde van onze Schepper, zal de uitzuivering vanzelf plaats vinden. Het is niet 

nodig dat wij ons zorgen maken over het functioneren van anderen. Het is voldoende 

om onze eigen duisternis onder ogen te zien en te verlichten, zodat we een lichtpuntje 

kunnen worden voor anderen, zoals anderen in het verleden voor ons zijn geweest. 

De mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest. Hoe meer we conflicten uit de 

weg gaan, hoe meer we innerlijk lijden. Er is moed voor nodig om steeds opnieuw 

liefdevol en met een open hart anderen tegemoet te treden. Het wordt gemakkelijker 

naarmate we in ieder mens dat onuitwisbare deeltje van onszelf herkennen. Dat 

eeuwige brandende vonkje God, waarmee we onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. 

Uiteindelijk zijn we allemaal Geest, allemaal afkomstig uit die ene Bron, die ene Zon. 

Uiteindelijk zijn we allemaal zonen en dochters van God onze Schepper en dus 

onvermijdelijk broeders en zuster van Christus. 

Om Shanti Om…. 

‘I am that I am’ 

Ik spreek de wens uit dat deze boodschap van liefde, vreugde en licht moge brengen in 

een tijd van onzekerheid en angst, die voorafgaat aan een tijdperk van omwenteling en 

vernieuwing. 



DEEL 1 - GELOOF EN VERTROUWEN 

Dit is een verslag van mijn eerste grote reis alleen, een zeven maanden durende 

zwerftocht door India en Nepal. Noem het Parcival die op zoek is naar de Graal... 

DEEL 2 - MET EEN OPEN HART 

Ontmoetingen en ervaringen in het dagelijkse leven, met een Open Hart, gezien vanuit 

een diepere dimensie en met een onderliggende, spirituele boodschap. 

DEEL 3 - STRIJD EN OVERGAVE 

Dit deel beschrijft een intens proces van innerlijke transformatie, de pijn van het 

groeien en de vreugde van het helingsproces. 


DEEL I 

GELOOF EN VERTROUWEN 


GELOOF EN VERTROUWEN 

Geloof is het loslaten van controle. Het is een sprong in het onbekende vanuit een 

innerlijk weten dat er achter de zichtbare wereld van illusies een ongeziene 

werkelijkheid schuil gaat. Naarmate je jezelf kunt overgeven aan de stroom van het 

leven, zal je pad in alle opzichten geleidt worden. 


HULDE AAN INDIA, MIJN MOEDERLAND 

Hij legde zijn handen op mijn schouders, keek me aan en zei: 'Waar gaat de reis naar 

toe?' Het was alsof ik heen en weer geschud werd op mijn grondvesten! Vrij snel 

borrelde het antwoord in mij omhoog: naar India natuurlijk! 

India, mijn God, wat haalde ik in mijn hoofd! Nauwelijks genezen van een ernstig 

ziekbed, met nog altijd datzelfde infectiegevoelige lijf, voorspelde men mij dat zelfs een 

reis naar Zuid-Frankrijk dodelijk zou kunnen zijn. Op dat moment wist ik met een 

innerlijke zekerheid: ik ben nu sterk genoeg om het te overleven. 

En zo begon het allemaal. Nu ik dit diepe verlangen eenmaal naar boven had laten 

komen, begon het plan snel vorm aan te nemen. De week daarna deed ik een 

boeddhistische training en had na afloop een persoonlijk onderhoud met de lama. Hij 

verzekerde me dat ik rustig kon gaan. Mijn gezondheid zou het niet te zwaar te 

verduren krijgen, maar ik zou problemen krijgen met het verlengen van mijn visum. 

Hoe waar zou dit laatste blijken te zijn! 

Wanneer ik eenmaal een beslissing genomen heb, dan gaat de uitvoering altijd erg snel. 

Ten eerste moest ik Giri vertellen dat ik alleen naar India zou gaan. Pijnlijk, we hadden 

regelmatig gefantaseerd over een gezamenlijke wereldreis. Ik wist dat ik dit alleen 

moest doen, zonder wie dan ook. 

Ik moest de opleiding lichaamstherapie afbreken, dat was niet zo'n probleem, ik kon 

ten alle tijde weer insteken. (Mijn ‘zijn’ in India leerde mij, dat mijn handen kostbare 

instrumenten waren die ik op een zachtere manier voor heling moest gaan gebruiken.) 

Een groter probleem was mijn jongste zoon. Hij ging in september studeren en zou 

aanvankelijk op kamers gaan wonen. We hadden het zo goed samen dat hij te kennen 

had gegeven nog een jaartje te willen blijven. Hij was stellig in zijn antwoord: je moet 

doen wat je wilt doen, als ik later de kans krijg, doe ik het zelf ook. 

Een ander opstakel waren de cursussen die ik gaf bij een nieuwetijds centrum. Ik deed 

dit met hart en ziel en mijn cursussen liepen als een trein. Ik stond ingepland voor het 

nieuwe seizoen, de boekjes waren al uit en het werd mij beslist niet in dank afgenomen 

dat ik me terugtrok. Het bloed kruipt nu eenmaal waar het niet gaan kan. 

Ik zocht iemand om zeven maanden in mijn huis te wonen. Intuïtief pikte ik degene 

eruit die goed in mijn plaatje en in mijn huisje paste. 

Toen begonnen de echte voorbereidingen. Ik kreeg vele goed bedoelde adviezen: 'Ga 

niet alleen naar India, het is een macho land en ze zullen je lastig vallen.' 'Neem een 

campingstelletje mee zodat je voor jezelf kunt koken, anders krijg je binnen de kortste 

keren voedselvergiftiging.' 'Drink niets van de straat, koop altijd flessen water en 

controleer of ze goed afgesloten zijn’. Ik stak alle goede bedoelingen in mijn zak en ging 

alleen en zonder campingstelletje.... 

Ik bereidde mezelf zo positief mogelijk voor en werkte consequent met de volgende 

affirmatie: ik ben gezond en sterk naar lichaam en geest en kom uitsluitend liefdevolle 

mensen tegen op mijn pad. Op de valreep las ik het boek Autobiografie van een Yogi 

van Yogananda en ik kreeg mijn eerste Kriya-yoga inwijding vlak voor mijn vertrek. 

Hoewel het mijn hoofddoel was mezelf te verdiepen in het boeddhisme, was men van 

mening dat ik reeds boeddhist was en mezelf beter kon toeleggen op het hindoeïsme. 

Ik onderging de allernoodzakelijkste inentingen en boekte mijn reis. Drie maanden na 

de genomen beslissing zou ik vertrekken. Dan was het najaar en de plezierigste tijd in 

India. 


Het moeilijkste proces was het afscheid van mijn drietal. Een van mijn zoons zat in een 

crisis en ik was zeven maanden niet bereikbaar. Paniek! Wat als er iets ernstigs 

gebeurde? Toen ik me dit volledig ging realiseren, sloeg de schrik mij om mijn hart. Dat 

was loslaten op een veel dieper niveau dan in de materie. Als ik al ooit aan aardse 

dingen gehecht was geweest, dat was dat na mijn ziekteproces wel voorbij. Ik genoot 

van de plek waar ik sinds mijn scheiding woonde, maar ik was er niet gehecht aan. Dit 

was echter loslaten van een andere orde waarbij gevoelens naar boven werden gehaald 

die mij zeer uit mijn evenwicht brachten. Ik moest de controle loslaten in de 

wetenschap dat ik dit niet langer in de hand had. Niet mijn wil.... 

Ik zie ons nog zitten op de stoep, mijn oudste zoon en ik. Plotseling stond ik op en 

haalde mijn knuffelkonijn. Deze heerlijke zachte knuffel had ik van Giri gekregen. Hij 

was prachtig, maar ik had toen zoiets van: wat moet ik met dat ding, ik ben die leeftijd 

allang voorbij! Tot mijn verbazing lag hij ineens, na een verdrietige bui, in mijn bed. En 

de aanraking van dat zachte pluche werkte helend en geruststellend! 

Dus ik gaf mijn zoon mijn knuffel en zei: 'Die is voor jou, hij is toch te groot voor mijn 

rugzak. Wanneer je me mist pak je dit konijn en voel je de verbinding tussen jou en 

mij.' Een paar dagen later kreeg ik van hem een klein konijntje. Lekker zacht en klein 

genoeg om de hele reis mee te kunnen maken. En dat deed hij en overal kreeg ie een 

plekje op mijn altaartje. 

Dan breekt de tijd aan om afscheid te nemen. Op de dag van vertrek brengen mijn 

dierbaren mij naar Schiphol. Ik heb het heel erg te kwaad wanneer ik door de douane 

verdwijn. Het mag er zijn, het is niet niks. 

Bombay 

Ruim een uur later gaan we de lucht in, richting Bombay. Van daaruit zal ik eerst naar 

Ganeshpuri gaan. Als we een tussenlanding maken in Frankfurt ontdek ik een 

groepje vrouwen op weg naar Ganeshpuri. We spreken af om elkaar op de luchthaven te 

ontmoeten en gezamenlijk een taxi te nemen. 

Om 6.30 uur landen we in Bombay. Het tijdverschil met Nederland is viereneenhalf 

uur. Het is kaal en ongezellig op het vliegveld, maar de drukte valt mee. Ik ervaar een 

vreemde emotie, het voelt als thuiskomen, ik zet mijn voeten op vertrouwde bodem. 

Het is net of ik dit alles ken, de chaos, het geschreeuw, het oosterse, het voelt zo 

vertrouwd. 

Als we de douane gepasseerd zijn, moeten we opletten of we zijn al van onze bagage 

verlost voor we het in de gaten hebben. De kruiers zijn maar al te bereidwillig. Mijn 

bagage bestaat uit een rugzak waarin een slaapzak en een paar stevige wandelschoenen 

voor Nepal, wat extra kleding en noodzakelijke dingetjes. Dus, afblijven, ik sjouw dit 

zelf wel! 

De taxi's zijn ongeveer de enige auto's op dat moment in India en het zijn allemaal oude 

commandeurs. Na het gebruikelijke pingelen bereiken we overeenstemming over de 

prijs en gaan we op weg. Pingelen, toen men mij vertelde dat dit deel was van het spel 

en dat je desnoods moet schreeuwen tegen een rickshawdriver en hem eventueel met je 

rugzak op zijn rug moet slaan om duidelijk te maken dat je zijn spelletjes door hebt, 

dacht ik grinnikend terug aan de tijd dat mijn moeder nog leefde en ik wel eens met 

haar naar de markt ging. Als zij probeerde iets van de prijs af te krijgen, schaamde ik 

me dood! Hier was het deel van het spel. Dat wist ik vanaf het moment dat ik voet zette 

op Indiase bodem. Ook wist ik hoe ik mijn handen moest gebruiken, de rechtse om te 

eten, de linkse voor datgene waar wij in onze cultuur closetpapier voor gebruiken. 

Closetpapier was er niet, maar gelukkig, hoe schaars het water ook was, een kraantje 

vond je op elk Indiaas toiletgat. Ik ben deze wijze uiteindelijk erg gaan waarderen, zeer 

hygiënisch! 


Ganeshpuri 

We gingen dus op weg. Buiten de stad wisselen we van taxi en de nieuwe chauffeur 

stopt bij de eerste pomp om te tanken. Hij dwingt ons min of meer honderd roepie 

extra te betalen. Ik vertel hem vriendelijk maar beslist, dat wij van deze spelletjes niet 

gediend zijn. Mijn reisgenoten zijn verbaasd. Ik ben stellig: dit proberen ze altijd, ik 

weet dat gewoon. 

Vier uur later zijn we bij de Shree Gurudev Ashram. Boven de poort staat de volgende 

tekst: 

Wij heten u allen welkom met liefde en respect. De ashram is de belichaming van 

genade. Als je hier met de juiste houding komt, kan elk stofdeeltje je die genade 

schenken. Wees waakzaam! Wees alert! Onderhoud de discipline, regelmaat en 

zuiverheid van deze ashram, dan zul je iets groots bereiken door hier te zijn. 

De energie is duidelijk voelbaar, zelfs al buiten de poort. Binnen de poort gebeurt er van 

alles met me. Ik ben emotioneel, opstandig, raak in vervoering, kortom, alles wat je 

bedenken kunt gaat er in korte tijd door mij heen. Het verwart me zeer. Ik voel 

weerstand en tegelijkertijd aantrekking. 

De voorbereidingen voor de jaarlijkse nagedachtenis van Muktananda, de voorganger 

van Guramay, zijn in volle gang en er heerst een enorme bedrijvigheid binnen de 

ashram. Wij worden ondergebracht in het verblijf voor westerse vrouwen. Dit betekent 

dat we niet op de grond slapen, maar in een zaal met vijfenzestig ijzeren bedden, 

inmiddels allemaal bezet. Er is zelfs een wasruimte met kranen, emmers en warm water 

en dat laatste is absoluut een luxe! En alles is brandschoon. 

Ik schrijf me in bij de receptie en krijg een programma waar de dagdienst in vermeld 

staat. Ik word ingedeeld voor seva, ik krijg twee maal daags afwasdienst. De eerste drie 

dagen krijgt iedere westerse nieuweling even tijd om te wennen. Diezelfde middag doe 

ik mijn eerste darshan bij Guramay en ik groet haar zoals iedereen: op mijn knieën, 

buigend naar de aarde. Ik denk er niet over na, het gebeurt vanzelf. Ook dit ken ik en ik 

ken ook het principe ervan. Ik buig niet voor de mens, het goddelijke in mij buigt zich 

voor het goddelijke in Guramay. Het is een volkomen vanzelfsprekend iets en een teken 

van respect voor het onnoembare. 

Guramay is een opmerkelijke vrouw, jong, gekleed in een eenvoudige dracht van 

oranjerood, kijkt ze met haar onpersoonlijke blik dwars door je heen. 

Een goeroe functioneert als een grote transformator. Een kanaal en een 

tussenpersoon tussen jou en het allerhoogste, waarop je jezelf als mens kunt 

aansluiten. Die jou vult met een hogere energievibratie wanneer je jezelf daarvoor 

open stelt. Je evolutieproces komt hierdoor in een stroomversnelling. 

In de praktijk kan dit betekenen dat je jezelf ter plekke bewust wordt van je minder 

plezierige kanten. Je wordt gedwongen om datgene onder ogen te zien wat je 

onbewust verborgen zou willen houden. Oude ziektes kunnen terugkeren. Het is een 

intens proces van zuivering, je energie wordt opgetild naar een hoger niveau waarop 

alles wat daar niet op afgestemd is, loslaat en uit jouw systeem gaat verdwijnen, het 

wordt als het ware uit het systeem getrild. 

Volgens de oosterse filosofie kun je vele leermeesters hebben, maar slechts één goeroe. 

Na mijn begroeting zit ik onder een boom tot het einde van de darshan. De goddelijke 

energie van Guramay voedt mij, voedt ons. Dit wordt een dagelijks terugkerend ritueel. 

Ik verbaas me over de schoonheid van deze plek. De tuinen zijn weelderig groen en van 

een schoonheid welke je praktisch in heel India niet tegen komt. Er groeien en bloeien 

maar liefst meer dan twintig soorten jasmijn! De tempels en meditatieplekken zijn 


schitterend en de hoofdtempel wordt ieder jaar opnieuw geschilderd. Dit jaar met een 

levensgrote yantra in de top. De schoonheid ervan is adembenemend. 

Op 30 september wordt de sapta geopend en vanaf dat moment worden er zeven dagen 

en zeven nachten mantra's gezongen in een van de tempels. Het is overweldigend! Het 

brengt me in een bepaalde trance die ik op deze manier makkelijker bereik dan via 

meditatie. Hoewel het mediteren in deze energierijke omgeving ook makkelijker gaat. 

Waar er twee of meer aanwezig zijn in Zijn naam, wordt energie op een gigantische 

manier gebundeld en is het gemakkelijker om naar een hoger bewustzijn te gaan. 

Dagelijks zijn er dertigduizend mensen binnen de ashram. Zij die blijven worden 

ondergebracht in tenten en gevoed in de hoofdtent. De discipline is ongelofelijk en de 

soepelheid waarmee dit alles verloopt zal wel altijd een raadsel voor me blijven. 

Niemand hoeft lang op zijn beurt te wachten en het eten is even heerlijk als altijd. De 

Indiase bevolking ontbijt niet en daarom is er een kantine waar westerlingen 's 

morgens terechtkunnen. Mijn ontbijt bestaat uit yoghurt, wat goed is voor de darmflora 

en uit papaja met een aantal van de bittere pitten. Deze laatste zijn niet lekker maar 

vormen een perfecte bescherming tegen darminfecties. Daarnaast drink ik het vocht 

van de kokosnoot, dit bevat de nodige mineralen en vitaminen om fit te blijven in de 

tropen. 

Hoewel er voor westerlingen een mogelijkheid is elders te eten, heb ik me vanaf het 

begin voor de overige maaltijden tussen de Indiase vrouwen gestort. Het voelt heerlijk 

om tussen mijn Indiase zusters op de grond te eten, van een stalen plaat of, in deze 

drukke dagen, van een bananenblad. Er wordt niet gesproken, het contact, soms heel 

intens, vindt plaats zonder woorden. Deze manier van eten en van communicatie zal ik 

vaker tegenkomen op mijn trek. En het bevalt me uitstekend. 

De dag begint vroeg. 's Morgens om 3.30 uur worden we gewekt voor de dagelijkse 

meditatie. Daarna kun je chanten, het zingen van mantra's, in de tempel. Tijd voor chai, 

de Indiase thee, luisteren naar een tekst uit de Guru Gita en dan: seva, dienstbaarheid 

door arbeid. Arbeid op een meditatieve manier maakt de weg vrij naar God, ja arbeid 

adelt! We hebben meer dan vier uur per dag seva in deze drukke tijd. Na de lunch is er 

een rustperiode, waarna er weer gechant kan worden en dan begint de middagseva. 

Uiteraard ontbreken het avondprogramma en het diner ook niet. Afijn, je hoeft je niet 

te vervelen. In deze periode kun je dag en nacht terecht in de tempel. Er hangt een 

geweldige energie. Wanneer je moe bent, wordt je accu direct weer opgeladen. 

Mijn seva is zwaar! Twee keer per dag sta ik zo'n twee en een half uur boven grote 

bakken heet water af te wassen in een weinig comfortabele houding en een Amerikaans 

tempo bij een buitentemperatuur van zo'n vijfendertig graden. Dit houdt mijn rug 

uiteindelijk niet vol. Na een paar dagen vraag ik een lichtere seva en mag ik sappen 

persen. Een fluitje van een cent. 

Onze kleding moet naar de wasserij. Aangezien deze overbelast is, voel ik me 

genoodzaakt mijn kleren dagelijks uit te wassen en op de stang van mijn bed te laten 

drogen. Ik heb nu eenmaal geen koffer vol reserve kleding. 

Er gebeurt veel met mij. Omdat de energie zo zuiver is, werkt de omgeving als een 

heldere spiegel, waardoor ik ter plekke al mijn zwakheden voorgeschoteld krijg. Oude 

weerstanden komen omhoog, maar ook de intentie en het verlangen om daar doorheen 

te gaan. Frustraties steken de kop op, de behoefte om te oordelen. Ik wil me afzetten 

tegen alle regels en structuren, tegen de Amerikaanse discipline. Het zijn werelden van 

verschil die elkaar hier ontmoeten en waarvan ik van beiden ongetwijfeld een tik heb 

meegekregen. 

Ik breng menig uurtje door in de grot en in de meditatie tuin. Deze plekken zijn niet 

alleen geschikt voor mijn meditaties, maar hier werk ik ook mijn dagboek bij. Ik 


probeer objectief naar mezelf te kijken en de lessen te leren en te integreren die naar 

boven worden gehaald. 

Roken in de ashram is niet toegestaan, dus ga ik af en toe de straat op om mijn sigaretje 

te roken. Het is een uitstekend excuus om me af te zonderen van de massa en me terug 

te trekken in mijn eigen leefruimte. Ik geniet van het straatleven, alle kleurrijke 

vrouwen met hun prachtige sari's en de mannen in hun doti's. Op een keer zit ik 

plotseling tussen een groep demonstranten en de politie in. Ik voel me allerminst 

bedreigd, ben alleen nieuwsgierig. Er wordt gedemonstreerd tegen de lage lonen in de 

ashram. Ik word van de straat afgehaald, je hoort niet geïnteresseerd te zijn in politiek 

en dit gebeuren wordt mij allerminst in dank afgenomen! 

Uiteraard ga ik af en toe naar het dorp en ontmoet de lepralijders en de bedelaars. Zij 

roepen enerzijds weerzin maar ook medelijden bij me op. Hoe anders zal ik dat beleven 

wanneer ik een tweede keer in India ben. Dan heb ik inmiddels geleerd door de vorm 

heen te kijken en kan ik meer genieten van de innerlijke schoonheid, het goddelijk 

vonkje in ieder mens. 

Naast haar geestelijke taak neemt de ashram de medische zorg en de voeding voor 

lepra's en zieken voor haar rekening. Ik vind het heerlijk om op blote voeten door de 

heilige rivier te waden en een voetbad te nemen in de heetwaterbron, waar altijd 

sadhu's aan het mediteren zijn. 

Voor de mahapuja leen ik een sari van een van mijn reisgenoten. In deze speciale puja 

voor vrouwen wordt het heilige vuur opgedragen aan God. Een sari is dit keer verplicht 

en het dragen ervan geeft mij een koninklijk gevoel. De puja is indrukwekkend en 

emotioneel, de tranen stromen onophoudelijk over mijn wangen. Er vindt een reiniging 

plaats in alle lagen van mijn zijn. Guramay is overal en nergens. Verbergen kun je jezelf 

niet, zelfs niet tussen al die mensen. 

Het grote louterende vuur wordt vijf dagen en nachten brandende gehouden. Het is 

traditie om honderd en acht rondjes klokswijze rond het vuur te lopen, terwijl je 

mediteert en je mantra's reciteert of chant. Je kunt dit herhalen zo vaak als je wilt. Het 

heeft een louterende werking. Je gebruikt een mala, een rozenkrans die honderd en 

acht kralen bevat, zodat je de tel niet kwijt kunt raken. Het vuur zuivert mij tot in het 

diepste van mijn wezen. Ik voel een diepe innerlijke rust en tevredenheid. 

Na drie intense weken sluit ik mijn bezoek af met een vierdaagse meditatiecursus en 

maak ik me klaar voor vertrek naar Puna.... 

Puna 

Mijn interesse voor het spirituele begon vorm te krijgen nadat ik rond mijn 

zesentwintigste in een crisis raakte en vele onbegrijpelijke lichamelijke klachten ging 

vertonen. Ik had in die tijd een fantastische huisarts, menselijk genoeg om naar mij te 

luisteren. Hij adviseerde mij het boek Tantra van Bhagwan. En ik moet zeggen, het 

was een openbaring en gaf een nieuwe impuls aan mijn spirituele groei. Na mijn 

ziekbed en de daaruit onvermijdelijk voortvloeiende WAO, leverde ik een enorm 

gevecht met mijn trots. Ik was niet gewend mijn hand op te houden en het duurde jaren 

voor ik mezelf deze uitkering kon gunnen en er van kon genieten. Het gaf mij ruimte 

om mijn honger naar alles wat alternatief was te stillen. Ik deed workshops en 

spirituele opleidingen en hield me bezig met astrologie, massage en lichaamswerk. 

Hoewel het me niet aantrok om sannyasin te worden, wilde ik de kans niet voorbij laten 

gaan de schrijver van dit uitstekende werk te ontmoeten. Gewapend met een verklaring 


dat ik niet aan de gevreesde ziekte aids leed, begaf ik me, samen met een andere 

avonturier, op weg naar Puna. 

De bus vertrekt zeer vroeg in de morgen en is afgeladen vol. De mensen zitten op 

elkaar, op de grond, staan en hangen in de deuropening. Ik geniet, voel me grappig 

genoeg op geen enkele wijze belemmerd in mijn ruimte. In Vasai Road stappen we 

over op de trein. We krijgen een vrouwencoupé toegewezen. Ook deze is propvol. We 

moeten staan, maar de vrouwen zijn reuze aardig en zorgen ervoor dat wij in Bombay 

de juiste trein weten te bemachtigen. 

In Puna, een stad met anderhalf miljoen inwoners, is het aanmerkelijk koeler dan in 

Bombay. De verkeerschaos is er gigantisch. Een straat oversteken tussen al dat gekrioel 

van scooter-rikshaws is een uitdaging. Puna doet ongetwijfeld haar voordeel met de 

devoties van Bhagwan. Een kamer blijkt aanmerkelijk duurder, maar het blijft 

oppassen voor bedluis. Ook hier vind je armoedige krottenwijken aan de rand van de 

stad. De ashram is klein maar verzorgd. De zentuin is een fijne plek en er zijn dagelijks 

allerlei sessies. 

Bhagwan krijg ik niet te zien, hij is ziek! Na vertrek van mijn reisgenote neem ik een 

goedkoop eenpersoonshok aan de straat, zelfs het slot ontbreekt. Voor het slapen schuif 

ik een kastje voor de deur, het is wel zo plezierig te weten wanneer er iemand 

binnenkomt. In die tijd is het Diwali, het Indiase nieuwjaar en dit feest gaat dag en 

nacht door. Uiteraard hoort daar veel vuurwerk bij. Ik kam de stad uit, bezoek alle 

plekken die met Ghandi te maken hebben en lees zijn indrukwekkende autobiografie. 

Ghandi is nog steeds een inspirerend voorbeeld voor velen en zeker ook voor mij. Hij 

liet zien dat het mogelijk was om vanuit een respectvolle houding te komen tot een 

enorme beweging, een onstuitbare golf van vrede. 

Wanneer ik de bergen in ga om een aantal tempeltjes te bezoeken, zie ik de smog als 

een grijze deken boven de stad hangen. Regelmatig bezoek ik de ashram, werk mee in 

de bibliotheek en volg meditaties en danssessies. Na een week heb ik het wel gezien en 

ben ik klaar voor een nieuwe ervaring. 

Vanwege de afstand neem ik deze keer nog het vliegtuig. Daarna voel ik me zo thuis in 

India dat ik me het liefst met de meest eenvoudige transportmiddelen verplaats. Het is 

een klein vliegtuigje, dat wel! 

Bangalore en Puttaparthi 

Bij aankomst op het vliegveld laat ik mezelf vervoeren door een devote van Sai Baba die 

me aflevert in het Geo-hotel. Het hotel is schoon en betaalbaar. Hoewel ik daar slechts 

een nacht verblijf, zal ik zes jaar later onmiddellijk herkend worden door de liftjongen. 

Dit gebeurt me een tweede keer in Varanasi, een wonderbaarlijke ervaring! 

Wanneer ik me die middag in het gewoel stort om een reservering te maken voor de 

bus, ontmoet ik een andere vrouw. We zullen samen naar Sai Baba gaan. Tot mijn 

stomme verbazing komt in deze primitieve sfeer mijn buskaartje uit een heuse 

computer gerold! 

De volgende dag gaan we samen op weg naar Puttaparthi. De typische Indiase bus 

heeft houten banken. Na een uur heb je geen kont meer over en de enige toiletstops die 

we maken liggen in het openbaar langs de weg. Schaamtegevoel is een typisch Westerse 

aangelegenheid! Het landschap is echter fascinerend en ik kijk mijn ogen uit. De boeren 

lopen achter houten ploegen, getrokken door hun ossen, op de droge akkers. Vrouwen 

bewerken met primitieve gereedschappen de aarde. Als er in de dorpjes gestopt wordt, 

wordt de bus onmiddellijk bestormd door bedelaars en verkopers van chai en 


zoetigheid. Soms zijn de mensen zo verminkt dat dit schokkend voor me is. Ik geniet 

met volle teugen van de mensen en de activiteit in de bus. Het is zondag, we kunnen 

dus lekker op schieten en halen een snelheid van vijfendertig kilometer per uur! 

Buschauffeur zijn is een kunst op zich. Het valt niet mee om alle overstekende mensen, 

koeien en ossenwagens te passeren of te vermijden. Het is verbazingwekkend dat er 

niet meer ongelukken gebeuren hier in India. 

Na ruim zes uur bereiken we Puttaparthi en worden we met fietsrickshaws naar de 

ashram gebracht. Hier heerst een andere sfeer en het klimaat is totaal anders dan in 

Puna en Ganeshpuri. Nu, begin november, is het rond de dertig graden en nog redelijk 

koel, maar in de zomer kan de temperatuur oplopen tot ruim vijftig graden. Dan vlucht 

zelfs Sai Baba naar zijn ashram in de bergen. 

Na een lange tijd in de rij gestaan te hebben voor de inschrijving krijgen we een 

appartementje van een van de devoties van Sai Baba. Geduld is een van de belangrijkste 

lessen die elke westerling mag leren in India. En geduld was tot voor kort zeker niet 

mijn sterkste kant. Keer op keer word ik er op aangesproken. Ik leer wonderbaarlijk 

snel! Het is een aardig stukje voorwerk, deze lessen in geduld, waar ik later de vruchten 

van zal plukken. 

De kakkerlakken zijn in groten getale aanwezig in mijn nieuwe onderkomen. Seva is 

hier niet verplicht, maar het lijkt me zinnig iets te doen, dus ga ik bij Anti in de bakkerij 

werken. Zij is een schat. 

's Morgens en 's middags is het darshan en daarvoor worden we opgesteld in lange 

rijen. Mannen en vrouwen worden gescheiden. Aan het hoofd van elke rij staat een 

ordebewaker, in ons geval een vrouw. Zij geeft nummers uit en de mensen uit rij één 

hebben het voorrecht om als eerste het tempelplein te betreden. Ik adem een aantal 

keren diep door om niet in de ergernis te gaan, want deze vrouwen zouden ongetwijfeld 

goede kapiteins in het leger zijn. Zij weten hun ondergeschikten te drillen. Twee 

centimeter buiten de rij levert een reprimande op. Wonderlijk genoeg lukt het mij me 

niet te laten meeslepen in uiterlijkheden en mijn doel voor ogen te houden. Ik word 

verzocht mezelf aan te sluiten bij de Hollandse groep. Een heel proces voor iemand die 

het liefst alleen haar weg zoekt. Het is goed om gewoontes te doorbreken, weerstanden 

aan de kant te zetten en te kijken wat deze nieuwe houding oplevert. Elke groep is 

herkenbaar aan haar eigen kleur sjaal, voor ons wordt dat lichtblauw. Sai Baba geeft 

zijn interviews aan groepen en niet langer aan individuen. 

Wanneer ik gewend ben aan de sfeer en de ruimte in de ashram, kan ik me openstellen 

voor de subtiele uitstraling welke Sai Baba omringt. Sai Baba wordt door velen gezien 

als de levende avatar van deze nieuwe tijd, deze nieuwe eeuw, het watermantijdperk. 

Een avatar is een verpersoonlijking van iemand die het goddelijke in zichzelf heeft 

gerealiseerd. Deze verlichte zielen krijgen eveneens te maken met de onzuiverheid van 

de materie waar ze in leven. Zo kan ook Sai Baba zijn heup breken. Sai Baba werkt 

met de energie van het hart. Ik zal deze subtiele, in alles doordringende energie later 

gaan herkennen in mezelf en in anderen. 

Het is niet druk in deze periode en dat betekent dat ik meerdere malen de kans krijg om 

Sai Baba van nabij te aanschouwen. Iets in hem raakt mij diep. Het begint tot me door 

te dringen dat er altijd een bepaalde geur van hem uitstraalt, wat de geur van petouille 

blijkt te zijn. Het is fascinerend dat ik hem de ene keer als mannelijk ervaar en de 

daarop volgende keer als vrouwelijk. Dan zie ik ineens een kind in hem, om hem 

vervolgens als volkomen geslachtloos te ervaren. Je zou kunnen zeggen dat hij het 

goddelijke op een dusdanige manier heeft vormgegeven dat de fysieke vorm er niet 

langer toedoet. 


Ik ben getuige van het manifesteren van bepaalde vormen uit de ether, zoals een ring en 

de heilige as vibuthi, welke weelderig uit zijn handen stroomt. Deze as heeft een 

zuiverende werking, je kunt het in- en uitwendig gebruiken. Het geeft bescherming en 

genezing van allerlei kwalen. 

Sommige vrouwen worden helemaal hysterisch wanneer Sai Baba naar buiten komt. De 

Indiase vrouwen willen zijn voeten aanraken, hier in India een gebaar van heilig respect 

voor het goddelijke. 

Na een aantal dagen valt ons de eer te beurt om bij hem op audiëntie te mogen komen. 

Ieder krijgt persoonlijk aandacht. Hij zegent mij als laatste terwijl hij zijn hand op 

mijn hoofd legt en me vol liefde aankijkt. Nog dagen nadien voel ik die hand op mijn 

hoofd! 

Regelmatig ga ik de poort uit om een sigaretje te roken en een chai te drinken. Ik sluit 

vriendschap met de eigenaar van de chai-shop. Als ik na de darshan binnenkom, heeft 

mijn vriend zijn ontbijt, bestaande uit idli's bewaard en biedt hij mij de helft aan. Het is 

het enige wat hij de hele dag eet, maar ik weet dat het een grote belediging is om te 

weigeren en ondanks mijn weldoorvoede maag, accepteer ik dit liefdevolle gebaar. 

Wanneer mijn kamergenote vertrekt, word ik ondergebracht in een ander rondhuis bij 

twee vrouwen. Dit keer is het huisje schoon en zonder kakkerlakken, zelfs de keiharde 

matrassen zijn schoon, al blijft het slapen op beton toch nog iets waar ik aan moet 

wennen. 

Soms heb ik even genoeg van alle mensen om me heen en verlaat ik de ashram om de 

heuvels in te gaan. Alleen zijn in India lijkt echter een onmogelijkheid. Waar ze 

vandaan komen weet ik niet, maar binnen de kortste keren ben ik omringd door 

nieuwsgierige jonge mensen. 'Hello, where do you come from, are you married, do you 

have children?' Dit zijn de terugkerende vragen, die ik, soms met opbrenging van mijn 

laatste stukje geduld probeer te beantwoorden. Ik wil met rust gelaten worden! 

Ik ontmoet binnen de ashram een aantal prachtige mensen. We doen samen onze 

eerste inkopen. Mijn oog valt op een dansende Shiva. De prijs die de man vraagt, vind 

ik te hoog. Ik heb geen zin om te kopen, dus bied ik een kwart van het gevraagde 

bedrag. Niet, ook goed. Wanneer ik de winkel verlaat, komt hij me achterna: 'Here, take 

it. You are bargaining too much!' Dan kan ik er niet onderuit en zit, min of meer tegen 

mijn zin, met mijn eerste aankoop. Shiva wordt door vrienden mee naar Nederland 

genomen. Ik krijg een prachtige wollen kasjmier shawl cadeau. Het wordt mijn 

reisgenoot voor jaren. 

Bedelaars zijn er alom rond de poort. In hun ogen zijn wij immers verschrikkelijk rijk. 

In materieel opzicht is dat zeker waar. Alleen al het feit dat we hier zijn! Er is een 

dringend verzoek niets te geven, de ashram voedt ze. Ook zijn er nadrukkelijke 

voorschriften voor de prijzen van rickshaws. Hoewel ik weet dat het een bescherming is 

voor de eigen bevolking, is het naar mijn gevoel niet altijd onredelijk om iets meer te 

betalen. Ik sluit vriendschap met de bloemenmeisjes en zij proberen mij hun zelf 

gevlochten kransen te verkopen. De meisjes zijn mooi, heel mooi. 

En dan zijn er de kindertjes. De schooiertjes met hun ongewassen smoeltjes, hun 

snotneuzen en hun smekende blikken om liefde en genegenheid. Ze stelen zoals altijd 

mijn hart. Ik kan het niet laten om wat eten voor ze te kopen. Het geven van geld, nee 

dat is geen goede zaak, dat voel ik zelf ook wel. Daarmee houd ik in stand dat mensen 

hun kinderen verminken en ze de straat opsturen om te bedelen. Een gehandicapt kind 

kun je moeilijk negeren. Deze praktijken vinden, hoewel bij de wet verboden, nog 

veelvuldig plaats, vooral in het zuiden van India. 


Een heel energetisch plekje is de wensboom die boven op een heuvel ligt. Het is een vrij 

steile klim. Onder die wensboom bevindt zich een grot, waar al jarenlang dezelfde 

monnik woont. Het is een zalig plekje waar je soms even alleen kunt zijn. Heerlijk! 

Tegen de tijd dat Sai Baba zijn verjaardag viert, komen er steeds meer mensen naar de 

ashram en houd ik het voor gezien, dat wordt me veel te druk. Maar bij de 

voorbereidingen ben ik uitermate betrokken en soms mag ik hem zo dicht naderen, dat 

ik mijn hand maar uit hoef te steken om hem aan te raken. De laatste avond voor ik ga 

slapen voel ik spijt dat ik geen mala, een gebedsketting, heb gekocht. Morgen moet ik 

vertrekken voor de winkels open zijn. Dan wijst mijn kamergenote op een mala die aan 

de muur hangt, gezegend door Sai Baba persoonlijk en achtergelaten of vergeten door 

mijn voorganger. Kan dit toeval zijn? Gewapend met dit kostbare kleinood en dankbaar 

om het voorrecht hier te mogen zijn, dankbaar voor alle mooie ontmoetingen, vertrek ik 

de volgende morgen, gesterkt door deze goddelijke energie. 

Na een vermoeide busrit van ruim acht uur vanwege een lekke band, ben ik terug in 

Bangalore. Mijn vertrek uit Puttaparthi kostte me meer moeite dan ik aanvankelijk 

wilde bekennen. Ik had er fantastische mensen ontmoet en was ongetwijfeld diep 

geraakt. 

Het zat me dit keer niet mee. Bij mijn terugkomst in het hotel kreeg ik geen kamer 

alvorens te betalen. Ik was volkomen blut en doodmoe als ik was, kon ik onmiddellijk 

weer een rickshaw nemen. Het duurde eindeloos voor ik een bank gevonden had die 

mijn travellercheques wilde accepteren. Geluk bij een ongeluk, hoewel al bezig met 

sluiten, waren zij genegen me te helpen. Zouden ze iets van mijn wanhoop hebben 

gemerkt? 

Dat was nog niet alles, daarna stond ik uren in de rij om een treinreservering te maken 

voor Madras. En die avond zou ik een telefoontje krijgen van het thuisfront. Zelf kon ik 

niet bellen, dus liet ik hen weten dat ze mij op deze plek konden bereiken. Heerlijk om 

die twee te horen! Daarna is er een emmerdouche en een heus bed om in te slapen. 

Vergeten is alle ellende, wat wil een mens nog meer? 

Madras 

Het is al donker wanneer ik in Madras aankom. Het is midden in de moessontijd en 

vooral in de steden brengt dit nogal wat ongemak met zich mee. Dit keer moet ik mijn 

mannetje staan met de rickshawdriver en het aanbevolen onderkomen is een plek die 

me helemaal niet bevalt. 

De volgende dag ga ik mijn post ophalen, een feest op zich. Daarna maak ik een 

rondtoer door de stad. Ik waai lekker uit aan de Marina beach, maar krijg ruzie over 

geld met mijn rickshawdriver. Regen, regen en nog eens regen. Binnen de kortste keren 

ben ik doorweekt. De primitieve riolering kan het water niet verwerken en Madras 

verandert in een grote modderpoel. Ik besluit die avond mijn biezen te pakken en zo 

gauw mogelijk te vertrekken. 

De bus heeft geen ramen, ik heb een laatste plekje op de achterbank en regen en wind 

hebben vrij spel. Daarbij rijdt de buschauffeur als een idioot en ik kan je zeggen dat het 

alles behalve een pretje is, deze rit van drieëneenhalf uur naar Pondicherry. 


Pondicherry 

Na een aantal omzwervingen, vind ik een fantastisch onderkomen aan zee. Ik voel me 

de koning te rijk. Het is wonderbaarlijk om 's morgens de zon op te zien komen boven 

zee, want Pondicherry ligt aan het westerse tipje van India. Ik bezoek de ashram van 

Sri Aurobindo en The Mother. Het is een kleine, goed verzorgde, plek. Bezoekers 

kunnen hier alle maaltijden gebruiken voor de prijs van tien roepie per dag. We eten 

bruin brood, een traktatie waar het water me bij in de mond loopt! 

Er zijn dingen die me schokken, zoals het affiche in de ashram waarop staat: dit eten is 

voor u en niet voor de bedelaars. Hoe zit het met de zorg voor de bedelaars, waarom ligt 

die jongen op straat te sterven, overdekt met vliegen en besteedt niemand daar 

aandacht aan? Allemaal vragen die ik afvuur op Krishnamurti, niet dé Krishnamurti, 

maar toch een mooi mens die zich opwerpt als mijn persoonlijke begeleider. Ook hij 

kan mij geen bevredigend antwoord geven en het blijft een worsteling om zoveel leed te 

zien en niet te weten welke houding ik daar in moet aannemen. 

Langzaam begin ik te begrijpen dat leven en dood nauw met elkaar verbonden zijn in 

India. Dat je alleen op de wereld komt en dat je daar meestal in je eentje van vertrekt. 

Dat dit hier een natuurlijk gegeven is en dat mensen daar absoluut niet door geschokt 

zijn. Sterven voor een bedelaar betekent een verlossing. Hoe dan ook, graag had ik 

daar op een andere manier bij betrokken willen zijn. Maar ik wist nog niet hoe ik 

aanwezig kon zijn zonder iets te moeten, zonder iets te willen. Ik wilde nog zo graag 

iets veranderen. Het was mijn eigen onvermogen, mijn eigen machteloosheid, waar ik 

regelmatig mee geconfronteerd werd. 

Samen met Krishnamurti bezocht ik een aantal schitterende tempels en speciale 

werkplaatsen, in het leven geroepen door Sri Aurobindo en The Mother, waar jonge 

mensen een beroepsopleiding krijgen. De producten welke zij maken worden 

wereldwijd verkocht. Ik ontmoet een andere reisgenote. Deze vrouw gelooft dat alle 

Indiase mannen seksistisch zijn en je voortdurend lastig vallen. Als we samen naar het 

strand gaan en een duik nemen in de zee, gebeurt dat uiteraard ook. Althans bij haar. 

Ze wordt vreselijk boos en heeft niet in de gaten dat ze deze situatie zelf veroorzaakt. Ik 

zou zeggen dat deze jongens uitermate nieuwsgierig zijn. Maar als ik ze met respect 

behandel, accepteren ze hun plaats zonder meer. 

Op samadhidag mediteer ik in de ashram bij de shrine van Sri Aurobindo en The 

Mother. Ik mis de bezieling die er ongetwijfeld was toen zij er nog waren. Ik geniet 

meer van het leven rondom de ashram. Al is de armoede schrikbarend, er is ook zoveel 

moois te zien en te ervaren. Dat zijn voor mij op de eerste plaats de mensen, de 

goddelijke tempels bij uitstek. Het is heerlijk om naar de markten te gaan, waar de 

vrouwen hun zelfgemaakte producten, hun groente en hun fruit verkopen. Vrouwen in 

India zijn bijzonder mooi en krachtig! En onder elkaar ook erg open. 

Die avond knip ik mijn haar voor de spiegel. De achterkant ziet er redelijk uit, maar 

mijn vooraanzicht is toch enigszins gehavend! 

We huren fietsen en fietsen een dagje naar Auroville. Dit project is ontstaan na een 

visioen van the mother om jonge mensen over de wereld de gelegenheid te geven hier te 

wonen en te werken en de Indiase cultuur te leren kennen. Ook daar ontmoet ik weer 

speciale mensen. 

Na een week ga ik samen met mijn nieuwe reisgenote naar Turavannamalai om de 

heilige berg Arunachaleswar te bezoeken. Daar in de ashram leefde eens de 

beroemde goeroe Rama Maharashi. 


Turavannamalai 

De busrit van drie en een half uur is een belevenis. Het leven in India is zo kleurrijk, dat 

ik keer op keer mijn ogen uitkijk. Ook al leven deze mensen in armoedige 

omstandigheden, ze stralen een aangeboren gevoel voor eigenwaarde uit, wat ons 

vreemd is. 

Ze nemen het leven zoals het komt. Hun geloof leert hen dat zij deel uitmaken van een 

voortdurende cyclus, waarin zij steeds opnieuw incarneren om nieuwe ervaringen op 

te doen. Dit weten maakt dat zij hun levensomstandigheden accepteren, wetende dat 

wanneer zij dit leven zo goed mogelijk vormgeven, hun ziel weer een stukje heler zal 

zijn en zij in een volgend leven in een betere situatie terecht zullen komen. Het heeft 

niet met gelatenheid te maken, zoals wij zo vaak menen te weten, maar met 

aanvaarding, het is zoals het is. 

De afwezigheid van sociale voorzieningen, maakt dat de rijken een stukje zorg dragen 

voor de armen, maar ook dat mensen vreselijk creatief zijn. Je kijkt je ogen uit welke 

producten zij maken en verkopen om deze energie weer te ruilen voor de broodnodige 

rijst en dat kleine beetje groente. De meerderheid in India leeft onder de armoedegrens 

en heeft een besteedbaar inkomen van ongeveer driehonderd roepie, op dit moment € 

22,50, per maand. 

De mensen zijn schoon op hun lichamen. Hoewel water hier kostbaarder is dan goud en 

mensen soms uren lopen om een kruik water te halen, welke zij vervoeren op hun 

hoofd, is de wasbeurt een dagelijks ritueel. Wanneer er een rivier of wasplaats in de 

buurt is, gebeurt het baden daar, de vrouwen en kinderen scheiden zich af van de 

mannen. De vrouwen baden met sari en al, zij zijn daar vreselijk handig in en nadien 

wordt dit kledingstuk gewassen en op de kant te drogen gelegd. Ook hun groenten 

worden gewassen in de rivier. En daar tussendoor spelen de hangbuikzwijnen. 

De chai-stalletjes hebben meestal maar één emmer water ter beschikking om hun 

glazen in te spoelen en je moet dus niet vies zijn uitgevallen. Dat ben ik gelukkig niet. Ik 

leef sterk verbonden met dit land en de mensen en mijn geloof, vertrouwen en 

optimisme zijn zo groot, dat ik geen angst heb om ziek te worden. Bovendien zijn deze 

theestalletjes een fantastische manier om mensen te ontmoeten. 

Het feit dat ik rook maak me aantrekkelijk, want meestal koop ik echte sigaretten. Dat 

is een overmatige luxe daar waar de meeste mensen uitsluitend bidi's kunnen betalen, 

een klein soort sigaretje gerold in tabaksblad. Ik heb geprobeerd ze te roken, maar het 

kostte me te veel moeite om ze brandende te houden. Sigaretten uitdelen betekent 

vrienden maken, althans onder de mannen, de vrouwen roken niet. 

Hier deel je alles met elkaar. Als je de trein of de bus neemt, neem je een extra 

lunchpakket mee verpakt in bananenbladeren en ik heb nooit honger hoeven te lijden 

onderweg. Nu hoeft dat toch niet, want er wordt veelvuldig gestopt om verkopers de 

kans te geven hun etenswaar en hun drankjes aan de man te brengen. 

We nemen een sobere kamer in het dorp en bezoeken de ashram waar we een warme 

maaltijd krijgen. Er is weinig zorg voor het eten, het wordt op de bananenbladeren 

gesmeten en het ziet er niet uit. De heilige koeien ontbreken uiteraard niet. Op straat 

ontmoet ik een cynische Nederlander die zoveel aan te merken heeft op dit prachtige 

land en haar bewoners, dat ik hem stomverbaasd vraag wat hij hier in godsnaam komt 

doen. Waarschijnlijk weet hij het zelf ook niet en heeft hij niet in de gaten dat in deze 

atmosfeer al je negatieve gevoelens en eigenschappen omhoog gehaald worden, steeds 

opnieuw! 


De heilige berg, waar de grot zich bevindt waar Rama Maharashi zich jaren in stilte 

heeft teruggetrokken, is een ongelooflijk krachtplek. Ik zal dan ook meerdere malen 

deze berg beklimmen en mezelf helemaal volzuigen met deze helende energie. We 

bezoeken verschillende tempelcomplexen en een aantal forten, deze laatste zijn 

bovenop de bergen gelegen. 

Ik ontmoet een mooie swami. Hij heeft twaalf jaar lang in stilte op deze berg geleefd. 

Hij is een plaatje, zes en zeventig jaar jong, en straalt zoveel subtiele warmte en 

schoonheid uit dat het heerlijk is om mezelf daarmee te laten omringen. Samen lopen 

we rond de heilige berg, een afstand van ongeveer twaalf kilometer. Op een gegeven 

moment zak ik bijna tot mijn knieën in de drek. Maar dat is niet de eerste en zeker niet 

de laatste keer hier. Het hoort er allemaal bij! 

Tiruchirapalli - Tamil Nadu 

Zeer vroeg in de morgen ga ik met mijn reisgenote op een fiets-rickshaw naar 

Turavannamalai. Hier scheiden onze wegen zich. Ik neem de bus naar Trichy. Ik 

heb een partij bananen bij me, een fantastische voedingsbron, goedkoop en overal te 

krijgen. Maar ik heb ze niet nodig, mijn lieve buurman staat erop om zijn ontbijt met 

mij te delen. 

Ik heb me vaak diep beschaamd gevoeld tegenover deze mensen. Beschaamd over 

mijn gevoel van 'mijn en dijn', mijn westerse diep gewortelde angst voor gebrek. Een 

van de belangrijkste geschenken die ik mezelf eigen maakte in India is ongetwijfeld 

het feit dat ik veel meer heb leren delen met anderen, zonder nog langer het gevoel te 

hebben dat ik iets te kort zou komen. Het tegendeel blijkt waar te zijn! Het maakt niet 

uit of het veel of weinig is wat we te delen hebben, het maakt zelfs niet uit wat we te 

delen hebben, het is een geschenk om samen te mogen delen. En hoe meer energie ik 

laat stromen, des te meer er terugstroomt naar mijzelf. 

Ook wordt hier in India mijn armoedebewustzijn aangeraakt. Door het zien van al die 

materiele armoede, was het net of ik regelmatig in een spiegel keek en mezelf bewust 

werd van mijn eigen armoede. Ik voelde dat ik mijn armoede altijd gekoesterd had. 

Gekoesterd, omdat het me de kans gaf om met een beschuldigende vinger te wijzen 

naar hen die materieel rijker waren dan ikzelf. 

Ongetwijfeld heb ik toen het besluit genomen om mijn zelfmedelijden los te laten en 

nooit meer in dezelfde materiele armoede te belanden waarin ik tot nu toe zo vaak had 

verkeerd. 

Ik begon steeds meer de innerlijke rijkdom te zien in India, welke zich weerspiegelde in 

de ogen van de mensen. 

Ik leerde beter om te gaan met bedelaars. Wanneer ik geld gaf, leken ze uit het niets op 

te duiken en na verloop van tijd was ik helemaal doorgedraaid. Ik besloot dit te blijven 

doen, maar begon me te richten op het ondersteunen van kleine projecten. Het was 

maar een druppel, maar toch! 

Vijf uur later kwam ik aan in Trichy en hoewel mijn rickshawdriver me vertelde dat hij 

een betere plek wist dan de toeristenbungalow, vertrouwde ik voor de laatste keer op de 

Lonely Planet. De kamer was echter zó vies en stonk zó, dat zelfs ik me daar inmiddels 

te goed voor voelde. Dus liet ik me alsnog afleveren bij de aanbevolen plek. Een echt 

Indiaas hotelletje, waar ik gastvrij ontvangen werd en goedkoper een eenvoudige 

schone kamer had. De kamerjongens hadden geen enkele gêne en kwamen gezellig op 


ed zitten, lekker dicht tegen me aan. Ze vroegen de oren van mijn hoofd. Even 

blijmoedig gingen ze de straat op om een kop chai halen. Een roepie fooi gaf hen het 

gevoel dat ze de honderdduizend gewonnen hadden. Dienstbaarheid staat in het zuiden 

hoog in het vaandel. 

Vlakbij Trichy ligt het grootste tempelcomplex van India. Het dateert van 1400 jaar 

voor Christus en is van zo'n omvang dat je een paar dagen nodig zou hebben om de hele 

tempel te bekijken. Ik ontmoet een aardige gids die bereid is, tegen betaling uiteraard, 

voor niets gaat ook hier alleen de zon op, me de tempel te laten zien. Er komen zoveel 

indrukken op me af dat ik na een paar uur verzadigd ben en mezelf voor neem om later 

nog eens terug te komen. Al die verschillende tempelingangen, de beelden en pilaren 

zijn zo overweldigend dat het teveel is om in één keer te consumeren. Natuurlijk 

ontbreekt de tempelolifant ook hier niet. Het is een levende uitdrukking van de 

olifantengod Ganesha, als symbool voor voorspoed, geluk, kracht en succes. 

Ik hou van de hindoetempels in India. Het zijn ontmoetingsplaatsen waar mensen 

komen om hun puja te brengen aan de goden en hun tika te halen bij de priester, om 

zich daarna ergens in een hoekje, meestal gezeten op de grond, gezellig met elkaar te 

onderhouden. De mensen zijn zo heerlijk nieuwsgierig. Ik geniet ervan om puja te doen 

en een tika te krijgen. 

Er liggen schatten aan goud en juwelen verborgen onder deze tempels, maar niemand 

zal het in zijn hoofd halen om daarvoor een tempel af te breken. 

De warmte in het zuiden is constant. De temperatuur schommelt tussen de 

vierentwintig graden 's nachts en vijfendertig graden overdag. Het is een andere 

warmte dan in Nederland. De atmosfeer is hier droger en het water loopt dan ook de 

hele dag met straaltjes langs mijn lijf, waardoor ik het niet benauwd heb. Gezien al het 

stof wat er omhoog gegooid wordt op de onverharde wegen en paden, is het 

'emmerbadwater' zwart na mijn dagelijkse wasbeurt. 

Ik bezoek de indrukwekkende Rockfort-tempel op de berg. Je moet maar liefst meer 

dan vierhonderd, in de rotsen uitgehouwen, treden beklimmen om boven te komen. De 

speciale hindoetempel is uitsluitend geopend voor hindoe's. Later valt me het voorrecht 

ten deel om daar toch naar binnen te mogen. 

Vanaf het topje van de heuvel heb ik een schitterend uitzicht over Trichy, dat ommuurd 

is door het hele tempelcomplex. 

Na een paar dagen vervolg ik mijn reisdoel en begeef me op weg naar de ashram van 

Father Bede Griffiths. Ik ben nieuwsgierig hoe ik hem zal aantreffen. Onderweg hoorde 

ik dat hij gestorven was en uit een andere bron dat hij ernstig ziek zou zijn. 

Tannirpali - Shantivanan Ashram 

Je vindt in het zuiden geen Engelse opschriften op de bussen, het is dus een hele klus 

om de juiste bus te vinden, want de busstations zijn gigantisch. Gelukkig is er altijd wel 

iemand bereid om te helpen en voor ik het weet zit ik in de juiste bus. Openbaar vervoer 

is hier het belangrijkste vervoersmiddel van plaats naar plaats en vaak beter geregeld 

dan bij ons. Binnen de bebouwde kom zijn er verschillende mogelijkheden om jezelf te 

verplaatsen, de rickshaw is de goedkoopste. 

Een aardige meneer waarschuwt wanneer ik uit moet stappen, dat is zomaar ergens 

langs de weg. Ik let even niet op en mijn rugzak ligt al buiten de bus voor ikzelf over de 

bagage en de mensen geklauterd ben. Een handige poorter maakt hier dankbaar 

gebruik van en ik gun hem dit plezier, uiteindelijk moet hij ook leven. Ik volg hem over 

het onverharde pad naar de kleine ashram. Het is een heerlijk plekje, gelegen aan de 


heilige Cauvery rivier, dezelfde rivier die ook langs Trichy loopt. Tot mijn grote 

vreugde is Father Bede kerngezond. 

Father Bede is een schat van een man. Ik word getroffen door de eenvoud die hij 

uitstraalt. Eenvoud is naar mijn gevoel de essentie van waar geloof, welke alle 

uiterlijke opsmuk laat verdwijnen. 

Ik krijg een sobere hut toebedeeld, die ik deel met een Italiaans meisje. Father Bede is 

in al zijn eenvoud een bijzondere mens. Hij is benedictijner monnik en werd jaren 

geleden uitgezonden naar India. Hij heeft ongetwijfeld, even als ikzelf, zijn oude wortels 

teruggevonden. Hij heeft een groot en liefdevol hart en integreerde het christendom 

met het hindoeïsme op een opmerkelijke en schitterende manier. 

Zijn liefdevolle aanwezigheid heeft een aura van licht rond deze plek gelegd, waarin een 

ieder zich kan laven. In het eenvoudige kerkje vind je sporen van beide religies. De 

kerkdiensten vinden plaats in het gregoriaans, sanskriet en tamil. Er worden mantra's 

en bhajans gezongen. Hij is omringd door Indiase mensen, welke hem, zonder een 

spoor van verering, op handen dragen. Hoewel op de eerste plaats hun geestelijke 

vader, is hij vooral één van hen. En hij pretendeert allerminst alles te weten. Hij geeft 

volmondig toe dat mediteren een klus is, waar je steeds opnieuw zonder verwachtingen 

in moet stappen. Hij vertelde dat het hem hielp om steeds dezelfde mantra te reciteren 

en vooral heel veel geduld te hebben, geloof en vertrouwen. En hij gaf op zijn eigen 

eenvoudige wijze in woord en daad het voorbeeld. Hij at met ons in de eenvoudige 

eetruimte, waar we, in een kring op de grond gezeten, genoten van het simpele voedsel. 

Als er niet zoveel liefde in de bereiding had gezeten, zou het ongetwijfeld hebben geleid 

tot allerlei tekorten 

's Morgens bestond het ontbijt uit idli's. Ik ben nooit dol geweest op deze gestoomde, 

pittig gekruide rijstballen, maar hier werd het haast een lekkernij. 

Die enkele keer dat ik naar het dorp ging, vormde ik een object voor veel bekijks en 

voor ik het wist had ik scharen met kinderen om me heen. Ook kinderen zijn hier 

heerlijk schaamteloos. 

Menig uurtje breng ik door aan de Cauvery rivier. Een heerlijke plek van waaruit ik de 

zonsopgang en de zonsondergang kon gadeslaan tijdens mijn dagelijkse meditaties. 

Ik ontmoet fantastische mensen: waaronder Michael, een Engelsman en broeder in de 

orde van moeder Teresa. Met hem voer ik menige diepgaande discussie daar aan die 

heilige rivier. Dolly en Kenneth uit Sri Lanka, en Leo uit Tamil, drie studenten die hun 

vrije tijd in de ashram doorbrengen. 

Vanwege de oorlog tussen Sri Lanka en Tamil Nadu zijn Kenneth en Dolly jarenlang 

niet in hun geboorteland geweest. Een aantal jaren na onze ontmoeting wagen zij, 

samen met vier anderen, de overtocht met een particuliere boot. Alle zes inzittenden 

worden doodgeschoten. Ik ben geschokt wanneer ik dit bericht van Leo te horen 

krijg….. 

De ashram is klein, er heerst een intieme sfeer. Tijdens de ochtend-seva, waarin we 

gezamenlijk groenten schoonmaken, wordt belangrijke informatie uitgewisseld. Zo kom 

ik te weten wanneer de tiendaagse vipassana in Bodhgaya plaats zal vinden. 

Na een aantal dagen op deze goddelijke plek, neem ik afscheid van alle lieve mensen en 

van Father Bede. Later zal blijken hoe sterk ik met deze plek verworteld ben. Toen ik 

terug in Nederland een meditatie deed en daarbij naar mijn 'thuisplek' ging, zat ik 

opnieuw aan de Cauvery rivier. 


Wanneer ik jaren later met Giri terugga naar India, wil ik niet naar de ashram, ik wil de 

herinnering op geen enkele manier bezoedelen. Maar het is een wonderlijke ervaring 

om later in Sydney oog in oog te staan met een video van Father Bede, opgenomen kort 

voor zijn overlijden. Zo wordt ook deze vraag beantwoord: Father Bede is heengegaan. 

Natuurlijk koop ik deze video. Hij was nog mooier geworden. 

Samen met Leo ga ik terug naar Trichy en ik laat mijn bagage achter op zijn kamer. We 

nemen de bus naar de Srinagam tempel waar we Kenneth en Dolly weer ontmoeten. 

Opnieuw krijg ik een fantastische rondleiding en onderricht in de symbolieken. We 

lachen wat af, genieten van een heerlijke maaltijd en drinken ijskoffie, werkelijk een 

verrukkelijk drankje. Kenneth vertelt vertrouwelijk dat, wanneer hij ooit trouwt, hij een 

meisje wil zoals ik. Deze jongens zijn hun leeftijd ver vooruit en het is heerlijk om in 

hun gezelschap te verkeren. Samen bezoeken we opnieuw de Rockforttempel en deze 

keer krijg ik een speciale rondleiding in de prachtige Ganeshtempel. Wanneer Larry en 

Dolly vertrekken word ik, zeer ongebruikelijk, uitgebreid op straat gekust! 

Er ligt een uitnodiging te wachten van Swamy Premananda en nadat we mijn rugzak 

hebben opgepikt, zet Leo me op de bus. Wanneer ik uren later aankom in 

Fatrimanagar is daar geen enkele rickshaw en ik sleep mezelf en mijn bagage door de 

tropische warmte en het mulle zand naar de ashram, om daar te horen dat Premananda 

in State Bank Colony is, vlakbij Trichy! 

Ik loop terug naar de weg en wacht op de bus, terwijl het halve dorp zich om me heen 

verzamelt. Er passeren een paar bussen, maar niemand spreekt of verstaat Engels, dus 

ik vertrouw erop dat er weer een engel op mijn pad zal komen. En dat gebeurt 

natuurlijk ook! Deze man reist met dezelfde bus, maar hij mag niet naast me zitten, 

mannen en vrouwen zitten, hier in het zuiden, gescheiden in de bus. De man waakt 

over mij, dus kan ik met een gerust hart een beetje uitrusten tot hij een seintje geeft dat 

ik uit moet stappen. Om 19.00 uur ben ik eindelijk in State Bank Colony. Moe, smerig 

en hongerig, maar net op tijd voor de puja van Premananda. Eenmaal in zijn huis zitten 

we allemaal te wachten op zijn komst. Ik vraag me meerdere malen af waar ik het 

geduld vandaan haal. Twee uur later, komt hij binnen. Het hele gebeuren duurt een 

andere twee uur en hoewel ik uitgenodigd ben om zolang te blijven als ik wil, heb ik 

inmiddels besloten dat dit niet de plek is waar ik hoor te zijn. Ongetwijfeld is hij integer 

en ben ik gewoon te ongeduldig. De wonderen die aan deze man worden toegeschreven 

doen zeker niet onder voor die welke Sai Baba verricht. Maar misschien ben ik niet op 

zoek naar wonderen. 

Na afloop wissel ik een paar woorden met hem. Hij is verbaasd dat ik op dit late uur wil 

vertrekken, maar mijn besluit staat vast. Wonder boven wonder vind ik een rickshaw 

aan de weg, die mij onbeschadigd aflevert bij het Indiase Sevana Hotel in Trichy. Het 

voelt als thuiskomen. De eigenaars zijn zo blij dat ik terug ben, dat geen moeite teveel 

is. Met dezelfde blijheid versieren ze midden in de nacht een melkkoffie op straat. Ik zie 

er niet uit, er is geen warm water en ik schrob mezelf zo goed en zo kwaad als het gaat 

met koud water. Mijn kleren gaan in dezelfde emmer, je leert hier wel zuinig te zijn. 

's Morgens ga ik de straat op voor een fel begeerd ontbijt bestaande uit sneetjes witte 

toast en echte koffie. Het is zo ongeveer het lekkerste wat ik me voor kan stellen, want 

het is een luxe die zelden voorhanden is. Daarna ga ik met de bus naar de andere kant 

van de stad en haal Leo uit zijn bed, de luiwammes. Hij is blij verrast me te zien en 

neemt vier dagen vrij van college. In die dagen trekken we samen op en dat is een feest. 

Hij laat me veel bijzondere plekjes zien en neemt me mee naar een echte Tamil film. Er 

zijn duizend bezette plaatsen in de bioscoop, dertig worden er ingenomen door 

vrouwen, waaronder één blanke, ik dus. Het is niet direct het type film waar ik warm 

voor loop, maar de ervaring is zeker de moeite waard. Groepen studenten, ook de 


vrouwelijke, scharen zich om me heen en willen alles van me weten. Onbevangen en 

kinderlijk nieuwsgierig zijn ze, heerlijk! 

De volgende dag zitten we in een theestalletje, als daar paniek uitbreekt: er is een slang 

binnen. Voor we beseffen wat er gebeurt, is de slang al onschadelijk gemaakt. Ook dit 

fenomeen zal ik nog vaker meemaken. Trouwens in zo'n theestalletje, open en bloot op 

straat, heb je toch geen gebrek aan gezelschap. De muizen spelen gezellig met elkaar 

onder je bankje. Gelukkig is mijn angst voor muizen inmiddels verdwenen! 

Op advies van Leo vervolg ik mijn weg naar Kodaikanal, een bergstation op 

vijftienhonderd meter, waar het volgens zijn zeggen heerlijk koel is. 

Dat is het afscheid van mijn dierbare vriend Leo. We blijven elkaar met tussenpozen 

schrijven. Op de een of andere wonderbaarlijke manier ziet hij in mij een leermeester. 

Wanneer ik voor de tweede keer in India ben, kan ik hem met niet bereiken. Later schrijft 

hij dat hij getrouwd is en vader wordt. Wanneer we terugkomen uit Spanje schrijft hij dat 

hij, achtentwintig jaar jong, seropositief is. Er spreekt wanhoop en een diepe eenzaamheid 

uit deze brief. Ik heb twee dagen gehuild, gehuild om het leed van de wereld, gehuild om 

het leed van mijn dierbare India. Mijn eerste impuls was om het vliegtuig te nemen. Ook 

dit keer was het mijn lijf dat daar een stokje voor stak. Uiteindelijk zal ik hem niet terug 

zien in de stof. Ik krijg een onverwachte mogelijkheid om hem via e-mail de laatste 

maanden op zijn sterfbed te mogen begeleiden. En dan verlaat ook hij zijn lichaam en 

wordt deel van mijn ondersteuningsteam aan gene zijde….. 

Kodaikanal 

Leo heeft gelijk. Het is aanmerkelijk koeler in Kodaikanal en de regen valt zelfs met 

bakken uit de hemel. Binnen een mum van tijd is mijn rugzak met alles erin totaal 

doorweekt! Mijn onderkomen is smerig en vochtig. En ondanks mijn sokken en mijn 

slaapzak, weet ik niet hoe ik warm moet worden. Bij het ochtendgloren is het 

wonderlijk genoeg droog. Ik maak een ochtendwandeling door de schitterende 

omgeving en zie de mist langzaam optrekken. Het is sprookjesachtig en ik geniet met 

volle teugen van de bergen, de meertjes en de watervallen, de bloemen en niet te 

vergeten.... de bedelaars! God weerspiegelt zich in alles en iedereen. Het lijkt me niet 

gek om hier een paar dagen te blijven en even bij te komen van alle intense ervaringen. 

Even stilte, even alleen in de natuur zijn, even een deeltje natuur zijn. Mooi niet! In de 

loop van de namiddag zie ik de lucht opnieuw dichttrekken en ik weet niet hoe snel ik 

mijn natte plunje in de rugzak moet stoppen. Voor ik het weet zit ik in de bus naar 

Madurai. 

Madurai 

Ondanks de stromende regen geniet ik van de prachtige rit. Wanneer ik aankom, ga ik 

te voet naar hotel Tamil Nadu. De kamer is redelijk en droog. Ik span een waslijntje en 

de hele inhoud van mijn rugzak komt daar aan te hangen. Zelfs de hoes van mijn 

camera is kletsnat. 

Het restaurantje is fantastisch en de mensen zijn uitermate vriendelijk. Ik heb in weken 

niet zo lekker gegeten en doe me te goed aan dosai masala en kokosrijst. Wat een 

verwennerij na alle dal-bhat. Ik ben inmiddels twee en een halve maand in India en het 

wordt tijd om mijn visum te verlengen. Madurai schijnt daar een goede plek voor te 

zijn, maar ik krijg te horen dat dit binnen een week niet zal lukken. Het goede eten en 

de mooie tempels ten spijt, alle bedelaars, zwart geld handelaren en opdringerige 

shopkeepers beginnen mij dusdanig de keel uit te hangen dat ik er niet voor kies om 

hier nog een week te blijven rondhangen. 


Wanneer ik die middag van de schoonheid in het paleis loop te genieten, word ik 

plotseling bestormd door een klas scholieren, die stuk voor stuk met 'dat vreemde 

mens' op de foto willen. Van dit soort attracties kan ik wel genieten. 

Quillon – Kerala 

Als ik een treinreservering wil maken voor Quillon, hoor ik dat dit niet nodig is. Stom 

dat ik dit zonder meer aanneem, want het betekent dat ik uren moet staan in de 

overvolle trein. De aanwezigheid van een schitterend Indiaas echtpaar maakt veel goed. 

De man koopt bij elke stop wat te eten voor me. Ze zijn trots op hun land en hun 

cultuur en willen niets liever dan dit alles met mij delen. Ze nodigen mij uit in hun huis, 

maar ik heb me voorgenomen om een paar dagen toeristje te spelen. Nadat ze 

uitgestapt zijn, ontdek ik dat ik in de verkeerde coupé zit. Snel overstappen en mezelf 

op een ijzeren bankje wurmen te midden van tien mannen, direct naast de stinkende 

WC. Niet iets om over naar huis te schrijven. Acht uur later kom ik min of meer 

geradbraakt aan in Quillon. 

Eerst maak ik een treinreservering voor Madras. Ik zal daar proberen mijn visum te 

verlengen en uiteindelijk reis ik via Madras naar Puri. Het hele station in Quillon ligt 

vol slapende mensen. Zij liggen hutje bij mutje tegen elkaar, gewoon op de betonnen 

grond, volwassenen en kinderen. Stations zijn plaatsen waar daklozen schuilen voor de 

nacht. In het noorden om zichzelf te beschermen voor de koude nachten in najaar en 

winter, hier in het zuiden om zich te beschermen tegen de moesson. 

's Morgens blijven er altijd een paar dood liggen. Deze lijken worden verzameld in open 

laadbakken en aangezien het de laagste kaste betreft, veelal gedumpt in de rivier. 

Op dit vlak lijkt het soms alsof ik ongevoelig begin te worden. Dat is absoluut niet waar, 

het is eerder bescherming. Als ik alle pijn en lijden in al haar volheid zou toelaten, zou 

het leven voor mij hier onmogelijk zijn. Het laat me zeker niet onverschillig, maar 

vreemd genoeg, hoezeer het me enerzijds ook raakt, voelt deze manier van leven 

tegelijkertijd heel natuurlijk en vertrouwd. 

Hoeveel levens heb ik hier al geleefd? 

Deze simpele zielen hebben een natuurlijke zuiverheid die ze in spiritueel opzicht ver 

uittilt boven de beter bedeelde mens. Het leven zonder enige materie geeft een 

zorgeloos bestaan, wat ik op bepaalde hoogte begin te herkennen. Hoewel mijn manier 

van leven een luxe is in vergelijking met waar zij over beschikken, ervaar ik het leven 

met als enige bezit mijn rugzak, als zorgeloos. 

Het is eenvoudig om in het hier en nu te leven, mijn energie wordt niet vertroebeld 

door zorgen over rekeningen, afspraken die ik na moet komen, structuren waar ik aan 

moet voldoen en noem maar op. Ik zie hun innerlijke rijkdom waar wij zover van 

afstaan. Leven, werken en sterven, het gebeurt allemaal op die ene plek. De totaliteit 

van het leven wordt niet uit elkaar getrokken en in hokjes verdeeld en niets wordt 

verborgen achter de schermen. Alles is zichtbaar. 

Niets wordt verspild. De vuilnisbelten worden tot het absurde toe uitgekamd en alles 

wat enigszins bruikbaar is wordt hergebruikt of gegeten. Hoe zouden deze mensen zich 

verbazen over alles wat er bij ons op de vuilnisbelt terechtkomt! Wat niet eetbaar is 

voor de mens, wordt gegeten door de heilige koeien of de schurftige honden. Vreemd 

genoeg vind ik deze laatste dieren erbarmelijker dan de bedelaars. Wanneer ik jaren 

later terugkeer naar India, lijkt het verlost van de plagen van ratten, muizen en de 

schurftige honden. 


In de treinen wordt alles wat overblijft van de maaltijden het raam uitgegooid. Dit 

leverde tot nu toe geen problemen op. Het verpakkingsmateriaal bestond uit kranten en 

bananenbladeren. Met de komst van het plastic wordt dit een probleem, de koeien 

kennen het verschil niet, zij verteren het plastic niet en zullen er uiteindelijk aan 

sterven. 

In Quillon neem ik een rickshaw naar het paleishotel. Geen gesjacher over de prijs, wat 

een wonder mag heten. Meestal proberen ze het dubbele tot het drievoudige te vragen. 

Hoewel nog steeds heel weinig, is het belangrijk om de gangbare prijs een beetje in het 

oog te houden. Anders wordt vervoer voor de plaatselijke bevolking onbetaalbaar. Ik 

behandel mensen met respect en humor en dat werkt meestal verrassend. Zo worden zij 

door de rijke Indiër zeker niet altijd behandeld, integendeel. Het is soms schokkend om 

te zien hoe de beter bedeelde mens met minachting op zijn minder bedeelde broeder 

kan neerkijken. Ongetwijfeld een negatief gevolg van het kastensysteem. 

Ik kom op een prachtige plek en krijg een schitterende kamer. De mensen zijn 

allerliefst. De volgende morgen geef ik mijn bagage in bewaring en neem alleen wat 

handbagage mee, bestaande uit mijn dagboekje, camera, toiletspullen en wat extra 

ondergoed. Ik heb een nieuwe panjabi en de sjaal daarvan heeft allerlei functies. Ik 

gebruik haar als handdoek, strandjurk, als laken in de trein en ter bescherming voor de 

vliegen. 

Allereerst vertrek ik met de bus naar Allepey om me daar in te schepen op de 

beroemde backwater-trip. Ik schrik me wezenloos van alle toeristen die ik ineens 

tegenkom. Hoewel er westerlingen zijn in ashrams, ben ik ze nooit in deze getale 

tegengekomen. Ik kies ervoor om zoveel mogelijk in de energie van de lokale bevolking 

te zijn, al is de conversatie nog zo simpel. 

Goed, ik wilde even toeristje spelen, dus neem ik dit voor lief en op de houten boot 

geniet ik volop van alles wat er de komende uren aan mij voorbijtrekt. Ik deel een 

kamer met twee Deense meisjes en met een van hen ga ik de volgende dag naar 

Trivandrum. Samen genieten we van de rust en een laatste maaltijd, waarna ik mijn 

trip alleen vervolg naar het meest zuidelijke puntje van India, Caap Comerin. Ik vind 

een kamer in een Indiaas hotel en het is lekker rustig. Die nacht word ik echter wakker 

van al het rumoer en ik begrijp absoluut niet wat er gebeurt. 's Morgens ontdek ik tot 

mijn stomme verbazing dat het hele hotel is volgestroomd met Indiase 

pelgrimsgangers. Caap Comerin is een van de zeven heilige plaatsen in India en ik 

vergat even dat het zondag was. En geloof me, ze kunnen er wat van. Een nacht in een 

hotel met Indiase mensen betekent een rumoerige, slapeloze nacht, daar kun je zeker 

van zijn. 

Ik trek er vroeg op uit en bezoek met de boot het Vivekananda- en het Gandhi 

Memorial. Overal zie ik mensen picknicken en plezier hebben. Ik breng tijd door met 

een groepje vriendelijke Maleisiërs, die mij uitnodigen hun prachtige land te bezoeken. 

Op het uiterste puntje India bevindt zich het 'openbare toilet'. Mannen en vrouwen 

zitten gescheiden en de stank wordt door de wind kilometers ver meegenomen. 

Jonge stelletjes, uitgehuwelijkt aan iemand die ze nooit gezien hebben, hebben van de 

gelegenheid gebruik gemaakt om er met hun echte geliefde tussenuit te knijpen. Zij 

vragen het hemd van mijn lijf over deze situatie bij ons. In dat opzicht zijn wij enorm 

bevoorrecht. De meeste onder hen zullen uiteindelijk trouwen met degene waar ze aan 

uitgehuwelijkt zijn. Het weigeren van zo'n georganiseerde verbintenis betekent 

onherroepelijk dat je uitgestoten wordt uit de familie. En dat is niet niks in India, dat 

komt ongeveerd neer op het tekenen van je eigen doodvonnis. 


Gelukkig begint het in bepaalde kringen wat te veranderen en komt er meer ruimte 

voor liefdesrelaties. Wat niet wil zeggen dat die relaties beter zijn. Integendeel, het is 

mijn ervaring dat de georganiseerde huwelijken vaak beter voldoen, omdat de 

achtergrond van beiden partijen door astrologen zorgvuldig wordt uitgezocht. 

Bovendien is zo’n relatie vrij van verwachtingen en heeft daarom de mogelijkheid in 

zich om te groeien naar respect en naar liefde, terwijl een relatie gebaseerd op 

verliefdheid vaak een inzinking krijgt wanneer de verliefdheid over is. Het betalen van 

een bruidsschat is door de regering verboden, maar komt nog veelvuldig voor, ook in de 

betere kringen. Dat brengt regelmatig ongekende drama's met zich mee. 

De status van weduwen is nog steeds slecht. Zij zijn te herkennen doordat ze geen topje 

onder hun sari dragen en zijn meestal overgeleverd aan de willekeur van de familie. 

Wanneer ze kinderen hebben dan valt dat doorgaans nog mee. Indien dit niet zo is dan 

is de schoonfamilie meestal niet bereid hen te onderhouden. Het gebeurt nog steeds, al 

is het bij de wet verboden, dat weduwen tegelijk met hun man levend verbrand worden 

op de brandstapel. 

In de tijd dat ik er was viel dit lot een zestienjarig meisje ten deel. Ze verloor haar man 

na de huwelijksceremonie, nog voor de dag dat zij met hem mocht samenleven. Het 

voelt machteloos om hiermee geconfronteerd te worden. 

Diezelfde middag ga ik naar Kovalam beach. Ik heb dit niet gepland, dus heb ik geen 

badpak bij me. Ik word bij de bus opgevangen door de 'kolonel' en ondergebracht in een 

hutje achter zijn huis. Ik vraag hoe ik het probleem badpak op kan lossen, zijn dochter 

heeft wel iets voor mij. Even later komt hij aandragen met haar onderbroek. Nou, die 

heb ik gelukkig zelf ook! Dus in onderbroek en met mijn sjaal als strandjurk ben ik 

binnen de kortste keren bij het schitterende strand, waar het turkooise water me zo lokt 

dat ik mijn sjaal op het strand wil gooien om er meteen in te duiken. Ik struikel bijna 

over een van mijn cursisten uit Nederland. De wereld is klein! We groeten elkaar alsof 

dit de normaalste zaak van de wereld is en dan ga ik eerst die duik nemen. Het water is 

heerlijk, ik geniet zolang het kan. De kust en het gebeuren langs de kust, de 

palmbomen, de vissershutjes, het is een sprookje. Ik was alle vermoeidheid en het stof 

van me af. 

's Avonds gaan we uit eten, gezellig en intens. Het eten is een heerlijk, er is vis in 

overvloed en er zijn allerlei soorten vers fruit. De volgende morgen ben ik in alle 

vroegte op het strand om nog even van de zee te genieten. Diezelfde middag reis ik 

terug naar Quillon. Eerst neem ik de bus naar Trivandrum om daarna in een 

overvolle, gevaarlijk overhellende bus naar Quillon te gaan. Het valt niet mee om mijn 

evenwicht te bewaren, staande in het middenpad, helemaal ingeklemd tussen de 

mannen. Wanneer de bussen dienst doen als lokale bussen, is de vering inmiddels wel 

versleten. Bovendien lijkt de chauffeur weinig waarde te hechten aan dit aardse 

bestaan! 

Totaal verdwaasd arriveer ik vier uur later in Quillon. Ik doe eerst wat inkopen voor ik 

me naar het oude paleis laat brengen. Daar word ik warm ontvangen door mijn Indiase 

kamerjongen en ik krijg de beschikking over een hele suite met balkon en ligbad, een 

enorme luxe. Hij laat zelfs het bad vollopen, helaas is het warme water op nadat het bad 

voor een kwart is gevuld. Maar goed, alleen de gedachte op zich was al een luxe. Ik krijg 

mijn maaltijd geserveerd op het immense balkon, waar ik een schitterend uitzicht heb 

over het meer. Niets is teveel en langzaam maar zeker begin ik bij te komen. Helaas, 

van slapen komt niet veel, ik heb niet aan een muskietennet gedacht. Storen wil ik niet 

en dit betekent dat ik de hele nacht door muggen word gestoken. 


Madras 

Die middag gaat mijn trein. Ik deel mijn coupé met een Indiase vader en zijn dochter 

die hun voedsel delen en mij vertellen over het Indiase middenklas gezinsleven. Dit 

meisje is in de luxe omstandigheden dat ze mag studeren. De relatie tussen vader en 

dochter is aandoenlijk. Tegen de tijd dat iedereen aan slapen toe is worden de bankjes 

uitgeklapt en slapen we met zessen in deze ruimte. Ik slaap niet slecht en we arriveren 

twintig uur later in Madras. Ik beland in een chaotische situatie, wat ongetwijfeld ook te 

maken heeft met mijn ongeduld, ik wil niet langer dan strikt nodig is in deze stad 

verblijven. Niet zo objectief, gezien mijn eerste ervaring, maar in het algemeen houd ik 

niet van grote steden. 

De wachtkamer is vol, ik neem dus een rickshaw naar het YWCA, de vrouwelijke 

jeugdherberg, die door christenen wordt gerund, om daar te horen dat ik vier uur later 

maar terug moet komen! Zelfs mijn bagage mag ik niet achterlaten en ik stap opnieuw 

met mijn rugzak de overvolle bus in, terug naar het centraal station. Na vele problemen 

en massa's geduld lijkt het nog uren te duren voor ik aan de beurt zal zijn om een 

treinreservering te maken voor Puri. Ik kom een aardig stel medereizigers tegen, die 

ook moeten wachten op hun reservering. Zij ontfermen zich over mijn bagage zodat ik 

mijn handen vrij heb om mijn post op te halen. Dit koppel zal zich in Bodhgaya een 

tweede keer over mij ontfermen en zijn dan, nog meer dan nu, ware reddende engelen. 

Ik was me zo goed mogelijk op het station en trek wat schoons aan. Neem een rickshaw 

en vind het juiste postkantoor. Terug op het station blijkt dat ik nog minstens een uur 

moet wachten. Maar ineens is er een wisseling van de wacht en binnen twee minuten 

heb ik mijn kaartje! 

Ik neem voor de tweede keer die dag een rickshaw naar het YWCA, krijg een bed op de 

slaapzaal, dump mijn bagage, rust een half uurtje en begeef me op weg naar het 

buitenlandse toeristenbureau. 

Hier, hebben ze mij verteld, is het krijgen van een visum zo gepiept. Dit keer dus niet, ik 

mag over twee dagen terug komen. Ik heb reeds mijn reservering voor Puri en ik denk 

voor de tweede maal aan de wijze woorden van de lama en aan mijn eigen ongeduld. 

Het wordt tijd dat ik leer dat ik niet in Nederland ben en deze dingen niet altijd naar 

mijn hand kan zetten! 

Madras is geliefd bij muziekliefhebbers en medische studenten en 's avonds ga ik met 

een paar studenten uit eten. Wanneer ik 's morgens om zes uur vertrek, is er geen 

ontbijt voor mij. Ik ervaar deze christelijke gemeenschap als uitermate liefdeloos en heb 

daarna geen behoefte om nog binnen deze organisatie te slapen. Liever een minder 

schone kamer met oprechte welgemeende warmte. 

Puri 

De afstand naar Puri bedraagt twaalfhonderd kilometer en de trein zal er twintig uur 

over doen. Ik krijg een vrouwencoupé en ontmoet een alles verwarmende liefde. De 

vrouwen delen hun idli's met mij en ik voel me volkomen thuis. Al die tijd is er dat 

kleine meisje wat zich uitstekend vermaakt met een of ander tijdschrift. Je hoort haar 

geen moment zeuren. Wanneer ik om vier uur de volgende morgen in Bhubaneswar 

aankom, kus ik babu ten afscheid. 

Op het station staat Ganesha en we drinken samen koffie. We nemen een rickshaw naar 

het busstation, ik mag absoluut niet betalen. Voor zonsopgang vertrekt de bus naar 

Puri. Ik heb er niet op gerekend dat het hier zo koud is en lijd daar meer van als goed 

voor me is. 


Eindelijk ben ik vlak bij het hoofddoel van mijn reis. Hier zal ik Swami Harikananda 

ontmoeten. Er wordt zwaar gepingeld voordat ik tevreden ben over de prijs van de 

rickshaw die me naar de ashram zal brengen. Daar zullen ze mij helpen bij het zoeken 

van een kamer. Uren later besluit ik zelf op zoek te gaan en neem een vrij dure kamer in 

de toeristenbungalow. De kamer kost € 5,--. Dat is het dubbele van wat ik gewend ben 

te betalen. Het leven in het noorden is duurder en de service stukken minder. Ik krijg 

een hele emmer warm water, waarmee ik mezelf van top tot teen was. Na al die tijd voel 

ik me lekker fris en schoon. 

Puri zit vol Indiase vakantiegangers, doorgaans uit Calcutta. Deze heilige stad is 

geliefd bij de lokale bevolking. Ik vind een schitterend restaurantje waar ik aardige 

jongens ontmoet en waar het eten goed smaakt. Als eerste actie besluit ik mijn visum te 

verlengen. Na een hoop bureaucratisch gedoe en het nodige smeergeld sleep ik er 

slechts vijfenveertig dagen uit in plaats van de beoogde drie maanden. India is bezig 

zichzelf te kuisen van onwelkome buitenlanders. Er zijn toeristen die hun visum lieten 

verlopen en in India zijn gebleven. Tot nu toe vormde dit geen enkel probleem, maar nu 

vluchten ze voortdurend van de ene ashram naar de andere. 

Terug in de ashram krijg ik te horen dat Harikananda ziek geworden is en nog enige 

tijd in Amerika moet blijven voor herstel. Een diepe teleurstelling waarvan de gevolgen 

niet uit zullen blijven. Zonder hem voelt de ashram onbezield, ook al is hier de 

samadhiplaats van Sri Yukteswar, de grote leermeester van Yogananda. Sri Yukteswar 

had een gigantische kennis over astrologie, welke in onze tijd opnieuw ter beschikking 

komt. 

Ik ontmoet een Nederlander in de ashram die zijn kamer wel wil afstaan. Hoewel wat 

verder weg, is de prijs goedkoop. Hij vergeet te vertellen, dat de vaste bezoeker een rat 

is, wat ik de dag daarop ontdek als mijn dagboek half is opgevreten! Gelukkig zit er een 

muskietennet over mijn bed! 

Ik breng mijn tijd door met mediteren in de ashram, de specifieke kriya-meditatie, die 

reinigend werkt op de endocriene klieren. Het vissersdorp ligt aan het strand op weg 

naar mijn kamer. Ik geniet van de vissers, fascinerend de kracht te zien van deze 

mensen met hun houten bootjes. Zwemmen kunnen ze niet, ze halen gezamenlijk de 

zware netten binnen. Hun onderkomens zijn armoedig, de mensen zijn 'primitief', maar 

mooi. De kinderen zijn puur en niet verpest. 

Ik geniet van mijn nieuwe vrienden en samen met Rob breng ik menig uurtje door op 

het marktplein, waar we temidden van de sadhu's de heilige hasjpijp delen. Mijn tasje 

wordt tijdens de meditatie in de ashram gestolen. Gelukkig zit er alleen wat klein geld 

in. Ik ben minder geschokt dan de caretakers. 

Ik vind mijn eigen chai-stalletje, waar ik geholpen word door de achtjarige kleine Bai. 

Hij laat mij trots zijn kerngezonde pup zien. Het is een schattig hondje en hij is er 

dolgelukkig mee. Het is de enige gezonde hond die ik in die tijd in India tegen kom. 

Er zijn veel bedelaars in Puri en er is een grote leprakolonie. De leprozen worden 

dagelijks als bezienswaardigheid op de markt geïnstalleerd om hun kostje bijeen te 

scharrelen. Want het bedelen verdient niet slecht in India. 

Ik kies voor een dagje sightseeing en beland in een bus temidden van Indiase mensen 

en een video. Nu dat is wel het laatste waar ik behoefte aan heb, dus word ik naast de 

chauffeur geïnstalleerd en geniet volop van het schitterende landschap. Wanneer ik 

door het raampje kijk, moet ik grinniken om al die hongerige gezichten die zich aan de 

film vergapen. We bezoeken de schitterende zonnetempel in Konarak en de 

Udkayagirigrotten. Hoewel ik niet van deze manier van consumeren houd, ervaar ik 

dit als een prima dag. 


Tegen Kerst ben ik behoorlijk ziek. Inmiddels drie maanden in India, doorgaans op 

straat geleefd, gegeten en gedronken, zelden een fles water gekocht, heb ik het nu echt 

te pakken. Ik haal de nachtmis nog, maar lig daarna met behoorlijke koorts in bed. Het 

hotel viert feest en dat is niet bepaald rustig. Ik voel me miserabel, eenzaam en verlaten 

en begin deze plek beu te worden. Het wordt tijd om naar Bodhgaya te gaan. Ik verlang 

ernaar een mens te ontmoeten waarmee ik mijn diepere gevoelens kan delen en ik weet 

dat Michael daar op me wacht. Bovendien start begin januari de tiendaagse vipassana. 

Kerstmis breng ik grotendeels in bed door, ik ben inmiddels flink aan de diarree. Maar 

de dag erna voel ik me goed genoeg om de trein te nemen naar Bodhgaya. 

Bodhgaya 

Er heerst een nare sfeer in de trein naar Gaya. Dit heeft te maken met de explosieve 

situatie in Punjab. De trein is bezaaid met militairen en je breekt je nek over de bagage 

en de geweren. Ik voel me een half mens en neem elke gelegenheid waar om even te 

gaan liggen. Maar steeds wanneer er een nieuwe reiziger instapt, is dat weer afgelopen. 

Om 4.00 uur 's morgens komen we aan in Gaya. Men heeft mij tevoren voor deze 

situatie gewaarschuwd. Het station ligt vol slapende mensen, de sfeer is uitermate 

onvriendelijk, ja zelfs bedreigend en er is niemand die Engels spreekt. Als ik eindelijk 

het busstation weet te bereiken, krijg ik te horen dat er vandaag geen bus zal rijden. 

Van pure ellende kies ik de enige overblijvende rampzalige oplossing: een tocht van 

twaalf kilometer achter op een fietsrickshaw. Koud en ellendig kom ik eindelijk aan in 

Bodhgaya en krijg een gedeelde kamer in het Burmese Vihar Tibetaanse klooster, waar 

ik Michael ontmoet. Hij is blij om mij te zien en ik niet minder, maar al gauw blijkt dat 

hij bepaalde verwachtingen heeft die ik niet wens te beantwoorden. Dat zet een domper 

op ons weerzien. Het maakt dat ik me dubbel ellendig en eenzaam voel, want ik heb een 

enorme behoefte om alles wat ik meegemaakt heb, te delen. 

Ik voel me ellendig en breng een aantal dagen en nachten grotendeels in bed door. Ben 

koortsig, heb diarree en het enige toilet, of wat daar voor door moet gaan, is buiten. Het 

is winter en een opgave om steeds mijn bed uit te komen en de kou in te gaan. We 

proberen elders een plekje te vinden, maar alles zit vol tegen oud en nieuw. 

De derde dag neemt Michael me mee naar de grotten van Boeddha. 

Hier trok Boeddha zich voor lange tijd terug om te mediteren en te onderwijzen. Hoe 

beroerd ik me ook voel, op dat moment gebeurt er iets met me. Er neemt een kracht 

bezit van mij die sterker is dan ikzelf. We lopen drie uur door uitgestrekte vlakten 

voor we de grotten bereiken. Een opgave die ik op eigen kracht nooit had kunnen 

volbrengen. Maar ik voel me goed, het lijkt wel alsof ik word gedragen. En dat is 

natuurlijk ook zo. Wanneer we bij de stupa aankomen ga ik klokswijze rond de stupa 

lopen alsof ik nooit anders heb gedaan. Het is een wonderbaarlijke ervaring en ik voel 

dat ik hier eerder moet zijn geweest. 

Opgeladen met hernieuwde energie gaan we op weg naar huis. Opnieuw drie uur lopen. 

Als we door een klein dorpje komen, moet ik even gaan zitten en tranen van 

vermoeidheid, zwakte en ontroering stromen onophoudelijk over mijn gezicht. Het hele 

dorp verzamelt zich stilzwijgend om mij heen. Ik voel begrip en medeleven. 

Uiteindelijk, na gegroet te hebben met het magische Namaste, vervolgen we onze weg. 

Eenmaal thuis ben ik even ver als voorheen, even beroerd en koortsig. De energie die 

me bezielde, trekt zich terug. Na een ruzie met Michael en twee ellendige dagen, waarin 

ik zelfs met extra dekens niet meer warm word, laat ik mezelf naar het toeristenhotel 

brengen. Het is een plek die ik eerder gezien heb, maar zo ongezellig en onverzorgd dat 


ik er aanvankelijk niet wilde logeren. Nu vind ik alles goed, als er maar een toilet is en 

water om me een keertje te kunnen wassen. 

Bij het hotel krijg ik te horen dat alle kamers vol zijn en dat er alleen nog plaats is op de 

slaapzaal. Achteraf blijkt dit een pertinente leugen, ze zijn gewoon te lamlendig om een 

kamer in orde te maken. Ik breng een ellendige en eenzame jaarswisseling door op die 

ongezellige, onbezielde slaapzaal. Er is een toilet in de buurt met lekkende leidingen. 

Als ik er heen moet, wat regelmatig het geval is, word ik helemaal nat gespoten. 's 

Morgens ben ik murw. Wanneer er geen kamer vrij is, blijft er niets anders over dan 

terug te gaan naar het klooster. Alles is beter dan deze liefdeloze en onverzorgde 

toestand. 

Dan ben ik genoeg op de proef gesteld. Bij de receptie ontmoet ik een familie uit 

Calcutta die zich verontschuldigen voor deze afschuwelijke situatie en me uitnodigen 

voor het ontbijt. Ze hopen dat ik niet de indruk krijg dat heel India zo is en nodigen me 

uit om mee naar Calcutta te gaan. Ik ben echter hier om deel te nemen aan de 

tiendaagse vipassana. Maar ik voel me weer een stuk lichter en opgewekter. En dan 

gebeurt er een wonder. Voor de tweede keer kom ik Gabrielle en Boman tegen. Zij 

waren mijn reddende engelen in Madras, zij worden het ook deze keer. Ze zijn verrast 

om mij te zien en bieden me een bed en verzorging aan op hun vierpersoonskamer. Er 

is een douche met warm water en een toilet. En zo wordt het begin van het nieuwe jaar 

toch nog een feest! Ik hoef niet langer de straat op om drinken en fruit te halen, er 

wordt voor mij gezorgd. 

Vlak voor de tiendaagse vipassana bezoek ik een Tibetaans klooster. Ik loop naar de 

bibliotheek en tot mijn stomme verbazing ligt daar, opengeslagen op tafel, het boek Je 

kunt je leven helen van Louise Hay. Er wordt me duidelijk een spiegel voorgehouden! 

Al die tijd leefde ik vanuit een dusdanig geloof en vertrouwen, dat zelfs het vervuilde 

water mijn infectiegevoelige lijf niet aan kon tasten. Ik raakte dat onwrikbare 

vertrouwen kwijt. 

Ik raakte het kwijt op het moment dat ik in Puri te horen kreeg dat Harikananda nog in 

Amerika was. Wat had ik me afhankelijk gemaakt. Voor de zoveelste keer kreeg ik 

voorgespiegeld dat ik moest vertrouwen op mijn eigen innerlijke leiding. 

De teleurstelling was zo groot dat ik dat emotioneel niet kon verwerken en mijn lijf 

reageerde acuut door uit balans te raken. Wat een toeval om dat boek tegen te komen. 

Nee, natuurlijk geen toeval, een liefdevol knipoogje van boven om me terug te brengen 

naar die kracht. 

Vol goede voornemens en zonder muskietennet begeef ik me naar een ander Tibetaans 

klooster. Dit keer om opnieuw een bijzonder mens te ontmoeten en tien dagen de stilte 

in te gaan om te mediteren. Diegenen onder jullie die dit gedaan hebben, weten dat je 

van alles tegen gaat komen, dat dit een ware beproeving kan zijn. 

En dat overkwam mij natuurlijk ook. Je zit steeds een half uur in lotushouding of 

kleermakerszit, zonder jezelf te bewegen. Met 'geloken ogen' kijk je ongeveer een meter 

voor je. Je bent in de wereld en toch niet van de wereld. Je gaat met je aandacht naar je 

hara of ki-punt en volgt je adem. Na ieder half uur loop je tien minuten meditatief en 

daarna ga je weer zitten. In totaal mediteer je zo'n tien uur per dag en kom je van alles 

tegen. Je lijf doet pijn op de meest krankzinnige plaatsen, verborgen emoties komen 

omhoog en het enige wat je doet is observeren en loslaten. We krijgen twee maaltijden 

per dag. Het ontbijt bestaat uit pap en 's middags is er een heerlijke lunch van groenten 

en rijst. En dat is het voor die dag, maar dat went snel. De stilte is voor mij geen 

probleem, ik geniet daarvan. 


In het begin heb ik regelmatig het gevoel dat ik een masochist moet zijn om mezelf zo te 

pijnigen, en nog vrijwillig ook! Daarbij ben ik de enige zonder muskietennet, waardoor 

alle muskieten zich op mij concentreren. Dat is werkelijk hoogst onaangenaam. De weg 

naar verlichting gaat blijkbaar via pijn en lijden! Eén keer sta ik op het punt mijn biezen 

te pakken en op te stappen. Wanhoop, vertwijfeling, eenzaamheid, kortom, niets blijft 

me bespaard. Maar iets weerhoudt me om weg te lopen en dan komt uiteindelijk de 

ommekeer. 

Op dat moment stijg ik uit boven pijn en lijden en dat is een wonderlijke ervaring. Dat 

is zo groots dat alle ellende vergeten is, er is alleen vreugde en heelheid. Ik werp een 

blik achter de zichtbare werkelijkheid, in de Totaliteit, in mijn eigen totaliteit en ik 

beleef een al-een zijn. 

Maar ook deze ervaring moet ik vergeten, want zodra je zo'n ervaring vast wilt houden, 

ben je hem al kwijt. De keer daarna is even zwaar als al die vorige keren. Maar ik weet 

nu wat er achter pijn en lijden schuil gaat en dat is voldoende om door te gaan. Het zijn 

van Cristopher is als een deken van liefde die ons allemaal omvat en doordrenkt. Zijn 

dagelijks uurtje onderricht is enerverend en doordrongen van eenvoud. Als de tien 

dagen voorbij zijn voel ik me geworteld in mijn essentie en opnieuw doordrongen van 

een sterk geloof en vertrouwen. Ik vind het jammer dat de stilte voorbij is en dat 

iedereen blijkbaar op dit moment heeft zitten wachten. Wat mij betreft hadden we in 

stilte mogen vertrekken. 

Varanasi 

Ik ontmoet Suvi uit Finland. Samen gaan we in een overvolle scooter-rickshaw naar 

Gaya, waar we de trein nemen naar Varanasi, ofwel Benares, de heilige stad bij 

uitstek. Ik voel me als een rots in de branding. Laat me niet afsnauwen door de 

onvriendelijke man op het perron. Met betaling van smeergeld krijgen we alsnog 

plaatsen in de avondtrein, zij het in verschillende coupés. Corruptie is hier een typisch 

fenomeen waar je niet altijd onderuit kunt. 

Wanneer ik bij mijn coupé arriveer, krijg ik het zwaar te verduren. Vijf welgestelde 

moslims uit Punjab hebben breeduit alle plaatsen ingenomen en kijken me zo 

minachtend aan dat ik ervan moet slikken. Maar ik heb al heel wat klussen geklaard. Ik 

zend een schietgebedje omhoog dat ik niet bij deze heren wens te overnachten en eis, 

zonder met mijn ogen te knipperen, mijn betaalde plaats op. Met tegenzin schuiven ze 

een stukje op en ik zit ogenschijnlijk onaangetast in hun midden. 

Wanneer de conducteur langs komt heeft hij de situatie snel overzien. Hij brengt mij 

onmiddellijk naar de vrouwencoupé. Ik word daar gastvrij ontvangen en het bovenste 

bed is nog vrij. Ik stuur een dankgebedje naar boven en geniet van mijn rust. Om 

halfdrie word ik door mijn zusters gewekt, we zijn in Varanasi. 

Omdat er rond deze tijd weinig hotels open zijn, laten Suvi en ik ons naar de 

toeristenbungalow brengen. Op het kaartje heb ik gezien dat de afstand niet groot is, 

maar onze rickshaw-man blijft fietsen en fietsen in de hoop dat we zullen geloven dat 

het verder is als wij dachten. Deze grapjes ken ik inmiddels, het is gewoon deel van het 

spel. Ik kan daar met humor mee omgaan, maar Suvi wordt kwaad. En eerlijk gezegd 

werkt dat weer op mijn lachspieren. 

De volgende morgen gaan we naar een lodge aan de Ganges. De kamer is een 

ongezellig hok, maar het uitzicht op de heilige rivier is bijzonder. Ik zwerf een aantal 

dagen langs de Ganges en door de smalle steegjes, waar zóveel heilige koeien zijn, dat je 

op moet letten waar je je voeten neerzet. Dat niet alleen, afstand houden is aan te 

bevelen, anders spetteren ze gewoon in je ogen. Er zijn tientallen kleine winkeltjes en 

theeshopjes, waar ik de nodige chai zal drinken. 


Maar vooral het fascinerende schouwspel aan de Ganges raakt me diep. Al deze mensen 

met hun indrukwekkende rituelen, die zich baden, mediteren, de was doen, hun 

groente schoonmaken. Het is een indrukwekkend en fascinerend schouwspel dat mij 

vervult met een heilig ontzag en een diepe eerbied. Al deze pelgrims die van heinde en 

ver komen om een stukje verlichting te vinden in deze van oudsher heilige stad. Voor 

het eerst in mijn leven ben ik getuige van het verbranden van lijken. Het is een 

schouwspel wat een diepe zuiverende werking op mij heeft en dat ik urenlang zal 

gadeslaan. Het is of ik materie zie transformeren in geest. 

Ik ontmoet Chandra. Chandra is spiritueel en weet alles van Varanasi en van India, van 

yoga, van tabla's en van meditatie. Hij neemt mij onder zijn hoede en we trekken samen 

op. Samen met Suvi en Ramas gaan we naar Sarnath. Daar koken Chandra en Ramas 

een heerlijke maaltijd voor ons in een kleipot op het open vuur en we ontmoeten een 

fantastische swami. We zijn te laat om een treinkaartje te kopen, dus reizen we zonder 

kaartje terug naar Varanasi. We staan in de derde klas, een ervaring op zich. Kinderen 

en volwassenen liggen te slapen op de ijzeren bankjes, de hele vloer is volgepakt met 

mensen, dieren, voedsel, rotzooi en kakkerlakken. Als je vies bent uitgevallen of bang 

bent, moet je zeker nooit alleen door India gaan reizen. 

Ik krijg een onbepaald gevoel over Chandra en Ramas, daarom nemen Suvi en ik een 

fietsrickshaw naar onze lodge. Het wordt een waanzinnige rit, zo gevaarlijk dat Suvi 

haar laatste zelfbeheersing verliest en onze fietser begint te slaan! En ik, grappig, ik ben 

niet bang, ik moet alleen maar lachen. 

Nadat Suvi vertrokken is, praat ik met Chandra. Hij vertelt me dat Ramas en hij hun 

geld verdienen met het bezighouden van vrouwelijke toeristen en dan vooral in bed. Ik 

bedank Chandra voor de eer en vertel hem dat hij aan het verkeerde adres is. Hij wist 

dit al, maar wil mij graag als vriend het een en ander laten zien. Dat aanbod neem ik 

graag aan en in ruil voor het betalen van zijn maaltijden bezorgt hij me een fantastische 

week die ik nimmer zal vergeten. Eerst gaan we naar de muziekschool. Ik ontmoet een 

prachtige leraar, krijg mijn eerste muzieklessen en koop tabla's nadat hij mij heeft 

verzekerd dat ik ook in Nepal lessen kan krijgen. 

Voor de tweede keer gaan we naar Sarnath, dit keer om de Dalai Lama te ontmoeten. 

Hoewel de Dalai Lama uitsluitend in het Pali spreekt, ervaar ik zijn zijn en zijn energie 

als enerverend. Deze Godmens is onthecht van aardse materie. Hij is juist dat en 

vervult me met blijheid en eenvoud. Ik voel een diepe rust en vrede, wat alles heeft te 

maken met zijn en niets meer met doen. 

We maken een rondvaart op de Ganges en huren een boot met bootsman voor een hele 

dag. We steken de Ganges over en gezeten op een fietsrickshaw tussen beide heren in, 

gaan we naar de markt om groenten en rijst te kopen. We bezoeken de indrukwekkende 

tempels en vinden een heerlijk plekje aan de ghats. De beide heren bereiden een 

verrukkelijke maaltijd. Ondertussen geniet ik uren van het baden van de vrouwen en 

van de spelende kinderen. Op respectvolle afstand weliswaar. 

Dit zijn de tafereeltjes die mij bijzonder raken, de gratie en de handigheid van de 

vrouwen, de puurheid van de kinderen. Mensen blijven de meest fascinerende 

tempels. Tijdens het baden krijg je geen stukje bloot te zien en toch hebben ze een 

schone sari aan wanneer ze klaar zijn. Die weliswaar ook weer nat is, want de was 

moest nog gedaan worden. Ze zijn mooi en waardig de vrouwen van India. En hoewel 

in onze ogen niet geëmancipeerd, stralen ze meer gevoel voor eigenwaarde uit dan 

menige westerse vrouw. Ze weten waar ze voor leven en ze leven dat volledig. De 

vrouwen onder elkaar hebben zoveel plezier dat er van eenzaamheid geen sprake is. 

Er wordt niet bepaald zachtzinnig met de kinderen omgegaan, ze worden van top tot 

teen geschrobd en menigeen zet het op een blèren. 


De rust die ik heb opgebouwd in de vipassana blijft me bezielen. Hoewel we in typische 

Indiase restaurantjes eten, waar uitsluitend mannen komen, word ik overal met respect 

behandeld. We eten dosa in alle variëteiten, spotgoedkoop maar heerlijk. We drinken 

rijstbier langs de Ganges en roken de pijp in gezelschap van swami's en sadhu's. We 

bezoeken tempels en het spelen op de tabla’s begint me te fascineren. Maar de energie 

van India is zo intens en vraagt zoveel van me dat het ineens op is. Ik heb tijd nodig om 

dit alles te laten bezinken en te integreren. Dus besluit ik mijn visa niet te verlengen en 

laat mijn plannen voor Darmsala varen. Ook omdat het daar intens koud is rond deze 

tijd van het jaar. Van het ene op het andere moment besluit ik rechtstreeks naar Nepal 

te gaan! 

Nepal 

Na een verblijf van ruim vier maanden in India vertrek ik vandaag naar Nepal. Chandra 

brengt me naar de bus, die me tot Sunauli aan de Nepalese grens zal brengen. 

Chandra, dank je voor je inspiratie, voor je zijn. Ik zal deze tijd met jou als een kostbaar 

kleinood in mijn hart bewaren, je bent een prachtig mens. 

De afstand naar de grens is slechts 230 kilometer, maar we doen er bijna tien uur over. 

De volgende dag ga ik met de propvolle lokale bus naar Pokhara. We zitten ruim tien 

uur opgesloten, met z'n drieën op een klein bankje en ik deel mijn voedsel met mijn 

Nepalese buren. Mensen worden ziek en geven over in de overvolle gangpaden. De 

stank is overweldigend. 

Er begint zich een vreemde emotie bij mij op te dringen. Een alles verterend verlangen 

maakt zich van mij meester. Het is heimwee, ik herken het van de tijd dat mijn moeder 

hertrouwde en ik mijn vertrouwde omgeving moest verlaten om naar het zuiden des 

land te gaan. Het is een alles verterend verlangen, een verlangen naar India. Het is 

vreemd en onverklaarbaar. 

Na een schitterende maar uiterst vermoeiende rit komen we tegen de avond in 

Pokhara. Er is geen taxi, geen rickshaw, helemaal niets. Dit keer ben ik zwaar beladen, 

de tabla's zijn niet bepaald licht. Doodmoe vind ik eindelijk een lodge. 's Morgens zie ik 

dat ik een fantastisch uitzicht heb op de besneeuwde toppen van de Anna Purna en de 

Vistail. Het is als het sprookje van duizend en een nacht. Ik begin Pokhara te 

verkennen. Ben lichtelijk geschokt door de vele toeristen die hier ronddwalen. En dan 

ontmoet ik voor de derde keer Gabrielle en Boman, wat een welkome verrassing! We 

drinken koffie in de Hungry Eyes. Voor het eerst is dat echte koffie, fantastische koffie, 

ze hebben zelfs appeltaart, een luxe die ik in maanden niet gezien heb. En wat voor 

appeltaart, de beste van de hele wereld! 

Ik zoek een tablaleraar, maar vind er geen. Met een gehuurde fiets verken ik de 

omgeving en fiets naar het Tibetan Refugee Camp. De Tibetanen verdienen hun kost 

met het weven en verkopen van kleden. Wat de Kasjmiri vertegenwoordigen in India, 

vertegenwoordigen de Tibetanen hier, het zijn handige zakenlieden en harde werkers. 

Op een avond met specifieke Nepalese dansen, ontmoet ik vele aardige mensen. 

Nepalesen zijn ongelooflijk aardig en bescheiden, in tegenstelling met vele Indiërs. 

Geen geschreeuw; er straalt rust van ze uit. Mijn hoofd vertelt me dat ik me gelukkig 

moet voelen, maar het heimwee blijft. Ik kan inmiddels goed sjacheren en koop mijn 

eerste souvenirs voor thuis. Wanneer ik een aardige jongen ontmoet die wil fungeren 

als mijn gids, verhuis ik naar zijn lodge. We trekken samen een week de bergen in. 

We kiezen de Annapurna-trek. En zodra we het toerisme achter ons laten en de bergen 

ingaan, voel ik me weer in balans. Elke dag lopen en klimmen we acht uur of meer. 's 


Avonds overnachten we in eenvoudige onderkomens in de simpele dorpjes, waar je 

voor twee roepie, ofwel vijf eurocent, een bed hebt. Het hele dorp beschikt over één 

houten toilethokje, ergens tegen een berg aangebouwd. Een simpel houten hok, met 

gewoon een groot of klein, dat varieert, gat in de bodem. Het is opletten geblazen om 

niet met je hele hebben en houwen het gat in te donderen. 

De natuur is ruig, oer en adembenemend. Wilde rivieren, besneeuwde toppen van de 

Himalaya's, rododendrons die volop in bloei staan. Het is ongetwijfeld het mooiste aan 

natuur wat ik ooit heb mogen beleven. Overdag lopen we in een bloesje, maar 's nachts 

is het koud en naarmate we hoger komen wordt het kouder en kouder. Het is gezellig in 

de dorpjes. De dorpsbewoners maken muziek en ik dans menig keer op een 

dorpspleintje. Het eten is eenvoudig, er is alleen dal bhat of gebakken rijst, maar de 

weinige groenten komen vers uit eigen tuin en je wordt er niet ziek van. Waar je op 

moet letten is dat het drinkwater gekookt en gefilterd is. 

Nepal is een van de armste landen ter wereld. De kindersterfte is hoog. Hoofdoorzaak is 

het zwaar besmette water dat voor alles gebruikt wordt. Regen neemt alle uitwerpselen 

van mens en dier mee de rivieren en de beken in. Artsen zonder Grenzen zijn druk 

doende met een voorlichtingsprogramma. Maar het valt niet mee de mensen in de 

bergen te bereiken. Zij leven geïsoleerd en de enige mogelijkheid om de bergen in te 

gaan is te voet of gezeten op een ezel. 

Het is ongelooflijk welke lasten deze kleine, tanige, mensen op hun rug sjouwen. 

Vrouwen dragen de dingen meestal op hun hoofd en kinderen leren al jong om mee te 

helpen. De mensen lopen op blote voeten, schoenen zijn een luxe en hun voeten zijn 

vaak met zweren bedekt. Ze zien in mij een medicijnvrouw, niet zo vreemd misschien, 

het zit ongetwijfeld nog in mijn bloed! 

Gelukkig heb ik een tasje met wat verbandspulletjes en wat natuurlijke medicijnen bij 

mij. Ik verbind wondjes en geef liefdevolle aandacht. De dankbaarheid die uit hun ogen 

straalt kent geen grenzen. Hier voel ik me thuis, hier valt dat alles verterende verlangen 

weg. Hier ben ik, gewoon elke uur, elke minuut in het hier en nu, genietend van alle 

schoonheid, maar vooral geniet ik van deze prachtige mensentempels. Het kost me 

geen enkele moeite om van ze te houden. 

We slapen een nacht in een gurkha-gezin. Moeder kookt eten in de simpele ruimte op 

het klei-oventje. Ze zit daarbij op haar hurken en Tikaram fungeert als tolk. Ik vertel 

haar hoe mooi ik haar vind en dat komt recht uit mijn hart. Het is een feestdag, ze heeft 

een vogel gevangen in het bos. Deze wordt geplukt en met alles erin gekookt. Ze maakt 

er curry van en mij valt de eer te beurt om als eerste van deze lekkernij te proeven. Het 

smaakt heerlijk! 

We slapen in een hokje aan de voorkant. Er wonen minstens vijftien mensen in dit 

eenvoudige houten huis, ouders, broers en zussen en kinderen. Het is een gezellige 

bedoening. De helft van de nacht wordt er gekletst en vooral veel gelachen. En lachen 

kunnen ze, die Nepalesen. Van slapen komt dus weinig, maar ik geniet van dit 

samenzijn. Wij zijn ongetwijfeld de restanten hiervan kwijtgeraakt na de introductie 

van de televisie. Een toilet is er niet, als je moet ga je gewoon door de deur, de enige 

opening die er is, naar buiten. En water om je te wassen is er ook niet. 

Mensen staan op bij het ochtendgloren om hun drinkwater, soms kilometers ver, te 

halen. De dorpjes hebben een centrale pomp, daar kun je jezelf wassen, dat doet 

iedereen. 

Hoe hoger we komen, hoe kouder het 's nachts wordt. We drinken raxy, een 

zelfgestookte rijstbrandewijn om ons een beetje warm te houden 's nachts en we eten 

batta, geroosterde sojabonen, als lekkernij. Ik heb een verbazingwekkende goede 

conditie. De natuur, de sobere levensstijl en de zuiverheid van de lucht hebben een 


helende werking op mij. Onderweg zijn we vaak met zijn tweetjes en ik geniet van de 

schoonheid en de stilte. We zien het bloeiende laligras en jasmijn, zoveel jasmijn. De 

hasj groeit hier in de achtertuin. Dat is een van de redenen dat Nepal al jaren in trek is 

bij individuele trekkers en toeristen. Het resultaat is dat het gebruiken en verhandelen 

van hasj nu verboden is. En de straffen zijn niet mis! Jammer, deze keerzijde van de 

medaille overal waar toeristen komen. Zij brengen een stukje welvaart en dat is goed, 

maar zij maken ook dat heel natuurlijke gebruiken uit hun verband worden gerukt. 

We zien veel apen, doorkruizen watervallen en lopen over hangbruggetjes waar geen 

enkele leuning aan zit. Doodeng! Ik had nooit gedacht dat ik dit zou durven, maar nu 

moet ik wel! Ik leer wat Nepalees van Tikaram. De mensen vinden het schitterend 

wanneer ik hen begroet en ook nog wat aardigs kan zeggen. Kinderen, ja, kinderen, ze 

zijn zo mooi. Uren spelend in de modder, totaal opgaand in het niets, in het alles. 

Volkomen tevreden en in harmonie. Zo goddelijk, zo verbonden nog met hun 

oorsprong. De kleintjes worden in draagdoeken op de heupen gedragen. Zieken en oude 

mensen worden vervoerd in manden op de rug. Soms dragen mensen zo'n mand aan 

een stok op de schouders tussen hen in. Lang niet iedereen heeft de luxe een ezel te 

bezitten. Ook jezelf wassen is een luxe die alleen voor westerlingen belangrijk lijkt te 

zijn. Hier kun je beter niet vragen hoe vaak mensen dat doen. Twee keer per jaar is al 

aardig wat. Toch is dat extra laagje op het lichaam geen luxe als je niet beschikt over 

een verwarmd huis. De enige warmte vind je rond de kookplek. Maar geloof me, 

stinken doen deze mensen niet, ze hebben een bepaald geurtje, maar dat is zeker niet 

onaangenaam. 

Eenmaal terug in Pokhara doe ik me tegoed aan de geneugten van het leven die ze 

speciaal hebben uitgevonden voor toeristen. De lodge heeft een echte douche en 

vierentwintig uur warm water, een luxe die me niet eerder ten deel is gevallen. Na 

mezelf van boven tot onder te hebben geschrobd, doe ik mijn was. Buiten is een kraan, 

ik heb iets wat op zeeppoeder lijkt. Heerlijk om met je blote voeten in een bak was te 

stampen, het wordt er redelijk schoon van. Minder schoon dan in de 'wasserij' die je 

aan de kant van het meer vindt. Hier wordt de was in het meer gewassen en 

schoongeslagen op stenen. Doeltreffend, maar je kleding gaat minder lang mee. Mijn 

panjabi's vinden ze ronduit belachelijk en ik ruil ze, met een licht gevoel van spijt, voor 

Nepalese kleding. Eén sjaal houd ik in mijn bezit, hij zal me nog jaren dienen. 

Ik heb mijn restaurantje gevonden en weiger met een lepel te eten. Ik heb vier maanden 

met mijn handen gegeten en wil dat blijven doen, evenals de mensen hier. Mijn 

vrienden vinden dat fantastisch en het afspoelen van mijn handen verheffen ze tot een 

ritueel. Ik leer wat eenvoudige Nepalese woorden, dit wordt uitermate gewaardeerd en 

gestimuleerd. 

Dagelijks ontmoet ik mijn vriend de bedelaar. Hij kan niet lopen en zit de hele dag op 

de grond langs de weg. Zijn uitstraling is er een van pure liefde en het is heerlijk om 

even in stilte in zijn aura te zitten en mezelf op te laden. 

Maar, hoe lief de mensen ook zijn, dit is mijn leven niet, geef mij maar de soberheid. Ik 

laat mijn tabla's achter, neem afscheid en vertrek naar Chitwan, de Sahara in het hart 

van Nepal. Met de lokale overvolle bus, op wegen die slechter zijn dan in India, begeef 

ik me op pad. De lokale bus is overvol en de stahoogte is niet berekend op westerlingen. 

Met pijn in mijn knieën arriveer ik in Tandi Bazar, waar het lokale vervoer al staat te 

wachten om me naar een lodge te brengen. Deze houten kar, met houten wielen en 

getrokken door een os wordt eerbiedwaardig helikopter genoemd. De rit duurt 

anderhalf uur. De lodges zijn eenvoudige lemen hutjes met rieten daken. Hoewel het er 

netjes uitziet, krijg ik die nacht bezoek van een rat. 


De volgende dag ontmoet ik nieuwe vrienden, Vincent en Kumar en ik verhuis naar de 

Tiger-lodge. Ik zit nu direct aan de rivier. We maken samen een junglewandeling en 

observeren de neushoorns. Fascinerende dieren. De jongens nemen me ook mee om 

vogels te observeren en ik geniet met volle teugen. De andere kant van de medaille is 

dat ze hasj verhandelen. Mijn wens om daarin met rust gelaten te worden, wordt 

zondermeer gerespecteerd. Hoewel je ze ziet denken: gekke toerist, geen hasj, zelfs geen 

biertje wil ze. Het kan me niet schelen. 

Ruim een week later vertrek ik naar Kathmandu, de oude hoofdstad van Nepal. Dat 

wordt opnieuw een ritje met de helikopter. Ik heb eieren voor mijn geld gekozen en een 

plaats in een speciale bus gereserveerd. Maar helaas komt de speciale bus niet opdagen. 

Er blijft niets anders over dan mezelf in de propvolle lokale bus te wurmen. Dit keer 

worden de mensen werkelijk aangestampt. En frisse lucht is er niet, ze hebben 

waarachtig raampjes in deze bus. 

Nadat we goed en wel vertrokken zijn, stopt de bus en de conducteur kondigt aan dat 

degenen die dat willen naar het dak mogen verhuizen. Ik hoef me geen moment te 

bedenken, ik zit op het dak voor ik me realiseer wat ik doe! Ik probeer me angstvallig 

vast te houden en hou mijn ogen stijf dicht. Als ik na verloop van tijd de moed heb om 

ze open te doen, word ik zo gegrepen door het prachtige berglandschap, dat ik besluit 

toch maar voorzichtig te blijven kijken. 

De weg is uitermate slecht en de bus van een onbestemde ouderdom. Maar we komen 

heelhuids bij Kathmandu. Daar moeten we ons opnieuw in de bus proppen, want op 

deze manier reizen mag zelfs hier niet! 

In Katmandu ga ik eerst naar een restaurantje, een uitermate geschikte gelegenheid om 

onderdak te vinden. En dat lukt, hoewel niet echt naar tevredenheid. De volgende 

morgen vind ik iets anders, wat wel naar mijn zin is. Na een douche ga ik fris en schoon 

de stad verkennen. 

Katmandu is zeer de moeite waard met al haar oude tempels en stupa’s. Vooral de 

levendige handel op Durbar Square is een trekpleister. Aan de rand van de stad vind je 

de armoede, bittere armoede. Daarnaast zijn er restaurantjes van zoveel verschillende 

nationaliteiten dat je er van duizelt. Dit is de valkuil voor elke reiziger, zeker wanneer je 

van India of uit de bergen komt. 

Voor minder dan twee gulden kun je een luxe maaltijd krijgen met salade en alles erop 

en eraan. En het is die salade die maakt dat je binnen de kortste keren aan de diarree 

bent! 

Ik ga mijn post ophalen en het onbepaalde gevoel dat ik sinds een aantal weken heb, 

wordt bewaarheid: mijn ex-man heeft een hartinfarct gehad. Die lieve jongens wilden 

mij niet ongerust maken en schreven pas nadat het gevaar geweken was. Dat maakte 

dat ik weken rondliep met een onbepaald gevoel, ik wist dat er iets gebeurd was. En de 

post, ja, dat duurt nu eenmaal een poosje. 

Ik krijg menig huwelijksaanzoek. Westerlingen zijn, vooral voor gidsen, de sherpa's uit 

de bergen, een aantrekkelijke partij. Wij betekenen rijkdom in hun ogen, want jeans en 

walkmans daar zijn ze gek op. Ja, ook het gevoel van tekort en begeerte hebben wij 

toeristen hier geïntroduceerd. 

Geld wisselen op de zwarte markt, ook daar ben ik inmiddels handig in. Hoewel het 

natuurlijk oppassen blijft om niet gepakt te worden. Ik bezoek de Swoyambhu Stupa, 

die een half uurtje buiten Kathmandu ligt. Maar pas in Pashupatinath kom ik helemaal 

thuis. Het is voor mij klein India. Hier vind ik de ghats en de lijkenverbrandingen terug 

en de plek zit vol Indiase mensen, chaistalletjes en restaurantjes. 

Eindelijk weer helemaal thuis! Hier vier ik de geboortedag van Shiva. Het is een 

fenomenaal gebeuren. Sadhu's, goeroe's en swami's vanuit India en Nepal komen hier 


tezamen. Sommigen zijn twee jaar onderweg geweest om hier te kunnen zijn. Voor een 

aantal dagen is het roken van hasj oogluikend toegestaan. Overal zitten groepen 

bontgeklede, rokende mensen rond grote houtvuren. Ons groepje wordt uitgenodigd 

om mee te vieren. Mijn beurs wordt gestolen, een naar gevoel omdat ik weet wie het 

gedaan heeft. Bewijzen kan ik het niet, dus kies ik ervoor om mijn mond te houden. Ik 

ben blij dat ik mijn hele hebben en houwen op mijn kamer heb achtergelaten. Iets wat 

niet wordt aanbevolen, maar het is mij al die tijd goed bevallen. 

Vele sadhu's dragen uitsluitend een lendendoek. Haar en schilderingen zijn de rest van 

hun aankleding. Soms zijn ze misvormd en vergroeid door dagen, wekenlang in 

dezelfde yogahouding te zitten. Vaak zijn ze van top tot teen onder het as gesmeerd, een 

teken van onthechting en zuiverheid. 

Zij hebben aan belangstelling niet te klagen en de gemeenschap onderhoudt hen. Ik 

ontmoet deze dagen vele fascinerende, boeiende, spirituele mensen. 

Het enige openbare toilet dat Pashupatinath rijk is, kan het niet langer verwerken en 

de drek stroomt gewoon de straat op. De mensen weten niet hoe ze deze dingen moeten 

gebruiken, laat staan dat ze vol raken, ze zijn het gewoon niet gewend! 

De lijkenverbranding gaat dag en nacht door. De mannen maken deel uit van het ritueel 

en de vrouwen slaan dit gade vanaf de overkant van de rivier. Het blijft me fascineren. 

Hoewel er nauwelijks water in de rivier te vinden is, worden de restanten er gewoon in 

gegooid. Tussen de spelende hangbuikzwijnen wassen de vrouwen hun groente en hun 

kleding. 

Jammer dat ik niet de tempel binnen mag. Gelukkig kan ik een oogje op Nandi werpen, 

de kolossale gouden stier en het rijdier van Shiva. Ik zwerf dagen door Pashupatinath 

en de heuvels rondom. Het stikt van de apen, ze zijn allerminst schuw. 

In Bodnath ontmoet ik nieuwe vrienden. Ik zoek een kamer bij een Tibetaans gezin. 

Mijn ontbijt bestaat nu uit noedel-soep. De stupa, de grootste ter wereld, is kolossaal en 

heel energetisch. Daar ontmoet ik Dominique en ik bied aan mijn kamer met haar te 

delen, ze is dolgelukkig. We vieren Tibetaans nieuwjaar en dansen temidden van een 

cirkel Tibetanen op het plein. De tempels zijn schitterend. 

Als we de heuvels intrekken, komen we prachtige vrouwen tegen. Zij karen hun eigen 

wol en nodigen ons uit op chai en popcorn. Leuk om mezelf wat verstaanbaar te kunnen 

maken, het geeft een gevoel van zusterschap. We worden als eregasten uitgenodigd op 

een bruiloft. Er wordt veel gelachen, gezongen en gedanst en het ontbreekt ons aan 

niets. We gaan naar de sherpafeesten, maar dat kan me niet bekoren. 

De Tibetanen zijn een nijver volkje, we spelen ook carambole met ze. De kloosters zijn 

prachtig en geven bijna allemaal boeddhistisch onderricht. 

Ik wil naar de Kopan monastery in de bergen. Ook hier kun je boeddhistisch onderricht 

krijgen, maar dat is helaas nu niet het geval. Wel kan ik een aantal dagen verblijven, de 

eer van bedluizen valt me ten deel, je moet niet te nauw kijken! Het verblijf is plezierig 

en ik ontmoet monniken in de leeftijd van zes tot zestig jaar. Ik drink de beruchte 

boterthee, die tijdens de diensten wordt rondgedeeld en geniet van de blijheid van de 

monniken. Ze spelen als kinderen in de puja en zitten vol plagerijtjes, zoals de 

ballonnen met water die boven de deuren worden gelegd. Als je er intrapt en dus lekker 

nat wordt, moeten ze enorm lachen. 

Hier is religie een feest voor jong en oud, je ziet overal blijmoedigheid. Zouden wij iets 

van kunnen leren, wij zijn veel te serieus! God is geen ernstige zaak, God is vreugde en 

blijheid die ons totale wezen vervult als we onszelf daarvoor open kunnen stellen. 

Wanneer ik na een aantal dagen naar Bhaktapur vertrek, ben ik inmiddels behoorlijk 

aan de diarree. Ik zoek daarom een kamer dichtbij het plein. Het is Holy Festival en dat 

betekent dat ze elkaar met gekleurde poeder bestoken. Ook ik kom er niet ongekleurd 


vanaf! Ik ben getuige van een bruiloft en een handlezer wil me de toekomst voorspellen. 

Maar het hoogtepunt in dit prachtige oude stadje zijn de Newari dansen. Alle tempels 

rondom het plein zijn versierd met heuse kaarsen, een machtig gezicht, en een avond 

lang word ik onthaald op allerlei uitbundige en minder uitbundige, maar zeker niet 

minder fascinerende religieuze dansen. Schitterend! 

Een Nepalese jongen probeert me te versieren, we drinken rijstbrandewijn en eten taai 

buffelvlees. Niet direct mijn favoriete lekkernij, maar je moet proeven, of je wilt of niet. 

De heilige koeien mogen niet geslacht worden. De buffels wel, maar dat gebeurd pas 

wanneer ze geen melk meer geven en oud en taai zijn. Van de melk maken ze 

verrukkelijke curd en lassi, die is hier smakelijker dan waar dan ook. 

Nergens zag ik kinderen die er zo onverzorgd uitzien. Hun kleren zijn in maanden niet 

gewassen, zijzelf uiteraard ook niet, en ze hebben lange groene snottebellen. Ze bedelen 

en we gaan wat te eten kopen. Daarna doen we allerlei spelletjes, hun eigen spelletjes, 

maar ik leer ze ook hinkelen. Ze vinden het prachtig. Vanaf die tijd zijn we dikke 

maatjes. 

Ik bezoek tempels en de pottenbakkers op het plein. De winkels zijn niet interessant, 

veel te duur. Ingericht voor de groepstoeristen, die hier met de bus doorheen komen. 

Na een aantal dagen me zeer vermaakt te hebben, ga ik weer de bergen in. Ik ben nog 

even hard aan de diarree. Het is een angstige rit van meer dan drie uur. Een oude open 

truck brengt ons over akelige, steile, onverharde bergweggetjes naar Nagarkot. Het 

dak zit zo vol dat het doorbuigt. Nee, echt veilig voel ik me niet, integendeel, ik probeer 

me met handen en voeten vast te houden. 

Ik vind een fijne kamer met toilet, geen luxe nu, en heb een schitterend uitzicht op de 

besneeuwde toppen van de Mount Everest. Ik heb weinig energie en geniet overdag in 

het zonnetje met Bai, terwijl ik aan mijn mandala werk. 

Na mezelf een aantal dagen in deze voedende atmosfeer te koesteren, voel ik me weer 

enigszins mens worden. Ik ben er niet happig op opnieuw met een truck te reizen, dus 

besluit ik dat ik me sterk genoeg voel om het pad naar Sankhu te lopen. Ik loop bijna 

vier uur door een adembenemende atmosfeer van rijstvelden en geniet van de 

schitterende vergezichten op het Himalaya-gebergte. Het is een stralend dag en ik voel 

me alsof ik door het paradijs wandel, dat zal er ongetwijfeld ook zo prachtig uitzien. Ik 

raak eenmaal de weg kwijt, dat is even spannend, maar ik vind hem gelukkig terug. Op 

het moment dat ik zo moe ben dat ik eigenlijk geen stap meer kan verzetten, zie ik als in 

een fata-morgana Sankhu liggen. 

Daar neem ik de bus naar Bodnath in de hoop daar een kamer te zullen vinden. 

Helaas, alles is volgeboekt. Ik sleep me verder naar Pashupashunath en neem een 

rustpauze aan de ghats, waar ik door de weldadige energie mezelf weer een beetje tot 

leven voel komen. Het kost me mijn laatste reserve om een hotelletje te vinden. Daar 

word ik zo liefdevol ontvangen, dat ik mezelf na een lauwe douche en een dal bhat weer 

mens begin te voelen. De volgende morgen voel ik me als een slaapwandelaar en het 

begint tot me door te dringen dat ik nu echt een dokter nodig heb. Daarom besluit ik 

terug te gaan naar mijn vertrouwde plekje in Kathmandu. Bai is volkomen uitgelaten 

wanneer hij mij ziet en mijn oude kamer is nog vrij. Ik neem de tijd om me op te frissen 

en duik de verdere dag lekker mijn bed in. 

De volgende dag ga ik naar de ayurvedische kliniek. Het lijkt meer op een kazerne dan 

op een ziekenhuis. De mensen hebben de beschikking over een bed en dat is dan ook 

alles. Trouwens, in het ziekenhuis kun je beter niet terechtkomen, want als je niets 

mocht mankeren, dan zul je er zeker wat krijgen. De patiënten worden verzorgd door 

eigen familieleden. Ze kampen in Nepal met tekorten op alle fronten. Wat zijn wij een 


verwend volkje! En wat vinden we al onze overmatige voorzieningen toch 

vanzelfsprekend! 

Ik krijg ayurvedische medicijnen voorgeschreven die ik 's middags op Durbar Square op 

moet halen. Ik moet bijna twee uur wachten en breng die tijd door in een koffieshop 

waar ik een boeiende man ontmoet. Hij werkt in Kathmandu en wil me die middag 

meenemen naar een van zijn projecten. Wanneer hij me komt halen, voel ik me te 

ellendig om mee te gaan. Terwijl hij nog op mijn kamer is breekt het noodweer los. 

Lichtstralen doorklieven de donkere lucht. Donderslagen en bliksem! In vijf minuten 

staat mijn kamer helemaal blank. Bomen met een omvang van enkele meters worden 

zo uit de grond gerukt. In een mum van tijd zit Kathmandu zonder water en zonder 

stroom. Het is een indrukwekkend schouwspel wat zich voor onze ogen afspeelt. Het 

gebeurt allemaal met zo’n snelheid dat ik totaal geen angst voel, alleen maar een 

ongelooflijke verbazing. 

De grootste schok krijgen we die avond te horen. Op het moment van de ramp vond er 

een voetbalwedstrijd plaats. Als het noodweer losbreekt probeert iedereen de enige 

uitgang te bereiken. In paniek drukken en slaan de mensen elkaar letterlijk dood. 

Zesennegentig jonge mensen in de leeftijd van zestien tot twintig jaar verliezen hierbij 

hun leven. Er heerst rouw in Kathmandu. Ook ik ben aangeslagen. De komende dagen 

zit ik regelmatig bij de lijkenverbranding aan de ghats. Het raakt me diep en zuivert me 

tegelijkertijd. Het vuur en de energie brengen rust teweeg in mijn lichaam en in mijn 

geest en ik voel me wat sterker. 

En dan is het zover, Giri komt de laatste vier weken van mijn reis over. Ik heb hem 

geschreven dat hij alles mee moet nemen wat hij enigszins sjouwen kan aan jeans, Tshirts 

en schoenen. Vol verwachting begeef ik me die morgen naar het vliegveld. 

Ik schrik even wanneer ik hem zie. De westerse levensstijl en de stress zijn duidelijk 

zichtbaar. Ik zie zijn gespannenheid onmiddellijk, hij weet ongetwijfeld dat ik niet meer 

degene ben die een halfjaar geleden vertrokken is. We zullen opnieuw aan elkaar 

moeten wennen en ik neem hem mee naar een klein restaurantje waar we heerlijk 

kunnen eten en bij kunnen praten. De volgende dag laat ik hem het straatleven in 

Kathmandu zien. Hij maakt kennis met mijn kleine vriendjes, we kopen wat souvenirs 

en ik toon hem mijn nieuwe manier van zakendoen. Ja, daar ben ik reuze handig in 

geworden, wie had dat in Godsnaam ooit kunnen bedenken! 

Ik heb de toeristenbus georganiseerd naar Pokhara. Het is de eerste keer dat ik zo luxe 

reis, maar het lijkt me voor Giri beter om langzaam te wennen. We hebben de luxe van 

een eigen zitplaats en doen er slechts zeven uur over. Dit keer voelt het fijn om terug te 

komen in Pokhara. Ik ontmoet er nu vele oude vrienden. We nemen een paar dagen 

rust, zodat Giri kan acclimatiseren. 

Als we ons voldoende uitgerust voelen voor de trek, besluiten we toch maar even langs 

de dokter te gaan. De schitterende arts adviseert mij niet de bergen in te gaan. Ik heb 

niet alleen een darminfectie, maar ook opnieuw een nierbekkenontsteking. We zoeken 

daarom een kamer met toilet en vinden zo'n onderdak bij een oud vriendje van mij. Dat 

toilet blijkt geen overbodige luxe, want Giri wil niet voor mij onderdoen en raakt 

onmiddellijk aan de diarree. 

Er zijn kleren voor Tikaram en Jire, een radio voor Dharma en nog vele andere 

geschenken. Wat heerlijk om al die blijde gezichten te zien. Het wordt een weekje van 

rusten, veel water drinken en gewoon even opnieuw aan elkaar wennen en van elkaar 

genieten. 


Wetende dat de atmosfeer in de bergen en de frisse lucht ons ongetwijfeld goed zullen 

doen, besluiten we na vijf dagen om de trek te wagen. We nemen geen gids, kiezen voor 

een alternatieve Annapurna-trek en nemen daar een ruimere tijd voor. 

Vanaf het beginpunt van de trek worden we met een jeep weggebracht tot het punt 

waar geen auto's meer kunnen komen. Het is een woeste rit over hobbelige paden en 

door de rivier. We klimmen een paar uur en eten dan dal-bhat op mijn oude stek. Het is 

een feest om de mensen terug te zien, vergeten doen ze je hier niet. We vervolgen onze 

klim naar Khare, op ruim 1600 meter hoogte. Voor vandaag is het genoeg geweest. 

Veel te verhapstukken hebben we nog geen van beiden. De volgende dag bereiken we 

Chandrakot. We genieten van de prachtige omgeving en zitten vol overgave langs de 

kant om de dragers gade te slaan. We proberen in te schatten wie onze maat schoenen 

heeft, niet gemakkelijk! Omdat de meeste Nepalesen op blote voeten lopen, zijn hun 

voeten breed en lijken zij groter, maar maat éénenveertig blijft enorm voor deze kleine 

mensen. 

Wanneer we denken dat de maat klopt, worden de schoenen uitgedeeld. Ik weet niet 

wie er harder straalt, zij of wij, dit is echt leuk. We delen T-shirts uit onder de boom 

waar de koelies pauzeren. Hun oude kloffie wordt onmiddellijk weggegooid en stralend 

trekken ze een heel en schoon T-shirt aan. En weer speel ik medicijnvrouw. 

De derde dag blijven we in Birethanti aan de Khala rivier. We genieten van de zon en 

het water. De dag daarop hebben we een pittige klim voor de boeg, eigenlijk is dat nu te 

veel voor ons allebei. Maar als we eenmaal in Ghandrung zijn, is het leed weer snel 

geleden. We wassen ons aan de pomp en de kinderen plukken handen vol bloemen voor 

ons. We voelen ons de koning te rijk met al die prachtige smoeltjes om ons heen. 

Hoewel het al voorjaar is, kan het 's nachts nog behoorlijk fris zijn. De rododendrons 

zijn er nog, nu zijn ze praktisch uitgebloeid. Zelfs het laligras vind ik terug. En dan die 

uitzichten, die ongelooflijke betoverende uitzichten op de besneeuwde toppen van de 

Himalaya's. 

De vijfde dag nemen we een rustdag. We hebben geen haast en geen gids die zo nodig 

op een bepaalde tijd terug moet zijn. De lodge in Banthanthi is vies, donker en koud. 

Dus gaan we niet uit de kleren, een fenomeen waar ik inmiddels aardig aan gewend 

ben. Maar de mensen zijn weer prachtig. 

De tocht naar Gorepani, op 2900 meter, wordt een opgave. Hier vind ik mijn laatste 

vertrouwde adres. We zijn erg welkom, maar het is koud, Giri krijgt behoorlijke hoge 

koorts en ik heb diarree. En dat is geen lolletje wanneer het enige toilet op een 

loopafstand van vijf minuten ligt! 

Ik neem snel een besluit, ziek of niet, we moeten naar beneden, naar een warmere plek. 

Ik huur voor die dag een poorter en terwijl hij onze bagage draagt proberen wij op de 

been te blijven. Ik voel me nog alleszins redelijk, Giri is er beroerder aan toe. Hij mist 

de 'tropenimmuniteit', die ik inmiddels heb opgedaan. We boffen toch een beetje, ons 

pad gaat naar beneden, nou ja, min of meer. 

Eindelijk zien we weer een sadhu, hij is op de terugweg naar Muktinath. We passeren 

prachtige rijstvelden, vele kleine dorpjes, mooie mensen, meer sadhu's. En deze laatste 

zijn niet tevreden met alleen een sigaret. Naarmate de energie van Giri afneemt, neemt 

de mijne toe. Ik sleep hem al pratend, over de laatste zware loodjes heen. Onze poorter 

is een schat. Als beloning geef ik hem mijn horloge en hij is de koning te rijk. 

We ontmoeten schatten van mensen en wat ik gehoopt had, blijkt waar te zijn. Er is een 

arts hier in Tatapani en een hele goeie ook. Deze plek ligt op 1200 meter en is 

uitstekende geschikt voor bronchitispatiënten, omdat het overdag warmer is en de 

nachten behaaglijker zijn. Het is een prima plek om uit te zieken en dat doen we dan 

ook. Er groeien sinaasappelen en er zijn heetwaterbronnen. Het blijkt een heilige plek, 

vandaar ook dat we opnieuw de nodige sadhu's tegenkomen. Bovendien is dit het 


moment om onze plannen te herzien: niet naar Muktinath, niets meer hoeven, alleen 

maar genieten. 

Na vijf dagen gaan we uitgerust op pad en we nemen een alternatieve route. Omdat we 

langs de rivier gaan, is er aanzienlijk minder klimwerk. Het landschap is anders, maar 

niettemin betoverend. Ook vandaag is er weer spanning genoeg. Op zeker moment is 

het pad weggeslagen en we hangen als het ware tegen een berghelling aan, een angstig 

moment. Gelukkig hebben twee sadhu's ons gezien en ze trekken ons met man en 

macht het hoger gelegen pad op. Ik moet bijkomen, maar voel me al snel erg opgelucht. 

Ons redders zijn uitermate aangenaam gezelschap. 

Het is bloedheet overdag en we komen maar weinig chai-shops tegen. We slapen die 

nacht bij een gezin, dat voelt lang niet slecht! 

Op weg naar Kushma komen we allerlei wandelende strobalen tegen, waar mensen 

onder blijken te zitten. Moeders laten vol trots hun kinderen zien, wat zijn ze mooi. En 

dan die lachende smoeltjes van de jonge kinderen, nog geen pubers zelfs, die al met 

zware vrachten op hun ruggetjes sjouwen. 

Deze trek is niet in bij toeristen. Dat betekent dat we nog meer gastvrijheid ervaren en 

meerdere malen de eer hebben om met de dorpsbewoners onder de tamarindeboom te 

zitten, de heilige plek en speciale ontmoetingsplaats van het dorp. Ik verbind wondjes 

van vrouwen en kinderen en deel sigaretten uit aan de mannen. Ze zijn er zo blij mee. 

De kinderen hebben liever snoep en ook daar is voor gezorgd. Wanneer we verder 

trekken, worden we uitgezwaaid door het hele dorp. 

Het landschap verandert voortdurend en blijft ons boeien. Op naar het volgende 

gehuchtje. Het leven op het land is charmant om te zien, de vrouwen doen de vaat met 

water en zand, het alom beproefde schuurmiddel, de mannen bewerken de grond met 

hun ossen en houten ploegen. Wat is er voor een kind heerlijker dan met blote billen in 

de modder te spelen? De oogst wordt binnengehaald en de rijst wordt gezeefd achter de 

stal waar de buffel staat. 

Wanneer we chai drinken bij een oude man, wil hij de bril van Giri uitproberen. De 

glazen zijn dusdanig sterk dat ik me voor kan stellen dat hij daar geen steek door ziet! 

Die van mij zijn aanzienlijk minder sterk, ik heb ze laten kleuren voor de zon. Dus geef 

ik hem lachend de mijne. Verwonderd kijkt hij me aan, zijn wereld ziet er sinds lange 

tijd weer helder uit. Bij zoveel blijheid zeur je toch niet over het gemis van een 

zonnebril? 

Lodges zijn hier nauwelijks en we slapen meestal bij families, dit keer een luidruchtige 

familie. Als ik me ga wassen bij de pomp, kom ik een oude vriend van onderweg tegen. 

Een hele mooie, deze sadhu. 

Het begint tropisch warm te worden. De brug is ingezakt en mensen dragen elkaar op 

hun schouders naar de overkant. Met zoveel zorg en liefde! De dorpskapper doet zijn 

werk op straat, hij knipt niet alleen vakkundig, maar is vooral goedlachs. Overal 

pasgeboren nieuw leven, dit keer in de vorm van een kalfje. Cactussen bloeien tussen 

het groen. Bij een propere dame drinken we chai en ze bakt een heerlijke omelet voor 

ons. 

Giri raakt verslaafd aan het spelen van carambole. Het is een mooie manier om contact 

te maken met de mensen op straat. Geschooierd wordt er niet in de bergen, ondanks 

alle armoede. Vriendschap sluiten met de vrouwen gaat gemakkelijk, ze vertrouwen 

zonder blikken of blozen hun kinderen aan mij toe. 

Als we in Kushma aankomen worden we vriendelijk ontvangen in het Friendly Hotel. 

De kleine Nalo met zijn lieve lach zorgt dat het ons aan niets ontbreekt. We blijven een 

dagje hangen en ontmoeten in de tempel opnieuw onze sadhu-vrienden. Na afloop van 

de puja ontkomen we er niet aan, we zitten genoeglijk tussen alle heiligheid in en er 


wordt stevig hasj gerookt. Het pakt me harder aan dan ik aanvankelijk vermoedde en ik 

weet nauwelijks hoe we die avond de afdaling langs dat enge bergpad hebben gemaakt. 

We waren in een verheven staat, dat is een ding wat zeker is en ongetwijfeld hebben de 

goden ons in bescherming genomen. 

De volgende dag zijn we helder genoeg om ons pad te vervolgen. Met een topi op zijn 

hoofd, die we kochten in Kushma, is Giri razend populair, vooral bij de kinderen. Na 

een dag vol speelplezier slapen we die nacht in het Lucky Hotel in Karkeneta. Dat 

betekent weer eens dat de familie buiten slaapt om ons een kamer te geven. 

De negentiende dag beginnen we aan de laatste dag van deze trek. Opnieuw zijn we 

verbaasd over al die sjouwende mensen op paadjes die nauwelijks die naam nog 

verdienen. Helaas zijn onze schoenen nu toch echt op. De zon is warm en de rivier staat 

droog. De bergen kleuren zich prachtig rood. Kinderen worden heerlijk gevlooid voor 

hun huisjes en ze genieten daarvan. Het eenvoudige leven speelt zich hier voornamelijk 

buiten af, wat een heerlijkheid! 

We zijn twee uur lopen verwijderd van Naudanda wanneer we de eerste auto in al die 

tijd tegenkomen, een vrachtwagen wel te verstaan. Alles wat we niet langer nodig 

menen te hebben, geven we alsnog weg, tot en met onze wandelschoenen. Niet zo'n 

slimme zet zal later blijken, want het wordt nog een hele kluif, twee uur worstelen op 

sandalen op de mulle zandpaden en door de rivier voordat we in Naudanda aankomen. 

Daar nemen we de bus naar Pokhara. Bagage hebben we nauwelijks meer. We slepen 

ons doodmoe maar zeer tevreden naar de lodge, dezelfde waar we onze souvenirs en 

tabla's hebben achtergelaten. 

De volgende dag nemen we afscheid van alle lievelingsplekjes, waaronder mijn 

meditatieplekje bij het tempeltje aan het meer. We nemen afscheid van onze vrienden 

en doen ons nog even tegoed aan alle geneugten die deze plek ook biedt na het sobere 

leven in de bergen. Met pijn in mijn maag, maar dat hoeft niet perse van het afscheid te 

zijn, het kan ook van de overmatige dal-bhat komen, nemen we de nachtbus. 

We arriveren om vijf uur 's morgens in Katmandu. Bai is opnieuw blij om me te zien, 

ook al moet hij voor ons zijn bed uit. Er komt echter geen kamer vrij en we moeten een 

andere lodge gaan zoeken. Nadat we die hebben gevonden, neem ik Giri mee naar mijn 

lievelingsplekken Bodnath en Pashupashunath en neem daar afscheid van mijn 

vrienden. Die laatste dag in Kathmandu lopen we allebei nog een voedselvergiftiging 

op en ik mag wel zeggen dat we ons tamelijk beroerd voelen wanneer we op het 

vliegtuig stappen. 

We maken een tussenstop in Dacca. We moeten vrij lang wachten, ik val in slaap en we 

missen de aankondiging van vertrek. Tegen de tijd dat we door de douane willen gaan, 

worden we haastig een auto ingesleurd die ons met gillende banden bij het vliegtuig 

afgeleverd, wat inmiddels een uur vertraging heeft opgelopen. Beroerd of niet beroerd, 

ik schaam me dood! 

Via Bombay, Dubai en Athene vliegen we naar Schiphol, waar we de volgende morgen 

rond tienen aankomen. 

Na een periode van zeven maanden zie ik mijn zoons terug, twee grote sterke kerels met 

sterke, stevige armen die me bijna dooddrukken. Gemist? Nou niet echt hoor, maar 

toch wel heel erg fijn dat je er weer bent.... 


NAWOORD 

Het alles verscheurende heimwee naar India, dat me overviel vanaf het moment dat ik 

de grens met Nepal passeerde, komt in alle hevigheid opnieuw opzetten wanneer ik 

terug ben in Nederland. Het verscheurt me volledig en belet me te functioneren. Niets 

interesseert me nog, er is maar één verlangen, India. Mijn rug zit volledig vast, mijn 

handen kunnen niet verder dan tot mijn knieën. 

Ik wil weten wat de achterliggende oorzaak is en besluit een regressie te doen. Ik zie 

mezelf terug in tientallen levens in India, Nepal en Tibet. Levens in de sloppen, op 

straat, in hogere kasten, in vele religieuze levens. Na deze sessie komt er meer 

innerlijke rust. Ik besef dat ik een bepaalde staat van bewustzijn heb gehad die er nog 

steeds moet zijn. 

Het is aan mijzelf of ik dat bewustzijn opnieuw manifest wil laten worden. Deze 

ervaring zal me nog iets anders geven: ik krijg meer begrip voor mensen in bepaalde 

situaties. In de wetenschap dat niets afschuwelijks mij vreemd is, hoef ik me boven 

niemand verheven te voelen. 

Dit alles wat ik was ben ik nu op dit moment. Er is geen verleden en geen toekomst, er 

is alleen het eeuwige nu. Het is onzin te blijven praten over vorige levens en het hoge 

bewustzijn van die tijd. Nu op dit moment hebben we toegang tot het allerhoogste 

bewustzijn. 

De les van dit alles is dat ik mijn verworvenheden en spirituele waarden opnieuw vorm 

mag gaan geven. De bereidheid wordt groter en duidelijker. Misschien omdat ik beter 

begrijp waarom er voor mij nooit die ene goeroe was, hoezeer ik daar ook naar 

verlangde. Ik heb een andere weg te gaan, de weg van het hart. 

Ik geef mezelf op voor een Reikicursus, een wonderbaarlijke ervaring. Het verlost me 

van mijn heimwee en na dat weekend kan ik weer met mijn handen aan de grond. Het 

is precies de energie die ik op dat moment nodig heb om mezelf verder te ontplooien. 

Vanaf dat moment ga ik meer loslaten en richt me steeds meer op Reiki, ook al neem ik 

aanvankelijk mijn oude werk weer op. 

Mijn meesterinwijding is een intense ervaring van thuiskomen bij mezelf. Ik voel dat ik 

mijn energie wil vrijmaken en me volledig wil richten op dit werk, om dit zo totaal 

mogelijk vorm te geven. En zo gebeurde het. 

Het is nu duidelijk dat verleden en heden alles met elkaar te maken hebben. Ik besef 

volledig dat India de bakermat is geweest, de vuurdoop, de baarmoeder waaruit het 

nieuwe geboren kon worden. De basis waarop het zaad verder kon groeien. Mijn 

zwerftocht was een initiatie die mijn verdere leven en mijn zijn elke dag opnieuw zullen 

bepalen. 

Het diepe geloof en vertrouwen wat in India vrucht ging dragen zal jaren later in alle 

hevigheid weer op haar grondvesten schudden, wanneer me gevraagd word of ik 

bereid ben ook dit prachtige Reikipad, mijn nieuwe priesterschap in dit leven, los te 

laten en erop te vertrouwen dat er uiteindelijk geen enkele structuur meer nodig zal 

zijn. Liefde is Liefde, welke zich voortdurend uitdrukt in andere vormen. 


Er is geen einde aan de diepte waarin een mens gaan kan! Maar na elke beproeving 

en de daaropvolgende wederopstanding blijkt het geloof en vertrouwen een nog 

steviger fundament te krijgen in het eeuwige Hier en Nu. 

‘ In het geheim van de dood,ligt het geheim van het leven. 

- Kuki Gallman - 


MEDITATIE I 

LOSLATEN IN VERTROUWEN 

Je kunt deze meditatie op een bandje inspreken of aan iemand vragen de meditatie aan 

je voor te lezen. Lukt dit niet, lees dan eerst de tekst een aantal malen rustig door en 

volg dan zelf de meditatie van binnen uit. Als je dat prettig vindt, kun je een stemmig 

achtergrondmuziekje draaien. 

* Ga op een stoel zitten of op een kussen op de grond. Begin met je nek wat los te 

draaien zodat de energie gemakkelijk kan doorstromen. Sluit je ogen en verbind 

jezelf via denkbeeldige wortels aan je voeten of via het verlengen van je 

staartbeentje met de grond. Adem een aantal malen diep in en volledig uit en stel 

jezelf voor dat je bekken een schaal is waarin jezelf rust. Geef je in volledig 

vertrouwen over aan de energie van de aarde. Weet dat zij je draagt. Laat je adem 

zijn natuurlijke ritme verkrijgen maar blijf je adem concentreren in je hara, zo'n 

twee centimeter onder je navel. Voel dat de energie zich vanuit je bekken langzaam 

maar zeker door je lichaam verspreidt. Volg tot zover je ademstroom. 

* Stel je nu voor dat er op de hoogte van je zonnevlecht een beker zit, een bokaal. 

Maak hem zo mooi als jezelf wilt en probeer elk detail te visualiseren. 

* Schrijf nu de namen van al diegenen waarover je jezelf zorgen maakt of waarmee jij 

jezelf emotioneel gebonden voelt in de binnenkant van de beker. Neem daar rustig 

alle tijd voor. 

* Breng de beker via je zonnevlecht naar buiten en neem hem tussen je beide 

handen. Sta op en loop rustig naar een plek waar water is. Een meer, een rivier of 

de zee. Kies zelf maar welke plek het beste bij je past. Ga op je hurken aan de rand 

van het water zitten en was de beker helemaal schoon in het water. Laat het water 

alle emoties zuiveren, meenemen en afvoeren en houd alleen een schone beker 

over. 

* Sta nu rustig op. Loop naar een andere plek waar zoet water is. Een meer, een 

waterval of een bron. Kies zelf maar wat het beste voelt. Vul de beker tot de rand 

met helder zoet water en zet de beker aan je lippen en drink.... 

* Zie, hoeveel je ook drinkt, de beker blijft altijd gevuld. Berg de beker nu op in je 

hartchakra en weet dat hij daar altijd is. Als je dorstig bent, laat de beker dan naar 

buiten komen en drink.... 

* Neem rustig de tijd om weer terug te komen in je lichaam en verwelkom de nieuwe 

dag die voor je ligt met vreugde in je hart. 

Zodra je voelt dat je je energie aan het verkwanselen bent of het verkeerd gebruikt, 

neem dan een ogenblik voor jezelf en laat de beker tevoorschijn komen. Drink zoveel 

als je wilt en voel dat er overvloed is en dat de Bron, jouw Bron, nooit zal opdrogen. 


DEEL II 



AVONTUUR 

‘Geloof niet wat je ogen je vertellen, 

alles wat je ziet is begrensd......’ 

- Jonathan de Zeemeeuw - 

Wanneer ik denk aan avontuur, dan denk ik onmiddellijk aan het beeld van de dwaas in 

de tarot. De dwaas trekt de wijde wereld in. Zijn enige bezit is een stok met een doek en 

wat schamele bezittingen. De dwaas vertegenwoordigt het getal nul, de heilige cirkel, het 

begin zonder einde, de totaliteit. Het symbool van het oneindige, het goddelijke. 

In India kom je dit beeld dagelijks tegen: het is de sadhu die het land doortrekt. Zijn enige 

bezit is wat schamel eetgerei, gevat in zo'n zelfde doek en de kleding die hij draagt. Zijn 

thuis is de plaats waar hij is op dat moment. In het westen is het Parcival die op zoek is 

naar de graal. 

Zij hebben gemeenschappelijk dat zij op ontdekkingsreis zijn, maar niet in deze uiterlijke 

wereld, maar in hun innerlijke wereld. Zij zijn op zoek naar God in zichzelf. Zij zijn bezig 

geest te laten indalen in de stof, zichzelf in de stof te ont-dekken en te vergeestelijken. En 

dat op zich is een eindeloos avontuur. 

Richard Bach beschrijft in zijn boekje Jonathan de zeemeeuw op ontroerende wijze hoe 

Jonathan weigert de beperkingen van het aardse meeuwenbestaan te accepteren en 

besluit elke uitdaging aan te gaan om de uiterlijke grenzen van het meeuw zijn te 

doorbreken en te overstijgen. In dit proces van vallen en opstaan ontdekt hij steeds 

nieuwe mogelijkheden en verlegt hij voortdurend zijn grenzen. Hij leert zichzelf steeds 

hoger te vliegen en niet alleen steeds hoger, hij leert elke dag opnieuw, door middel van 

oefening en volharding zijn beperkingen te doorbreken, zijn grenzen te verleggen. 

Hierdoor komt hij tenslotte niet alleen tot ‘stuntvliegen’, maar bereikt hij uiteindelijk 

ongekende hoogten. Hij doorbreekt grenzen, die in de meeuwenwereld voor onmogelijk 

worden gehouden. 

Je zou zeggen dat hij bij de overige meeuwen bewondering zou oogsten en op zijn minst 

hen zou inspireren en stimuleren om deze zelfde uitdaging aan te gaan. Niets is minder 

waar. Hij stuit op enorme weerstanden in de groep, wat er uiteindelijk toe leidt dat hij 

wordt veroordeeld en uitgestoten uit zijn familie. Een pijnlijk en onbegrijpelijk proces. 

Maar onverschrokken en trouw aan zichzelf gaat hij zijn eenzame weg. Meer en meer 

verovert hij zijn goddelijk erfdeel en krijgt hij opnieuw de beschikking over alle vermogens 

die hij in het verre verleden reeds in zichzelf had gerealiseerd. En uiteindelijk is daar de 

beloning van boven in de vorm van die ‘vleugel’ die hem toegestoken wordt en die hij dan 

durft toe te laten, omdat hij inmiddels al zovele angsten in zichzelf heeft overwonnen. 

Maar voordat hij zo ver is, is hij door diepe dalen van eenzaamheid, van angst en 

onzekerheid gegaan. 

Jonathan is een uitgesproken voorbeeld van een zoeker naar waarheid. Jonathan staat 

symbool voor ieder mens die voelt dat er meer moet zijn dan de zichtbare werkelijkheid. 

Jonathan staat voor ieder mens die besluit deze aardse beperkingen te overstijgen, omdat 

hij diep van binnen weet dat hij geest is, dat hij er altijd al was en er altijd, in welke vorm 

dan ook, zal zijn. Die weet dat er geen begin en geen einde is, dat hij deel uitmaakt van 

alles en iedereen. Dat er diep in hemzelf dat onsterfelijke goddelijk vonkje brandt wat deel 

uitmaakt van de eeuwige totaliteit die ene onsterfelijke goddelijk vonk. 


Omdat ieder van ons in essentie deel uitmaakt van deze totaliteit, zal op het moment dat 

de herinnering aan die eenheid weer levendig wordt, het verlangen wakker worden om die 

eenheid opnieuw vorm te geven. En dan ga je opnieuw op pad, op zoek naar het licht. 

En die weg kan bij tijd en wijlen eenzaam en duister zijn, die weg zal heus niet altijd 

makkelijk zijn, maar voor de doorzetters onder ons, de stugge volhouders die de moed 

hebben elke dag opnieuw te beginnen is er uiteindelijk in het diepste van het diepe ineens 

die hand die uitgestoken wordt en een stem die zegt: kom maar, je hoeft het niet alleen te 

doen, ik ben hier, ik ben zal je dragen. En je hoeft die hand alleen maar te pakken. 

Vanaf dat moment zal je weg niet langer eenzaam zijn, al blijven er mensen die zich van je 

af zullen keren, omdat je nu eenmaal te bedreigend voor ze bent. 

In essentie zij we allemaal één. We zullen allemaal vandaag of morgen, over tien jaar of in 

een volgend leven, de aandrang voelen die ons aanspoort om op pad te gaan. Het gereedschap 

dat we daarbij gebruiken zal verschillend zijn. Ook al ligt het ware gereedschap in 

ieder van ons verborgen, aanvankelijk zullen we via spiegels buiten onszelf, zoals 

workshops, boeken en ontmoetingen in contact gebracht worden met deze aspecten, die 

ons bemoedigen om op pad te gaan. 

En dan word je een tweede Jonathan, je gaat op ontdekkingsreis in jezelf. Een schat van 

mogelijkheden zul je tegenkomen. Plezierige en ook minder plezierige. 

Je bent nu een tuinman die zijn eigen tuin bewerkt. En je stoot ongetwijfeld op ‘onkruid’. 

Datgene wat verwijdert moet worden om de zaden uit te laten groeien tot grote stevige 

planten die uiteindelijk, wanneer je volhardend bent, tot volle bloei zullen komen. 

En vooral in het begin zal de angst je soms letterlijk verlammen. De angst om het ‘onkruid’ 

met wortel en al uit te roeien, zodat nieuwe zeldzame planten wortel kunnen gaan 

schieten. Want al heb je er last van, het is oud en vertrouwd en ook veilig, hoe raar het ook 

mag klinken. 

Maar dit keer dring je jouw angst niet langer weg, nee je stapt er helemaal in en 

waarachtig, ineens heb je de moed om dat eerste stukje onkruid tot in haar diepe essentie 

te doorvorsen. Laten we zeggen dat bij dit stukje onkruid de emotie jaloezie hoort. Je 

verwelkomt deze emotie en je bedankt dit stukje ‘onkruid’ voor het feit dat je het nodig 

had, maar je neemt je nu voor om het op te ruimen en wel met wortel en al. En je doet dit 

met geduld en liefde en veroordeelt jezelf niet als het weer de kop opsteekt, maar je werkt 

er aan. En dan wordt het kompost en je strooit het over de frisse aarde en zie: de blaadjes 

komen reeds tevoorschijn. Je bent er met heel je aandacht bij, je geeft het liefde en water 

en ziet het plantje elke dag steviger worden en uitgroeien tot een prachtige stevige plant en 

vol verwachting wacht je af, maar dit keer geduldig, hoe de bloem er uit zal zien. En dat is 

elke keer opnieuw een adembenemend avontuur. 

In het begin van je reis zul je jezelf vaak eenzaam en alleen voelen. Je voelt je onbegrepen 

en hebt het gevoel dat jij de enige ‘dwaas’ bent op de hele wereld. Maar net als Jonathan 

zul je uiteindelijk beloond worden voor je stugge volhouden. 

Elke keer als je iets nieuws tot bloei hebt gebracht, wacht er weer een ander stukje dat 

opgeruimd wil worden. Nee, dat verandert niet, dat houdt nooit op, want elke keer open je 

weer een deur naar een laagje dieper, een ander universum. Ja elke keer ga je dieper in het 

onbekende. Dus laat je niet ontmoedigen en wees vooral niet ongeduldig, want er bestaat 

geen tijd in de eeuwigheid. Er is echter een verschil met de eerste keer. Ook al worden de 

uitdagingen groter, het spitten gaat steeds makkelijker, het nieuwe komt sneller, naarmate 

jij je weerstanden los laat en niet meer vecht tegen….., ja waar vocht je nou eigenlijk 

tegen? Je hebt het vechten losgelaten en de energie die je vroeger nodig had om jezelf te 


ewijzen, om jezelf en anderen onderuit te halen, komt ter beschikking voor dit grote 

avontuur, het omspitten en exploreren van je eigen tuin. 

Vol ontroering kijk je naar elke nieuwe plant, de vogels die zich nestelen, de insecten die 

op zoek zijn naar honing. Je bent vol verwondering over alle mogelijkheden die er in je 

zijn. Al datgene waar je geen notie van had en wanneer je het niet langer verwacht, komt 

uiteindelijk de beloning. Je voelt je één met het grote geheel. Je voelt jezelf deel uitmaken 

van alles en iedereen en in ieder mens zie je de weerspiegeling van jouw eigen vonkje God. 

Je voelt je niet langer eenzaam, want je weet en ervaart dat je geholpen wordt door de 

onzichtbare wereld. Die hulp was er altijd al, maar nu ervaar je hem ook. Je kijkt meer om 

je heen en je herkent die zielen die net als jij bezig zijn met hetzelfde avontuur, die deel 

uitmaken van jouw nieuwe familie. En je voelt je intens dankbaar, verbonden en blij. 

Je voelt je als Jonathan. Regelrecht vlieg je de enige, echte, ware vrijheid tegemoet....... 

Ik herinner me als de dag van gisteren wanneer dit grote avontuur bewust voor mezelf 

begon. Het is een lange tijd geleden, na een ernstige ziekteperiode. Op dat moment 

maakte ik de keuze om niet langer de verantwoordelijkheid voor mijn eigen lijf uit handen 

te geven aan ‘deskundigen’. Dat betekende op dat moment dat ik niet in mijn lijf liet 

snijden en op mijn eigen alternatieve wijze koos voor een intens, diep proces van beter 

worden. Toen ik weer naar buiten kon, voelde ik me als een pasgeboren baby die de 

wereld ontdekt. Ik zag wondertjes om me heen, bloemen open bloeien, bladeren aan de 

bomen, het spel van het pasgeboren kalfje in de wei. Ik zag het nu echt, met mijn 

innerlijke ogen en op dat moment wist ik met een onwankelbare zekerheid en een diep 

vertrouwen dat er werkelijk een God bestaat, een kracht die alles, maar dan ook alles tot in 

perfectie regelt. 

Ik realiseerde me dat ik nooit geleefd had, ik was geprogrammeerd als een robot, ieder 

minuut was ingedeeld. Dat had weinig met leven te maken, het was overleven. Nu ik 

daadwerkelijk overleefd had, voelde ik het leven als een kostbaar geschenk, een groot 

avontuur en nam me voor het op een andere manier vorm te geven. 

Een proces dat ik door de jaren heen met vallen en opstaan heb neergezet. Een proces 

waarin ik me regelmatig heb uitgestoten uit mijn groep, omdat dit de enige manier leek 

om mijn pad te gaan. In de beginne voelde ik me vaak eenzaam en verlaten. Ik voelde me 

de enige dwaas, de enige Jonathan. Op die momenten dat ik andere dwazen ontmoette, 

volgden periodes dat ik me opnieuw moest losmaken om alleen door te gaan, omdat ook 

zij mijn ‘rariteiten’ niet konden volgen. 

En toen was er opeens die hand en die stem die zei: ‘Kom maar, Ik ben er altijd, ik zal je 

dragen wanneer dat nodig is.’ En ik pakte die hand en wist dat ik niet langer in diezelfde 

zin eenzaam zou zijn. En soms zijn er veel mensen om me heen, veel Jonathans in de dop 

en dan ineens is het weer stil en ga ik alleen maar niet alleen verder. 

Want mijn makkers, zichtbaar en onzichtbaar, zij zijn er altijd. 


Oefening 1. Leren waarnemen 

Dit is een oefening om beter te leren waarnemen en je avontuurlijke innerlijk reis te 

ondersteunen: 

* Trek makkelijke schoenen aan en ga naar het bos of een andere plek in de natuur, 

waar je ongestoord kunt zijn. Loop tien minuten zoals je dat gewend bent. 

* Sta dan stil, sluit je ogen en ga met al je aandacht naar je voeten. Wortel jezelf in de 

aarde alsof je een stevige plant of boom bent. Ga nu bewust lopen. Wikkel je voeten 

van hiel tot tenen af en blijf met je aandacht in je buik en je voeten. 

* Je zult verbaasd zijn over het resultaat! Je zult een hele wereld ontdekken in je zelf en 

rondom! 

Neem hier minstens een half uur in stilte de tijd voor en schrijf je ervaringen op. 

* Neem je voor om vanaf nu niet langer haast te hebben en probeer deze houding door 

te voeren in je dagelijkse bezigheden. In het begin een half uurtje, later zul je het 

automatisch doen omdat het zo goed voelt. 

Het resultaat is verbluffend. Je doet minstens evenveel in dezelfde tijd, maar nu vanuit 

rust. Een fantastisch nevenbijkomstigheid is dat je jezelf op deze manier prima afschermt 

voor de chaos rondom je in de drukte, bijv. in de stad. 


ONKRUID 

‘De tweede geboorte in de geest, betekent de dood van het ego’. 

Het leven is een leerschool en te vergelijken met een boer die zijn eigen akker onder 

beheer heeft. Hij bewerkt het land zodat de akker het zaad kan ontvangen. Vroeger deed 

hij dit met de hand, nu heeft hij moderne machines, waardoor hij in staat is in dezelfde 

tijd meer land te bewerken. 

En dan is het zover. De akker ligt te wachten op het zaad. En de boer, hij zaait. Daarna 

komt de tijd van wachten. Want het zaad heeft tijd nodig om te kiemen en te ontspruiten. 

Wat een kracht vereist dat, wat een gevecht voor dat tere plantje om zijn kwetsbare 

blaadjes boven de aarde te brengen. Als de boer enthousiast is en verbonden met datgene 

wat hij doet, zul je hem elke dag op zijn akker zien en dan kijkt hij als het ware met zijn 

zorg en zijn liefde de plantjes uit de grond. 

En jawel, daar zijn ze dan, die eerste tere plantjes. Wat denk je? Kan de boer nu lekker op 

zijn kont gaan zitten en wachten tot de oogst rijp is? Nee, ten eerste is hij afhankelijk van 

het weer. Wanneer het te droog is zullen de plantjes verdrogen. Met onze moderne 

sprinklerinstallaties is dat geen probleem. Maar hij moet er wel bij blijven, hij moet 

voortdurend wakker zijn en alert. Het mag ook niet te hard regenen, niet te nat zijn, dan 

zullen de jonge loten de grond uitspoelen. 

Een ander probleem, het meest hardnekkige, is het onkruid. Dat groeit naarmate het 

gewas groeit, en minstens even weelderig. En het gevecht met het onkruid begint. 

Naarmate de boer dit gevecht wint, zal hij de akker meer en meer onder controle hebben 

en zullen de plantjes naar hartelust groeien. En dan wordt het wachten op de oogst. 

Is nu alle gevaar geweken? Nee, hij is er nog lang niet. Een vreselijke ziekte kan toeslaan 

en de oogst in één klap ruïneren. En daar sta je dan, moe en verdrietig van al het harde 

werk en er blijft niets anders over dan vol goede moed opnieuw te beginnen. Vergeet 

echter niet dat je niet helemaal hoeft te beginnen zoals die allereerste keer. Je hebt immers 

de ervaring van de mislukking en daardoor nieuw gereedschap tot je beschikking..... 

Er zijn ook vruchtbare jaren. De oogst zal zeker niet altijd mislukken, integendeel, met de 

moderne middelen die onze boeren ter beschikking staan, zullen zij regelmatig een rijke 

oogst binnenhalen... 

Zo is het ook met onze persoonlijke ‘akker’. We komen naar de aarde met onze eigen 

specifieke blauwdruk. Je zou kunnen zeggen dat dit onze opdracht is. Hierin staat vermeld 

wat onze ziel verkozen heeft te leren in dit leven en welke uitdagingen daarbij horen. Je 

kunt dus zeggen dat dit alles is voorbestemd. In wezen ontstaat iedere schepping in eerste 

instantie als een gedachte, een plan, wat zich in de stof gaat materialiseren, stap voor stap 

vorm gaat aannemen. 

Je kunt dat vergelijken met het bouwen van een huis. Eerst is daar de gedachte, het plan. 

Stap voor stap wordt deze gedachte uitgewerkt en uiteindelijk is daar het eindresultaat; 

het gematerialiseerde huis. 

We zoeken een ideale situatie om onze blauwdruk te kunnen verwezenlijken, om onszelf 

uit te drukken in de stof, als een aspect van God, zijnde een van zijn hoedanigheden. 

Zijnde een cel in het orgaan dat deel uitmaakt van het lichaam mens. In totaliteit vormen 

al deze verschillende lichamen onze schepping. 

Om datgene te verwezenlijken waarvoor we gekomen zijn hebben we bepaalde 

weerstanden nodig. Als ik me in alle opzichten veilig en geborgen had gevoeld in mijn 

familie, zou er geen uitdaging zijn geweest om te groeien, om me los te maken van mijn 


verleden en mijn eigenheid te gaan leven. We leven in een tijd dat velen gekozen hebben 

om versneld karma op te ruimen, om klaar te zijn voor de grote ingrijpende veranderingen 

welke nu plaatsvinden. 

Toen Giri en ik dit huisje kregen, was de tuin overwoekerd met een bepaald soort onkruid, 

wat maakte dat de rest van de planten geen kans kregen om groot en sterk te worden. Om 

de tuin te zuiveren van dit onkruid, heb ik er dagen achtereen in gewerkt. Na een week 

was dat karwei ogenschijnlijk geklaard. Daar waar ik begonnen was, begon het al weer 

aardig terug te keren. Maar gelukkig wat minder dan in het begin. Na een aantal weken 

leek het onkruid aardig onder controle. Het bleef een kwestie van alert blijven, mijn 

aandacht niet laten verslappen. En zie, de tuin groeide en bloeide. 

Toen ging ik naar het ziekenhuis en was lange tijd niet in staat om in de tuin te werken. En 

wat denk je? Juist, ik kon opnieuw beginnen. Maar dat was slechts ten dele waar. Hoewel 

de tuin absoluut bewerkt moest worden, was dit specifieke onkruid niet terug gekomen. Ik 

had het met wortel en al uitgeroeid. Datgene dat er nu was, was van een ander kaliber. Het 

vormde geen bedreiging voor de rest van de planten. Naarmate ik elke nieuwe uitdaging in 

mijn tuin aanga, zal de levenskracht van de planten toenemen, zullen zij zich duidelijker 

kunnen manifesteren. Het blijft alert zijn en hard werken, maar het resultaat zal een 

streling zijn voor het oog. 

En zo is ons leven een voortdurende cyclus van steeds opnieuw beginnen. Steeds met je 

aandacht er bij blijven en kijken. Er is geen stap die we over kunnen slaan, alles zal stapje 

voor stapje neer gezet moeten worden, stevig geplant. Naarmate we steeds opnieuw door 

dit proces heen gaan, krijgen we meer gereedschap ter beschikking. Maar we moeten ook 

dieper graven, het lijkt wel of het onkruid hardnekkiger wordt. En dat is ook zo, want wij 

zijn sterker, kunnen meer aan, kunnen meer van onze grond bewerken. 

Liefde voor onszelf en voor alles wat er is, is het geschenk, is het gereedschap om onze 

grond te bewerken. We kunnen hierdoor meer van onze akker bewerken, dieper gaan. 

Maar naarmate we de eerste lagen schijnbaar moeiteloos opgeruimd hebben, veel 

verschillende soorten onkruid hebben gewied en we meer verworvenheden tot onze 

beschikking krijgen, zullen we dieper moeten graven, wordt het onkruid steeds 

hardnekkiger. En dan worden we ongeduldig, dan gaat het soms niet snel genoeg. 

Dan denken we dat, naarmate we meer boeken lezen, naarmate we meer cursussen doen, 

we sneller zullen groeien. Niets lijkt minder waar. Het resultaat werkt hetzelfde als 

overbemesting. De plantjes zullen snel groeien, maar het wortelstelsel blijkt niet stevig 

genoeg, de stengel wordt lang, iel en slap en het plantje sterft alvorens het groot en sterk 

is. 

Onze impuls sterft alvorens het een nieuwe verworvenheid is geworden, omdat we 

vergeten zijn hoe belangrijk en vruchtbaar de tijd van ‘wachten’ is. En we kunnen opnieuw 

beginnen. Maar gelukkig, niet helemaal, we hebben toch geleerd. Al is het maar wat meer 

geduld en wat meer begrip. En langzaam maar zeker leren we dat er geen tijd bestaat in de 

eeuwigheid en dat we ons niet hoeven te haasten, ja dat er zelfs een hele hoop dingen zijn 

die wij zelf niet kunnen regelen, die we gewoon moeten overlaten tot het juiste moment er 

rijp voor is. 

Kijk maar naar een eikenboom. Voel het verschil tussen een jong en kwetsbaar boompje 

en die stevige dikke eik, waar je zo lekker tegenaan kunt leunen en die zoveel veiligheid en 

kracht geeft. Zou je tegen dat jonge boompje niet moeten doen, dan zou het gewoon 

omvallen! 

Vroeg of laat zul je beseffen dat het niets uitmaakt of je hard rent of niet. Maar als je na 

de zoveelste verwachting de verlichting buiten jezelf te vinden, eindelijk de moed hebt 

gevonden om naar binnen te gaan, zul je daar de mooiste tuin ontdekken die je maar 

kunt voorstellen, resultaat van levenslange verworvenheden..... 



‘Wanneer we met een open hart die ander tegemoet treden worden woorden overbodig’. 

Ik kwam je tegen in het nieuwetijds centrum waar ik cursussen gaf. Je was een junkie en 

zat in een ‘opvoedingstehuis’ als laatste fase van je afkick project. Daar hoorde ook bij dat 

je een aantal uren per week buitenshuis moest werken, om de stap naar terugstroming in 

deze maatschappij wat soepeler te doen verlopen. Je stond achter de bar toen ik, samen 

met mijn cursisten, uit onze werkruimte kwam. Ik zette Barend, mijn knuffelbeer, die in 

die tijd altijd met me mee mocht, op een barkruk. Hoewel de meeste volwassenen het 

kinderachtig vinden, is een knuffel met de zachtheid van Barend in staat om bruggen te 

slaan. Mensen bij wie, door vroegere ervaringen, de angst voor aanraking huizenhoog kan 

zijn, kunnen via zo'n knuffel stapje voor stapje hun angst overwinnen. Een knuffel maakt 

de tastzin open, helpt om de pijn van het afgewezen zijn los te laten en je opnieuw te 

openen voor diepgaande liefdevolle aanraking. Barend is veilig, vraagt niets van mensen 

en verricht wondertjes. Ja hoeveel verdriet Barend inmiddels getransformeerd heeft. 

Je was die dag begonnen achter de bar en raakte gefascineerd door dit schouwspel. Ik 

bestelde een kopje koffie en bekeek je nieuwsgierig en aandachtig. Klein, breed in de 

schouders, stevige armen, flink getatoeëerd. Je keek me aan met een onbevangenheid die 

typerend voor je was. En achter dat stoere uiterlijk zag ik een mens die vooral kwetsbaar 

was en hunkerde naar een beetje liefde, begrip en genegenheid. Ik mocht je vanaf dat 

eerste moment. Je had iets onbevangens, iets onbedorvens wat me is bij gebleven. 

We maakten een praatje en vanaf dat moment begon ik naar je uit te kijken. Je had iets 

verfrissends, zat niet gevangen in bepaalde ideeën of structuren. Op een morgen kwam ik 

op het centrum en hoorde dat je het tehuis uit geknikkerd was, omdat je jezelf niet aan de 

gedragscode had gehouden. Je zocht onderdak, je kon nog niet alleen zijn. Je was veel te 

bang in contact te komen met oude vrienden en terug te vallen in je verslavingsgedrag. 

Ik hoefde niet zolang na te denken. Bood je onderdak aan in mijn huis, totdat je jezelf 

sterk genoeg zou voelen om die stap te kunnen maken. Je kwam en kreeg de beschikking 

over de zolderkamer. Ik leefde samen met Giri en hoewel ons plekje niet groot was, voelde 

het niet als een probleem onze ruimte met jou te delen. Want ook al nam je jouw ruimte 

in, je nam niets van ons af. In overleg werden je wat taken toebedeeld, want verveling is 

een probleem voor verslaafden. En je deed elk karweitje met liefde en toewijding. 

Je vereerde me meer dan ik in de gaten had. En je maakte dat op allerlei manieren 

duidelijk. Ik moest tien dagen naar een opleiding, dat vond je moeilijk. Toen ik terug 

kwam had je de kamer versierd. Dat niet alleen, je had de tafel gedekt met lekkernijen en 

leuke dingetjes die je zelf gemaakt had. En daartussen stond een prachtig boeddhabeeldje 

dat je voor me gekocht had op een rommelmarkt. Je keek me met zoveel verwachting aan, 

ik moest je wel prijzen. Je had een grenzeloze behoefte aan waardering. En die kreeg je 

uiteraard, want ik genoot volledig van die liefdevolle verwennerij. 

Toen kwam de tijd dat je dacht het leven weer aan te kunnen en je ging op zoek naar een 

eigen kamer. We hielpen je met inrichten en je vond zelfs een baantje. Maar op de een of 

andere manier werd de eenzaamheid je al snel te veel. Het volgende telefoontje kwam 

nadat je was opgepakt voor diefstal. Je was teruggevallen in je oude verslaving. En je zat 

weer vast voor een week of zes. Moeilijk te accepteren, ook voor mij. Toen je vrij kwam 

belde je begeleider om te vragen of je terug kon komen. Ik realiseerde me dat dit geen 

oplossing was. Na alle warmte die je bij ons had gekregen, was de stap terug naar de 


samenleving, die zo bedreigend voor je was, groter dan ooit tevoren. En dat zou bij 

herhaling alleen maar versterken. 

Ik liet je los, zij het met pijn in mijn hart. Ik moest accepteren dat ik niet in staat was alle 

problemen van de wereld op te lossen. Het enige wat ik nog van je hoorde was dat je weer 

een baantje gevonden had. Daarna ben je uit ons leven verdwenen. Ik hoop dat je het goed 

maakt, dat je het verlangen naar drugs, wat uiteindelijk een verlangen is naar eenheid in 

jezelf, naar eenheid met God, op een bepaalde manier vorm hebt kunnen geven. Want je 

was mooi, spiritueel en heel gevoelig. Te gevoelig voor deze harde wereld, waarin geen 

plaats schijnt te zijn voor mensen zoals jij. Je verdient het om rust en vrede te vinden. Je 

bent het meer dan waard. 

Jaren later…… 

Een van mijn voormalige ‘Reikikindertjes’ organiseert enthousiast een lezing in het 

zuiden des land. Hoewel de opkomst ronduit beroerd te noemen is, weet ik dat dit een 

reden heeft opdat er iets bijzonders kan gebeuren…. 

Er klopt een man aan de deur. Volgens hem loopt er een jonge man voor de zaak met 

een bos bloemen. Hij wil die aanbieden aan een bijzondere vrouw die hij jaren geleden 

voor het laatst heeft gezien. Giri komt even later terug met een zwerver, vies en 

ongeschoren. Ik herken je onmiddellijk lieve Ferdie en sla mijn armen om je heen om je 

te knuffelen. Een brede, tandeloze, grijns is mijn beloning! Je stinkt, constateer ik, en 

niet zo’n klein beetje ook. Tegelijkertijd ben je dezelfde mooie ziel die je was toen ik jou, 

zolang geleden, ontmoette. Je vertelt over je leven op straat. Je speelt gitaar, helaas zijn 

je identiteitskaart en je gitaar gestolen. Mijn eerste reactie, hoe natuurlijk, is je geld te 

willen geven voor een nieuwe kaart. Iets weerhoudt me. In plaats daarvan lees ik jouw 

verhaal voor. Je kent het, je hebt zelfs het boek gelezen! In die tijd constateerde ik met 

pijn in mijn hart dat ik niet in staat bleek om de hele wereld te kunnen redden…… 

Ik kijk naar je op een andere manier, mijn hart vol van liefde. Ik weet dat het goed is 

zoals het is. Nu, op dit moment, is er geen enkele behoefte om de wereld te willen 

redden of te verbeteren. Ik weet uit ervaring dat die wereld perfect is. Mijn manier van 

kijken is enigszins veranderd! Er is zelfs geen aandrang om jouw situatie te willen 

veranderen. Dit, lieve Ferdie, ben jij en dit is blijkbaar wat jouw ziel wil ervaren omdat 

jij hiervan, bewust of onbewust, iets wenst te leren. En wanneer je dit geleerd hebt en 

deze ervaring niet langer meer nodig zult hebben, zul jij dit leven ongetwijfeld loslaten 

om nieuwe ervaringen op te doen….. 

Wanneer we later naar de auto lopen, loopt er een zwerver voor ons. Hij geeft zichzelf 

een shot voor de nacht. ‘Dag lieve Ferdie, dank je wel voor je prachtige rozen en pas 

goed op jezelf!’ ‘Daag lieve Yasmin, dat zal ik zeker doen!’ 

Het is diep in de nacht wanneer we thuiskomen. Alles aan mijn lijf jeukt. Ik neem een 

douche en schrob mezelf van hoofd tot voeten. Mijn kleren gaan direct de wasmachine 

in. Dan stap ik, met een innig tevreden gevoel, in bed en kruip diep onder mijn wollen 

dekbed. Hoewel het winter is en ik weet dat Ferdie ergens in een portiek ligt te slapen, 

voel ik me uitermate gelukkig. Ik ben vrij van enig schuldgevoel en verbonden met alles 

wat is. En dat, lieve Ferdie, is jouw onbetaalbare cadeautje aan mij! 


Verslavingen 

Mensen met extreme verslavingen (we hebben allemaal min of meer onze verslavingen) 

hebben meestal een sterke invloed in hun horoscoop van vissen, van neptunus of van het 

twaalfde huis. Zij zijn uitermate gevoelig en beschikken vaak over mediamieke gaven, 

maar weten niet hoe daar mee om te gaan. Er is een groot, onbewust verlangen om de 

verbinding met het goddelijke te ervaren, om grenzen te overstijgen. Drugs werken 

verruimend en geven het gevoel de hele wereld aan te kunnen. Ze halen je uit de 

aardeverbinding en op het moment van stoned zijn vallen alle beperkingen even weg. 

Softdrugs zijn niet verslavend en vormen, bij normaal gebruik, geen bedreiging voor de 

gezondheid. Je wordt er zelfs niet agressief van, wat bijv. bij alcohol een probleem kan 

zijn. Het gevaar schuilt erin dat het een opstapje is naar harddrugs en eenmaal daaraan 

verslaafd is dat proces moeilijk te keren. Omdat de handel illegaal is, worden de prijzen 

opgevoerd en wordt het spul versneden. Vooral dat laatste is een bedreiging voor de 

gezondheid. Diefstal is een automatisch gevolg om het spul te kunnen kopen. 

Toen ik massagecursussen gaf en een massage demonstreerde bij een verslaafd meisje, 

schrok ik van het feit hoe extreem haar kruinchakra open stond. Het probleem werd me in 

één klap duidelijk. Geen wonder dat ze niet geaard was. Met haar voetjes op de aarde 

staan zou betekenen dat ze het leven met al haar beperkingen zou ervaren en dat wilde ze 

niet. Ze wist onbewust haar afkomst en wilde eigenlijk helemaal niet hier zijn. Dit is een 

probleem wat je regelmatig bij jonge mensen tegenkomt. 

Ik heb haar geleerd hoe ze haar kruinchakra af kon sluiten en beschermen en ik heb haar 

letterlijk geadviseerd iets op haar hoofd te dragen. Het werkte! 

Alcohol geeft het gevoel dat je vrij bent van beperkingen en dat je alles zonder schaamte 

en vooral ook zonder angst aan kunt. Ineens durf je dingen te zeggen die je anders niet 

durft, neem je stappen die je nooit neemt, omdat het denken daarover je al verlamde van 

angst. Jongeren die nog niet de kroeg leeftijd hebben, snuiven lijm en andere goedkope 

middelen welke hun gezondheid verpesten. Allemaal mogelijkheden om even te vluchten 

uit een wereld die als hard en onrechtvaardig wordt gevoeld. 

Alcohol heeft de nare bijwerking dat het agressief kan maken. Je hoeft maar te denken aan 

de voetbalrellen, maar ook aan de slachtoffers die het maakt in het verkeer. Omdat het 

drinken van een borrel echter valt onder onze sociale en gezelligheidscode en omdat er 

heel wat zaken worden geregeld onder het genot van een drankje, tilt de massa hier niet zo 

zwaar aan. 

Naar mijn gevoel zitten de gevangenissen en psychiatrische klinieken vol met mensen die 

overgevoelig zijn en het leven in onze huidige maatschappij niet aankunnen. Mensen, die 

een vrij sterke verbinding hebben met de kosmische wereld, maar zichzelf dat niet bewust 

zijn en vluchten in vergetelheid. In onze samenleving, waar alles gebaseerd is op prestatie 

en efficiëntie, is er weinig ruimte voor overgevoelige mensen. Dat is jammer, want zij 

beschikken over een aantal kwaliteiten die we heel goed zouden kunnen gebruiken. Het 

gevolg is dat zij buiten de samenleving vallen en eerder dan diegenen, die zich wel aan 

kunnen passen, in aanraking komen met de psychiatrie of het gevangeniswezen. Laten we 

het maar niet hebben over het afschuwelijke effect van het medicijngebruik op deze 

gevoeligheid! 

Hoewel ik zelden televisie kijk, keek ik onlangs naar het journaal. Daarin werden 

beelden getoond van een staat in de Verenigde Staten die gebruik maakte van het 

straffen oude stijl. Gevangen werden aan kettingen gelegd en te werk gesteld langs de 

openbare weg, zodat zij een afschrikkend voorbeeld vormden voor andere ‘zwakkeren’, 


maar vooral ook om kiezers te laten zien hoe serieus de toenemende criminaliteit werd 

aangepakt. 

Het heeft me uitermate geschokt. Zozeer dat ik weer eens lijfelijk voelde hoe vervuilend 

dit alles op mij en mijn energiesysteem werkt. Geen wonder dat ik dit soort 

communicatiemiddelen ben gaan vermijden. 

Goed, even terug naar die beelden. Omdat wij denken dat zwarten het kwaad 

vertegenwoordigen, waren het uiteraard voornamelijk zwarten die op deze manier te 

werk gesteld werden en, vergeef me, ik werd getroffen door de openheid en de 

schoonheid van deze mensen. Zij keken onbevangen in de camera en beantwoordden de 

gestelde vragen zonder gene. De bewakers daarentegen, in dit geval van het superieure 

blanke ras, bewapend met geweren en pistolen, straalden zoveel agressie en haat uit, dat 

ik er huiverig van werd. Het was niet moeilijk om te zien hoezeer die bewakers van hun 

taak genoten. En ik vroeg me voor de zoveelste maal af wie de criminelen zijn. 

Ik pretendeer niet om een oplossing aan te dragen voor deze enorme problemen: de 

verslaving, het toenemende geweld, de agressie en de criminaliteit. Naar mijn mening zijn 

we voortdurend bezig de gevolgen te bestrijden en komen daardoor niet bij de oorzaak. 

We proberen situaties van buitenaf te veranderen. Naar mijn gevoel is er maar een manier 

om dingen te veranderen en dat is van binnen uit. Dus denk ik dat het voor ieder van ons 

zinnig is om te kijken hoeveel ruimte we zelf hebben voor iemand die ‘anders’ is en anders 

denkt, hoe we met communicatie omgaan en met respect. Zijn we bereid ons open te 

stellen voor de denkwijze van die ander? Zijn we bereid tot open communicatie, waarbij 

we onze vooroordelen even aan de kant kunnen zetten? Want vooroordelen hebben met 

angst te maken. Angst om ook zo te zijn, angst om anders te zijn en niet bij de ‘groep’ te 

horen. En daarom houden we al deze verschijnselen angstvallig buiten ons zelf. En we 

vergeten dat het alles met onszelf te maken heeft. Met onze eigen verslavingen, onze eigen 

depressies...... 

Ik denk niet dat je geweld oplost met geweld. Ik denk ook niet dat het iets uithaalt om een 

steeds groter leger in te zetten, een steeds grotere politiemacht. Maar wat dan wel? Ik 

probeer te kijken wat ik kan veranderen in mezelf en in mijn eigen omgeving en ik wil me 

zeker niet laten meeslepen door de angst die dit alles losmaakt en die als een grauwe 

deken over onze aarde hangt en deze erger vervuilt dan welke nucleaire afval dan ook. Ik 

probeer open te zijn en open te blijven kijken. En op de een of andere manier kom ik 

weinig in contact met agressie en geweld. Ik heb dat zelf aardig opgeruimd en vermijd, 

indien mogelijk, de gelegenheden en de communicatiemiddelen die dit op kunnen roepen. 

Wat verslavingen betreft, geloof me, ik ben er niet vrij van. Stoppen met roken betekent 

niet dat we niet langer verslaafd zijn. Zolang we gehecht zijn aan roken, aan seks, aan 

drank, aan eten, noem maar op, zijn we verslaafd. En zullen spiegels van buiten dit laten 

zien en ons een mogelijkheid geven om onze verslavingen te blijven koesteren of los te 

laten. 

Het is naar mijn gevoel nutteloos om dingen te verbieden, wat sommige spirituele 

stromingen doen. Het verbieden van roken, drank, drugs, seks en het eten van vlees 

betekent niet dat je verlost bent van deze verslaving, integendeel. Alles wat je onderdrukt 

zal zich uiteindelijk wreken. En je verslavingen zullen in alle heftigheid de kop op gaan 

steken, in welke vorm dan ook. 

Naarmate je bewuster met je leven omgaat, zullen dingen vanzelf veranderen. Je zult 

steeds meer in harmonie komen met de behoefte van je stoffelijk voertuig. Na jaren 

vegetarisch gegeten te hebben, eet ik af en toe wat vis, wanneer mijn lichaam daar om 

vraagt. Er is naar mijn idee niets op tegen om vlees en vis te eten, zolang je dit met liefde 


en respect doet en je kop niet in het zand stopt voor de manier waarop wij met onze dieren 

omgaan. Wanneer je wilt weten waar het voedsel dat je eet vandaan komt, ben je bewust 

bezig met jouw voedsel. 

Straf jezelf niet voor dingen die je nog nodig hebt. Je bent mens en er is niets op tegen dat 

jij geniet van alles wat de natuur jou biedt. Mits ze jou niet beheersen en jij de baas bent 

over je verslavingen hoef je jezelf niet ongerust te maken! Wanneer je rookt, probeer dit zo 

bewust mogelijk te doen en geniet van elke sigaret. Wanneer je probeert te stoppen met 

roken vanuit wilskracht zal dat niet lukken. Het roken zal jou loslaten wanneer je het niet 

langer nodig hebt. Tot die tijd, geniet ervan! Maar neem zelf de verantwoordelijkheid voor 

het feit dat je rookt en stel niet de sigarettenfabrikant aansprakelijk! 

Laat je niet van de wijs brengen door al diegenen die anderen zo nodig willen 

veroordelen. Trouwens degene die jou veroordeeld ben je meestal zelf. Daarnaast blijven 

er altijd mensen die er op uit schijnen te zijn hun ongenoegen op anderen af te reageren. 

Jij kunt ervoor kiezen hun spel niet langer mee te spelen! 

Oefening 2. Verwen jezelf 

Wanneer je moeite hebt met warmte en intimiteit, heeft dat vaak met je verleden te 

maken. Ga naar de winkel en trakteer jezelf op een heel mooi knuffelbeest. Let er wel op 

dat het zacht is. Als je denkt dat anderen dat gek vinden, dan vind je het dus eigenlijk zelf 

gek. 

Maak je niet druk om wat anderen van je vinden, er zullen altijd mensen blijven die er 

genoegen in scheppen anderen te bekritiseren. Voel mededogen met hun, zij hebben 

ongetwijfeld veel liefde gemist in hun leven, maar speel hun spel niet mee! Het kind in jou 

voelt zich veilig en geborgen als jij zijn wensen serieus neemt. En geloof me, je bent nooit 

te oud om kind te zijn. Nog sterker, een levend en liefdevol mens is altijd in contact met 

het innerlijk kind in zichzelf. 

Trakteer jezelf eens op iets wat je gemakkelijk voor anderen koopt, een mooie roos, een 

lekkere badolie. Kortom vraag je innerlijk kind wat hij of zij nodig heeft op dit moment. 


LIEFDEVOLLE AANWEZIGHEID 

‘Een vogel gooit haar jongen uit het nest als ze groot genoeg zijn om te leren vliegen. Zij 

staat ze pas toe terug te keren in het nest op het moment dat zij de kunst van het vliegen 

meester zijn’. 

- Ramala - 

Liefdevolle ouders geven hun kinderen ruimte om hun eigenheid te ontdekken. Naarmate 

ouders zichzelf meer hebben vormgegeven, hebben zij daadwerkelijk meer ruimte en 

zullen zij er voor waken dat zij hun kinderen niet afhankelijk maken. Zij weten dat 

kinderen je te leen worden gegeven om een poosje hun pad te mogen begeleiden, om aan 

elkaar te leren en van elkaar te groeien. Je mag je kinderen leren vliegen, maar op het 

moment dat ze daar aan toe zijn, zul je ze liefdevol los moeten laten. Ze moeten uitvliegen 

om eigen grenzen te leren kennen, om fouten te maken, hun neus te stoten en hun eigen 

wereld te ontdekken. 

Wanneer je jouw kinderen opvoedt vanuit de wetenschap dat zij goddelijke tempels zijn, 

dan geef je ze ongetwijfeld waardevolle bagage mee op hun vlucht naar onafhankelijkheid. 

Ongetwijfeld gaat de tijd komen dat je kinderen op hun eigen benen gaan staan. Hoe goed 

je daar ook op bent voorbereid, het doorknippen van de draden waarmee ouders en 

kinderen met elkaar verbonden zijn is vaak een pijnlijk proces voor beide partijen. Hebben 

de ouders die ruimte inmiddels gecreëerd, dan is er vaak de angst bij de kinderen om uit te 

vliegen, of andersom. 

Het incarneren op aarde is een schokervaring voor de ziel en even moeilijk te accepteren 

als het stervensproces aan het einde van dit leven in de stof. Veel kinderen voelen zich 

onbegrepen, eenzaam en verlaten. Diep van binnen is daar die herinnering aan 

volmaaktheid, aan hun afkomst, de essentie van het bestaan. Kunnen wij als ouders onze 

kinderen hiervoor behoeden? Nee, dat kunnen we niet en zelfs al hebben we nog zo hard 

gewerkt, we zullen nooit helemaal begrijpen welke les onze kinderen gekozen hebben. We 

kunnen echter liefde geven en een klimaat scheppen van ruimte, naarmate we zelf deze 

kwaliteiten hebben verworven. Dan nog, ieder zieltje zal door haar eigen weerstanden 

heen moeten en dat gaat nu eenmaal niet zonder pijn. 

Maar naarmate wijzelf onze uitdagingen aangaan, kunnen wij onze kinderen bemoedigen 

om te groeien, te vallen, op te staan en opnieuw te beginnen. Steeds opnieuw, het is een 

eindeloos proces. 

Opvoeden vereist een houding van liefdevolle aandacht en aanwezigheid. Steeds opnieuw 

alert zijn om niet in elkaars valkuilen te vallen. Want de opperste daad van liefde, ook naar 

je kinderen, is loslaten en niet proberen te claimen. Niet proberen om steeds zelf de 

kastanjes uit het vuur te halen, maar naarmate de kinderen groter worden ze meer 

verantwoordelijkheid laten dragen, zodat ze goed beslagen ten ijs komen. 

Maar geldt dat niet voor iedere relatie? Op het moment dat een van de partners zijn 

eigenheid verloren heeft, ben je een verlengstuk van elkaar geworden en is het 

ongetwijfeld zo dat een van de twee de kar aan het trekken is. Een relatie die heel 

bevredigend kan zijn, maar niet voedend, voor geen van beiden. Dan wordt het tijd dat een 

van de twee in liefde loslaat, waarbij hij de ander ruimte geeft om zijn eigenheid te vinden. 

En hetzij gescheiden, hetzij in een vernieuwde vorm verder te gaan. We moeten iedere dag 

onze trouwbelofte vernieuwen! 


Soortgelijke processen vind je terug in relaties tussen leermeesters en leerlingen, tussen 

goeroes en discipelen. Een goede leermeester zal zijn leerlingen het nest uit gooien op het 

moment dat de tijd rijp is om te leren vliegen. Een proces dat meestal door de leerling niet 

in dank wordt afgenomen. Maar willen zij de kans krijgen het geleerde in de praktijk te 

brengen, dan moet die afstand er zijn, dan moet iedereen vroeg of laat teruggeworpen 

worden op zichzelf. 

Pas in de leegte en de stilte kun je jouw ware essentie ontdekken. De leermeester is een 

middel en mag nooit het doel worden. Het doel van dit proces is om je eigen leermeester te 

worden, om in contact te komen met jouw goddelijk kern en van daaruit te gaan leven. Op 

dat moment heb je geen meester in de stof meer nodig, maar ben jijzelf de spiegel 

geworden waar anderen zich aan kunnen scherpen. 

Dat is meestal het moment waarop je terug kunt keren naar je nest omdat je vanuit 

gelijkwaardigheid met elkaar kunt gaan delen. Maar voor je zover bent heb je al heel 

wat processen achter de rug.... 


COMMUNICATIE 

‘Zie in elke ontmoeting het vonkje God achter de uiterlijke verschijningsvorm en luister 

met een open hart welke verborgen boodschap die ander voor jou heeft’. 

In ons huisje hebben we geen communicatiemiddelen als televisie en krant. Maar 

afgelopen week in de koffieshop las ik een artikel over drie Nederlandse vrouwen die op 

beestachtige wijze waren verkracht en mishandeld in Turkije. Het raakte mij tot diep in 

mijn ziel. Misschien is verkrachting wel datgene wat de meeste weerzin in me oproept, je 

kunt immers niet respectlozer worden aangetast in datgene wat het meeste kwetsbare is, 

je vrouw zijn. Eén van de slachtoffers had het niet overleefd. Ik voelde deernis met de 

vrouwen, die zo verminkt hun weg moeten vinden in deze harde wereld. Al weet ik dat 

alles een rede heeft, soms heb ik even moeite om dit allemaal te begrijpen 

Ik voel ook mededogen met de daders en met het, in dit geval, Turkse volk. Een volk wat 

Giri en ik hebben leren kennen als het meest gastvrije ter wereld. Het was een ongekende 

vreugde om daar te zijn en ons te laten overladen met hun vriendelijke gastvrijheid, het 

heerlijke eten en de onverwachte uitstapjes. Ze wilden ons dolgraag de schoonheid van 

hun land laten zien. 

Ik voel deernis. We zullen dit voorval ongetwijfeld aangrijpen om onze racistische 

gevoelens te versterken. Dat kan Turkije niet gebruiken, wie wel? Daar wil ik niet aan mee 

doen, ik voel geen haat naar, alleen een groot medeleven. Wat in godsnaam brengt 

mensen tot dergelijke daden en welke gruwelijke straf staat de daders te wachten! En wat 

zullen hun familieleden moeten ondergaan aan vernederingen en onbegrip. Zij allen zijn 

verdoemd voor het leven door ons, menselijke rechters, die menen recht te kunnen 

spreken over anderen. En uiteindelijk leidt dit alles tot nog meer haat... 

Wie zijn wij dat we menen te kunnen oordelen over anderen. Hij die zonder zonde is, 

werpe de eerste steen... 

Natuurlijk, we wonen in een materiele wereld. We moeten ingrijpen in deze situaties. 

Maar aangezien we zelf met zoveel onverwerkte agressie zitten is het moeilijk om de juiste 

houding te vinden waarin we onbevooroordeeld anderen een passende straf kunnen 

opleggen. Een ‘straf’ die mogelijkheden in zich draagt om te leren en te groeien van 

misvattingen, zodat daders uiteindelijk als volwaardige burgers in deze maatschappij 

kunnen terugkeren. 

Naarmate wij onszelf zuiveren, zullen wij begrijpen dat in ieder mens, een goddelijke 

essentie schuil gaat. Zelfs de grootste misstap maakt niet dat wij voor eeuwig verdoemd 

zijn. Integendeel, de grootste heiligen waren eens de grootste zondaars. Laten wij 

beginnen vanuit ons verworven inzicht liefde te sturen in plaats van haat. Waarschijnlijk is 

dat de meest effectieve manier om criminaliteit te bestrijden. 

Laten we ons openen voor een gezonde communicatie. Met respect voor alle 

verscheidenheid in onszelf en in anderen. Andere culturen brengen andere problemen 

mee, maar ook andere waarden. Waarden, die misschien niet altijd de onze zullen zijn, 

maar die we op zijn minst mogen proberen te begrijpen. Wederzijds begrip en respect 

zullen leiden tot flexibiliteit en veelzijdigheid in ons wezen en in onze samenleving. Dit 

betekent meer kleur en nog meer vreugde. 


Machtsmisbruik 

Hoe komt het dat we elkaar voortdurend onze wil proberen op te leggen, zowel in 

persoonlijke relaties als in politieke betrekkingen? Dit heeft alles te maken met angst en 

onzekerheid, met gebrek aan begrip en de juiste communicatie. We treden anderen niet 

met openheid tegemoet, we proberen hen onmiddellijk te overtuigen van ons gelijk. Zo 

doen regeringsfunctionarissen het, zo doen wij het zelf. Kijk maar hoe wij communiceren 

in onze relaties. Je staat versteld van het spel van macht en onderdrukking. Daarachter zit 

een enorme angst, angst om controle over de situatie te verliezen, angst om de controle 

over die persoon te verliezen. 

Dus om dit alles maar niet te voelen proberen we voortdurend onze wil op te leggen aan 

anderen. We vinden dat onze partners moeten veranderen en beschuldigen elkaar van 

alles en nog wat. Ook ik heb me hier behoorlijk schuldig aan gemaakt en het gebeurt me af 

en toe nog. Ik ben allerminst een heilige! Het verschil is dat ik het nu eerder in de gaten 

heb, durf toe te geven en meestal hartelijk kan lachen om mijn eigen arrogantie. Dan kan 

ik ook zeggen: sorry, dit heeft niets met jou te maken. 

Persoonlijke relaties 

Laten we eens kijken hoe wij met elkaar communiceren. De meeste oorlogen spelen zich 

immers af in persoonlijke relaties, omdat we in deze relaties, duidelijker dan elders, 

gespiegeld worden met onszelf. Bovendien voelen we ons daarin veilig genoeg om 

confrontaties aan te gaan, dus veel agressie elders opgelopen wordt afgereageerd in onze 

persoonlijke relaties! 

Dit spel begint reeds wanneer we verliefd worden. Ogenschijnlijk worden we verliefd op 

die bewuste persoon, omdat hij of zij in onze ogen mooi is, sterk of kwetsbaar, kortom, al 

die aspecten waar we lyrisch van worden. Maar dat is niet het enige, die persoon bezit op 

zijn minst een kwaliteit die wij bewonderen en graag in onszelf willen ontwikkelen. Het 

feit dat we die kwaliteit kunnen zien, betekent dat die kwaliteit reeds sluimerend in ons 

aanwezig is. 

Laten we zeggen, we worden verliefd op iemand met leiderskwaliteiten. Zolang we in de 

fase zijn dat onze geliefde deze kwaliteit sterker bezit dan wijzelf, levert dit geen 

problemen op binnen onze relatie, integendeel. 

Dan komt het moment dat we besluiten ons eigen leiderschap te gaan vormgeven. We 

vinden dat we lang genoeg volgzaam zijn geweest. In deze tijd beginnen de 

machtsspelletjes. Wat we eerst in die ander bewonderden, roept nu verzet op. We 

beginnen ons te ergeren en de verwijten vliegen heen en weer. Althans, zo gaat het meestal 

wanneer er sprake is van een onbewuste houding. 

De communicatie kan anders verlopen wanneer we voldoende zelfvertrouwen hebben. 

Wanneer we weten dat we bij elkaar zijn om van elkaar te leren en aan elkaar te groeien en 

wanneer we bereid zijn om liefdevol met elkaar om te gaan. 

We laten onszelf niet langer gek maken door alles wat we menen te moeten en reserveren 

een vaste avond voor elkaar, waar niemand tussen kan komen. Geen televisie, geen werk, 

geen telefoon, geen klok, geen afspraakjes. We geven elkaar de ruimte om te delen in 

welke vorm dan ook en zijn bereid om naar elkaar te luisteren en elkaar in liefde te 

ondersteunen. Dat noem ik communicatie vanuit het hart. Wonderbaarlijk, we begrijpen 

elkaar ineens helemaal. 

Het is goed om ondersteuning te vragen in jouw groeiproces, in dit geval de weg naar 

leiderschap. 


Wanneer we, dankzij onze openheid en de spiegeling van die ander, de kwaliteit van 

leiderschap in onszelf hebben vormgegeven ervaren we een periode van rust en harmonie 

binnen onze relatie. Ongetwijfeld ligt er iets anders te wachten om aan te werken, dat 

houdt het leven lekker spannend en daar groeien we immers van. 

Samen counselen is een goede manier om naar elkaar te leren luisteren. Ik gebruik deze 

methode in mijn werk wanneer de groepen te groot zijn, zodat persoonlijke rondjes teveel 

tijd kosten. Ik zie hoe moeilijk het is om naar elkaar te luisteren, maar ook hoe onzeker 

mensen worden wanneer ze volledige aandacht krijgen. 

Lichaamstaal is een belangrijke manier van communicatie. Je kunt, wanneer je de taal van 

het lichaam een beetje kunt lezen, zien of het gezegde in overeenstemming is met datgene 

wat de persoon voelt. Het komt regelmatig voor dat die twee kanten niet met elkaar in 

harmonie zijn! 

Mensen op het spirituele pad vinden dat zij liefdevol moeten zijn. Wat ze meestal 

verwarren met: je moet alles tolereren. 

Al zijn we in wezen goddelijke perfectie, soms laat ons gedrag te wensen over. Wanneer we 

zien dat gedrag niet altijd iets zegt over onze essentie, dan kunnen we de persoon in zijn 

wezen accepteren, terwijl we zijn gedrag niet tolereren. Dan kun je hem zonder afwijzing 

liefdevol een spiegel voorhouden en voelt die ander zich niet aangevallen. 

Opbouwende kritiek is liefdevolle ondersteuning welke je geeft aan mensen die je de 

moeite waard vind. Zou je anders al die moeite doen? En je groeit er allebei aan! 

Wees eerlijk wanneer je een relatie wilt en zie je eigen angsten onder ogen. Kijk naar je 

zelf, liefdevol en eerlijk, maar niet meedogenloos. Soms zie ik mensen tijdens een conflict 

elkaar omhelzen, terwijl ik denk: hier klopt geen barst van, eerst opruimen, eerst samen 

de confrontatie aangaan, dan komt de ruimte voor een welgemeende knuffel. 

Communicatie biedt ongekende mogelijkheden maar kan ook destructief zijn. Als wij die 

ander tegemoet treden met een open hart, zonder vooroordelen, dan zal dat ongetwijfeld 

bijdragen tot wederzijds begrip en tot verrijking van onszelf. Wanneer wij het goede 

voorbeeld geven, dan komt het ongetwijfeld een keer zover dat er op alle niveaus nieuwe 

manieren van communicatie ontstaan. Dan hoeven we andere culturen niet langer te 

onderdrukken uit angst dat zij ons onder de voet zullen gaan lopen, letterlijk of economisch. 

Dan zal iedere persoon, iedere cultuur, ieder land, een bijdrage leveren aan een 

ruimere visie. We krijgen een totaler beeld van volledig menszijn. We zijn niet langer 

inwoners van Nederland, we zijn ware wereldburgers geworden..... 

Ongetwijfeld zal dit begrip en deze vernieuwde communicatie leiden tot meer ruimte 

voor ieder individu in onze samenleving, hetzij blank, zwart, gehandicapt, dik, dun, oud, 

jong, geschift of normaal..... 

Communicatie met God 

Wanneer ik het over communicatie heb, dan kan ik dit aspect niet overslaan. Ik ben me 

uitermate bewust dat ik vanuit mezelf niets ben. Dat ik bij alles wat ik doe gesteund word 

door de kosmische wereld. Sinds ik mijn strijd met God heb uitgevochten gebruik ik voor 

deze verbinding met mijn ware zelf de naam God. Ik heb geen behoefte om dit nog anders 

te benoemen. Maar jij kunt het noemen zoals je wilt. 

Realiseer jezelf dat het benoemen van datgene wat in wezen onbenoembaar is, al een 

beperking vormt! In de stof hebben wij het echter nodig om dingen te benoemen. 


Het is fijn om God te bedanken voor de afgelopen dag en Hem ‘s morgens in mijn leven te 

verwelkomen met het voornemen om van deze dag een, vreugdevolle dag te maken. Los 

van datgene wat gisteren en misschien afgelopen nacht is voorgevallen. 

Deze vorm van communicatie zou ik het gebed willen noemen. Voor velen is het gebed een 

fantastische manier van communiceren, zeker als je de woorden spontaan laat opwellen 

uit je hart. God houdt niet zo van vaste structuren en gebeden, de intentie daar gaat hem 

om. 

Als ik over iets twijfel, dan zoek ik dat stilteplekje in mezelf, dat punt midden in mijn 

hartchakra, waar altijd rust en vrede is, zelfs in tijden van chaos. Steeds sneller borrelen de 

antwoorden dan omhoog. 

Meditatie is een fijne manier om onszelf te verbinden met onze goddelijke essentie. Je 

zoekt een plekje waar je jezelf goed voelt en waar je de leegte de leegte kunt laten zijn. Stil 

zijn valt niet altijd mee, er kan aardig wat onrust naar boven komen. Bovendien kunnen 

zich dingen aandienen waar je allerminst blij mee kunt zijn! Als je rustig vanuit je hara 

ofwel je ki-punt blijft ademen, terwijl je zonder oordelen alles wat komt verwelkomt, dan 

kom je uiteindelijk bij dat punt waar denken en voelen elkaar ontmoeten en waar rust en 

vrede is. 

Er zijn vele vormen van meditatie. Kies datgene wat bij je past. Zen-meditatie helpt je in 

het hier en nu te zijn en die verbinding te maken met de aarde, welke nodig is om het 

spirituele te laten wortelen. 

Het hart als middelpunt, als de verbinding tussen hemel en aarde is ook een fijne manier. 

Je stelt je voor dat je hart de zon is die in grootte en kracht toeneemt bij iedere in en 

uitademing. 

Wanneer meditatie er toe leidt dat je de dingen gaat ontvluchten, dan kun je beter kijken 

waar je mee bezig bent en of de vorm die je gekozen hebt wel voedend voor jou is. 

De natuur en communicatie 

Er zijn vele manieren om je met God ofwel je wareZelf te verbinden. Uiteraard is het zijn 

in de natuur een fantastische manier van communicatie en uitstekend geschikt voor 

diegenen die het moeilijk vinden om langere tijd stil te zitten. Een wandeling met 

aandacht, je laten aanraken door de bomen, de bloemen, de vlinders, de vogels en de 

lucht, zuiveren je hartchakra en brengen je onmiddellijk naar het plekje in jezelf waar je 

helemaal thuis kunt zijn…… 

Je energieveld wordt gezuiverd en je laadt je accu onmiddellijk weer op. 


Oefening 3. Counselen 

* Ga tegenover elkaar zitten en zorg dat je zo comfortabel mogelijk zit. Kies een 

onderwerp en spreek de tijd af. Niet langer dan tien tot vijftien minuten per persoon. 

Diegene die als eerste luistert houdt de tijd in de gaten. Geef aan wanneer je partner 

nog een minuut heeft, dan geef je hem tijd om af te sluiten. Wees consequent met de 

tijd! Tijd is tijd! 

* Het is belangrijk om in de ik vorm te spreken. Je zult merken dat je daarmee de 

beleving en de emoties direct en ter plekke beleeft en dat is een wezenlijk verschil. 

Heel veel mensen praten ‘over zichzelf’ en doen dat in de jij vorm. Voel het verschil 

eens! 

Na de afgesproken tijd worden de rollen gewisseld. 

* Als je deze oefening beëindigd hebt, ga dan niet in de fout om er over door te gaan 

malen. Spreek af dat je na afloop iets non-verbaals doet. Je kunt iets liefs voor elkaar 

doen, elkaar een behandeling of een massage geven. Doe wat jullie allebei plezierig 

vinden. Veel plezier! 


VRIJHEID IN RELATIES 

En een redenaar sprak tot hem: spreek tot ons over vrijheid. En hij zeide: ‘Je kunt enkel 

vrij zijn, wanneer zelfs het verlangen vrijheid te zoeken een harnas voor je wordt en 

wanneer je niet langer over vrijheid spreekt als een doel of een vervulling.’ 

- Kahlil Gibran - 

Op het moment dat de Christus indaalde in de mens Jezus, werd hij totaal bevrijd van 

aardse beperkingen. Dit gebeurde tijdens de doop door Johannes in de rivier de Jordaan. 

Tot die tijd was zijn leven eveneens een strijd, te vergelijken met die van ieder mens die op 

weg gaat naar het licht. Weliswaar beschikte hij reeds bij zijn geboorte over magische 

krachten, maar het was, ook voor hem, een intense strijd om deze krachten te leren 

hanteren. 

Op het moment van de doop daalde geest in de materie, ofwel verbond de kracht van de 

hemel zich met de kracht van de aarde. Jezus realiseerde hiermee een gigantische 

opdracht, vanaf dat moment werden wij bevrijd van ‘zonden’. Christus gaf ons het 

vermogen het Christusbewustzijn in onszelf te realiseren door onze identificatie met 

materie los te laten en onszelf te herinneren wie we in wezen zijn. Hierdoor werd het 

mogelijk op weg te gaan naar ons rechtmatig erfdeel, die goddelijke eenheid, waaruit we 

zijn ontstaan en waarnaar we, vroeg of laat, terug zullen keren. 

Dit was de reden waarom Christus niet tot materiele koning gekroond kon worden. Zijn 

rijk kon niet van deze aarde zijn, omdat hij alleen verantwoording schuldig was aan die 

Ene, zijn vader in de hemel. 

De Christus is niet gestorven aan het kruis, de Christus vertegenwoordigt de ziel in ieder 

mens en is verbonden met onsterfelijke geest. Het was het aardse voertuig, de mens Jezus 

die stierf. Tijdens de opstanding maakte hij naar alle waarschijnlijkheid gebruik van een 

gematerialiseerd lichaam, zodat zijn volgelingen hem konden waarnemen. Een 

verschijnsel waar grote geesten heden ten dage nog steeds gebruik van maken. 

Op het moment dat de versmelting tussen ziel en geest plaatsvindt, wordt de mens 

uitgetild boven zijn gehechtheid aan de materie. Dan verdwijnt de angst voor de dood en 

kan het leven in al haar volheid worden toegelaten. De mens Jezus heeft ook na deze 

realisatie nog regelmatig geleden, het is een opgave voor het materiele lichaam om een 

dusdanige kracht te dragen. 

Relaties en verbindingen 

In onze persoonlijke relaties liggen onze grootste uitdagingen. We vinden het moeilijk om 

wezenlijke relaties aan te gaan en creëren steeds meer afstand. Hadden we vroeger een 

relatie met de pastoor, de dokter en de kruidenier, die tijd is voorbij. Burenhulp is 

overgenomen door betaalde, onpersoonlijke instanties, waardoor we onze privacy kunnen 

behouden. Een ‘goede morgen’ op straat kan er nauwelijks meer af. We bouwen steeds 

hogere muren om onszelf te beschermen en niet te veel te worden aangeraakt door alles 

wat op ons afkomt. Niemand heeft er een moer mee te maken wat er zich binnen onze 

muren afspeelt. Kortom, we vervreemden steeds meer van onszelf en van onze omgeving. 

Van de relaties die we vroeger opbouwden met onze genezers, een sjamaan en later onze 

huisarts, is niet veel meer over. We zijn als de dood voor inbreuk in onze privacy. Hoewel 

onze genezing iets is waar een ander uiteindelijk geen invloed op uit kan oefenen, omdat 


iedere ziel dit voor zichzelf bepaalt, is een dergelijke relatie als spiegel en ondersteuning 

van wezenlijk belang. 

Waarom zijn we zo bang om relaties aan te gaan? De reden is dat we bang zijn om 

afhankelijk te worden, om onze vrijheid te verliezen. Toch is het aangaan van een relatie 

onontkoombaar wanneer ik innerlijke wil groeien. De mensen om me heen zijn de 

spiegeltjes waar ik mezelf in kan zien en waar ik, naar keuze, aan kan groeien. Naar eigen 

keuze. Ik kan er altijd voor kiezen om met mijn ogen dicht door het leven te gaan. 

De angst voor relaties is typerend voor onze westerse cultuur, waarin we zo gehecht zijn 

aan allerlei vormen van bezit. Door deze gehechtheid moeten we steeds opnieuw de pijn 

van het verlies ervaren. Verlies van een partner door scheiding, verlies van een ouder, een 

kind, het sterven van een vriend. Verlies van een eigen huis, je gezondheid, noem maar op. 

Wanneer we bereid zijn onze gehechtheden los te laten, kunnen we zonder angst een 

relatie aangaan. Ofwel naarmate ons bewustzijn groeit, kunnen we onszelf opnieuw 

verbinden met alles en iedereen om ons heen. Zullen we mogen voelen dat jij en ik in 

wezen één zijn, dat die verbinding er altijd is, of we dat onder ogen willen zien of niet. 

Maar die verbinding heeft niets te maken met claimen of verwachtingen. Die verbinding is 

een opperste vorm van liefde en kan alleen bestaan in totale vrijheid. Zo gauw er een vorm 

van claimen bijkomt dan handel je vanuit angst om iets te verliezen. Maar hoe kun je in 

godsnaam iets verliezen wat je nooit bezeten hebt? 

Mensen op het spirituele pad schermen graag dat de enige verbinding die zij beogen, de 

verbinding is met God. Enerzijds hebben zij gelijk, anderzijds vergeten zij dat God zich 

weerspiegelt in ieder mens. Is er een andere manier om God te leren kennen dan het 

goddelijke te leren zien in al zijn verschijningsvormen? 

Naarmate ik mijn angst loslaat en mezelf durf te verbinden, verbind ik mij opnieuw met 

mijn goddelijk essentie. En dan maakt het niet meer uit of jij morgen nog in mijn leven 

zult zijn. Als ik daar bang voor ben dan kan ik onmogelijk van dit moment genieten. En in 

dit ene moment is alles vervat, er bestaat geen ander moment. Wanneer ik jou durf te 

ontmoeten en toe te laten in al je schoonheid, dan zal deze ontmoeting een blijvende 

indruk vestigen in mijn ziel, waardoor ik nog meer liefde zal uitstralen dan voorheen. 

Wanneer ik weet dat Liefde alle afstanden overbrugt, hoef ik niet langer voortdurend in 

jouw aanwezigheid te zijn en kan ik in absolute vrijheid genieten van datgene wat er is en 

wat er altijd zal zijn. 

Het leven is eenvoudig. Ga naar binnen en ontdek je eigen kern. Laat het lichtje in jou 

uitgroeien tot een krachtige lichtbundel en je zult een lichtje zijn overal waar je komt, 

overal waar je gaat. En samen, ja samen zullen wij vanuit volledige vrijheid de hele 

wereld verlichten...... 


Oefening 4. Ervaar je innerlijke ruimte 

Ga lekker ontspannen liggen of zitten. Laat het in jezelf ademen totdat je voelt dat je rustig 

wordt. Stel je voor dat je bij elke uitademing een stukje spanning laat wegstromen door je 

voeten of wanneer je ligt, door de achterkant van je lichaam, de grond in. 

* Maak een voorstelling van jouw beeld voor vrijheid. 

* Ga met je aandacht naar je zonnevlecht en doorvoel tot in de diepte en de leegte, 

welke angst jou blokkeert om dat beeld te verwezenlijken. 

* Voel in hoeverre je bereid bent deze angst los te laten en adem je angst uit je lijf - laat 

het gebeuren. 

* Ga met je aandacht in het centrum van je hart en voel dat daar alleen rust, stilte en 

vrede is. Daar is geen enkele angst of beperking. 

* Ga terug naar jouw beeld voor vrijheid en visualiseer het in al haar perfectie. 

* Geef het in alle vertrouwen aan de kosmos en laat het los in de wetenschap dat het 

zich reeds in jou aan het manifesteren is. 

* Herhaal deze oefening in het begin elke dag en breng het stapje voor stapje in de 

praktijk. 


OPENHEID 

Wat is het leven anders dan de kracht van God in Beweging? 

- Ramala - 

Ik ontmoette je toen ik opkrabbelde van een langdurig ziekbed. Ik besloot weer naar het 

klooster te gaan. Toentertijd een fantastische plek voor mij om tot bezinning te komen. 

Jij was een van de gasten. Tijdens de maaltijd keek je me aan met een blik van: wat een 

heilig zootje hè? Je had het uiterlijk van een monnik. Rond koppie en kaal. Je straalde een 

onbevangenheid en een openheid uit die mij direct aansprak. En we werden goede 

maatjes. God, wat heb ik met je gelachen! Het voelde soms gênant op die plek. Je had een 

grote bek en was van het kaliber dat mensen je mochten of een hekel aan je hadden. Ik 

hoorde bij de eerste categorie, die overigens ver in de minderheid was. 

Ik deed iets wat ik zelden doe, ik gaf je mijn adres. En een paar weken later stond je op de 

stoep. En als vanzelfsprekend nam je bezit van mijn huis. 

Je was een zwerver en had letterlijk geen draad meer aan je lijf. Je was die dwaas, de zot, 

die zich geen moer aantrekt van de uiterlijke wereld. Bezit had je niet. Af en toe ging je 

voor een paar dagen weg om je kinderen op te zoeken en dan gaf ik je bijv. een paar 

spijkerbroeken mee. Maar geheid dat je in de trein wel een arme sloeber ontdekte die het 

nog beroerder had dan jij. Dus kwam je weer terug zoals je vertrokken was, in hetzelfde 

kloffie. 

Je was er niet op uit om mij te versieren, alsof je voelde dat ik daar niet aan toe was. Je 

was gewoon mijn trouwe makker, mijn kameraad. Je nam als vanzelfsprekend een aantal 

taken op je. Je hield ervan om in de tuin te werken. En dat deed je met zoveel toewijding, 

verbondenheid en overgave dat ik daar intens van kon genieten. Het leek wel alsof je één 

was met die aarde. Dank zij jou opende ik mijzelf nog meer voor het wonder dat leven 

heet. 

Je was antroposoof en we hebben uren samen geschilderd en gefilosofeerd. En dat alles 

deed je op dezelfde manier, ingetogen en puur. Ik zie je nog zitten, tegenover me aan de 

tafel. Je was helemaal één met alles wat je deed. Dat gegeven op zich was voldoende 

inspiratie voor mij om me te openen voor een stukje creativiteit, waarvan ik voorheen niet 

vermoedde dat het in me was. 

Ik weet nog dat ik op een middag lag te rusten en dat je me uit bed kwam halen. Ik moest 

achter op de fiets. Een koddig gezicht, jij met je kale koppie, je korte lijf en je dikke 

beentjes. Je fietste naar het weiland zoals je in de tuin werkte en schilderde, even intens. 

En daar zaten we samen, in het gras, handen om de knieën geslagen naar het pasgeboren 

kalfje te kijken, ontroerend… 

Je kon heerlijk vegetarisch koken en je zorg was hartverwarmend. Ik weet nog dat je mijn 

jeugdfoto's had bekeken. Je kwam er mee naar mijn kamer en vroeg wie dat waren. Het 

waren foto's van mijn stiefvader en mijn moeder, hun trouwdag. Ik reageerde hysterisch, 

scheurde ze razend uit het album, verscheurde ze en stak de fik erin. Daar lag nog een diep 

onverwerkt trauma. Bij jou kon dat, ik kon totaal mezelf zijn. Ik kon woedend zijn en 

janken, je vond niets gek en hebt me fantastisch geholpen in dat proces van loslaten en 

vergeving. 


Toen kwam ik een poosje na mijn verjaardag in de voorraadkast en ontdekte dat de 

aanzienlijke drankvoorraad was verdwenen. En ik wist op hetzelfde moment met een 

verrassende helderheid dat je alcoholist was. En ik dacht: stom, dat had ik als 

maatschappelijk werkster toch moeten herkennen, uiteindelijk had ik er in mijn werk ook 

wel eens eentje ontmoet! 

Ik voelde me niet boos, niet teleurgesteld, het was slechts een feit dat ik constateerde. Ik 

sprak er over, je zei dat het wel meeviel en daar bleef het bij. We genoten evenzeer als 

voorheen. Maar op een morgen kwam ik beneden en je was verdwenen. Zelfs geen briefje 

had je achtergelaten. Alleen mijn laatste geld had je meegenomen. Het huis voelde vreemd 

en leeg zonder jouw blijheid en je humor. 

Een paar weken later kreeg ik een brief waarin je schreef dat je het leven zonder mij niet 

zag zitten, dat je van plan was zelfmoord te plegen. Ik denk dat ik tot op dat moment nooit 

serieus overwogen had dat je wel eens verliefd op me zou kunnen zijn! Je maakte het voor 

mij wel erg moeilijk. Want ik zat nog in het proces waarin ik de verantwoordelijkheid voor 

anderen op mijn nek nam. Dat had ik mijn hele leven gedaan en waarom was ik anders 

maatschappelijk werkster geworden? 

Na een gevecht met mezelf ging ik overstag en spoorde je op. Je zat weer in een klooster, 

een ander weliswaar, want je had de laatste keer niet betaald. Ik wilde je niet langer in 

huis, maar was bereid om samen met jou een oplossing te zoeken. Je kwam naar mijn huis 

en we zochten naar mogelijkheden, dat werd uiteindelijk een tehuis voor daklozen. Maar 

jij moest zelf die stap maken, jij moest bellen. En dat deed je, waarop ik jou diezelfde 

avond nog daarheen bracht. 

Het voelde pijnlijk om je achter te laten, maar ik had geen andere keuze. Al spoedig was je 

ook daar het zonnetje in huis. Een vader bij wie de jongeren voor advies kwamen. Een 

lichtje door je openheid en onbevangenheid. Je werd belast met de zorg van de keuken, 

wat je voortreffelijk deed. Af en toe kwam ik je opzoeken en mocht ik blijven eten. Ik 

voelde me thuis tussen, wat wij geneigd zijn, het uitschot van de maatschappij te 

noemen... 

Ook daar ben je niet lang gebleven. Je moest vrij zijn en zwerven, zoals de sadhu's in 

India. Ik verloor je een tijdje uit het oog tot je me enthousiast belde. Je had geld en wilde 

me mee uit eten nemen in het chicste restaurant van het dorp. Maar eerst haalde je alle 

kwartjesautomaten leeg en stopte mijn handen vol met plastic frutseltjes. En ik genoot 

weer met volle teugen. 

Je had heel wat te vertellen in dat restaurant en dat deed je ook niet al te zachtjes. 

Bescheidenheid was nu eenmaal niet je sterkste kant. Ik voelde dat het koppel achter ons 

zich danig zat te ergeren, maar je stoorde mij niet, integendeel. Toen je, onder het roken 

van een sjekkie, luidruchtig te kennen gaf dat dit een perfecte gelegenheid was om een taxi 

te laten voorrijden, had ik het niet meer. Ik kreeg de slappe lach, we zaten tien minuten 

lopen van mijn huis. 

Toen de vrouw achter ons naar het toilet ging, kon meneer zich niet langer beheersen. Hij 

begon een scheldkanonnade over ‘dat tuig van de bijstand’, waar ik me overigens niet door 

aangesproken voelde. Jij ook niet, want je vroeg ongestoord de serveerster om een taxi te 

bellen. Ik moet zeggen dat ik de zelfbeheersing van het personeel uitermate bewonderde, 

ze gaven geen krimp! En jij bezorgde me een onvergetelijke middag, zoals elk samenzijn 

met jou zijn stempel bij mensen achterliet, positief of negatief. Want door je 

onbeschaamde openheid haalde je ter plekke het ‘beest in de mens’ omhoog. 


Tijden later stond je weer op de stoep. Ik leefde al samen met mijn huidige partner. Je 

bleef een aantal dagen, maar kon het blijkbaar niet verkroppen dat jouw wens om je leven 

met mij te delen niet in vervulling was gegaan. En je verdween zoals je al eerder deed, voor 

dag en dauw, zonder een briefje achter te laten. Slechts je voetstappen in de sneeuw gaven 

te kennen dat dit alles niet een droom was geweest. 

Maar je hebt nog steeds dat warme plekje in mijn hart. En als je in mijn gedachten komt, 

wat regelmatig gebeurt dan weet ik dat ik beter moet kijken, meer mag genieten. Dan 

herinner je mij eraan dat ik even was vergeten mezelf te openen voor de schoonheid in en 

om me heen.... 

Oefening 5. Je openheid ervaren 

Zoek een rustig plekje, binnen of buiten. Je kunt gaan liggen of zitten. Als het weer het 

toelaat ga dan lekker op de grond ergens in het gras zitten. Doe je ogen dicht en voel dat je 

ruggenwervels recht boven elkaar zitten en stel jezelf voor dat je staartbeentje zich een 

stukje verlengt de aarde in. Laat de energie van moeder aarde door je staartbeentje via je 

ruggengraat door je lichaam stromen, heen en terug en vul elke cel in je lichaam met die 

aarde-energie. 

* Wanneer het rustig in jou ademt ga je met je aandacht naar je hart en stel je jezelf 

voor dat daar een roos is. Je gaat met al je aandacht in jouw roos en laat de blaadjes 

zich een voor een openen. Ga dan in het hart van de roos, het punt van rust en stilte 

en blijf daar zolang je dat prettig vindt. 

* Neem de tijd om rustig terug te komen, blijf nog even met half geloken ogen zitten en 

aanschouw het wonder van leven in en om je heen. 


VERWONDERING 

‘Denk positief, spreek positief, leef positief’. 

- Zoreaster - 

Nadat we ons liefelijke plekje in het bakhuisje in Utrecht moeten verlaten, omdat de 

bewoners gaan emigreren, kunnen we geen andere woonruimte vinden in Nederland. We 

zoeken voor langere tijd onze toevlucht in een spiritueel centrum in het zuiden van 

Frankrijk. We krijgen een piepklein plekje tot onze beschikking en Giri kan zijn energie 

volledig laten stromen in de bouwactiviteiten. Ik help een paar uurtjes per dag in de 

huishouding. Elk karweitje, hoe onbenullig en saai het ook mag lijken, probeer ik met 

liefde en aandacht te doen. Een mooie meditatie op zich. 

In de weekeinden kammen we samen het Katharengebied uit. De Katharen zijn een sekte 

waar ik me nauw mee verbonden voel. Het waren naar mijn gevoel christenen die de ware 

leer van Christus in haar zuivere vorm uitdroegen. Dit deden zij in alle eenvoud en in 

verbinding met het gewone volk. Hierdoor vormden zij een dusdanige bedreiging voor de 

kerk dat zij zich jaren moesten verbergen. Zij werden gesteund door de elite en trokken 

zich terug in burchten, waarvan de Montsegur een van hun laatste bolwerken was. 

Uiteindelijk moesten zij zich overgeven en werden zij in groten getale uitgeroeid. De 

parfaits, de priesters, gingen zingend de brandstapel op. 

Om de weg van het priesterschap te kunnen gaan, leefden zij celibatair. Zij aten geen vlees 

en ondergingen een indrukwekkende inwijdingsweg waarvan de Bethlehemgrot een 

onderdeel vormde. Toen we deze grot gingen bezoeken werd ik diep aangeraakt en volgde 

ik automatisch de inwijdingweg. Later, voor de grot gezeten werd ik getroffen door de 

verschijning van Christus, welke zich duidelijk manifesteerde in de rotsen aan de 

overzijde. Adembenemend en indrukkwekkend! De priesters, ofwel de parfaits, waren 

levende getuigen van Christus. Zij stonden in dienst van het gewone volk en gebruikten 

naast hun geestelijke wijsheid eenvoudige methodes van genezing. Indien nodig 

initieerden zij de mensen op hun sterfbed om de overgang naar het onstoffelijke zo 

geleidelijk mogelijk te laten verlopen. Zij stichtten geen kerken en waren tegen uiterlijk 

vertoon. In alle eenvoud vervulde ieder haar taak. 

Tijdens een van deze vrije weekeinden gaan we een dagje naar Albi. Na een prachtige rit 

en een aantal boeiende onderbrekingen langs de prachtige rivier de Tarn, belanden we 

zo'n tweeëneenhalf uur later in een luxe theehuis in Albi. Ik schrik in eerste instantie van 

de prijs van een kopje koffie, maar goed het is vandaag zondag en we zitten hier letterlijk 

als God in Frankrijk. Wanneer de koffie echter geserveerd wordt, begint mijn 

verwondering. Dit is geen gewone koffie, dit is aangeklede koffie, geserveerd met liefde en 

aandacht….. 

Ik voel een diepe vreemdsoortige ontroering. 

We zitten voor het raam en mijn blik wordt gevangen door een schitterend tafereeltje 

buiten op de stoep. Ik zie een hummel van een jaar of drie. Het is me niet duidelijk of het 

een jongen of een meisje is, maar dat is van minder belang. Ik zit met mijn kin gesteund in 

mijn handen dit kind te observeren en raak volkomen in de ban. Het is of binnen en 

buiten één worden, ik ben het kind en het kind wordt mij. Totaal onbedorven is dat 

schepseltje daarbuiten en zich volledig onbewust van datgene wat zich rondom hem 


afspeelt. Zo vol-ledig opgaand in zijn spel, zo vol-ledig in het hier en nu. Volkomen 

onschuldig en onbedorven. Ik kan mijn blik niet losmaken en kom in een soort 

bovennatuurlijke toestand terecht. 

Ik weet niet hoe lang het duurt voor de moeder opstaat en samen met haar kind uit mijn 

blikveld verdwijnt. Ergens van verre hoor ik Giri zeggen dat hij de jassen uit de auto gaat 

halen, omdat het toch koeler lijkt als we aanvankelijk dachten. 

Ik ben nog steeds niet helemaal terug op deze planeet, ergens op de achtergrond hoor ik 

Russische kerkmuziek, die me onmiddellijk mee sleept naar nog hogere sferen... 

Ik voel me vervuld, verlicht en volmaakt. Volledig aanwezig in het hier en nu en los van 

aardse beperkingen. Compleet verbonden met het eeuwig aanwezige goddelijke kind in 

mijzelf. 


UNIVERSELE LEVENSENERGIE 

Jezus ziet en Jezus voelt. Jezus voelt de krachten die vrijkomen bij de offerdienst, zowel 

van de Joden als van de omringende heidense volkeren. Hij voelt de krachten, in die tijd 

sprak men graag van demonen, die kleven aan bepaalde plaatsen waar mensen 

samenkomen. Hij voelt als het ware lichamelijk de pijn van de mensen rondom hem. 

- Jacob Slavenburg: ‘Een ander testament’ – 

Energie is aanwezig in alles en iedereen. Alles bestaat uit energie. Er bestaat geen dode 

materie, alle materie is bezield. Wanneer we praten over energie in de vorm van 

elektriciteit kun je dat zichtbaar maken. Wanneer we het hebben over universele of kosmische 

energie dan blijft dit een moeilijk begrip omdat het meestal niet tastbaar en voelbaar 

is. Maar dat is het uiteindelijk wel! 

Stel je voor dat je een ruimte binnen komt. Je voelt je prettig, neutraal en soms ervaar je 

een duidelijk afkeer, je krijgt de neiging om weg te lopen. Hoe komt het dat je jezelf bij die 

ene persoon uitermate op je gemak voelt en bij die andere de impuls voelt om hard weg te 

lopen? Op dat moment neem je deze subtiele energie waar en reageer je daar op. 

De weg naar bewustwording maakt je gevoeliger en je gaat dingen ervaren en waarnemen 

die voorheen langs je heen gingen. Een proces wat ook minder plezierige kanten kent, 

want je kunt er danig wat last van ondervinden voor je dit leert hanteren! 

Je etherisch veld zit op een afstand van ongeveer tien centimeter van je lichaam. Uit deze 

laag is je fysieke lichaam opgebouwd. Het gladstrijken van de aura na een energiebehandeling 

of massage wordt daarom ervaren als een subtiele, liefdevolle aanraking in het 

lichaam. 

Het emotionele centrum verbonden met het tweede chakra zit zo'n zeventig centimeter tot 

een meter van het lichaam. Het is verbonden met je emoties, je vreugde, je scheppingsdrang 

en je seksualiteit. In dit gebied voel je, naarmate je gevoeligheid gaat toenemen, de 

emoties van anderen. In het begin heel verwarrend, want je snapt niet waarom je 

stemming in één klap kan veranderen wanneer er iemand te dicht in je buurt komt. 

Het is dus van belang om respectvol met de ruimte van anderen om te gaan. Benader 

anderen met respect, zodat je niet als een boemerang over andermans grenzen heen walst. 

Ieder mens heeft recht op zijn eigen ruimte. 

Nu kun je jezelf voorstellen wat er gebeurt wanneer je ruzie hebt en je zit te dicht op 

elkaar. Je gooit je woede in het emotionele veld van die ander en dat roept zo'n weerstand 

op, dat die persoon niets anders kan dan terug kafferen en niet snapt wat hem overkomt. 

Nu begrijp je ook waarom de meest liefdevolle mensen wanneer zij temidden van oorlog 

en geweld leven kunnen veranderen in beesten. Geweld roept geweld op! 

Je mentale veld is aanmerkelijk groter en verbonden met je lagere denken, met macht en 

angst. Dus op grotere afstand neem je de angst waar van anderen. Ik zeg soms voor de 

grap, maar het is geen grapje, dat ik de angst van anderen kan ruiken. Jouw invloed op je 

omgeving is aanmerkelijk groter dan je jezelf bewust bent. Misschien worden oude 

patronen en machtsspelletjes in je omgeving je nu duidelijk. Misschien had je het gevoel 

dat je er in gevangen zat, er niet uit kon breken en dat is letterlijk waar. Als je jezelf weer 

gevangen voelt, neem dan afstand. Ga bij voorkeur naar buiten, de natuur in, omdat 


emoties daar minder blijven hangen. Voel wat van jou is en wat van die ander. Meer en 

meer zul je het vermogen ontwikkelen om niet langer in deze spelletjes mee te gaan. 

Mijn gevoeligheid is sterk toegenomen nadat ik me op het spirituele pad begaf. Een 

intermediair zijn is niet alleen een hele verantwoordelijkheid, maar is ook een behoorlijke 

aanslag op het fysieke voertuig. Aanvankelijk lijkt het of materie en geest nog verder uit 

elkaar worden getrokken. Het kost tijd en uitzuivering om dit proces neer te zetten in het 

fysieke lichaam. De trilling van het materiele voertuig moet zich voortdurend verhogen en 

materie is nu eenmaal trager dan geest. Vandaar dat velen van ons zich regelmatig moeten 

terugtrekken om het nieuwe evenwicht te herstellen, het vernieuwde evenwicht tussen 

geven en ontvangen. Zelfs Christus trok zichzelf regelmatig terug in de woestijn. 

Eerdergenoemde tekst van Jacob van Slavenburg is een openbaring: een ieder moet dit 

proces doorleven om het te leren herkennen en hanteren. Je kunt jezelf er niet voor 

afsluiten, want dan kan de rotzooi er ook niet uit. Je kunt jezelf er in meer of mindere 

mate voor beschermen, zorgen dat je jouw eigen emoties opruimt, waardoor je steeds 

meer een lichtje kunt zijn in de duisternis en het duister minder vat op je krijgt. 

De laatste jaren ben ik meerdere malen op plaatsen geweest waar de energie me totaal 

verlamde. Waar ik geblokkeerd raakte en me zwaar en depressief begon te voelen. Ik 

begreep niet waarom anderen daar geen last van hadden, integendeel zich daar lekker in 

schenen te voelen. Nu begrijp ik dat je omgeving je innerlijk weerspiegelt. Als je veel 

zwaarte in je hebt, zul je jezelf uitstekend op je gemak voelen op een plek waar die emotie 

aanwezig is. Want vrolijkheid en lichtheid zouden je alleen maar laten ervaren dat jij jezelf 

eigenlijk depressief voelt. 

Waarom in godsnaam deze gevoeligheid? Eigenlijk heel logisch. Tijdens je spirituele groei, 

daalt er steeds meer licht in, neemt je trilling toe. Alles wat niet langer resoneert op die 

nieuwe trilling, alles wat er staat tussen jou en je hoogste goed, wil zich uitzuiveren. Steeds 

meer van je oorspronkelijke zijn daalt in in elke cel van je materie, het proces van 

verlichting. Je fysieke lichaam moet zich aanpassen, uitzuiveren om mee te kunnen trillen 

op die verhoogde trilling en dat gaat soms gepaard met pijn en lijden. Er vindt bewustwordingsverruiming 

plaats, waardoor je meer gaat waarnemen. Dat kan in de vorm van zien, 

maar meestal wordt je heldervoelendheid versterkt. Je kunt pijnen en emoties van 

anderen gaan ervaren. Wil je iets voor anderen betekenen, dan moet eerst zuiver leren 

waarnemen, zonder te oordelen. Neem de pijn van anderen niet op je nek. Dat is 

meelijden en daar help je niemand mee. Jezelf het allerminst. De grootste les die we 

mogen leren is medelijden te transformeren naar mededogen, naar zijn zonder oordelen. 

Want niemand kent het zielenplan van die ander. 

Het proces van spirituele groei is te vergelijken met het proces wat zich tussen 

leermeesters en studenten plaats vindt. Laat ons daarom eens een kijkje gaan nemen in 

India. Een goeroe heeft veel of weinig volgelingen, welke naar de ashram komen om daar 

ogenschijnlijk alleen maar te zijn... 

Maar wat gebeurt er nu precies? Je zou kunnen zeggen dat deze goeroe een grote accu 

vertegenwoordigt en dat al zijn volgelingen kleine accu’s zijn. Door in de aanwezigheid te 

zijn van zo'n goeroe laadt je jouw eigen accu op en wordt jouw accu, lees aura, groter, 

sterker en gevoeliger. Je kunt je ter plekke bewust worden van onderdrukte emoties en 

gevoelens. Deze goeroe kan zelfs bepaalde processen voor jou transformeren, maar hij zal 

dat nooit doen wanneer dat ten koste gaat van jouw leersituatie. Deze goeroe of 

leermeester is naar de aarde gekomen, niet zozeer omdat hijzelf wat uit te werken had, 

maar evenals Jezus en Boeddha, om anderen te ondersteunen op hun pad naar 

verlichting. 


Voordat de goeroe of leermeester kan beschikken over zijn totaliteit, zal hij opnieuw door 

het proces van de materie moeten gaan. Op het moment dat zijn geest volledig is 

ingedaald in de stof, is het bereik van zijn energieveld, zijn aura, zo groot dat mensen die 

daar open voor zijn dit op kilometers afstand zullen ervaren. 

Dat ook bepaalde plaatsen zo'n sterk energieveld bezitten, ervoer ik toen ik jaren geleden 

naar Findhorn ging. Findhorn is een spirituele gemeenschap in het noorden van 

Schotland, waar een aantal mensen in de vijftiger jaren vanuit spirituele beginselen gingen 

leven en werken. Zij laadden deze plek zo krachtig op met hun positieve daden en 

gedachten, dat er uiteindelijk bloemkolen groeiden groter dan waar ter wereld, op grond 

die voorheen onvruchtbaar was. Findhorn functioneert nu als centrum waar mensen van 

de hele wereld elkaar kunnen ontmoeten om samen te groeien. 

Soortgelijke ervaringen heb ik meerdere malen in India gehad. Met name in Ganeshpuri, 

waar ik deze scheppende energie al gewaar werd ver buiten de ashram. Gelukzaligheid en 

weerstanden wisselden elkaar af. Want de kracht van de energie die je op zo'n plek en bij 

zo'n goeroe ervaart, werken als spiegels en maken je duidelijk waar het duister in jezelf 

nog aanwezig is. Vandaar dat we soms schrikken van een dergelijke manifestatie van 

energie en daarvoor weg willen lopen. 

Energie is energie en in wezen neutraal. Afhankelijk van de situatie kan het een positieve 

maar ook een negatieve uitwerking hebben. Een aantal jaren geleden kregen we een flat in 

een verpauperde buurt. Ik doorleefde letterlijk wat daar gebeurd was en dat was 

allerminst leuk. Het ging zover dat ik van het balkon wilde springen. Ik voelde me volledig 

gevangen in de emoties van generaties voor mij. 

Deze afschuwelijke ervaring sloopte me binnen de kortste keren. Begrijpelijk waarom 

mensen hier niet bleven wonen en waarom er zoveel criminaliteit was. 

Toeval bestaat niet, we waren hier niet voor niets. We hebben deze plek energetisch en 

ceremonieel gereinigd, tot de ‘demonen’ buiten de deur bleven en het leefbaar was voor 

minder gevoelige personen. Toen konden wij vertrekken en niet eerder! 

Je kunt jouw woonplek energetisch reinigen, maar doe dit niet bij anderen zonder 

toestemming. Je hebt het recht niet om anderen hun leerproces te ontnemen en het is 

geen toeval dat mensen op dergelijke plekken leven. Zij hebben die ervaring nodig voor 

hun ontwikkeling, tot ze dit proces in zichzelf herkennen. Dan ontstaat de behoefte vanzelf 

om het innerlijke huis en de ruimte daaromheen te zuiveren. Zorg echter wel dat de 

situatie voor jezelf leefbaar blijft! 

Je kunt in situaties terechtkomen waar het niet specifiek om mensen gaat en waar je wel 

hulp kunt bieden. Eens in Jakarta, kwamen we in een goedkope, gore hotelkamer terecht. 

De kamer zat vol angsten en ik wist meteen dat daar meerdere verloren zielen ronddwaalden. 

We waren te laat om een andere kamer te zoeken, dus ik besloot de angst geen 

vat op mezelf te laten krijgen, een uitdaging op zich. Vanuit mijn bed begon ik deze zielen 

licht te sturen. Ik maakte hen duidelijk dat zij niet meer in hun lichaam zaten en door 

moesten gaan naar het licht. 's Morgens voelde het een stuk aangenamer. Giri droomde 

die nacht over zwarte katten die over zijn bed sprongen en door de deur naar buiten 

vluchtten. 

Voor mensen die onverwacht sterven is de dood een schokervaring voor de ziel, die zich 

niet realiseert dat hij niet langer in het lichaam is. Deze ziel probeert soms wanhopig 

contact te maken met diegenen die hem dierbaar zijn. Hij doolt rond in het astrale veld 

wat doorspekt is van emoties en zal eerst helderheid moeten krijgen over zijn situatie. Die 

helderheid kunnen wij brengen. 


Dit is een belangrijk stuk werk in deze tijd, waarin er vele zielen verlaten en gedesoriënteerd 

sterven. De emotionele of astrale laag rond de aarde wordt vervuild door deze 

ronddolende zielen. Dat heeft invloed, vooral op gevoelige mensen. Laat je niet 

afschrikken, stuur liefde en licht, wees duidelijk en laat je niet overspoelen door angsten. 

Het houdt dus risico's in om geesten op te roepen. Meestal zijn het lagere astrale zielen die 

je aantrekt. Hun energie is niet voedend voor jouw spirituele groei. 

Wanneer de tijd rijp is, zal je ware zelf zich door jou gaan openbaren op een manier die 

duidelijk en hanteerbaar is. Blijf kritisch, want jij alleen bent verantwoordelijk voor jouw 

groeiproces, geef je macht niet uit handen. Weet echter dat je begeleid wordt en dat licht, 

liefde of God zich manifesteren in vele vormen. Weet ook dat naarmate jij groeit ze je 

daarboven meer en meer los zullen laten omdat jij de verantwoordelijkheid te dragen 

krijgt die je aankunt, niet meer maar zeker ook niet minder. 

De laatste initiatie om totale eenheid te bereiken vindt niet door mensenhanden plaats, 

maar gebeurt wanneer je kleine ik en je grote Ik samensmelten, oftewel wanneer geest 

volledig indaalt in de materie. Op dit moment wordt de Christus in jou geboren en ben je 

een goddelijk mens geworden.... 

Oefening 6. De aura leren waarnemen 

* Sta in tweetallen tegenover elkaar. Ga ongeveer vijf meter van je partner af staan. 

Gebruik je rechterhand als antenne en voel de energie. Loop langzaam in de richting 

van je partner. Als je op een laag van de aura stuit dan voel je dit als weerstand in je 

hand. Je kunt het ook ervaren als prikkelingen of warmte. 

* De eerste drie lagen kun je vrij gemakkelijk voelen Lukt dat aardig dan kun je 

proberen alle zeven lagen te voelen. Begin dan op een afstand van ongeveer tien 

meter. 

* Wanneer je de emotionele laag bij elkaar gevoeld hebt, welke dus zo'n zeventig 

centimeter van het lichaam zit, probeer dan eens of je de overgang in je eigen lichaam 

kunt voelen wanneer je het emotionele veld van die ander binnengaat en hoe het voelt 

als die ander bij jou binnenkomt. Vertel elkaar hoe je dit ervaart. Begrijp je nu hoe 

belangrijk het is om respectvol met elkaars ruimte om te gaan? 

Oefening 7. Ritueel reinigen van een ruimte 

Neem gedroogde salie en lavendel. Salie heeft een sterke reinigende werking en lavendel 

heeft een wijdende werking en heft de minder plezierige geur van salie op. Indianen 

gebruiken een mengsel van witte salie en citroengras. Dat kun je kopen in speciale 

gelegenheden. Je kunt ook takjes van de thujaboom toevoegen, ook wel levensboom 

genoemd, dit laadt de kracht op. Een mengsel van gedroogde salie en lavendel voldoet 

perfect. 

Meng dit alles in een schaal en steek dit mengsel aan. Je hebt hier geduld voor nodig! 

Wanneer je kruiden het toelaten gebruik je een veer, anders, al is blazen niet de manier, 

blaas je zachtjes om de rookontwikkeling op gang te houden. 

Neem de schaal tussen beide handen en ga door het hele huis, waarbij je vooral alle 

openingen naar buiten, zoals deuren en ramen, met extra aandacht behandelt. Je kunt 

kaarsen en wierook neerzetten in de hoeken van elke ruimte. Het is een fantastische en 

effectieve manier. 


Maak er een mooi ritueel van, wat je kunt openen en sluiten met een gebed, mantra of 

welke vorm jij daarvoor wilt gebruiken. 

* In sommige culturen vraagt men toestemming aan de aarde om op die plek een huis 

te mogen bouwen. Een fantastische methode en waarschijnlijk loop je minder risico 

op aardstralen terecht te komen. Aardstralen in huis kunnen verstorend werken. 

Plaats een piramide in het centrum van de ruimte. 

* Een overweging: vraag toestemming aan bomen voor je ze kapt. Doe hetzelfde met 

bloemen die je wilt plukken. Toon respect voor alles wat leeft en jou steeds opnieuw 

leven geeft! 

* Het branden van salie-essence en lavendel in een olielampje werkt uitstekend om je 

aura te reinigen en op te laden. Het is aan te bevelen voor mensen die veel met 

energie werken. 

* Spoel altijd je handen af onder de koude kraan nadat je behandelingen hebt gegeven. 

Het afslaan van handen werkt volgens de Maori’s vervuilend op je omgeving, je gooit 

de rotzooi immers ergens anders neer! Het is beter om de energie op te dragen, of 

tijdens de behandeling een bakje water in de buurt te hebben. 

* Ga nooit slapen zonder je zelf te douchen en stel je voor dat alles wat niet in jouw aura 

thuishoort door het putje wegstroomt. 

* Tot mijn verbazing zijn veel mensen op het spirituele pad zich niet bewust van de 

samenhang tussen spiritualiteit en materie. Alles is energie en alle materie is bezield. 

Zorgvuldig met energie omgaan, betekent bewust omgaan met alle materie en met 

energiebronnen zoals water en elektriciteit. Vooral in een maatschappij waarin we 

nauwelijks nog gevoel hebben voor de relatie met onze energiebronnen omdat alles zo 

vanzelfsprekend voorhanden is! 


ENERGIE EN VOEDING 

En Jezus zei tot hen: 

Als jullie vasten (alleen omdat het in de wet staat), 

zullen jullie zonden voor jezelf voortbrengen; 

en als jullie bidden (alleen omdat het zo hoort), 

zullen jullie worden veroordeeld; 

en als jullie aalmoezen geven (omdat het een verplichting is), 

zullen jullie je geest schaden. 

Als jullie naar een land gaan 

en door de streken reist, 

en als men jullie ontvangt: 

eet dan wat zij jullie voorzetten 

en geneest de zieken onder hen. 

Want wat jullie mond ingaat zal jullie niet onrein maken, 

Maar wat jullie mond uitgaat - dat zal jullie onrein maken. 

- Jacob Slavenburg, ‘ Een ander testament’ – 

Jezus waarschuwt voor het feit dat wanneer we te fanatiek met eten omgaan, we vergeten 

dat onze woorden en gedachten meer kunnen vervuilen dan om het even welk voedsel. 

Neemt niet weg dat voedsel via hedendaagse productiesystemen behoorlijk uitgemergeld 

is en dat de stress waar we onder leven een aanslag is voor ons fysieke lichaam. Kant en 

klare maaltijden, de magnetron, geraffineerde producten en junkfood zijn uit den boze 

voor een gezond en bewust organisme. Maar vers voedsel met aandacht klaargemaakt en 

met liefde gegeten, zal ons geen schade doen. Wanneer we het voedsel bereiden met 

aandacht en liefde zal het ons alles geven wat we nodig hebben. 

Yogananda laat zijn vrienden zien dat hij bedorven voedsel kan eten en demonstreert 

hiermee dat je de kracht van het denken niet moet onderschatten. Yogi's halen de prana, 

de levensenergie, direct uit de kosmos en transformeren hun voedsel ter plekke. 

Al ben ik overwegend vegetarisch, ik geniet van alle voedsel wat in liefde voor mij is 

klaargemaakt. Ik dank voor elke maaltijd. Het is voor mij niet langer vanzelfsprekend dat 

ik elke dag overvloedig te eten heb, ik weet dat dit voor velen niet zo is. 

Vroeger aten we uitsluitend producten van eigen bodem. Na de winter volgde een veertig 

dagen durende vastenperiode. Deze tijd maakte ons bewust van onze onsterfelijkheid en 

het was een prachtige voorbereiding op onze transformatie, onze geboorte in de geest. We 

lieten de tijd van inkeer en afsterven achter ons en werden opnieuw geboren in het licht 

van de lente. We reinigden onze cellen van de slakken van de winter zodat zij deze lichtere 

energie beter konden dragen. Daar hoorde ook de voorjaarschoonmaak bij! 

Door ons zwerversbestaan waren Giri en ik niet altijd in staat te eten volgens onze eigen 

normen. Daardoor kwam mijn behoefte om te vasten terug en ik deed dat een aantal keren 

veertig dagen voor Pasen. Nadien voelde ik me herboren! 

Wanneer we praten over vervuiling dan hebben we het meestal over zichtbare vervuiling. 

Natuurlijk is het belangrijk om te kijken hoe we anders met energie om kunnen gaan. 

Maar misschien is jullie nu een beetje duidelijk geworden wat het effect is van onze 

emoties, woorden en gedachten op het energieveld rond de aarde en op onze omgeving. Ik 

durf te zeggen dat onze emotionele en mentale vervuiling minstens van even grote invloed 


zijn op onze planeet aarde en het functioneren van de mensheid dan welke zichtbare 

vervuiling ook. 

Natuurlijk kun je wachten tot een ander daar iets aan gaat doen. Maar jouw inbreng is vele 

malen groter dan jij denkt. Dus kijk maar welke steen jij kunt bijdragen. Werk aan 

acceptatie van jezelf en het transformeren van je emoties en gedachten en het effect 

hiervan zal zichtbaar worden in jouw omgeving. De mensen om je heen hebben ieder op 

zich ook weer een eigen bereik, en zo rolt het steentje verder. 

Inzicht is de eerste stap op weg naar verandering. 

Weet dat jij elke dag datgene in jouw aura aantrekt wat belangrijk is voor jouw leerproces. 

Dat is jouw lot. Geen noodlot maar datgene wat jouw ziel heeft gekozen om tijdens deze 

incarnatie uit te werken. Het grote elektrische magnetische veld om je heen trekt datgene 

aan wat correspondeert met jouw blauwdruk. De manier waarop jij met de dingen omgaat 

is het enige wat werkelijk van belang is voor jouw groei. Zie je jezelf als slachtoffer en denk 

je dat al hetgeen jou overkomt toeval is of ben jij degene die het spel leidt en de 

verantwoordelijkheid durft te nemen voor elke situatie, ook al lijkt die op dat moment nog 

zo onbegrijpelijk? Richt jezelf nooit op de duisternis, maar op het licht. Want wat is 

duisternis anders dan het ontbreken van licht? Uiteindelijk verdrijft het licht alle 

duisternis. Dus je hoeft alleen maar je licht te laten schijnen op elke situatie, niet meer en 

niet minder. 

Ook planten en dieren hebben hun eigen energievelden. Bomen zijn grote transformatoren 

van de oppervlaktevervuiling maar ook uitstekend in staat om jouw geblokkeerde 

energie op te lossen en je aura weer op te laden. Elke boom heeft zijn eigen typische 

energie. Kracht hoort bij de eik. Een beuk daarentegen zal je meer het gevoel van 

helderheid geven. Zijn energie werkt op andere lagen. 

We hebben de planten, dieren en mineralenwereld nodig om te leven en te overleven, al 

beseffen we dat helaas nog te weinig. Vooral in grote steden en op plaatsen waar de 

leefruimte beperkt is, staat er een enorme druk op het transformerende vermogen van de 

natuur. Daarom is het broodnodig om haar een handje te helpen door de verbinding met 

onszelf en de natuur te herstellen. 

Ik voel soms in de bossen het verdriet van de natuur. Geloof me, dat is geen onzin! Dat is 

een van de redenen waarom het sjamanisme zo populair is in deze tijd. Indianen leerden 

al als baby te communiceren met planten en dieren, waardoor ze uitstekend waren 

afgestemd op de behoeften van moeder aarde. Voor hun genezingswerk werkten zij met de 

krachten van de natuur. We hoeven niet terug naar die tijd, we hebben energetisch nu een 

andere trilling en groeien naar een nieuw bewustzijn, een hernieuwde aarde. We 

evolueren voortdurend. Het is daarbij van groot belang dat we onze relatie met de natuur 

herstellen. 

De positieve les is dat we leren hoe onze gevoeligheid in te zetten voor het grote geheel, als 

werktuigen in Gods handen. Zo kunnen we de taak van de Schepper verlichten in plaats 

van te verlangen dat hij dit alles voor ons opknapt! De andere kant is dat we door onze 

communicatie met de natuur, leren hoe we ons kunnen beschermen tegen invloeden van 

buiten. De bomen vertellen mij wanneer ik mijn energie naar binnen moet trekken en 

mezelf beter moet aarden! 

Dat levenskracht ongelofelijk sterk is kun je o.a. waarnemen in een eikel. Hij ligt daar op 

de grond en in het voorjaar wortelt hij zich in de aarde, de harde buitenkant verdwijnt, het 

vruchtbeginsel blijft over en hij groeit, aanvankelijk in het donker, en zoekt zijn weg naar 

het licht.... 


Is het niet wonderbaarlijk om te bedenken dat in die ene kleine eikel de hele potentie 

aanwezig is voor die reusachtige eikenboom? Als je dit in alle volheid tot je door laat 

dringen kun je alleen maar stil worden, stil voor het wonder van de natuur, het wonder 

van de schepping..... 

Oefening 8. Jezelf beschermen 

Soms ben je in situaties waarin je helemaal open bent en je chakra's dus behoorlijk open 

zullen staan, omdat je jezelf veilig voelt. Voordat je terug keert naar die andere realiteit 

kun je deze oefening doen. Ook nuttig wanneer je de stad ingaat en naarmate je gevoeliger 

wordt kun je hem vaker gebruiken. Naarmate je hartchakra verder open gaat, zal je 

natuurlijke bescherming groeien. Er komt ongetwijfeld een tijd dat die bescherming zo 

sterk is, dat je deze oefening niet langer nodig hebt. 

* Ga met je aandacht naar je kruinchakra, stel je deze voor als een lotus en vouw de 

bladeren langzaam dicht. 

* Doe ditzelfde vervolgens met je derde oog, je keelchakra, je hartchakra en niet te 

vergeten je zonnevlecht en je hara, want hier haal je de energie van anderen naar 

binnen. Open je eerste chakra daarentegen zo ver mogelijk. 

* Plaats nu denkbeeldig een schaal met indigo vloeistof op je hoofd en laat die langzaam 

omvallen, waardoor er vanaf je kruin tot onder je voeten, over je hele lijf een 

laag van ongeveer een cm indigo ontstaat. 

* Plaats jezelf nu in een aura van wit licht. 

Dit is een oefening ter bescherming. Je sluit je dus niet af. Dit laatste zou niet werken, 

omdat je dan niets meer af kunt voeren. Maar na deze oefening zul je jezelf absoluut beter 

voelen. Het helpt ook om jouw bewustzijn in jezelf, in je hara, terug te trekken en vanuit 

dat punt te lopen en te zijn. Je bent dan minder kwetsbaar! 


DANKBAARHEID 

God is aanwezig in alle dingen. Om God te ervaren hoef ik niet in een kerk te zijn voor 

dat ene uurtje per week, maar is het belangrijk dat ik zijn gezicht herken in de schepping, 

elke minuut van de dag. 

Het is nog bijna donker wanneer ik opsta. Als ik mijn hoofd buiten het raam steek zie ik 

dat het sneeuwt. Wouw! Het is natte sneeuw, maar toch, alles kleedt zich in een 

maagdelijke witte deken. Na mijn ochtendmeditatie besluit ik mijn programma om te 

gooien. Ik ga nu naar het bos. Stel niet uit tot morgen....... 

Wat een fantastisch gevoel om de eerste stappen in het verse dunne laagje sneeuw te 

zetten. Het hele bos ademt onschuld uit, maagdelijke onschuld. Ik adem zuiverheid in tot 

in elke cel van mijn lijf. Wat ben ik een bevoorrecht mens dat ik zomaar hier mag zijn! 

Het is glibberig, vooral op de ongebaande paden. Maar dat is meestal wanneer je van het 

rechte pad afwijkt, dat is opletten geblazen. Letten op onverwachte gebeurtenissen, want 

niets is meer zeker als je het vertrouwde verlaat........ 

Ik nader de plaats waar ik contact kan maken met mijn reeën. Eenmaal aangekomen op 

deze plek, zie ik ze echter niet. Mijn eerste reactie is teleurstelling. Onzin Yasmin, ook 

zonder herten is er voldoende te genieten. Wat te denken van al die dennen die zich tooien 

in hun witte jasje op deze vooravond van Kerst? Het is sprookjesachtig, het hele bos is een 

sprookje. Ik vervolg mijn pad door de sloot, glibberig en nat. Ga naar de magische cirkel. 

Breng een groet aan de zon, ook al laat hij zich niet zien, hij is er natuurlijk altijd. Dat is 

een van de weinige dingen die ik inmiddels zeker weet: de zon is er altijd...... 

Ik verbind me met de vier windstreken en hun elementen, aarde, water, vuur en lucht. Ik 

loop tussen het licht en het donker door: het mannelijke loofbos en het vrouwelijke 

dennenbos. Aan het einde van het pad wil ik naar rechts, maar een sterke impuls dwingt 

mij om linksaf te slaan. En dan kan ik het niet langer ophouden, ik moet echt heel 

nodig...... Natte sneeuwvlokken dwarrelen op mijn hoofd, dus ik zoek beschutting. Kijk 

speurend rechts het dennenbos in en..... daar staan ze te grazen, drie reeën. Ze kijken me 

aan met hun bruine, onschuldige ogen en grazen vervolgens rustig door. Althans twee van 

hen, de derde kiest het reeënpad. Ik hou mijn adem in. Hier heb ik ze nooit eerder gezien, 

had ik nooit ontdekt als.... Een diep gevoel van dankbaarheid trekt door me heen. Wat ben 

ik toch een bevoorrecht mens! 

Gisteren belde een lieve vriendin. Zij vertelde me dat een hert in het christendom voor de 

universele Christus stond. Ik hield mijn adem in: natuurlijk, daarom staat het hert bij de 

indianen voor liefdevolle vriendelijkheid, onverschrokkenheid en een open hart. 

En hier sta ik dan, bijna oog in oog met jullie, mijn reeën. Dankbaar voor het feit dat ik 

hier mag zijn op dit moment om van jullie schoonheid te genieten en open voor de 

boodschap die jullie mij te vertellen hebben. Dankbaar dat ik mens ben en leef in deze 

ongelooflijke tijd. Oude vormen verdwijnen, nieuwe worden geboren. De lucht trilt van de 

veranderingen. We weten het allemaal, we voelen het allemaal, bewust of onbewust. De 

confrontaties in relaties, tussen mensen nemen toe. De overgang van Vissentijdperk naar 

Waterman vraagt om een andere energie, een nieuwe benadering. Het is de vrouwelijke 

kracht die opnieuw haar plaats op gaat eisen, de godin in ons mag terug op haar voetstuk 

en intuïtie zal een gelijkwaardige plaats naast intelligentie in gaan nemen. Een boeiend 

proces voor mannen zowel als voor vrouwen. 


Mijn cellen worden steeds lichter, steeds gevoeliger. Het is een pittig proces voor mijn lijf, 

de ijlere energie moet letterlijk geaard worden. En waar kan ik dat beter doen dan op 

deze oeroude plek? 

De reeën vervolgen hun weg en ik de mijne. Nog helemaal vol van deze liefdeservaring en 

intens genietend van de reinheid, de zuiverheid van het bos in haar witte kleed, loop ik 

verder naar mijn boom en na onze begroeting ga ik met mijn rug tegen haar stam zitten. Ik 

sluit mijn ogen en stem me af op de innerlijke kracht en stroming. Ga in gedachten terug 

naar een vervelende situatie van een paar weken geleden: ik liep door het bos in een totaal 

ander bewustzijn, toen ineens al mijn voelhorens overeind gingen staan. Ik rook onheil, 

hield angstvallig het pad in de gaten en zag een man aankomen die ik voor geen meter 

vertrouwde. Ik groette hem terwijl ik probeerde het nare gevoel geen vat op mezelf te laten 

krijgen. 

Later wilde ik een pad inslaan en kreeg onmiddellijk datzelfde gevoel, de neiging om te 

vluchten. Maar nee, vluchten zou niet helpen, ongetwijfeld was hij sneller dan ik. In mijn 

rust blijven, de confrontatie niet uit de weg gaan en proberen liefde uit te stralen. Want 

waarom zijn er mensen die anderen willen onderdrukken, verkrachten en desnoods 

vermoorden? Zij zijn ongetwijfeld eenzaam en voelen zich afgescheiden van de Bron. 

Liefde is de enige remedie. Ik kijk de man recht in zijn ogen, al kan ik een lichte huivering 

niet onderdrukken en groet met een hart zo open als op dat moment mogelijk is…… 

In de periode daarna betrap ik mezelf erop dat ik een stuk van mijn onbezorgdheid kwijt 

ben. Ik ben waakzaam, al wil ik me niet laten bepalen door angst. Ik wil de vrijheid die ik 

vanbinnen voel niet door mijn omgeving in laten perken en tegelijkertijd wil ik het lot niet 

uitdagen, maar mijn eigen plek innemen met liefde en respect. 

Afgelopen week, dit keer was ik niet alleen, kwam ik deze persoon weer tegen en geloof 

me, er leek daadwerkelijk iets veranderd in zijn energie. Er was meer stroming, wat meer 

openheid. Zou dit het resultaat zijn van mijn liefdevolle houding? Laat ik het op zijn minst 

geloven! 

Vandaag, terwijl ik hier met mijn rug tegen mijn boom zit, voel ik opeens dat ik al weer 

een aantal dagen onbelemmerd door het bos zwerf, onbezorgd als vanouds. Ik voel me 

beschermd, meer nog dan tevoren, niet alleen door de onzichtbare wereld, maar vooral 

ook hier in de stof. Het is geen reden om niet waakzaam te blijven, uiteindelijk heb ik mijn 

gezonde verstand niet voor niets gekregen, maar toch...... 

Ik neem afscheid van mijn boom en loop verder. Ineens voel ik de aanwezigheid van mijn 

vader. Hij wandelt met me mee deze morgen. Hoewel ik een kind was, toen hij 

verongelukte, is het de eerste keer dat ik dit ervaar. Hij geniet van mij, ik voel dat duidelijk. 

Geeft me een knipoog en ik voel onze verwantschap. Ik zie hem terug tussen zijn 

paarden. Hij was een paardenvriend en kon met ze communiceren, ik weet het zeker. Hoe 

onbeholpen hij soms kon zijn met mensen, met paarden had hij daar geen last van. Dieren 

zijn trouw, dieren nemen je zoals je bent, dieren hebben geen oordeel, dat is een wezenlijk 

verschil. Ongetwijfeld heb ik een bepaalde gave van je geërfd lieve pa en daar ben ik blij 

mee. Je laat me tegelijkertijd weten dat je jouw weg daar gevonden hebt en dat het goed 

met je gaat. Wat een heerlijk gevoel! 

Tijd om naar huis te gaan, zin in koffie en mijn voeten zijn koud geworden in de laarzen. 

Het is opgehouden met sneeuwen als ik thuis kom en tegen de tijd dat ik aan de koffie toe 

ben is de sneeuw bijna verdwenen, maar het maagdelijk plaatje van deze morgen dat zit 

in mijn hart, in elke cel van mijn lijf en dat pakt niemand me meer af. 


KIND VAN HET UNIVERSUM 

Er zijn vele feiten, maar slechts één Waarheid. 

De feiten kunnen onder woorden gebracht worden, de Waarheid niet. 

- Inayat Khan - 

Ik werk op mijn blote voeten in de tuin en geniet van alles wat ik aanraak. Het is voorjaar 

en elke dag laat zich iets nieuws aan me zien. Plots is daar die jonge merel in de 

jasmijnstruik. Hij kijkt me hulpeloos aan met zijn scheve koppie. Ik blijf stil zitten en 

begin in gedachten tegen hem te praten. Dan waagt hij het, hij verplaatst zich naar de 

volgende struik. Er gaan minuten over heen. Mussen maken elkaar het hof, bijtjes zoeken 

naar honing. De theebloem ruikt heerlijker dan ooit. 

Ik Ben een kind van het universum en accepteer mijn goddelijke afkomst en erfenis. Ik 

neem volledig de verantwoordelijkheid voor mijn zijn op deze aarde en voor mijn 

goddelijke vonk. Beperkingen zijn uitdagingen die ik vreugdevol accepteer, om vervolgens 

te zien op welke manier ik ze kan overstijgen. Elke grens die ik verleg brengt me dichter bij 

mijn Schepper. In een vorige incarnatie zou ik allang naar gene zijde zijn vertrokken om 

het proces van transmutatie en transformatie waar ik de laatste jaren doorheen ben 

gegaan in de onzichtbare wereld te laten plaatsvinden. Maar aangezien mijn ziel het 

belang van deze tijd kent, heeft zij ervoor gekozen om dwars door pijn, lijden en dood dit 

alchemistische proces: het opvoeren van de vibratie en het aanpassen van het centrale 

zenuwstelsel, ter plekke in mijn lichaam te laten plaatsvinden, zodat God dieper kan 

indalen in elke cel van mijn lichaam. Dit is dus de creatie van het lichtlichaam. Het is nu 

mogelijk om meerdere incarnaties in één leven te beleven. Ik ben volgens mij begonnen 

aan mijn derde geboorte, dit keer in de geest. 

We zijn geestelijke wezens met een materiele ervaring. We ondergaan dit leven als 

leerervaring en leren onze grenzen drastisch te verleggen. We maken een 

bewustzijnsverruiming door, waarin we de beperkingen van de derde dimensie voorgoed 

achter ons laten. We overschrijden de poort naar de volgende dimensie. Via de 

manifestatie van de Christus in onszelf zetten we een flinke stap voorwaarts, terug naar de 

eenheid met God. 

Ik voel een diepe vreugde en een intense dankbaarheid voor alle ondersteuning die ik 

deze jaren vanuit de kosmos ontvangen heb. Sinds ik mijn zelf in handen van de 

Allerhoogste heb gegeven, wordt mijn leven op wonderbaarlijke manier geleid. Elke 

stap op mijn pad naar heelheid is me aangereikt. Ik leef bij de genade van God. Vreugde 

is een teken van de verbinding met de Bron, mijn Bron. Ik voel me opgenomen in een 

intens gevoel van heelheid en vreugde. 

De beperking van plaats bestaat niet langer. Ik ben uit de beschermende begrenzing 

van mijn tribe gestoten, om uiteindelijk, na pijn en verlatenheid, het gevoel van diepe 

bevrijding te ervaren en te ontdekken dat de wereld mijn thuis is en dat mijn familie 

wisselt naargelang mijn bewustzijn verruimt! Tijd en ruimte worden betrekkelijker. 

Aangezien we ziekte en ouderdom zelf creëren door onszelf in de tijd te plaatsen, heb ik 

neergezet dat mijn lichaam zich voortdurend verjongd en vernieuwd. Onsterfelijkheid 

en eeuwige jeugd zijn een goddelijke erfenis, waar ik aanspraak op maak. 


Het is tijd om ook de nieuwe verworvenheden los te laten en te vertrouwen op de 

kracht van het hart. Het werken met gidsen en andere krachten buiten onszelf is 

voorbij. Het enige wat van belang is in deze nieuwe tijd, is de verbinding met onze Ik 

Ben aanwezigheid, ons ware zelf: het activeren van het Christusbewustzijn in ieder 

mens. Christus is niet toebedeeld aan Christenen, maar is simpelweg een bewustzijn 

welke nu beschikbaar komt voor iedereen. ‘Laat Liefde voor zichzelf spreken’. 

De poort waar we in deze tijd doorheen gaan is een poort waar we nooit eerder 

doorgegaan zijn. Niemand weet hoe dit proces er daadwerkelijk uit gaat zien, het blijft 

gissen. Voor mezelf is volkomen duidelijk dat Hemelvaart een proces is wat zich in mijn 

lichaam afspeelt en niet ergens in een spaceshuttle. Maar datgene wat je gelooft zal zich 

ongetwijfeld manifesteren. We hebben het vermogen om er een dramatische tijd van te 

maken. Als we onze goddelijke essentie accepteren, zijn we ook machtig genoeg om deze 

omwenteling op een liefdevolle en vreugdevolle manier te laten plaatsvinden. Dus laten 

we dat samen manifesteren. 

Universele waarheid veroudert nooit en is in essentie de eenvoud zelf! Universele 

waarheid gaat uit van eenheid en niet van afgescheidenheid. Er zijn geen bevoorrechten 

en niemand wordt verdoemd. Laat je door niemand opzadelen met angst. 

Werk aan jezelf, aan het licht, de Christus in jezelf. Maak je innerlijke zon zo krachtig 

dat je licht gaat uitstralen en jouw omgeving transformeert. We weten niet half hoe 

krachtig we zijn, hoe groot ons bereik is. Onze gedachten scheppen de wereld, positief 

of negatief. 

Er is niets mis met de schepping. Gods schepping is goddelijke perfectie. Er is iets mis 

met de manier, de materiele manier waarop wij naar de schepping kijken en daar mee 

omgaan. Als we geen respect hebben voor onszelf, voor onze goddelijkheid, hoe kunnen 

we dan God zien in alles en iedereen, hoe kunnen we dan eenheid zien achter alle 

dingen? Dat is eenvoudigweg niet mogelijk. Dus respecteer je eigen goddelijkheid en 

vertrouw op je eigen wijsheid. Laat je door niemand iets aanpraten. Zolang het niet 

resoneert in jouw hart, is het niet jouw waarheid en kun je het rustig loslaten. Er is geen 

enkele meester die zijn leerlingen van zich afhankelijk zal maken, integendeel. Iedere 

echte meester zal jou de meester in jezelf laten ontdekken. 

Geniet van de lichtheid van je bestaan. Schrap woorden als moeilijk, zwaar en ik kan 

niet voorgoed uit je woordenboek. Accepteer alles wat op je pad komt. Het een kan niet 

zonder het andere. En zelfs het grootste lijden wordt dragelijk wanneer je verbonden 

bent met je innerlijke Bron. Dan ben je geen slachtoffer, maar wordt je toeschouwer. 

Je bent de Schepper van je eigen leven! 


VERGEVING 

Wanneer je in staat bent je verleden te vergeven en je gehechtheden aan oude pijn los 

kunt laten, bevrijd je jezelf en anderen van oeroude patronen en ben je werkelijk vrij. 

Vergeving is een thema waar ik me regelmatig mee bezig houd. Ik begin de dag met 

oefeningen en meditatie en steevast het thema vergeving: liefdevol vergeef ik alle 

negatieve ervaringen en weerstanden uit het verleden en heden, ik laat mijn angsten los, ik 

ben vrij en gezond. 

Ik vergeef mezelf voor die keren dat ik niet positief en niet liefdevol was en laat het los, 

zonder me verder schuldig te voelen. Vandaag is een nieuwe dag. 

Waarom zoveel aandacht voor dit thema? Volgens mij is volledige vergeving noodzakelijk 

om mezelf te bevrijden van alle ballast uit verleden en heden. En hoewel ik heel wat los 

gelaten en vergeven heb, blijven er regelmatig dingetjes komen waar ik weer even de mist 

in ga, vandaar...... 

Verbazingwekkend hoe moeilijk het voor ons is om te vergeven. Hoe zou dat toch komen? 

Waarom voelen we onszelf zo snel gekwetst? Ego, niets anders dan ego. Datgene wat we 

zijn, onze ware essentie, is onkwetsbaar. Maar wij, onze materiele kant, is o zo gevoelig, zo 

bang om afgewezen te worden, zo bang om te worden gekwetst. Dat is één kant. De andere 

kant is dat we graag onze boosheid en wrok koesteren. We hebben een verbazingwekkend 

goed geheugen wat dat betreft en herinneren ons feilloos de pijn die de ander ons 

‘aangedaan’ heeft. Dat wij meestal zelf niet vrijuit gaan, ach dat vergeten we maar liever. 

Hoe raar het ook mag klinken, uiteindelijk kan ik niemand in zijn of haar essentie 

kwetsen. Het is het ego, onze aardgebonden persoonlijkheid, die zich gekwetst voelt. Kijk 

zelf maar: 

Ik geef een lezing en doe een uitspraak waarop iemand gekwetst reageert. Ik vraag 

anderen of zij zich eveneens gekwetst voelen. Het antwoord is nee. Dus, is het je ego. Iets 

in jou heeft als kind pijn opgelopen. Bijv: je bent door je moeder in de steek gelaten en 

hebt de pijn niet verwerkt. Je krijgt een vriendje en wanneer hij alleen naar een feestje wil, 

voel je jezelf in de steek gelaten. Je bent boos, verdrietig, voelt jezelf afgewezen en je voelt 

wrok omdat hij dit niet begrijpt. Maar hoe kan hij dit in godsnaam begrijpen wanneer hij 

deze ervaring niet heeft doorgemaakt? Hij is de spiegel die jou in contact brengt met dit 

oude stukje zeer, zodat je het kunt herkennen en vervolgens los kunt laten. 

En niet te vergeten: je mag je moeder vergeven. Geloof me, ze is zich absoluut niet meer 

bewust van het feit dat ze jou dit heeft aangedaan en zij kan er in die zin ook niets meer 

mee. Maar jij, jij hebt jezelf een stukje bevrijd, want wrok houdt je gevangen... 

Je zit tegenover me aan tafel en al ben je niet een van de jongste, je bruist van energie. Je 

vertelt in geuren en kleuren een verhaal over je neef en zijn vrouw. Dat ‘mens’ is gaan 

werken als postsorteerster. Ze mag blij zijn dat ze zo’n baan gekregen heeft, want met 

alleen maar huishoudschool is ze te dom om iets anders te doen..... 

Je hebt niet in de gaten dat je even een heel gevoelige knop indrukt. Hoe kun je dat weten? 

Je komt zelf uit een totaal ander nest. Het heeft geen zin om uit te leggen dat wijsheid 

niets met kennis te maken heeft. Je zou het nu niet begrijpen. Misschien later. Ik adem 

diep door en laat de oude pijn die nog even subtiel de kop opstak los. Dit heeft niets met 

mij te maken! Ik vergeef je in stilte en ben dankbaar dat je me hebt geholpen weer een 

stukje los te laten..... 


Jij en ik, we doen een oefening zonder te praten. Het is een relatieoefening met behulp van 

een tekening. Ik trek een cirkel. Ieder van ons mag aan weerskanten van deze cirkel haar 

eigen kern neerzetten. Jij maakt een open spiraal. Moeilijk voor mij om daar iets mee te 

kunnen. Als ik een verbinding maak van mijn kern naar jouw spiraal, wat het nodige 

respect vereist, kom jij ook naar mij. Tot mijn stomme verbazing ga je als een razende 

door het midden van ons heelal en dat niet alleen, je dringt zonder pardon en zonder 

respect mijn kern binnen. Ik ben volkomen geschokt. Het voelt alsof iemand een mes in 

mijn hart steekt. Ik voel woede en verdriet. Ik ben totaal open weet je, niet bedacht dat dit 

zou kunnen gebeuren. Ik adem diep door en laat mijn pijn en gekwetstheid los. Weet dat 

het niet jouw bedoeling was om mij te kwetsen. 

Dan vertel ik je rustig wat ik voelde, maar dat hoeft al niet meer. Je hebt mijn pijn in al je 

vezels gevoeld. Met dit patroon liep je in het verleden veel weerstanden op bij anderen. 

Deze oefening is fantastisch, want nu weet je hoe je het kunt veranderen! Na een intense 

huilbui starten we met een nieuw vel, nieuwe kansen. Dit keer vanuit harmonie, liefde en 

respect. Voorzichtig ontstaat een steeds vrijer spel van geven en nemen..... 

Jij met je gevoeligheid had al die weerstanden nodig om niet voortdurend gekwetst te 

worden. Anders had je eenvoudig niet kunnen overleven, nooit het werk kunnen doen wat 

je deed. Wat je echter met je houding opriep bij anderen werd je jezelf nu in één klap 

bewust. Na de eerste schrik volgde het loslaten, vergeving en de nieuwe start in het hier en 

nu. Je zult voortaan op een andere manier mensen tegemoet treden, want je hebt letterlijk 

een laag van je ui, van je ego, afgepeld. 

Ik voel me goed genoeg om even uit mijn kluizenaarsbestaan te stappen. Dus verstuur ik 

uitnodigingen voor een kerstviering. En dan zijn ze er weer, die paar ‘plakkers’ die het niet 

willen begrijpen. De eerste poging is een brief van twee kantjes. Bellen is te duur, schrijf je. 

Of er kruidenthee kan zijn en suikervrij gebak en of ik ook even vervoer voor je kan 

regelen. Ik ben boos! Denk: je kunt de pot op, dat regel je zelf maar. Ik bel niet! Stom, ik 

blijf er mee rondlopen en regelmatig neem jij van mijn kostbare energie. Tot ik de telefoon 

pak en je vertel dat ik boos was en dat ik niet van plan ben om dit spelletje mee te spelen. 

Als je slachtoffer wil zijn, prima, maar niet meer bij mij. Dit gedrag pik ik niet van een 

kanjer als jij. Ik voel je hoopvol opleven wanneer ik dit laatste tegen je zeg. En ik meen het. 

Jij bent een kanjer, maar dat gedrag, jakkie, kijk er maar naar! Jij en ik, we kunnen hier 

wat van leren. Ik voel me opgelucht en schoon. Volgende keer meteen bellen, geen uren 

wachten, opruimen. Ik vergeef je en bedank je voor je les...... 

De post valt binnen. Een brief van een van mijn gevorderde studenten. Ze heeft me in het 

verleden veelvuldig gebruikt om zichzelf te scherpen, maar ik heb dit nooit persoonlijk 

ervaren. De brief begint vol verwijten. Dan verandert de toon en neemt ze de 

verantwoordelijkheid voor haar eigen proces. Maar waarom dan toch deze brief 

verstuurt? Mijn eerste impuls is om hem inclusief de mooie verpakking terug te sturen. 

Dan ga ik weer in het ‘eeuwige begrip’: terugsturen zou pijnlijk kunnen zijn voor de 

afzender. De volgende morgen stop ik de brief in de envelop met een kort berichtje: ik heb 

me voorgenomen me niet langer te laten gebruiken als vuilnisbak voor de rotzooi van 

anderen, al is die nog zo mooi verpakt. Het voelt goed, mijn energie gaat weer stromen. 

Heb dit te vaak laten gebeuren en dat is betutteling, heeft niks met liefde te maken. Net 

alsof ik geen gevoel heb! Nu kan de persoon in kwestie hier iets van leren, zoals ik dank zij 

haar weer een lesje mocht leren in vergeving. En zo groeien we voortdurend via liefdevolle 

confrontatie! 


Vergeven. Het wordt zoveel makkelijker naarmate ik mezelf beter leer kennen. 

Naarmate ik weet dat ik in essentie een lichtpuntje ben. En dat alles en iedereen 

verbonden is met dezelfde Bron van alle leven. Vanuit deze verbondenheid is het zoveel 

gemakkelijker om door de vorm heen te kijken en te weten dat jij alleen maar vanuit 

jouw angst kwetsend bent, maar achter die angst daar zit JIJ, achter dat kwetsende 

gedrag daar zit jouw onpersoonlijke ware zelf, jouw eeuwige lichtbron. 

Oefening 9. Vergeving 

Ga ontspannen liggen of zitten. Stel je voor dat je op een berg staat met je gezicht naar een 

poort. Bestudeer aandachtig al de details van jouw poort. Draai nu je rug naar de poort. Je 

kijkt uit over een prachtig dal. Je ziet je verleden als in een film aan jezelf voorbij trekken. 

Je bent toeschouwer en je vergeeft je verleden en zegent het in dankbaarheid voor alle 

lessen die je mocht leren en die je nodig had om te komen tot het punt waar je nu staat. 

Draai nu bewust je rug naar je verleden en stap met je volle bewustzijn door de poort naar 

je vernieuwde zelf. 


VERBETER DE WERELD 

Het Koninkrijk Gods bevindt zich achter de duisternis van jouw gesloten ogen 

En jouw innerlijke vrede opent de eerste poort 

- Paramahansa Yogananda - 

Verbeter de wereld en begin met jezelf. Zo eenvoudig is het en tegelijkertijd zo moeilijk. 

Want wat is gemakkelijker dan te wachten tot de veranderingen buiten jezelf 

plaatsvinden? Wat is er eenvoudiger dan te bedenken dat jouw kleine ikje zo onbeduidend 

is dat dit niet wezenlijk van belang is op de gebeurtenissen in de wereld. 

Eigenlijk, zeg ik altijd tegen mijn cursisten, hoef je maar een ding te doen en dat is gewoon 

aan jezelf werken. Lekker egoïstisch, hoor ik jullie denken. De wereld gaat ten onder en 

moet gered worden. Als ik het niet doe, wie doet het dan wel? 

Dus zijn we doorgaans bezig met het omgekeerde van deze slogan: verbeter jezelf en begin 

met de wereld. 

We staan op de barricades voor gelijke rechten voor mannen en vrouwen. We voeren strijd 

voor het behoud van de regenwouden. We staan op de bres voor onze walvissen. En 

schuwen desnoods het geweld niet. En dan kun je natuurlijk zeggen dat we sommige 

zaken gewonnen hebben of zelfs de hele oorlog, maar is er iets in het bewustzijn van de 

mensheid veranderd? Want dat is waar het uiteindelijk toch om gaat……. 

Ik blijf dus steevast zeggen, voelen en werken aan: verbeter de wereld en begin bij jezelf. 

Wetende dat wij deel uitmaken van een groot lichaam dat mens heet, weten jij en ik 

inmiddels hopelijk ook dat het van groot belang is dat wij werken aan ons eigen bewustzijn. 

Door te werken aan mijn eigen bewustzijn, raak ik immers het hele bewustzijn in het 

lichaam mens aan. Het wordt tijd dat jij en ik ophouden met denken dat wij afgescheiden 

zijn van anderen. Meer en meer ervaar ik dat ik wezenlijk deel uitmaak van alles en 

iedereen om me heen. Ik maak deel uit van de mineralenwereld, de planten en de 

dierenwereld en niet te vergeten de mensenwereld. Door het wezen van de planten te 

verwelkomen en me daar op af te stemmen, heb ik opnieuw leren communiceren met 

planten. Door mezelf in harmonie te brengen met het bos, vertonen reeën zich zonder 

angst aan mij. Ik voel dat ik iets met hun uitwissel, dat ik met hen communiceer. Het is 

een vermogen dat ik altijd al had, dat wij altijd gehad hebben en dat in deze tijd opnieuw 

manifest kan worden. Hoe kan ik beter de noden van de planten en dierenwereld 

begrijpen, dan vanuit innerlijke afstemming? Wil ik iets veranderen in mijn buitenwereld, 

dan zal deze verandering eerst binnen in mijzelf moeten plaatsvinden. 

Er is geen wezenlijk verschil tussen jou en mij. Alles, ook jij en ik, komen voort uit die ene, 

altijd aanwezige, eeuwige, onsterfelijke Bron. 

Wanneer je God of het universum kunt zien als bewustzijn, licht of energie, dan kun je 

jezelf ook voorstellen dat deze energie in alles doordringt, ja dat alles ‘doordrenkt’ is van 

deze energie. Je zou de verschillende rijken kunnen zien als zelfstandig lichamen. En dan 

zou je jezelf kunnen voorstellen dat wij allemaal cellen zijn in dat ene rijk, dat grote 

lichaam wat mens heet. Net zoals jouw eigen lichaam is opgebouwd uit verschillende 

cellen die met elkaar in verbinding staan: zo binnen zo buiten. Naarmate jij en ik werken 

aan ons bewustzijn, verandert dus het bewustzijn van de wereld. Zo eenvoudig is het. 


Een groot meester in de stof is in staat om het bewustzijn van de mensheid te veranderen. 

Zie de meester Jezus, Boeddha en in onze tijd meesters als Sai Baba. 

Ik hoor je al zeggen: ja maar..... En dat laatste, dat is ego, dat mag je loslaten. Je mag gaan 

staan voor jouw eigen unieke goddelijk kern. 

Wanneer je naar binnen gaat en jezelf in al jouw hoedanigheden verwelkomt, je licht zowel 

als je donker, dan ben je bezig om het donker om te vormen. Niet te vernietigen, niet te 

ontkennen, nee, je vormt het om tot bruikbare, vruchtbare kompost. Jouw kompost voor 

innerlijke groei en ontwikkeling. 

Licht is sterker dan duisternis. Besteedt geen aandacht aan de duisternis, maar richt 

jezelf op het licht. Naarmate jouw innerlijk licht sterker gaat schijnen, zal het een groter 

bereik gaan krijgen in jouw wereld en zal een ieder die in jouw aura komt, aangeraakt 

worden door jouw licht. En dat is jouw bijdrage, dat is onze bijdrage aan een nieuwe 

wereld, aan een nieuwe aarde. 


WIJSHEID, INSPIRATIE EN EENVOUD 

Je kunt de fysieke wereld niet eerder verwerpen dan op het moment dat je meester bent 

over de materie.... 

Er viel een brief in de bus: kom naar St. Maarten. We weten dat je ziek bent en verzorging 

nodig hebt. Hier ben je welkom, we willen graag voor je zorgen. De zon en de zee zullen je 

helen. En, ik ben klaar, klaar voor mijn meesterschap. Ik weet nu met een innerlijke 

zekerheid dat jij diegene bent die mij in mag wijden. Heb ik in mijn meditatie gezien! 

Ontroering, tranen. Jij, die zoveel weerstand had, zoveel verzet. Het is waar: hoe meer 

weerstand, hoe meer vermogens. Hoe een groter beest..….. 

Tegen alle adviezen in ging ik. Adviezen heb ik altijd aangehoord, maar eigenwijs, ja dat 

ben ik altijd al geweest. Ik voelde dat het tijd werd om af te sluiten daar op de Antillen en 

hoewel ik mezelf goed in acht moest nemen, zouden de zon en de zee inderdaad geweldige 

bronnen zijn voor mijn genezingsproces. 

We hadden een fantastische tijd samen. Vol liefde, rust, harmonie, zon, zee en warmte. 

Met heel veel inspiratie, yoga, meditatie en vooral heel veel Reiki. 

Na drie heerlijke weken met jou vloog ik naar Curaçao om daar af te sluiten met mijn 

studenten. Ik verbleef tien dagen aan een vissersbaaitje en ging door met mijn 

gezondheidsprogramma. Dit keer sliep ik niet in het huis van mijn zuster aldaar, mijn 

eigen ruimte was nu heel belangrijk. Het was geen gemakkelijke tijd op Curaçao. Er waren 

voor het eerst nogal wat confrontaties. Het had alles te maken met loslaten. Meestal gaan 

confrontaties vooraf aan een periode van veranderingen, een periode van groei. De 

bereidheid om elkaar te ontmoeten was groot en de uiteindelijke afronding was goed. Ik 

vertrok heel en tevreden naar Aruba. 

Wijsheid en eenvoud 

Ook daar op Aruba werd ik opgewacht door mijn engelen. Het was heerlijk om elkaar weer 

te zien en er wachtte mij een speciale verrassing, want ik mocht jou ontmoeten. Deze 

ontmoeting was mogelijk omdat ik je prachtige dochter had leren kennen. Ze had ervoor 

gekozen tijdelijk terug naar Aruba te gaan om jou te verzorgen op je laatste reis. 

Ik vroeg haar hoe het met jou was en kreeg op hetzelfde moment een inspirerende gedachte: 

zou het niet fantastisch zijn om jou in te wijden als ondersteuning op jouw weg naar het 

licht? Je dochter vond het een fantastisch idee, maar uiteraard moest jijzelf toestemming 

geven. En jij accepteerde dit geschenk met beide handen. 

Ik zie mezelf nog binnenkomen in jullie huis. Daar zat je, vijf en tachtig jaar jong en mooi, 

zelden heb ik een mens aanschouwd met een uitstraling zoals jij. Je was een prachtige 

neger met een bronzen huidskleur en spierwit kroeshaar. En ik hield van je, vanaf het 

eerste moment dat ik je zag en dat was gelukkig wederzijds! Het was alsof ik je altijd had 

gekend en op zielenniveau was dat natuurlijk ook zo. We hadden weinig woorden nodig, 

we begrepen elkaar vol-ledig. 

Je voertuig stond op het punt om het af te laten weten, je hart had het zwaar te verduren 

en je lichaam begon vocht vast te houden. Er mankeerde echter niets aan je geest. Integendeel, 

die was even levendig als hij altijd moet zijn geweest. 

We spraken over de werking van energie, maar eigenlijk hoefde ik je niets uit te leggen. Je 

wist alles al. Je had de onschuld, de zuiverheid, de eenvoud, maar ook de ondeugd van een 


kind. Ik vroeg je of je in het voortbestaan van het leven geloofde. Je keek me aan terwijl je 

ogen ondeugend begonnen te twinkelen. Je vertelde dat je er wel in moest geloven. Een 

jaar na het heengaan van je vrouw, verscheen ze ineens aan je bed. Je voelde haar 

aanwezigheid en haar liefde. 

Jullie moeten een prachtig koppel zijn geweest. Een voorbeeld van onbaatzuchtigheid en 

liefde, wat duidelijk zichtbaar is in die mooie dochter van je, die ik mijn zuster noem. 

Ik zag dat je nog ergens mee worstelde. Iets belemmerde je om jezelf over te geven aan dit 

stervensproces, hoewel je daar verder in alle opzichten klaar voor was. Je was bezig met 

een timmeropdracht, die niet meer klaar zou komen en het was niets voor jou om 

afspraken niet na te komen. Door erover te praten, begreep je dat er situaties zijn die 

boven je macht gaan. Je wilde niet lastig zijn en vond het vervelend om dingen te moeten 

vragen aan je dochter, die jou verzorgde naast haar zware baan. Ik heb jullie bij elkaar 

gezet en jou je zorg laten uitspreken. Zij kon vertellen dat het voor haar makkelijker zou 

zijn wanneer je de dingen vroeg en de hulp accepteerde die je nodig had. Ze wilde die met 

liefde geven. Op dat moment kon je los laten en jezelf overgeven. Dit was de eerste en de 

laatste keer dat ik je nog in je kleren zag. Je mocht nu toegeven aan de behoefte van je 

lichaam. Dat was moe en wilde er gewoon bij gaan liggen. 

De eerste inwijding was een ontroerend moment. Dankbaarheid vervulde mijn wezen 

omdat God mij had uitverkoren om bij zoveel schoonheid te mogen zijn. We zaten daarna 

rustig bij elkaar, aten wat en ik ging om diezelfde avond terug te komen. De volgende dag 

vonden de overige inwijdingen plaats en je werd zo mogelijk nog mooier. Soms zaten we 

even op de veranda en ik vond het heerlijk om je aan te raken, even over je arm te strelen, 

meer was niet nodig. Er werden weinig woorden gewisseld, maar uit je blik sprak zoveel 

liefde. 

Toen ik afscheid van je nam, vroeg je wanneer ik terug zou komen naar Aruba. Ik zei dat ik 

dat niet wist, maar als God dit wilde, zou het ongetwijfeld gebeuren. Je zei dat je me dan 

dolgraag wilde ontmoeten. Ik keek je aan en we wisten beiden dat we elkaar in de stof niet 

terug zouden zien. Maar ik bleef in je hart en jij bleef in het mijne en ik nam je overal met 

me mee nadat mijn werk op Aruba was beëindigd. Ik gaf je een speciaal steentje, dat 

uitdrukking gaf aan de verbinding die ertussen ons was en vroeg je dit bij je te dragen, als 

je dat wilde. En dat deed je! 

Bijna twee maanden later, ik was net terug van een waakperiode aan het sterfbed van mijn 

broeder Everhard, kreeg ik een telefoontje van je dochter. Ze vertelde dat je was 

overgegaan en dat je dat op een prachtige manier had gedaan. Hoe kon het ook anders? 

Het proces tussen jullie beiden had zich, zo mogelijk, nog verdiept. Je had rust en vrede in 

jezelf gevonden en je volledig over gegeven. Mijn steentje droeg je steeds bij je, 's nachts 

lag het in je bed en als je op was zat het in je pyjamajasje. Jouw heengaan werd op 

passende wijze gevierd, met een prachtige kerkdienst waar alle mensen die van je hielden 

aanwezig waren en als afsluiting een feestelijk Arubaans etentje in jullie huis. 

Inmiddels een jaar later, mocht ik je prachtige dochter inwijden. En al die tijd waren 

jullie, jij en Everhard, haast tastbaar aanwezig..... 

Het ga je goed, ik weet dat het goed met je gaat en ik dank je voor jouw leiding, jouw 

wijsheid, maar vooral ook voor jouw eenvoud en jouw bron van inspiratie op mijn pad. 


Oefening 10. Geven en ontvangen 

* Sta in spreidstand met je voeten geworteld in de aarde en je knieën licht gebogen, 

zodat je energie in je buik, je hara is. Stel jezelf voor dat er een zilveren draadje vanaf 

je kruin de hemel in loopt. 

* Breng met een inademing je handen naar je hart en met een uitademing laat je ze 

uiteen gaan in een gebaar van geven. Hierbij laat je de ruimte tussen je handen 

aangeven hoeveel jij op dit moment kunt geven. Als het niet goed voelt, als je meer 

geeft dan je eigenlijk hebt, dan zul je pijn voelen tussen je schouderbladen. Luister 

hier naar, forceer niets en ga niet over je grenzen. 

* Stop na een minuut of tien en voel een paar minuten na met gesloten ogen en je 

handen op je hart. Ga dan door met het ontvangen. Bij de inademing spreid je beide 

armen uit zover als jij voelt dat je in jezelf op durft te nemen en je brengt je handen 

met een uitademing naar je hart, de palmen zijn naar je hart gericht. Ook nu, goed 

blijven voelen wat je kunt toelaten en jezelf niet forceren. 

* Stop ook nu na een minuut of tien en voel met je handen op je hart of geven en nemen 

in harmonie zijn... 


EGOLOOS 

‘ De vrucht valt pas dan van de boom wanneer 

hij tot volle wasdom is gekomen......’ 

Het is lange tijd geleden dat ik mezelf begaf op het pad van de yoga. Hatha yoga wel te verstaan. 

Het pad naar verlichting via het lichaam. Een van de dingen die ik leerde, naast de 

intensieve ademhalings- en lichaamsoefeningen, was dat ik mijn ego los moest laten. Ego, 

eerlijk ik wist niet eens wat het was. Laat staan dat ik wist wat ik los moest laten... 

Eén ding is me inmiddels duidelijk geworden. Yoga is een schitterende weg. Maar het is 

een oosterse weg, net als vele andere filosofieën en methodes die in deze jaren gestadig 

onze cultuur binnen druppelen. En het loslaten van het ego op deze manier, daar heb ik 

nog steeds mijn vragen bij. 

Naast ons persoonlijk karma, opgebouwd in het verleden, wat onze ziel in dit leven wenst 

uit te werken, is er ook zoiets als het karma van de groep, het land. Kortom de plek waar ik 

gekozen heb te incarneren. In het westen hebben we voor een andere les gekozen dan de 

mensen in het Oosten. Op de een of andere manier zitten wij in het proces van individualisering. 

Het proces van het ontdekken wie we zijn. Het proces van de afgescheidenheid. 

Het is moeilijk, zo niet onmogelijk, iets los te laten wat je niet bezeten hebt, niet doorvoeld 

hebt tot in elke cel van je wezen. 

Alles wat je vroegtijdig loslaat, wat je afzweert voordat het doorleefd en doorwerkt is, zal 

voortdurend de kop op blijven steken. Je ego wil gezien worden, hoe dan ook. Niet 

goedschiks, dan maar kwaadschiks. 

Aangezien we in het verleden onze verantwoordelijkheid uit handen gaven aan kerken en 

leraren zijn we er van doordrongen dat we het ‘kwaad’ moeten bestrijden. Denk maar aan 

het verhaal van Sint Joris en de draak. Sint Joris vernietigt uiteindelijk de draak. Jammer, 

want deze draak is niet alleen een heilig dier, maar vertegenwoordigt ook onze kompost 

voor groei. Het is ons ego, onze persoonlijkheid die keer op keer de kop opsteekt en gezien 

wil worden. Het is onze vuurkracht, onze scheppingsdrang. We kunnen deze kracht 

beleven door seksualiteit, door creativiteit, door onszelf te manifesteren. Hoe dan ook, we 

kunnen die kracht niet wegstoppen. 

Er is geen goed en geen kwaad, er is alleen maar ervaring. Je kunt in wezen niet verkeerd 

handelen. Je kunt alleen maar handelen vanuit jouw bewustzijn, vanuit jouw gevoel voor 

zuiverheid, naar eer en geweten. We zijn naar deze aarde gekomen om de lessen te leren 

welke onze ziel gekozen heeft om te leren. En wat is nu een betere plek dan de aarde, daar 

waar alles uit polariteiten bestaat. Waar, in godsnaam, kun je nog meer ervaring opdoen? 

En hoe kun je leren wanneer je geen ‘fouten’ mag maken. Hoe kun je leren als je 

barstensvol zit met oordelen naar jezelf en dus ook naar je buitenwereld? 

Nee, we moeten onze draak niet vernietigen. We moeten hem liefdevol tegemoet treden en 

temmen. We moeten hem temmen door eerlijk en open te luisteren en te voelen wat het 

vuur in ons nodig heeft. Als het nodig is jezelf te manifesteren, omdat je het nodig hebt om 

gezien te worden, zorg dan dat je jezelf manifesteert, zorg dat je gezien wordt. En wees je 

bewust van datgene waar je mee bezig bent. Want dat laatste is wel belangrijk. Zonder 

kritisch maar liefdevol te kijken naar jezelf, kun je niet groeien. Zo eenvoudig is het. Je 

kunt pas iets loslaten als je het bezeten hebt. Je kunt je huis en haard niet achterlaten als 

je niet volledig hebt doorvoeld wat het is om een eigen plek te hebben. Je kunt je carrière 

niet opgeven, als je nooit een carrière hebt gemaakt. Je kunt jezelf niet losmaken van de 

materie, als je niet tot op de bodem in die materie bent gegaan. Als je niet tot op de bodem 


je gehechtheid aan de materie doorvoeld en doorleefd hebt. Want dan, en niet eerder kun 

je zien hoe betrekkelijk alles is. Dan en niet eerder, kun je jouw draak gaan omvormen en 

mennen zonder teugels. Dan en niet eerder ben je zover gekomen dat jij de baas bent over 

je draak en de draak niet langer over jou. 

En dan en niet eerder kun je gaan voelen wat jouw goddelijke bestemming is. Dan kun je 

bij elke actie die je onderneemt jezelf afvragen: dien ik hiermee mijn hoogste goed en het 

hoogste goed van die ander, of ben ik nog steeds bezig mijn ego te bevredigen? En zo ja, 

kijk er naar en lach erom. Maak er geen drama van. Je kunt het leven zien als zwaar, je 

kunt het zien als een uitdaging. Dat laatste maakt een enorm verschil! 

Geloof me, de weg die je gaat ligt min of meer al vast. Die heeft jouw al ziel gekozen voor je 

in dit leven incarneerde. De enige keuze die je kunt maken is of je jouw weg wenst te gaan 

in een voertuig met vering of zonder vering. In het ene geval zul je alle hobbels van de weg 

voelen, in het andere geval voel je geen enkele hobbel. De enige keuze die je dus hebt is dat 

je jouw weg kunt gaan vanuit weerstand of met vreugde. Vreugde omdat je weet dat pijn 

en lijden je zullen zuiveren en louteren en zullen doen groeien naar een hoger bewustzijn. 

Een bewustzijn waarin pijn en lijden jouw leven niet langer bepalen, omdat je 

toeschouwer bent geworden. Je weet dat dit alles niet langer met jou te maken heeft. 

Vanaf dat moment zul je al datgene wat op jouw pad komt omarmen zonder enige 

beperking. 

Want jij bent geest en tot geest zul je wederkeren. Je bent eeuwig. Niets, maar dan ook 

niets van jouw bewustzijn zal ooit verloren gaan. Het enige wat je achterlaat is je 

voertuig. Dat is slechts een tijdelijk onderkomen voor je ziel, opgebouwd uit klei of stof en 

zal dus in die zin ook weer terugkeren tot stof. Jij, jouw onpersoonlijke IK is eeuwig en 

altijd aanwezig. 

Offer je ego in het vuur van je wezen wanneer de vrucht volkomen rijp is. En niet eerder 

dan dat! Je kunt geen stappen overslaan, geen enkele.... 


DANSEND NAAR GOD 

God werd nooit onstoffelijk gezien 

en zijn verschijning in de vrouw 

is de meest volmaakte van alle 

- Muhyi-d-din Ibn Arabi - 

Ik buig me voorover om je een zoen te geven en ik denk: hou je van dansen? En jij zegt: ‘Ik 

heb de hele week met je gedanst.’ En je staat op, spreidt je armen uit en draait rond als een 

volleerd soefidanser. Ik houd mijn adem in. 

Het is bijna twee jaar geleden dat ik je voor het laatst zag. Kort na Kerst was het. Ik vergeet 

dat nooit. Weet je nog dat ik op die bewuste kerstviering afscheid van jullie nam. In mijn 

diepste wezen deed ik dat ook van het aardse bestaan. Het was tijdens die kerstviering dat 

ik Everhard inwijdde als Reikimeester. Everhard, die inmiddels zijn licht over ons laat 

schijnen van gene zijde. Ik zei dat ik niets meer te geven had, dat mensen welkom waren 

als ze iets te brengen hadden. Vanaf dat moment begon het stil te worden om me heen... 

Jij negeerde dit alles en stond ineens voor de deur van onze vrienden om mij te zien. Ik zat 

even in een dilemma, liet je toch binnenkomen. Ik zie mezelf nog zitten, ik had net een of 

andere fluwelen creatie met spiegeltjes gekocht. En ik was bezig de spiegeltjes opnieuw te 

bevestigen. Mijn lijf was fragiel en kwetsbaar, maar IK, het hart in mijzelf, voelde zich 

goed, blij en tevreden. 

Je zat tegenover mij en op de een of andere manier haalde mijn zijn ter plekke al jouw 

rottigheid omhoog. Geloof me, je bent helaas niet de enige bij wie dat gebeurt en het was 

ook niet de eerste keer dat jou dit overkwam! Afijn, als blikken konden doden, dan had je 

me ongetwijfeld dood gekeken. Het raakte me niet, ik voelde me onaantastbaar voor jou 

boze blikken. 

Uiteindelijk ging je weg. Dat was goed en ik had het gevoel dat je me nu met rust zou laten. 

Dat deed je aanvankelijk. Toen begon je weer kaartjes te sturen. De eerste voelde goed, 

dus ik dacht: oké, laat maar. De tweede voelde allerminst goed en ik besloot voorgoed een 

einde te maken aan ons contact. Ik stuurde dit kaartje terug met de boodschap dat je mij 

met rust moest laten. 

Kon ik bevroeden wat ik daarmee aan zou richten? Nee, totaal niet. Het was een daad van 

liefde, onvoorwaardelijke liefde. Het maakte de vuurkracht opnieuw in je wakker die je zo 

broodnodig had om te leven. Te overleven en de beslissingen te nemen en ten uitvoer te 

brengen die je moest nemen. Want zoals je al zei: jij en ik, we doen geen van beiden iets 

half. 

En nu, bijna twee jaar later, lag daar opeens jouw kaartje in onze brievenbus, 

doorgestuurd via ons logeeradres. Je wist niet eens waar ik was, waar ik woonde, of ik 

überhaupt nog wel in Nederland woonde. Je was er van overtuigd dat je me zou bereiken. 

Ik zie de afzender en ondanks het feit dat je nu je meisjesnaam gebruikt, wist ik dat jij de 

zender was. Mijn eerste opwelling was om de envelop ongeopend de vuilnisbak in te 

gooien. Terwijl ik hem vastpak voel ik de energie en laat ik de intentie tot mij doordringen. 

En het voelt goed, heel goed, dus besluit ik om te kijken wat jij wilt delen. Ik haal een 

prachtige kaart uit de envelop, waar maar één zin op staat: wil je me inwijden als Reikimeester? 

Mijn adem stokt in mijn keel, ik had alles verwacht, maar niet direct dit. Ik zet de kaart 

beduusd voor me neer, kijk en voel, kijk en voel. En het voelt goed, heel goed... 


En ik denk: ik moet bellen, ik moet in ieder geval gewoon bellen om een afspraak te maken 

en te zien wat je me te vertellen hebt. En dan kunnen we altijd nog een beslissing nemen. 

Die middag bel ik en krijg je meteen aan de telefoon. Het wordt een kort en krachtig 

gesprek. Je zegt: ‘Ik wist het, ik wist dat deze kaart jou zou bereiken en dat het goed was.’ 

En het voelde goed, heel goed. Het duurde nog vier dagen voor ik je zou zien, maar elke 

dag verscheen je in een of andere vorm en dat voelde als licht, dat voelde als liefde, dat 

voelde als zusterschap, als lid van het nieuwe verbond. 

Ik trek een medicijnkaart op jouw eventuele meesterschap. Het is de korhoen. De korhoen 

is verbonden met de heilige spiraal en staat symbool voor de dansende derwisjen. In 

Turkije, in Konya ligt het centrum van hun bestaan. 

Jaren geleden las ik het verrukkelijke boekje Dansend naar God van Reshad Field. Ik gaf 

me onmiddellijk op voor een cursus soefidansen en ervoer de staat van extase, van één 

zijn met God tijdens de dans. 

En jij, jij bracht de dans van de heilige spiraal terug in mijn leven...... 

Daar stond je, als een geboren derwisj, en ik vertelde je het verhaal van het korhoen. We 

praatten over alles wat jou deze afgelopen jaren met jezelf in het reine had gebracht. Het 

werk wat je losliet, je man die je losliet, omdat er voor jou maar één weg mogelijk was. 

Omdat er maar één trouwbelofte mogelijk was. Zoals je zei, als je twijfel is doorwerkt en je 

eenmaal weet welke weg je moet gaan, dan ga je hem ook, met alle pijn en vreugde die 

erbij hoort. Maar niet half, nee, voor de volle honderd procent. 

Je vertelde over je strijd met mij. De spiegel die ik je steeds voorhield. De Christus die je in 

me zag, was het zo'n drie jaar geleden? Ongetwijfeld was het op het moment dat jouw hart 

zich opende voor deze liefdesenergie. En daarna de duivel, ja je zag de duivel in mij. En 

natuurlijk had je gelijk. Ongetwijfeld heb ik beide aspecten in mezelf vertegenwoordigd, 

evenals jij toch? Weet je nog het beeldje wat ik voor je meenam uit Guatemala? Het haalde 

ter plekke al je verborgen agressie omhoog. Eerlijk, ik had het nooit kunnen bedenken 

toen ik het voor je kocht, maar het was midden in de roos. 

Glimlachend haalden we herinneringen terug van het moment dat ik jou inwijdde in de 

tweede graad, bijna vier jaar geleden. Jij zag ons samen in Peru in de tijd van de Inca's. Ik 

stond op de brandstapel om geofferd te worden en jij zou de volgende zijn. Ook toen was 

je boos op mij omdat ik zei dat het schitterend was al die vorige levens. Maar dat we 

toevallig wel in het hier en nu leefden en het nu op onze eigentijdse wijze moesten 

vormgeven. Later werd je de symboliek van dit alles duidelijk: je zag mij reeds in het vuur 

van loutering staan, waarvan je onbewust wist dat ook jij daar doorheen zou moeten gaan 

om tot uitzuivering te komen. 

Je wist nu waarom je zo kwaad op me was destijds na die bewuste kerstviering. Je zag dat 

ik ook jouw lijden symboliseerde en dat dit ongetwijfeld eens jouw weg zou zijn. En dat 

wilde je niet, toen nog niet. Hoe kon ik zover gaan! 

Toen je deze strijd had gestreden kwam de heftigste confrontatie: de strijd om de materie. 

Mijn God, ben je gek om een dusdanig godsgeschenk te koppelen aan geld? Opnieuw 

kwam alle rotzooi in jou omhoog. En je zuiverde uit en zuiverde uit tot er niets meer van je 

ego over was om je achter te verbergen. Tot er niets meer was om je af te houden van de 

weg die jij wilde gaan. En toen was het er allemaal, de materie, het licht en de liefde, alles 

uit diezelfde Bron. 

Ik voelde dat ik niets meer van je verlangde, dat je naar mijn gevoel klaar was. Wat kon ik 

jou nog vragen, jij die in alle diepte bereid was om de weg te gaan. En zo keek je me ook 

aan: ‘Ik ben klaar Yasmin.’ 


Ik voelde me lichtelijk opgewonden en zei: ‘Vandaag is er iets om te vieren, vandaag wil ik 

een sigaartje bij de koffie.’ ‘Dat is goed,’ zei jij, ‘geef mij er ook maar een.’ Je had in dit 

leven niet eerder gerookt. En daar zaten we als vanouds..... 

Ik had grappig genoeg al tegen Giri gezegd dat ik het donkerbruine vermoeden had dat ik 

je nog dit jaar in zou wijden. En tegenwoordig zijn deze impulsen tamelijk trefzeker... 

Alvorens daar over te praten, wilde ik je eerst mijn plekje laten zien. Mijn heksenbos, met 

haar reeën en haar bijzondere energetische plekken. Oer en uitermate geschikt voor 

inwijdingen, heb ik ontdekt. 

Dus neem ik je mee naar deze bijzondere plek. En je voelt wat ik voel, want je houdt op 

met praten en we wandelen voornamelijk in stilte. Jij en ik, we hebben geen woorden 

meer nodig. Wanneer je de energie van ‘mijn boom’ voelt, worden de emoties je teveel. En 

je laat je tranen stromen. Ik laat je, ieder mens heeft recht op zijn eigen tranen, of ze nu 

van vreugde zijn of van verdriet. En dat vind jij fijn, heel bijzonder en tegelijkertijd ook 

heel gewoon. 

Vanuit de cirkel waar altijd licht binnen valt, gaan we naar het verborgen watertje. Terwijl 

ik op mijn hurken mijmerend de torren bestudeer, welke op kleine schildpadjes lijken, 

denk ik: goh, dit zou een fantastische plek zijn om jou in te wijden. En jij zegt: ‘Dit zou een 

fantastische plek zijn voor de inwijding.....’ 

We gaan naar huis en eten een hapje. Je zegt dat je jezelf zo thuis voelt, zo welkom hier. 

En dat is waar. Oké, meisje, het is goed, ik voel dat het goed is. Dus vertel maar welke 

datum jij in je hoofd hebt, want daar heb je ongetwijfeld over nagedacht. Ik doe mijn ogen 

dicht en denk: Kerst, Kerst is een prachtige tijd voor een nieuwe geboorte……. 

Ja, natuurlijk heb je daar over nagedacht! Je vader, je belangrijkste gids, is overleden op 

negen november. Je zou graag op die dag worden ingewijd, als het voor mij geen bezwaar 

is. Mijn God, ik moet even slikken, negen november, dat is morgen, dat is wel heel snel. 

Stel niet uit tot morgen......... Oké, vrijdag, uitstekend. Alleen de inwijding, niet meer en 

niet minder. Er is geen tijd om me voor te bereiden, dus laten we het simpel houden. De 

rest zien we later wel. Er komt een diepe rust over mij. 

De volgende morgen haal ik jou op in het huis van mijn zus. Je hebt haar lange tijd niet 

gezien, maar zij hoort er ongetwijfeld ook bij. Afgelopen nacht was het volle maan en de 

opwinding van deze energie heeft er voor gezorgd dat ik geen oog dicht heb gedaan. Ik laat 

mijn voornemen om in stilte terug te rijden ook maar los. Ja zelfs het mediteren wordt 

losgelaten. Het wordt gezellig kneuteren met een kopje koffie en een sigaartje. We trekken 

een engelenkaartje. Flexibel, dat moeten we zijn, ik geloof dat me dat steeds beter af gaat. 

Natuurlijk draag ik mijn creatie met de spiegeltjes, op de een of andere manier hoort dat 

bij jou. En op het moment dat ik een van mijn ‘spiegeltjes’ verlies, geef ik dat spontaan aan 

jou. Je zult het bewaren als een kostbaar kleinood. 

Toch maar even wat spulletjes klaarzetten om mee te nemen naar het bos. Wat 

aankleding, kaarsen, wierook, de fotocamera en een kussen voor jou om op te zitten. Ik zet 

het zo neer dat ik het niet over het hoofd kan zien. Vijf minuten van huis stop ik de auto en 

kijk je aan: vergeten, ik vergat de tas met spullen. Het is duidelijk, het zijn gewoon 

uiterlijkheden, hebben wij niet meer nodig. Eenvoud moet het zijn. Niet omkeren, maar 

gewoon doorrijden. 

Op naar het bos, het gewijde bos. Drie vrouwen, drie oude indianen, heksen, wijze 

vrouwen, gaan het bos in. Op dat moment is daar die stilte, is daar die afstemming, het 

gebed, de communicatie met God. Is er een plek te bedenken waar je beter de 

aanwezigheid kunt voelen van deze scheppende kracht? In stilte, onze voeten in laarzen en 

verbonden met de aarde, lopen we langzaam, bewust van iedere stap, bewust van alles om 

ons heen, door het bos. Hoewel later in de herfst, is er nog een veelvoud aan kleur. We 


zien zelfs hier en daar nog een late paddestoel. Dwars door het bos gaande, waan ik mezelf 

in het oerwoud. 

De eerste optie is mijn boom, mijn eik, mijn heilige eik inmiddels. We zitten in een intense 

stilte tegen haar stam en na verloop van tijd verkeer ik in een andere wereld. Ik vraag jou 

om tabak te offeren aan mijn boom, onze boom. Als dank voor haar energie, voor haar 

kracht. Ik bedank mijn boom met een Om Shanti groet en dan gaan we in stilte verder. 

Een stilte die jij en ik niet willen, niet kunnen doorbreken, zelfs niet om te zingen. 

Aangekomen op de open cirkel draaien we eenentwintig keer om onze as. De derwisjdans 

in haar eenvoudige vorm. Een prima oefening om alle chakra's en dus ook alle endocriene 

klieren op elkaar af te stemmen. Daar doen we het vandaag niet voor. 

Dan komen we bij de put, het watertje. Ik trek mijn jack uit en spreid hem met een stille 

uitnodiging voor je uit. Ik verbind mezelf met het middelpunt van de aarde terwijl ik je 

inwijd en dat is diep, geloof me. Ontroerend diep, ontroerend hoog, want die andere kant 

is er ook, de opgaande spiraal. 

We laten de stilte achter ons en zijn drie opgewonden meiden. Onze zus wil delen in onze 

omhelzing en schuift letterlijk de modder in! We gieren van het lachen. Ik offer voor deze 

speciale gelegenheid tabak in de put. Bedank het water en al het leven dat in haar is voor 

haar helende, genezende werking. Want uit het water komt immers al het leven voort... 

We gaan op weg naar huis. Tijd voor een glas wijn en een sigaartje! Jij en ik we drinken 

zelden, nou dat zul je weten ook. In één klap ben je gevloerd, maar voor die tijd dans je 

de dans van de derwisjen. En hoewel je nog wat bij mag leren in uithoudingsvermogen, 

is je houding de perfecte houding van een echte onvervalste derwisj. Terwijl jij ligt te 

rusten op de bank, neem ik het van je over. Hoewel het lange tijd geleden is, zit ik er 

helemaal in en dans de dans der derwisjen, die mij niet vreemd is, niet nu en niet in 

vroegere tijden. En ik beleef weer min of meer dat volledige moment van zijn, van extase. 

En Giri, Giri kookt de meest eenvoudige, de meest verrukkelijke maaltijd. Want ook de 

inwendige mens moet versterkt worden. 

Oefening 11. Afstemming van je chakra’s 

a. Sta met je armen horizontaal uitgestrekt. De linker palm naar de hemel en de rechter 

palm naar de aarde. Zo breng je de hemelenergie naar de aarde. Roteer eenentwintig 

keer rond je as. Doe het langzaam en blijf kijken op ooghoogte. Kruis je armen over 

elkaar voor je hart als je stopt en geef jezelf de tijd om de energie in je op te nemen. 

Deze oefening is geschikt om alle chakra's en dus ook de endocriene klieren op elkaar af te 

stemmen en met elkaar in harmonie te brengen. 

b. Sta met je voeten goed geworteld en verbonden in de aarde. Stel je voor dat er, te 

beginnen bij je voeten een beweging ontstaat van een opwaartse spiraal die de hele 

ruimte van je aura bestrijkt en zich langzaam tot ver boven je hoofd beweegt. Laat de 

spiraal terugspiralen tot aan de grond. Herhaal dit een aantal keren. 


LICHTPLEKJE 

IJdelheid op het juiste moment is een grote deugd, 

op het onjuiste moment is zij een grote zonde. 


Je zit tegenover mij en zegt: ‘Kijk dit is een plek waar ik thuis hoor. Hier is liefde en licht. 

Ik hoor niet meer in een sfeer zoals die is bij mij thuis. Begrijp je dat?’ Het duurt even 

voordat dit volledig tot me doordringt. Dan geef ik je het volgende antwoord: ‘Zodra jij 

licht en liefde bent, zal elke plek waar je zult zijn licht en liefde zijn, omdat jij dat zult 

creëren. Begrijp je dat deze plek niet uit zichzelf een lichtplekje is geworden? Het heeft te 

maken met datgene wat wij in onszelf neerzetten en daardoor uitstralen op deze plek.’ 

Een plekje vol liefde en licht. Ja, daar begint het aardig op te lijken. Na nogal wat puin 

geruimd te hebben is ons huisje, ons eerste eigen plekje na vier jaar, aan binnen en 

buitenkant lichter en lieflijker dan voorheen. De oude sfeer is verdwenen, het donker is 

weg en na deze uiterlijke verschoning heb ik ons plekje ingewijd en tot ons eigen plekje 

gemaakt. 

Het zijn op de eigen plek maakt meteen dat allerlei symptomen nu door kunnen breken en 

ik zit opnieuw maanden opgesloten. In het begin omdat het niet anders kan. Daarna voel 

ik geen behoefte om uit dit sfeertje te breken. Ik moet me voorbereiden op een nieuwe 

periode waarin ik langere tijd aan huis gebonden zal zijn. Waar kan ik dit beter doen dan 

hier in de stilte van mijn eigen zijn? 

Slechts een enkeling is op de hoogte van onze terugkomst in Nederland, van ons verblijf 

op deze plek. Bewust of onbewust hebben we de ruimte gecreëerd die we beiden nodig 

hadden. Ook al kom ik zelden buiten de deur, weer zijn er mensen die deze plek weten te 

vinden, die hier willen zijn. Ze komen iets brengen en tegelijkertijd iets halen. Het is een 

wisselwerking, even opladen om vernieuwd en gesterkt hun weg te kunnen gaan. 

Wondertjes van licht en liefde, wondertjes van aanraking vinden hier in dit liefelijke plekje 

plaats. 

Zo af en toe druppelt er een nieuw wondertje binnen. Zielenmaatjes zijn het, altijd gekend. 

Herkenning vindt plaats, uitwisseling. Het voelt zo vertrouwd, zo eigen. Men wil mij 

verwennen, iets voor me doen. Heerlijk, ik kan het steeds beter toelaten. Tegelijkertijd 

moet ik voorzichtig zijn. Opletten dat ik mijn eigen stukje bewaak. Dat ik ervoor blijf 

zorgen regelmatig alleen te kunnen zijn, want dat heb ik, nu er zoveel gebeurt, heel hard 

nodig. 

Het is een openbaring om steeds meer het resultaat te gaan voelen van een verandering 

die van binnenuit plaats vindt. Het lijkt niet langer nodig naar buiten te treden om energie 

te laten stromen. Het gebeurt gewoon in stilte, ver weg van elke activiteit. Naarmate Giri 

en ik meer liefde neerzetten in onszelf, in ons innerlijke huis, in onze relatie en daardoor 

in ons huisje, stroomt deze liefde door de muren naar buiten en vangt af en toe een 

buitenstaander daar een straaltje van op. 

Ieder mens, gezond of ziek, goed ter been of gehandicapt kan op zijn of haar manier 

een lichtje laten schijnen. Want energie is onbegrensd, energie gaat door alle muren. 

Hoe meer licht van binnen, hoe meer licht aan de buitenkant. Laat maar zijn, laat 

maar stromen jouw energie, jouw licht. En geniet van jouw stroom, want al deze 

stroompjes tezamen worden een grote overweldigende liefdesstroom. 


RECHTEN EN PLICHTEN 

Het echte volk kent geen vrees. Vrees is een emotie uit het dierenrijk. Als mensen weten 

dat er een goddelijke eenheid is en begrijpen dat het heelal niet toevallig is ontstaan, 

kunnen ze geen angst hebben. Je hebt of vertrouwen of vrees. Niet allebei. Bezit wekt 

angst op. Bij het Echte volk is dankbaarheid aangeboren. Zij staan 's morgens al 

dankbaar op. Zij eren de aarde uit dankbaarheid voor het voedsel en alle ervaringen die 

de aarde geeft. Zij geloven niet dat dood door ziekte of een ongeval natuurlijk is. De ziel 

is eeuwig en kun je niet doden. Als zij voelen dat hun tijd gekomen is om terug te keren 

naar de eeuwigheid, vragen zij toestemming aan de eenheid en maken daar een feestelijk 

gebeuren van. Bij de geboorte krijgt ieder zieltje het volgende te horen: ‘We houden van 

je en staan je bij op je reis’. Bij de viering van het einde wordt degene die gaat vertrekken 

door iedereen omhelsd en krijgt hij dezelfde boodschap mee. Dan gaat hij in het zand 

zitten en sluit zijn lichaamsfuncties af. Binnen twee minuten is hij weg, terug naar het 

licht. 

- Marlo Morgan - 

Vanuit ons lieve eigen plekje wil ik iets met jullie delen waar ik regelmatig mee 

geconfronteerd word als ik in Nederland ben en wat blijkbaar voor velen een 

vanzelfsprekend gegeven is. Wij in Nederland zijn het meest bevoorrechte volkje wat er 

momenteel op aarde bestaat. Heb je daar wel eens over na gedacht? Wij hebben niet de 

dreiging van oorlog. Niemand in Nederland lijdt honger. We zijn vrij om onze mening 

naar buiten te brengen zonder dat we meteen verbannen worden of achter de tralies 

verdwijnen. 

We zijn een echt ‘verzorgend’ landje geworden. Binnen een straal van tien kilometer kun je 

alles kopen wat je maar kunt bedenken. Eten en drinken, kleding, luxe, zo gek kun je het 

niet verzinnen, het is er allemaal. 

Ja overal is aan gedacht, alles is inmiddels voor ons geregeld. De zorg rond de geboorte, de 

jong volwassene, de zieke, de gehandicapte, de ouder wordende mens, de stervende. 

Nergens ter wereld is dat zo optimaal als bij ons. Zelfs niet in Amerika. 

We hebben zelfs het recht om te beslissen over leven en dood. We kunnen vrij kiezen voor 

abortus wanneer er iets niet in orde is met de vrucht. En ook dat wordt vergoed. Allemaal 

bij de wet geregeld! 

Beslissingen over leven of dood zijn echter beslissingen die naar mijn gevoel nooit 

wettelijk vastgelegd kunnen worden. Het is steeds opnieuw een gewetensvolle beslissing, 

die voor iedereen anders ligt. Het is van belang voor die bewuste ziel, om te kijken welke 

beslissing in zijn situatie van belang is en daar volledig de verantwoordelijkheid voor te 

nemen. Het krijgen van een gehandicapt kind zal voor de één een straf zijn, maar voor de 

ander een geschenk, een mogelijkheid om een zelfgekozen les te leren. Ieder heeft het 

recht om zelf te beslissen wanneer hij dit leven verlaat en dat op een manier te doen die bij 

hem of haar past. Iedereen heeft eveneens het recht om te weigeren daar aan mee te 

werken! 

Je bent heel gespannen en vol weerstand binnen gekomen. Je wil maar één ding en dat is 

rust. Ik vraag je wat er speelt rondom je moeder en je vertelt dat zij ongeneeslijk ziek is 

en vermoedelijk vrij snel gaat sterven. Ze wil er zelf een einde aan maken, ze vindt dat ze 

voldoende heeft geleden. En daar heb jij enorm veel moeite mee. Dat kan immers niet, 

niemand heeft het recht om een einde te maken aan zijn leven! 

Ik doe een stap achteruit en kijk je aan: ‘Toen jij en ik bij de aboriginals leefden, trokken 

we onszelf terug in de woestijn als we voelden dat onze tijd gekomen was. Toen jij en ik 


ij de indianen leefden trokken we ons terug in onze tipi om te sterven, weet je nog? In 

deze maatschappij is alles erop gericht om tegen elke verdrukking in het voertuig in 

leven te houden. Er is geen sprake meer van een natuurlijke overgang. Je moeder heeft 

groot gelijk. Genoeg is genoeg en op is op. Alleen zij kan bepalen wanneer het de juiste 

tijd is en niemand anders. En ze heeft er recht op dat jij dat op zijn minst respecteert!’ 

Stomverbaasd kijk je me aan. ‘Je bedoelt dat....’ ‘Ja dat bedoel ik.’ Er valt een enorme last 

van je af. Als je aan het einde van het weekend naar huis gaat, voel je jezelf als herboren. 

Het zorgsysteem in onze samenleving is indrukwekkend. En alles is ongelooflijk goed op 

elkaar afgestemd. Dat is schepping en creativiteit van de eerste orde. Daar zit een perfect 

brein achter, dat kun je wel zeggen. 

Laten we eens kijken naar de kleine dagelijkse dingetjes. Hoeveel mensen zijn er niet in de 

weer om te zorgen dat wij zo comfortabel mogelijk kunnen leven? Neem nou het afval. 

Hoeveel mensen zijn er niet bezig om onze vuilnis op te ruimen en te verwerken? De 

straten, wie houdt de straten schoon, de dorpen en de steden? 

Wat te denken van al die moeders die steeds opnieuw aanwezig zijn om onze kinderen 

veilig de straat over te laten steken? De post. Heb je er wel eens over na gedacht wat er 

allemaal aan vooraf gaat voordat jij jouw post in de brievenbus hebt? In hoeveel handen 

jouw brief inmiddels is geweest? 

De weg die jouw bos bloemen heeft afgelegd alvorens ze bij jou in de kamer staan. Kortom, 

de weg die jouw dagelijkse boodschappen hebben afgelegd voordat ze bij jou in huis 

belanden: peultjes uit Egypte, kiwi's uit Nieuw Zeeland. Alle voorzieningen om het 

winkelen zo aangenaam mogelijk te maken: de koffieshops, de eethuisjes, de attracties 

voor de kinderen. 

Voorzieningen zoals bijstand, ziektewet, WAO en AOW. Iedereen die niet kan werken in 

Nederland wordt verzorgd. Is dat niet fantastisch? 

Aan het begin van het nieuwe seizoen staan de vakbonden klaar om te onderhandelen 

over kortere werktijden tegen hogere lonen en proberen zij nog meer arbeidsplaatsen te 

creëren. 

Want we hebben recht op arbeid en onze koopkracht moet gehandhaafd blijven. Simpel, 

we moeten onze fabrieken draaiende houden. Al gaat het nu niet zozeer over het product, 

dat is allang achterhaald. Wat te doen met al die werklozen als we een fabriek moeten 

sluiten? Dus produceren we de meest onzinnige dingen om mensen aan het werk te 

houden en verzinnen we de meest onzinnige reclames om de mensen deze onzinnige 

producten te laten kopen. Alles is geoorloofd zolang het geld opbrengt. 

Wat te denken van al die mensen die voortdurend bezig zijn om te zorgen dat wij ons 

kunnen vermaken in onze vrije tijd. Ja, die er voor zorgen dat wij onszelf vooral niet 

vervelen. En wat ze zoal weten te verzinnen, kortom ik neem daar mijn petje voor af, val 

soms echt van verbazing achterover. Een van die fenomenen is de laserquest. Je krijgt een 

passend pak en een pistool. Je kunt via een beeldscherm heerlijk je agressie botvieren 

door in zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk mensen om zeep te helpen. Reuze lol! Helaas 

het is maar al te waar, we sterven van de ingehouden agressie die we toch ergens kwijt 

zullen moeten...... 

Hoe dan ook, als je onze luxe en welvaart ziet dan zou je denken dat wij, het meest 

begunstigde volk ter wereld, ook het meest tevreden volk ter wereld zouden zijn. Ja dat 

de blijheid en de dankbaarheid van ons af zouden stralen. Of niet soms? 

Nou geloof me, niets is minder waar. Mis, helemaal mis! In plaats van dankbaar te zijn en 

het als een voorrecht te zien dat we het zo goed hebben met zijn allen, vinden we dat we 


echt hebben op dit alles. We betalen er toch immers voor! We vinden het vanzelfsprekend. 

We eisen het zonder meer. Jammer, daardoor degenereren we dit alles tot 

het niveau van begeerte. We verwachten dat anderen voortdurend achter ons aan lopen 

om onze rotzooi op te ruimen. Al staat er elke tien meter een vuilnisbak, we moeten ons 

niet te veel hoeven te vermoeien. We donderen onze rotzooi gewoon op de straat of in het 

bos. Uiteindelijk betalen we toch reinigingsrechten of niet soms? 

Hoe zit het met onze gezamenlijke zorg voor ons gezamenlijk huis, onze moeder aarde. 

We doen dit in ons eigen huis toch ook niet zo? 

Het is zelfs zover gekomen of we zijn zover afgezakt dat het mogelijk is in Nederland om 

de boel van anderen in elkaar te slaan, zonder dat je dat iets ‘kost’. Heb je immers een 

verzekering voor? Zo niet en heb je geen geld, dan draait de gemeenschap, wij dus, ervoor 

op. In het ergste geval krijg je nog een tijdje gratis kost en inwoning met recht om gelucht 

te worden, kleurentelevisie en behoudt van uitkering. 

Hoe zit het echter met onze eigen verantwoordelijkheid? Zou het niet logisch zijn om de 

dingen die we zelf vernielen ook weer zelf te herstellen? Zou het niet vanzelfsprekend zijn 

om de energie en de creatie van anderen te respecteren? 

Zou het niet vanzelfsprekend zijn dat we onze regering die we zelf kiezen en die een 

fantastische afspiegeling vormt van ons allen, in liefde ondersteunen, zodat zij hun, zeker 

niet lichte taak, vanuit liefde en licht vorm kunnen geven? 

Hoe komt het dat we zo onverdraagzaam geworden zijn naar elkaar. Dat we zomaar 

ineens de oorlog verklaren aan alle rokers, bij gebrek aan een andere vijand. Ja moderne 

heksenjachten ontketenen terwijl we misschien zelf ook wel, aardig fanatiek zelfs, gerookt 

hebben? Hoe komt het dat er ineens geen plaats meer schijnt te zijn voor allebei, zij het 

eventueel met een paar duidelijke volwassen afspraken daarover? Ja waarom willen we zo 

graag alles regelen, elkaar zo lekker betuttelen, zogenaamd beschermen? 

Wat te denken van de vervuiling die al onze negatieve gedachten teweegbrengen en die 

werkelijk als een grote gifsluier over de aarde hangen. Is deze negativiteit geen prima 

vijand om de oorlog aan te verklaren? 

We hebben recht om te studeren. We kunnen alles worden wat we maar willen en de staat 

spendeert kolossale bedragen aan onze opleiding. Kennis is immers macht! 

Handenarbeid, ach dat is alleen nog voor de domme. Vakmanschap iets van vroeger. Het 

begrip werkstudent is wel een heel ouderwets begrip geworden. Het leven van een student 

is immers al zwaar genoeg? En dan ben je afgestudeerd en heb je recht op een baan. Een 

baan op niveau wel te verstaan. Want als ingenieur kun je niet achter de lopende band 

gaan staan. Daar heb je zeker toch niet voor gestudeerd? 

Rare, kromme maatschappij!! Rare ik en jij! 

Ieder werk, alle arbeid is immers even belangrijk in de ogen van God? 

Zou het niet logisch zijn om onder aan de ladder te beginnen, zodat we alle 

leerervaringen kunnen doorlopen op weg naar de top. Wanneer we op die manier de top 

bereiken hebben we begrip en invoelingsvermogen voor diegenen die nu aan het begin 

van de ladder staan… 

Wat is de reden dat we zo ondankbaar, zo ontevreden zijn met al deze zorg? Zou het 

misschien kunnen dat er teveel zorg is. Dat er geen enkele ruimte meer is voor eigen 

initiatief en we helemaal verstikken in de zorg? 


Is het mogelijk dat we te veel vrije tijd hebben? Plannen we zoveel uit angst, angst voor de 

leegte, de leegte in onszelf? Hoe komt het dat we zo'n behoefte hebben aan zekerheid. Ja, 

dat we elke onzekere factor al bij voorbaat uit ons leven willen bannen? 

De enige zekerheid die we met zekerheid hebben, is dat er een einde komt aan dit leven in 

de stof en dat we niets van deze uiterlijkheden mee kunnen nemen naar het hiernamaals. 

Bezit brengt angst teweeg. Hoe meer je bezit, hoe groter de angst voor verlies. Hoe groter 

ook de angst dat een ander nog meer bezit dan jij. In plaats van ons te verheugen over de 

voorspoed van anderen, komt er jaloezie omhoog. De drang tot schepping, die in ieder 

mens aanwezig is, wordt een drang tot vernietiging. 

Werk zou op de eerste plaats vreugde moeten zijn. We zouden onszelf verbonden moeten 

voelen met het product wat we produceren, met het bedrijf waar we werken. We zouden 

het gevoel moeten hebben dat het zinvol is wat we doen, dat wij een belangrijke schakel 

vormen in het geheel. Dan werken we met vreugde en zullen we ons verantwoordelijk 

voelen voor het bedrijf. Wetende dat wanneer het slecht gaat met het bedrijf, het ook 

slecht gaat met ons. We zouden ons gezamenlijk verantwoordelijk voelen en niet lopen te 

zeuren over dat ene onbetaalde kwartiertje. Of wel soms? 

Ik kan me voorstellen dat veel lopende bandwerk zo zinloos is dat het moeilijk is om jezelf 

daarbij betrokken te voelen. Dat de energie dodelijk is voor ons groeiproces en dat we 

zoveel herrie moeten produceren om vooral niet te voelen waar we mee bezig zijn. 

Waarom houden we deze dingen in godsnaam in stand? 

Waarom stapelen we ons huis vol met allerlei ‘tijdbesparende’ apparaten en zitten we 

vervolgens onszelf stierlijk te vervelen achter de televisie omdat we bij God niet weten hoe 

we met elkaar kunnen communiceren. Hoe komt het dat we zo bang zijn voor contact? 

We vertalen onze leegte met een hang naar nog meer geld, met nog meer consumptie. 

Zoals we onze kinderen volstoppen met surrogaat liefde: snoep en speelgoed. Om ze maar 

vooral niet lastig te laten zijn. Om vervolgens te ontdekken dat ze lastiger en ontevredener 

zijn als wij ooit op die leeftijd zijn geweest. Er zou toch een belletje moeten gaan rinkelen. 

Blijkbaar verlangen zij iets anders dan wij vinden dat zij nodig hebben. 

Seksualiteit is verworden tot handelswaar waarmee we onze leegte proberen te vullen. We 

zijn vergeten dat seksualiteit de hoogste vorm van schepping is. We mogen haar dan ook 

met de grootste zorgvuldigheid bewaken. Het is een uitingsvorm die verbonden zou 

moeten zijn met ware liefde en zeker niet alleen om onszelf te bevredigen. Het is triest dat 

zoveel jonge mensen geen nee durven zeggen tegen seksuele gemeenschap, omdat zij het 

gevoel hebben er niet langer bij te horen. Het wordt tijd dat we ons realiseren dat we 

scheppers zijn. Dat elke gedachte, elk woord en elke daad positieve of negatieve 

scheppingen creëert. Hoe anders zullen we met deze gave omgaan, wanneer we streven 

naar de hoogste zuiverheid van schepping. Hoe anders zou het voorbeeld zijn wat we onze 

kinderen zouden meegeven. Liefde kun je niet ‘bedrijven’. Liefde is er of is er niet, zo 

eenvoudig is het. En als die liefde er is, is daar als vanzelfsprekend ook dat wederzijdse 

respect. 

Over opwinding gesproken. Wat te denken van onze sportieve jagers die momenteel elke 

zaterdag de wildstand in het bos op peil brengen. Zo kunnen zij hun agressie kwijt en 

zorgen ze er voor dat wij, verwend publiek, kunnen kiezen uit minstens vijftig soorten vis, 

vlees en gevogelte op ons menu. Vrolijk Kerstfeest! 

En we kunnen dit wel veroordelen, maar het zou er niet zijn als wij hier geen gebruik van 

zouden maken. Zolang wij alles willen en zo weinig mogelijk willen betalen, zullen er 

batterijkippen, boxkalveren en angstige varkens zijn op weg naar het slachthuis. 


Het lijkt erop dat we onszelf min of meer rot vervelen. Van gekkigheid niet weten wat we 

kunnen verzinnen om onszelf te amuseren, bezig te houden, waardoor we zeker niet 

hoeven te voelen en te denken. Natuurlijk snap ik dat we van ons teveel aan energie af 

moeten nu we onze creativiteit niet meer kwijt kunnen en onze krachten niet meer op een 

natuurlijke, sportieve, manier met elkaar kunnen meten. Want scheppingsdrang wordt 

vernietiging als het onderdrukt wordt. Er moet toch een nieuwe, een andere manier zijn 

die we ongetwijfeld nog mogen ontdekken? 

In deze tussentijd neem ik af en toe een moment van stilte om me te realiseren hoe 

fantastisch het is dat de vuilnisman langskomt om mijn rotzooi op te halen. Dan zet ik de 

mensen die de hele dag bezig zijn om te zorgen dat ik alles op de juiste tijd en de juiste 

plaats heb even in het licht. En dan bedank ik God en de vuilnisman dat zij beiden zo goed 

voor mij zorgen. 

Verveling, ongetwijfeld de andere kant van onze verzorgingsmaatschappij. Van verveling 

eten we ons ziek, denken we onszelf ziek. We vinden het ouderwets om te genieten van de 

dagelijkse karweitjes en vergeten dat het een vreugde kan zijn om te koken, te poetsen of 

de afwas te doen. Dat het een sport kan zijn om met weinig middelen rond te komen 

omdat dat ongetwijfeld een stukje creativiteit losmaakt en ons van een hoop verveling en 

overbodige ballast verlost. We zijn bang voor verantwoordelijkheid en bergen alles op in 

systemen en hokjes, waardoor onze kinderen niet meer weten dat melk van een koe 

afkomstig is en niet uit de fabriek. Zij hebben geen notie van gehandicapten en weten niet 

hoe het is om rekening te houden met ouderen in hun directe leefomgeving. Allemaal 

netjes opgeborgen. 

Uit verveling ontstaat er een hoop rotzooi. Want creativiteit moet stromen, het komt 

vanuit onze buik, onze KI. Daar waar het centrum ligt van onze levensenergie. Niet 

stromen betekent hetzelfde als niet leven. Niet stromen betekent vernietigen in plaats van 

scheppen. Als we onszelf, onze eigenheid al vernietigen, dan komen we misschien ook 

zover dat we buiten onszelf vernietiging gaan zaaien. 

In het rijke westen worden mensen afgedankt op hun werk op een leeftijd dat ze misschien 

fysiek niet meer tot de hoogste prestaties in staat zijn, maar op andere niveaus op de top 

van hun zijn kunnen gaan functioneren. Pas na het vijftigste levensjaar krijgen wij de 

beschikking over wijsheid en zouden wij een fantastische bijdrage kunnen leveren aan een 

efficiënte, liefdevolle maatschappij. Regelmatig ben ik in het oosten mensen van hoge 

leeftijd tegengekomen die een vitaliteit uitstraalden waar wij nauwelijks van kunnen 

dromen. Mager en tanig, geen grammetje teveel, maar ook niets te kort, geen vitaminepreparaten 

nodig hebbende, delen zij hun wijsheid met kinderen en kleinkinderen en worden 

zij gerespecteerd door de gemeenschap. 

Misschien kunnen we voorzichtig beginnen met het besef dat als je rechten hebt, dat er 

ook ergens ‘plichten’ tegenover moeten staan. Zelfs al heb je ervoor betaald blijft er nog 

zoiets als respect en ethiek. Misschien is het goed om te beseffen dat het niet vanzelfsprekend 

is dat een ander je rotzooi opruimt. Misschien kun je de toiletjuffrouw naast het 

verplichte muntje ook eens oprecht bedanken voor haar zorg. En misschien is er geen 

andere mogelijkheid dan die uitkering, maar kunnen we toch uit dankbaarheid iets terug 

doen voor het grote geheel. Ons eigen creatieve lichtje laten stralen. Ik noem maar een 

zijstraat. 

Het is niet zo vanzelfsprekend dat we van al onze voorzieningen gebruik maken. Het is een 

voorrecht waar we dankbaar voor mogen zijn. En laten we dat ook zijn, dankbaar en 

bereid om onze overvloed met anderen te delen. 

Ik begrijp heel goed dat we met z'n allen op een beperkte ruimte leven. Dat we hierdoor 

steeds minder geneigd zijn om onze deuren open te zetten voor mensen die minder 

bedeeld zijn dan wijzelf. En dat de onderliggende boodschap angst is, dat begrijp ik ook. 


Want een mens heeft ruimte nodig om zichzelf terug te kunnen trekken en zijn eigenheid 

te leren kennen. 

Deze angst lossen we niet op door onze verantwoordelijkheden af te schuiven op de 

maatschappij. We lossen deze angst op door haar volledig te willen voelen, tot in elke vezel 

van ons wezen. We komen er nu eenmaal niet onderuit dat we met steeds meer mensen 

van verschillende culturen op dit kleine plekje zullen leven. Wanneer we die ander kunnen 

ontvangen met een open hart, dan openen we onszelf voor het geschenk wat een dergelijke 

kleurrijke samenleving ook bezit. 

Onze grootste angst blijft de confrontatie met onszelf. Angst om onze eigen leegte te 

doorvoelen. En daarom vluchten we voortdurend in activiteit. We hebben het allemaal 

zo verschrikkelijk druk, vooral in onze vrije tijd, dat we minstens veertien dagen van 

tevoren afspraakjes moeten maken om iemand ‘spontaan’ te kunnen ontmoeten. En als 

het dan zover is hebben we vaak zoveel muren om ons heen waardoor we die ander niet 

echt kunnen ontmoeten. 

Ook op het spirituele vlak is er eindeloos veel te consumeren, op onze honger wordt 

handig ingespeeld. Fantastisch enerzijds. We hebben nog nooit in zo'n gigantische tijd 

geleefd, waarin zoveel mogelijk was. Laten we dankbaar zijn dat we er allemaal gebruik 

van kunnen maken. Zolang het middel niet tot doel verheven wordt zullen we ongetwijfeld 

een manier vinden om deze kennis te integreren tot in de kleinste details. 

We zijn op aarde om onszelf in alle diepte te leren kennen. Om het licht en de liefde in 

ieder van ons opnieuw gestalte te geven. En daarvoor moeten we door heel veel duisternis. 

Anders zouden we het licht in onszelf nooit ontdekken, noch in iedere zuster en broeder 

om ons heen. 

Nee, ik ben niet pessimistisch. Om het licht te kunnen zien moeten we eerst tot in alle 

diepte door onze eigen duisternis. Moeten we eerst het beest in onszelf in alle volheid 

ervaren en leren temmen. Zo binnen, zo buiten. We zijn ver gezonken, maar misschien 

moeten we nog dieper gaan voordat we de omwenteling die de komende jaren van ons 

gevraagd wordt, kunnen maken. 

We zullen die omwenteling maken, bewust of onbewust. We zullen ons verheffen van 

aardse materiele wezens tot goddelijke lichtwezens. Alle cellen in ons lichaam zijn zich aan 

het voorbereiden. We gaan van een tijd van diepe duisternis naar een tijd van licht. 

Vandaar dat velen van ons zoveel uit werken in zo'n korte tijd. Er is geen tijd te verspillen. 

We moeten ons klaarmaken, bereid zijn. Ook al weet in werkelijkheid niemand wat er 

precies gaat gebeuren. Het is een kwestie van geloof en vertrouwen. En daarvoor is dit 

gebeuren om ons heen ook nodig. Om te leren zien en te leren herkennen. Het zou kunnen 

betekenen dat we veel van onze uiterlijke ‘zekerheden’ verliezen. We zullen die niet langer 

nodig hebben. Daarvoor in de plaats zal de innerlijke zekerheid, de wetenschap dat wij 

goddelijk zijn en in die zin onsterfelijk, onwrikbaar in ons verankerd worden. 

Dan weten we dat ons enige leerdoel op aarde is om ons ‘voertuig’ te vervolmaken, opdat 

we een beter voertuig meenemen wanneer we deze aarde verlaten. Dat met dat voertuig 

niet ons sterfelijke lichaam bedoeld wordt, mag inmiddels duidelijk zijn. Wat niet wil 

zeggen dat we zorgeloos met ons tijdelijke voertuig om moeten gaan. Het is onze tempel, 

waarin onze ziel zichzelf kan vervolmaken. Al kan dit proces diep lichamelijk lijden teweeg 

brengen, door toeschouwer te worden, door ons niet langer te identificeren met ons 

fysieke voertuig, weten we dat dit lijden niets te maken heeft met onze goddelijke essentie 

welke eeuwig is en onaantastbaar. 


Laten we blijven oefenen als voorbereiding op datgene wat komen gaat. Laten we 

dankbaar zijn voor datgene wat we hebben. Voor alles wat zich elke dag in en om ons heen 

voltrekt, al is het niet altijd makkelijk te begrijpen. Mogen we achter alles het vonkje licht 

zien wat er altijd is en mogen we het vonkje God in onszelf en in anderen leren herkennen. 

Oefening 12. Terugblik 

Want de zon schijnt altijd, ook al zien we hem niet....... 

* Loop, voor je gaat slapen de dag van achter naar voren nog eenmaal door. Bedank 

God of het universum voor deze dag die nu achter je ligt met alles erop en eraan. Ook 

al leken er negatieve ervaringen te zijn, je zult merken dat deze ervaringen juist de 

leerpunten waren voor je ziel. Stuur jouw innerlijk licht over de aarde en zegen al 

diegenen die minder bedeeld zijn dan jij bent. 

Als je wakker wordt, verwelkom dan in vreugde en dankbaarheid de nieuwe dag die 

voor je ligt. 

* Open jezelf voor de overvloed en de liefde die de kosmos deze dag voor jou in petto 

heeft. Laat dat wat gisteren was helemaal los. Leef in het hier en nu en open jezelf 

voor deze nieuwe dag met alles erop en eraan. Zegen de nieuwe dag en de nieuwe 

aarde. 

Je kunt de omstandigheden niet veranderen, je kunt wel jouw kijk op de omstandigheden 

veranderen. 


GEBOORTE 

Seksuele energie is onze goddelijke scheppingskracht die we op vele manieren tot 

uitdrukking kunnen brengen. De hoogste uitdrukking is de verwekking van een kind dat 

voortkomt uit onvoorwaardelijke liefde. Waarin de goddelijke mannelijke kracht en de 

goddelijke vrouwelijke wijsheid samensmelten als eerbetoon en uitdrukking van onze 

Schepper. 

Het verwekken van een kind is niet iets wat we altijd onder controle kunnen hebben, al 

denken we dat. Er zijn vele zielen die wachten om op het juiste moment te incarneren en 

er is altijd die hogere macht die door ons heen schept. Als we luisteren naar de stem van 

ons hart zullen we met respect deze goddelijke schepping gebruiken. Wanneer we geen 

kinderen kunnen krijgen is het blijkbaar de bedoeling dat we onze creativiteit op een 

andere manier vorm geven. We kunnen ons veel pijn en lijden besparen als we dat 

beseffen. Wanneer we niet alles naar onze hand willen zetten, zal onze ziel ongetwijfeld 

haar juiste bedoeling aan ons openbaren: de reden dat we op aarde zijn en de les die we in 

dit leven hebben te leren. Niets is toeval! 

Kinderen zijn goddelijke tempels, de steunpilaren van onze toekomst, vruchten van de 

zaden die wij gezaaid hebben. We moeten onze kinderen leren zien als goddelijke creaties 

en mogen hen nooit of te nimmer gebruiken voor onze eigen egoïstische doeleinden. Zij 

hebben ruimte en respect nodig om op te kunnen groeien in hun eigenheid, los van 

verwachtingen die ontstaan zijn vanuit onze angst en onzekerheid. Kinderen hebben onze 

liefdevolle leiding nodig. Het is van groot belang dat zij opgroeien in een liefdevolle 

omgeving waar zowel het mannelijk aspect van het intellect als de vrouwelijke intuïtie 

aanwezig is. Beide hoedanigheden zijn nodig om een evenwichtig en harmonieus klimaat 

te scheppen, waarin een kind zich geborgen en veilig kan voelen en alle ruimte krijgt om 

zijn eigenheid te ontdekken. Los van alle verwachtingen van de ouders. 

Ons onderwijs zou mogen aansluiten op deze nieuwe tijd en een perfecte harmonie 

moeten voortbrengen tussen het mannelijke denken en de vrouwelijke intuïtie. Het 

huidige onderwijs is een product van ons materialistische denken. Het sluit niet meer aan 

bij de behoefte van de zielen die op dit moment incarneren. Vele zieltjes vallen uit de boot. 

Een bepaalde mate van competitie blijft gezond, maar het moet een spel blijven. We 

mogen ophouden met onze gemiste kansen te projecteren op onze kinderen. Het is onze 

behoefte om onze angst en onzekerheid te vertalen in steeds grotere materiele zekerheden, 

maar er is geen enkel kind dat daarom vraagt. Kinderen zijn de vruchten van het zaad van 

onze vrede of onvrede en de verloedering onder onze jongeren, is als zodanig het zaad wat 

wij hebben gezaaid. Scheppen in gedachte, woord en daad is een enorme 

verantwoordelijkheid. 

De vrouwelijke intuïtieve kracht is nodig om de harmonie en het evenwicht te herstellen 

wat we zo nodig hebben om onszelf en de planeet aarde te redden van haar vernietiging. 

Het heeft geen zin om de gevolgen van onze schepping te veranderen. We moeten ons 

bewustzijn veranderen en we zullen andere vormen van schepping voortbrengen. Als we 

beseffen dat niet wij de scheppers zijn maar dat onze Schepper ons gebruikt om zijn 

perfecte vorm tot uitdrukking te brengen, zullen we streven naar een zo hoog mogelijke 

vorm van goddelijke perfectie in al onze scheppingen. 

Het is een paar dagen voor Kerst als de telefoon gaat. Een timide stemmetje zegt: ‘Ik ben 

echt zwanger, wist je dat?’ En ineens zit ik weer in de meditatie van deze morgen waarin 

ik het beeld zag van Maria en het kind, jij dus. Want dat je zwanger was, dat wist ik al 

met zekerheid. En vanmorgen in het bos was je zomaar in mijn gedachten. Je zegt: ‘Mijn 


man wil het niet en ik weet niet wat ik moet doen. Yasmin, wat moet ik doen? Als hij het 

niet wil, dan wil ik het ook niet’. Lieve meid, vanaf nu is het jouw verantwoordelijkheid, 

want het zit in jouw schoot, niet in de zijne. En al is je verlangen nog zo groot om dat 

kind samen te krijgen, ook dat mag je loslaten. Misschien hebben ze boven wel iets 

anders voor jou in petto. Jij kunt denken dat het een ongelukje was, maar daarboven 

maken ze geen ongelukjes, weet je. Dit kind wil incarneren en zou het een mooiere 

moeder uit hebben kunnen zoeken als jij bent? Ja, ik begrijp het allemaal best. Al je 

toekomstplannen, ze liggen weer aan scherven. De toekomst is niet morgen, die is NU, 

vandaag. Jij met je zwangerschap, jij bent de toekomst. Keer maar naar binnen en 

probeer te voelen wat de bedoeling is van dit geschenk. Probeer jouw wil te verruilen 

voor de universele wil. En als je het moeilijk hebt, je weet het, laten we samen een beetje 

zwanger zijn. 

Is er een mooiere tijd om zwanger te zijn van het nieuwe als nu in deze donkere 

dagen voor Kerst? Nee toch! 


ONTVANGEN EN VIEREN 

Voor blanken is het moeilijk een definitie van God te geven, omdat zij alleen in vormen 

kunnen denken. God is de eenheid van afmetingen, vormen en gewicht. Eenheid is 

essentie, creativiteit, zuiverheid, liefde en onbegrensde, onbeperkte energie. 

- Marlo Morgan - 

Celebrate, celebrate, celebrate. Dat was de boodschap van mijn ‘vriend’ van gene zijde, 

toen ik hem die eerste keer ontmoette. Receive, receive, receive. Tot op de dag van 

vandaag is het mijn intentie om me open te stellen voor de overvloed van het leven. We 

zijn veel te serieus hier in het westen. Ik grijp dan ook elke gelegenheid aan om iets te 

vieren, hoe klein die ook mag zijn. 

De aboriginals vieren niet hun verjaardag, zij vieren feest wanneer zij vinden dat zij een 

beter mens zijn geworden, getuige het boek: Op blote voeten door Australië. Ouder 

worden gaat vanzelf redeneren zij, dat is geen voorrecht, want je hoeft er geen moeite voor 

te doen. Wil je een beter mens worden dan zul je jezelf voortdurend bewust moeten zijn 

van jouw actie en reactie. Wanneer vier je dat je een beter mens bent geworden? Dat 

bepaal jij zelf, dat kan geen ander voor jou doen. Op dat moment is iedereen bereid om 

samen met jou te delen in deze vreugde. 

In onze cultuur krijgt diegene die de meeste knikkers heeft, het meeste aanzien. Vele 

volkeren, vooral die volkeren die wij zo graag primitief noemen, hechten geen waarde aan 

bezit. Zij zien het als een vorm van egoïsme. Nog sterker, vinden het gek dat er mensen 

zijn die meer goederen verzamelen dan zij voor eigen gebruik nodig hebben. In hun 

cultuur is het een eer om van je bezit te delen en kun je er geen status aan ontlenen. 

Integendeel, land kan nooit persoonlijk eigendom zijn, omdat alles wat de Schepper 

geschapen heeft er is voor het heil van iedereen. In deze culturen wordt hij geëerd die pas 

in zijn eigen behoefte voorziet, wanneer de behoefte van de hele groep vervuld is. De 

zwakkeren, de armen en de ouderen worden geëerd. Ongetwijfeld een ethische code die 

uitgangspunt is geweest voor onze sociale voorzieningen! 

Al het leven wordt gerespecteerd, omdat voor iedereen duidelijk is dat wij niet kunnen 

leven zonder de aarde, de stenen, het water, de lucht, de zon, de maan en de sterren. We 

kunnen niet leven zonder de plantenwereld die ons van voedsel voorziet en de 

dierenwereld die zich vrijwillig voor ons offert, wanneer wij hen met respect behandelen. 

Deze morgen voel ik me intens blij en dankbaar. Ik wil deze dankbaarheid om het leven 

zelf, om de liefde in me zelf, met jullie delen. Al wekenlang druppelen hier geschenkjes 

binnen die zo intens zijn, zo totaal en zo bijzonder, dat ik me elke dag verwonder over de 

wondertjes die hier plaatsvinden. Zou het zaad dat we zaaien pas ontkiemen en tot bloei 

komen in een periode van loslaten, terugtrekken, van rust en geduld? 

Op zijn minst heb ik nu alle tijd en aandacht om het te kunnen zien, te kunnen ontvangen 

en er intens van te genieten. 

Vandaag wil ik uitbundig vieren dat ik weer een beter mens ben dan gisteren. Dat ik 

langzaam, maar ongetwijfeld zeker, leer wat onvoorwaardelijke liefde is. Dat ik meer en 

meer kan geven vanuit mijn hart, zonder iets terug te verlangen. Dat er tot mijn stomme 

verbazing en grote vreugde uit alle hoekjes geschenken komen. En ik ontvang, ontvang, 

ontvang en vier en vier en vier. 


Vandaag voel ik me nauw verbonden met het ‘primitieve’ volk. Ik zou het willen 

omdraaien. Ik vind ons, moderne westerlingen soms erg primitief. We zijn ver verwijderd 

van onze innerlijke essentie, onze goddelijke kern. Hierdoor raakten we ons gevoel van 

eigenwaarde kwijt en het gevolg is dat wij alleen maar kunnen bestaan via de wet van de 

competitie. Vanaf dat moment zijn we begonnen ons te presenteren vanuit uiterlijkheden. 

Niet ons zijn is belangrijk, maar ons huis, onze auto, onze carrière, de hoogte van ons 

banksaldo en onze pensioenverzekering. 

De eerste stap op weg terug naar dat gevoel voor eigenwaarde is het opheffen van ons 

moderne ‘kastensysteem’. Dat zou betekenen een gelijke waardering voor zowel de 

toiletjuffrouw als de directeur van de grootste olieraffinaderij. Met waardering wil ik niet 

zeggen dat zij allebei hetzelfde salaris moeten verdienen. Veeleer de waardering die zij van 

mens tot mens voor elkaar mogen hebben. Status betekent niet automatisch dat je een 

goed mens bent. Integendeel, als iemand zijn identiteit ophangt aan zijn functie, dan heeft 

hij nog een hele weg te gaan in zijn mens zijn. Op zich is het vreemd dat we elkaar in 

hokjes hebben gestopt. Zoals de bakker zonder meel geen brood kan bakken, is de 

secretaresse voor haar baas van onschatbare waarde. 

Ik propagandeer niet dat we terug moeten naar vroeger, dat we opnieuw de gebruiken van 

de aboriginals en van de indianen moeten introduceren. Ik ben de laatste om hiervoor te 

pleiten. We leven in deze tijd en in deze maatschappij en daar is niks mis mee. We moeten 

niet terug naar het verleden, we moeten een sprong maken naar een hoger bewustzijn. 

Naar een nieuwe tijd die onze verbeelding ver te boven gaat. Ja, waar we ons zelfs nog 

geen voorstelling van kunnen maken. Een tijd waarin we de ontwikkelingsgraad van 

Atlantis zullen overstijgen. Alles is ons te leen gegeven om te leren gebruiken. Bij dit 

nieuwe watermantijdperk horen de vliegtuigen en de computers. Alles zal versneld 

worden en afstanden en grenzen zullen verdwijnen. Uiteindelijk letterlijk, want tegen de 

tijd dat wij onze vleugels weer kunnen gebruiken, zullen we zelfs geen vliegtuig meer 

nodig hebben! 

Er is niets op tegen om al deze vormen van creativiteit en schepping te gebruiken. 

Wanneer we dit doen met respect dan zullen we niemand schaden. Dan zullen wij 

innerlijk weten wat we nodig hebben. Hoe we de producten van onze 

welvaartsmaatschappij kunnen aanwenden tot het heil van iedereen. Alles in de stof heeft 

een polariteit. Wij bepalen of we de dingen voor scheppende of vernietigende doeleinden 

gebruiken. In die zin wordt kernenergie, ontdaan van de angst die er omheen hangt, een 

energie die we kunnen aanwenden voor het heil van de mensheid of voor de vernietiging 

ervan. 

Goed, vandaag wil ik dus met jullie delen dat ik een beter mens geworden ben. Dat ik meer 

en meer mijn angsten loslaat en mezelf respecteer. Dat ik daardoor steeds meer mijn 

broeders en zusters rondom mij kan zien zoals zij werkelijk zijn. Dat ik niet langer bang 

ben dat mij iets afgenomen wordt. Dat ik voel dat door al deze verscheidenheid er iets aan 

mij wordt toegevoegd. Ik vind het boeiend mezelf steeds vaker omringd te voelen door 

universele liefde, onbegrensd en onvoorwaardelijk. 

Kabouters, deva's en elfjes 

Was het pas gisteren lieve tuinkabouter dat jij mij met een bezoek kwam vereren? Ik had 

me er al tijden op verheugd om jou in ons kabouterhuisje te mogen ontvangen en samen 

met jou mijn bos te exploreren. Tenslotte was jij degene die de informatie over deze 

gewijde plek aan mij gaf. Ik ken je al een aantal jaren. In die tijd volgde je bij mij cursussen 


lijfwerk. Je was toen al een kanjer met een groot vermogen. Tegelijkertijd was je 

verschrikkelijk bang voor je eigen kracht, overigens heel herkenbaar. 

Je kon absoluut niet ontvangen. Je gaf graag en met volle overtuiging. Je was niet alleen 

een fantastische, altijd beschikbare moeder, maar ook het ‘kruidenvrouwtje’. Je wist 

verbazingwekkend veel over kruiden en stelde die kennis ter beschikking van velen. 

Daarnaast was jij een van de weinigen die mij onvoorwaardelijk ondersteunde in deze 

uitdagende tijd. Ja, die mij serieus nam in mijn twijfel, mijn onzekerheid en mijn verdriet. 

Ik heb dat enorm gewaardeerd lieve tuinkabouter! 

Ik op mijn beurt heb jou mogen openen op een ander front. Ik mocht jou helpen om te 

leren ontvangen, nadat ik dit uiteraard eerst zelf had mogen leren. 

Het is zo'n jaar of vijf jaar geleden dat jij de eerste graad in Reiki deed. Er waren 

verschillende momenten dat je besloot om de tweede graad te doen, maar steeds kwam er 

een kink in de kabel. Je kon het jezelf niet gunnen, je kon jezelf er niet voor openen. De 

energie die je bij elkaar kreeg, moest steeds op het laatste moment anders besteed worden. 

Je had een enorme weerstand tegen het feit dat je zoveel geld moest betalen voor iets ‘wat 

je toch al had’. En dat laatste ontkende ik niet, in die zin had je de tweede graad niet nodig. 

Nee om andere mensen te helpen, daarvoor had je genoeg bagage. Maar als gift voor jezelf, 

om jezelf in jouw ware essentie te accepteren, in al jouw schoonheid en kracht, dat was een 

ander hoofdstuk. Daar mankeerde nogal wat aan. Je had moeite om te ontvangen, moeite 

om jezelf een dergelijk geschenk te gunnen. 

Na een liefdevolle confrontatie veranderde dit. Ik voelde dat je begon toe te laten dat je 

een fantastisch mens bent. Letterlijk hoorde ik het je aan de andere kant van de telefoon 

naar binnen ademen en voorzichtig opnemen in elke cel van je wezen, wanneer ik je een 

complimentje gaf. Je liet het meer en meer toe. De energie tussen ons ging steeds vrijer 

stromen, nu het niet meer door zoveel lagen van weerstanden moest. 

Het is tegen mijn principes om mensen in te wijden zonder passende energie-uitwisseling. 

In het westen is dat meestal een betaling in geld. Geld is hier geassocieerd met energie en 

het loslaten ervan betekent letterlijk ‘door alle shit’ heengaan, alvorens wij ons 

daadwerkelijk kunnen openen om te ontvangen. 

Daags voor jouw komst kreeg ik ‘toestemming’ om jou in te wijden, mits jij dit geschenk in 

alle volheid kon ontvangen. Ik heb je tevoren niet ingelicht, ik wist dat je dan absoluut zou 

weigeren. Ik had ook niets voorbereid, het zou gaan zoals het moest gaan. Jij zou bepalen 

of het zou gebeuren, niet ik. 

Je stond stralend in de deuropening. Ik zag in jouw ogen de lichtjes van het ondeugende 

kind wat je ongetwijfeld eens was geweest. Dat kind kan in haar volle omvang in jou 

ontwaken nu je jezelf vol vertrouwen overgeeft aan het kosmische spel van geven en 

ontvangen. Je bent mooier dan ooit tevoren! 

Ik sloeg mijn armen om je heen, feliciteerde je met je verjaardag en zei dat ik een origineel 

cadeautje voor je had: je inwijding in de tweede graad. Ik vertelde je dat je mij niets 

verschuldigd was, maar dat je jouw gift, jouw energie, op een voor jou passende wijze 

mocht doorgeven. Je hield je adem in. Wonderbaarlijk genoeg voelde ik dat je het 

helemaal toeliet, tot in elke vezel van je lijf. 

Dat verklaarde dus waarom alle tekenen van deze morgen wezen op een bijzondere dag. 

En het werd een bijzondere dag. 

Vandaag beperk ik me tot de inwijding. Neem je daarvoor mee naar mijn bos met al haar 

bijzondere energieplekken. We zitten in stilte te mijmeren tegen mijn boom. Ik voel dat ik 

steeds minder hoef te doen, steeds meer alleen maar hoef te zijn. 

Bij de vijver wijd ik je in. Tot mijn grote vreugde worden we omringd door de deva's en 

kabouters van deze plek. Ik mag hun boodschap voor jou vertolken: het is jouw opdracht 


om samen te werken met de deva's van de plantenwereld en op die manier jouw steentje 

bij te dragen aan de genezing van moeder aarde. Het ontroert mij diep. Dit is de eerste 

keer dat ik hun aanwezigheid zo duidelijk ervaar. Ik vraag jou of je eerder contact hebt 

gehad met deva's en kabouters. Je vertelt dat ze bij je op de kamer kwamen toen je nog 

een kind was…. 

Thuis wil jij even in stilte zijn en ik maak wat eten voor ons klaar. Terwijl ik bedenk dat jij 

de eerste ingewijde bent die zonder roos naar huis zal gaan, komt Giri binnenvallen met 

die bewuste roos. Je straalt als een mooie vogel die staat te popelen om haar vleugels uit te 

slaan… 

Vlieg mooie vogel, temidden van deva's en kabouters. Vlieg in al jouw eigenheid, jouw 

weg naar het licht. 

Dat je dit alleen op jouw manier kon werd me de volgende morgen duidelijk. Voor je naar 

huis ging gaf ik je de symbolen en mantra's. Het voelde alsof je ze niet mee wilde nemen. 

Deze morgen belde je. Je vertelde dat je blij was met het geschenk van de inwijding. Dat je 

dat volledig in je had opgenomen en dat de liefde je erg aangeraakt had. Maar dat je niets 

kon met de symbolen en de mantra's. Dat ze wezensvreemd voor je waren en dat je nog 

duidelijker wist welke weg je te gaan had. Dat jij het alleen op jouw manier kon met de 

symbolen en de mantra's die jij vanuit jouw katholieke traditie had meegekregen. 

Je was bang dat ik me gekwetst zou voelen. Integendeel, intense blijheid en een diep 

respect maakten zich van mij meester. Blijheid om het feit dat jij jouw eigenheid hebt 

gevonden. Blijheid om het feit dat je het geschenk van de inwijding in al haar volheid kon 

accepteren. Ongetwijfeld zal dit geschenk bijdragen tot het feit dat jij jouw kracht nog 

meer naar buiten kunt laten stromen. Het afpellen van weerstanden zal doorgaan omdat 

je ze nu durft te verwelkomen. En wat ik in je zie is al zo mooi, tuinkabouter! Wat er nog in 

jou verborgen ligt en wacht om geëxploreerd te worden, mijn God, je bent een gift voor de 

mensheid! 

Dus, lieve tuinkabouter vier ik vandaag het feit dat ik een beter mens ben geworden. Dat ik 

me dat nog meer bewust werd dankzij jou. Dat ik niet langer vanuit angst bezig ben 

mensen te overtuigen van mijn gelijk. Dat ik in vrijheid en ruimte mensen kan laten zijn in 

hun eigenheid. In hun totaliteit, waardoor ik aan jou mag groeien, zoals jij aan mij groeit. 

Is dat geen reden om te vieren, om dankbaar te zijn? 

Oefening 13. Het openen van je hart 

* Ga op je rug liggen en zet je voeten plat op de grond, zodat je knieën gebogen zijn. Leg 

je handen uitgestrekt naast je neer en adem rustig vanuit je basis. Laat je spanning bij 

elke uitademing de aarde invloeien en ben aanwezig in je lichaam. Breng met je 

inademing heel rustig je rechterhand tot vlak boven je hart. De palm is naar je hart 

gericht. Breng hem bij de uitademing weer terug. Het is geen kwestie van wilskracht, 

je arm wordt als het ware bewogen door de energie zelf, heel langzaam. 

* Ga hier ongeveer vijf minuten mee door. Wissel van arm en doe hetzelfde met je 

linkerarm. De laatste vijf minuten breng je eerst je rechterarm en daarna je linkerarm 

boven je hart. Speel met beide handen boven je hart en ervaart de ruimte in jezelf. 

* Beëindig de oefening door je handen op je hart te laten rusten en minsten tien 

minuten in deze staat van totaliteit te blijven. 


ADEM IS LEVEN 

Wat is duisternis anders dan de afwezigheid van licht? 

Ik adem diep in. Elke cel in mijn lichaam vult zich met lucht, vult zich met zuurstof, vult 

zich met leven. Ik adem diep in, Gods heilige adem. Ik stel me voor dat de hele potentie 

van de schepping, ofwel mijn Schepper is vertegenwoordigd in de zon en laat haar stralen 

één voor één mijn huid betasten. Dat niet alleen, voorzichtig, heel voorzichtig laat ik 

straaltje voor straaltje binnen komen en vul ik mezelf op met licht, goddelijk licht. En ik 

stel me voor dat elke cel zich vult en dat het licht de duisternis verdrijft. 

Want wat is licht anders dan omgevormde duisternis? 

Wat is adem anders dan het Leven wat zich door mij heen ademt? In en uit in een 

eeuwigdurend ritme. Ik open mijzelf en ontvang, ontvang, ontvang. En naarmate ik mezelf 

meer kan openen kan ik meer geven en geven en geven. Geven en nemen, geven en 

nemen. En uiteindelijk wordt geven ontvangen en ontvangen geven. Uiteindelijk word ik 

één met de Bron, ben ik de Bron zelf. 

Het feit dat ik hier ben op deze aarde, het feit dat ik in de stof ben, wil niet zeggen dat ik 

Leef. Misschien ben ik op aarde, maar mezelf totaal niet bewust wie ik in wezen ben. 

Misschien denk ik wel dat ik mijn lichaam ben en dat ik na verloop van tijd niet langer zal 

bestaan. Misschien vergeet ik om te ademen omdat ik bang ben het leven in al haar 

volheid toe te laten. Want ademen is leven, ademen is toelaten, ontvangen, ervaren en 

uiteindelijk zijn. 

Ik adem in mijn pijn. Ik word mijn pijn. Ik adem door mijn pijn en overstijg mijn pijn. 

Als ik niet adem hoef ik geen pijn te voelen, dus waarom zou ik ademen? Het is zoveel 

veiliger om niet te ademen, zo heel veel veiliger..... 

Maar als ik geen pijn wil voelen, kan ik niet groeien, kan ik niet uitdijen. Als ik niet adem, 

kan ik beter dood zijn. Wil ik dat, wil ik dat werkelijk? Diep in mij is een verlangen, een 

heftig verlangen..... 

Maar als ik echt ga ademen dan gaat al het oude op zijn kop. Dan moet ik mijn controle 

loslaten en mezelf overgeven aan de stroom. Dan weet ik niet meer waar ik ben, waar ik 

heen ga. Wil ik dat? Niet ademen is zoveel veiliger, zoveel zekerder. Ik weet wat ik heb....... 

Hier in het westen ademen we meestal alleen maar ‘boven de gordel’. Het is de mannelijke 

manier van ademen, onze bewuste actieve kant. De pool die schept en controleert. En in 

die mate waarin we onze maatschappij vorm hebben gegeven ook heel functioneel. Want 

het is de enige manier om ons te manifesteren op de manier waarop we onszelf 

manifesteren: vanuit gebondenheid aan de materie en vergeten zijnde dat we geest zijn, 

eeuwigdurende geest. 

Voelen is een vervelende zaak in deze tijd. Als ik ga voelen waar ik mee bezig ben, dan kom 

ik misschien tot de schrikbarende ontdekking dat ik niet langer kan functioneren op de 

manier waarop ik bezig ben. Dan kom ik misschien wel tot de schrikbarende ontdekking 

dat het imperium dat ik met zoveel zorg heb opgebouwd, een leeg kaartenhuis blijkt te 

zijn. Dat alles waarvan ik dacht dat het zekerheid was, een illusie blijkt te zijn. Dan zie ik 

tot mijn grote schrik alles wat veilig is onder mijn voeten vandaan glippen. En de angst, de 

angst knijpt letterlijk mijn keel dicht. 


Ademen is leven. Ademen is voelen, is weten. Weten dat jij en ik één zijn, weten dat ik in 

de Schepper ben en de Schepper in mij is. Weten dat ik in mijn diepste wezen een vonkje 

God ben. Weten en voelen en verantwoordelijkheid dragen voor dat vonkje God in mezelf. 

Er voor gaan staan, niet tegenstaande wat die ander van me vindt. Er voor gaan staan 

zonder angst, in de overtuiging dat het enige wat wezenlijk is in mijn leven, dat innerlijk 

vonkje is. Het vonkje dat, naarmate ik het durf te verbinden via mijn adem met de 

oneindige vonk van mijn Schepper zal uitdijen en uitdijen…….. 

Ik adem. Ik adem diep in en laat de goddelijke adem via mijn wortels door mijn voeten 

mijn buik in stromen. Elke cel in mijn lichaam vult zich met adem, goddelijke adem. Via 

mijn buik gaat mijn adem onder het middenrif door en vult elke cel. Elke cel. Ik voel en 

ervaar, ik voel en ervaar. Ik voel mijn blokkades, daar waar ik nog weerstand heb. Stukje 

bij beetje en met liefde kan ik steeds meer toelaten, kan ik steeds meer liefde toelaten. Kan 

ik steeds meer de pijn toelaten, de pijn die ik zolang verborgen heb uit angst. Angst 

waarvoor? Ik weet het niet meer. Mijn angst verdwijnt naarmate ik adem, echt adem in 

alle cellen van mijn lijf. Mijn angst verdwijnt als sneeuw voor de zon. En daarvoor in de 

plaats, breekt de zon door, kan ik de vreugde toelaten. De vreugde van het weten dat jij en 

ik één zijn. 

Oefening 14. Reinigende ademhaling 

* Sluit je rechter neusgat met je duim af en zet je wijsvinger op je derde oog. Adem door 

je linker neusgat acht tellen in. Houd je adem even vast en sluit met je middelvinger je 

linker neusgat af – laat je duim los en adem acht tellen uit. Een korte pauze en weer 

inademen. Doe de oefening afwisselend links en rechts - drie keer. 

* Uitbreiding: adem vier tellen in, houd zestien tellen vast, adem acht tellen uit. 

Oefening 15. Bewust ademen 

* Probeer een aantal keren per dag heel bewust je adem te voelen en te volgen. Begin 

met je buik in te ademen tot aan de toppen van je sleutelbeenderen. Houd even vast 

en adem weer langzaam uit, te beginnen met het intrekken van je buik. 

* Stel je voor dat alles wat je lichaam nodig heeft tot je komt via je ademhaling. 


DE GODIN ONDER MIJN VOETEN 

Want als de liefde er is, is er geen weg te stijl, 

geen uitdaging te groot en geen beproeving te zwaar..... 

Alle oude volken bezaten van nature de wijsheid die wij lange tijd vergeten waren, ontkend 

hebben. Of het nu de aboriginals waren, de indianen, of de druïden. Ieder volk vereerde op 

haar eigen wijze de moeder energie, het ontvankelijke, levengevende aspect in ieder van 

ons. Als symbool daarvoor gebruikten zij de aarde met al haar aspecten, waaronder de 

heilige eik. Niet zomaar een symbool, zij wisten vanuit een natuurlijke verbondenheid dat 

het de aarde is die leven geeft, die ons voedt en beschermt. 

Met respect en in volledige afstemming gebruikten zij de overvloed die de aarde in al haar 

vruchtbaarheid hen schonk. Daarbij echter nooit uit het oog verliezend dat er na hen 

anderen zouden komen die eveneens hun leerprocessen wensten uit te werken op deze 

planeet. Alleen datgene werd genomen wat noodzakelijk was. Een plant werd nooit met 

wortel en al uitgeroeid, datgene werd achtergelaten wat noodzakelijk was om de 

voortplanting te verzekeren. Dieren werden zorgvuldig uitgezocht, zodat de soort kon 

blijven voortbestaan. Het vlees werd gegeten, de huid gebruikt voor kleding, de botten 

voor wapens. Niets werd verspild. 

Dit alles gebeurde in volledige afstemming, vanuit onze natuurlijk instincten. De planten 

en dieren werden ritueel om toestemming gevraagd en zij waren bereid zich te offeren 

voor ons leven, onze groei. Zij erkenden ons als de beheerders van moeder aarde. 

De vruchtbaarheid van onze moeder werd uitbundig gevierd en geëerd tijdens de oogstfeesten 

en de maanrituelen. Respectvolle rituelen om de aarde te bedanken voor haar 

levengevende energie. Kortom, er waren tijden, niet eens zo lang geleden, dat we in 

harmonie waren met de getijden en stromingen in en om ons heen. Dat we ons bewust 

waren van het feit dat de aarde ons alleen kan dienen vanuit gelijkwaardigheid en respect. 

Dat we doordrongen waren van onze afhankelijkheid van moeder aarde en wisten dat het 

leven in de stof zonder haar onmogelijk was. 

Met de komst van het christendom zijn deze gebruiken veroordeeld en afgedaan als 

heidens en barbaars. Op vele rituele plaatsen werden kerken gebouwd om de heidense 

verering uit te bannen en vaak staan deze kerken dan ook op oude krachtplekken. Onze 

voorouders gebruikten deze krachtplekken om hun rituelen te bezielen. Zij herkenden 

deze plaatsen vanuit innerlijke afstemming. Zij vroegen de aarde toestemming om te 

bouwen en toenmalige woonplekken kwamen nooit op negatieve energiepunten terecht. 

Deze oude kennis komt weer tot onze beschikking, nu we opnieuw verantwoordelijkheid 

willen dragen voor ons bestaan en ons minder wetten van buitenaf laten opleggen. We 

gaan begrijpen dat we niet langer door kunnen gaan met de respectloze manier waarop we 

onze aarde hebben uitgebuit. 

Met de ontkenning van moeder aarde, de godin in onszelf, zijn we begonnen het 

vrouwelijke te ontkennen en ondergeschikt te zien aan het mannelijke. Deze laatste 

tweeduizend jaren hebben geleid tot het uitbannen van vrouwelijke intuïtie, vrouwelijke 

wijsheid en ons gebracht tot overwaardering van onze ratio. Moederschap is verworden 

tot een tweederangs bezigheid. Een vrouw die kiest voor haar moederschap zonder baan 

buitenshuis, wordt in het westen gezien als ouderwets en ‘afgestompt’. Hoe kort geleden 

nog was moederschap de hoogste status welke een vrouw kon bezitten? Hoe kort geleden 

was ieder van ons ervan doordrongen dat vrouwen godinnen waren, waaruit het nieuwe 

leven voortkwam als eerbetoon aan onze goddelijke Vader? 


Dankzij dit proces van ontkenning komen we nu tot het besef dat we zo niet door kunnen 

gaan. De schepping heeft ons het beheer gegeven over moeder aarde. Moeder aarde, de 

godin onder onze voeten, geeft ons de ruimte om onze lessen te leren voor onze innerlijke 

groei en ontwikkeling. Zij ziet toe als een lieve begripsvolle moeder hoe wij die lessen leren 

en is eindeloos geduldig. 

Mensen worden wakker. We zijn zo diep afgedaald in de materie, dat langzaam maar 

zeker dat andere verlangen opnieuw wordt aangeraakt. Onze vrouwelijkheid, onze 

verzorgingsdrang, onze intuïtie en ons gevoelsleven, het laat zich niet langer klakkeloos 

onder de gordel wegstoppen. Na een periode van overwaardering voor onze mannelijke 

kwaliteiten, komt nu de tijd dat onze vernieuwde vrouwelijkheid haar plaats vraagt in de 

schepping. Geen macht door onderdrukking, geen macht die de baas wil spelen over 

anderen, nee vrouwelijke macht. Niet langer heersen over anderen, maar heer en meester 

zijn over onszelf. Niet langer een proces buiten onszelf, waarin wij onze waardering halen 

met het onderdrukken van anderen, maar een innerlijk proces, waarvan het resultaat 

ongetwijfeld vroeg of laat naar buiten zal stromen. 

Harmonie tussen boven en beneden, tussen het mannelijke en het vrouwelijke. Respect 

voor ons eigen wezen. Het eren van onze vruchtbaarheid, onze scheppingsdrang, op welke 

manier zij dan ook tot uitdrukking mag komen. Het eren van de moeder, de godin in 

onszelf, in ieder van ons, man of vrouw. 

Er zijn vele oproepen om wakker te worden, om de aarde te redden. Geloof me, ik krijg 

daar de kriebels van. Zij komen voort uit angst en angst is nog nooit een goede raadgever 

geweest. Wat een arrogantie om te bedenken dat wij de aarde moeten redden! Dezelfde 

arrogantie waarmee we de arme mensen moesten redden. Zieltjes moesten bekeren in ruil 

voor wat eten, ze ondergeschikt meenden te moeten maken aan onze macht. 

Alsof wij de beheerders zijn van de overvloed die moeder aarde ons schenkt. Alsof God 

verschil zou maken tussen blank en zwart, katholiek of atheïst. Alsof moeder aarde haar 

voedsel niet geeft, onvoorwaardelijk, aan al haar kinderen. 

Wij met onze arrogantie zijn machteloos wanneer moeder aarde besluit dat het genoeg is 

geweest. Nee, wij kunnen haar niet vernietigen, dat zal ze nooit toestaan. Als we onze 

lessen niet vrijwillig leren dan zal zij ingrijpen. Steeds indringender, om het leerproces en 

de ontwikkeling van de aarde doorgang te doen vinden. Want ook zij moet evolueren. 

Nee het is niet vanuit schuldgevoel en plichtsbesef dat we de aarde moeten ‘redden’. Het is 

vanuit gezamenlijke verantwoordelijkheid, vanuit liefde, onvoorwaardelijk liefde. Vanuit 

respect en dankbaarheid voor haar onuitputtelijke, nooit aflatende dienstbaarheid. En dat 

respect kan alleen maar beginnen bij onszelf. We mogen onszelf leren kennen in al onze 

hoedanigheden, de mannelijk zowel als de vrouwelijke. Onszelf opnieuw bewust worden 

van de getijden die door ons heen stromen. Van waaruit onze persoonlijkheid in al haar 

vezels is verbonden met moeder aarde. Verbonden met de verschillende rijken waar wij 

over mogen heersen, waar wij deel van uitmaken. Vanuit het herkennen van ons eigen 

ritme zullen we de ritmes om ons heen gaan herkennen en respecteren. Dan weten we dat 

geven en nemen met elkaar in harmonie moeten zijn. Dan kunnen we, ieder voor zich, op 

onze eigen wijze, terug gaan geven wat we van haar genomen hebben. 

Vanaf dat moment treden we de aarde tegemoet vanuit liefde en respect. Vanaf dat 

moment zullen we ons weer gaan afstemmen en teruggeven in liefde wat we lange tijd 

onwetend van haar genomen hebben. Niet uit schuldgevoel, in godsnaam nee. Hiermee 

zullen we een nieuwe karmische schuld creëren. Nee, uit liefde en respect. 


Dan zijn we bezig om de hemel op aarde neer te zetten. Om het onsterfelijke deel in 

onszelf, geest, vader God en ons mannelijke scheppende principe, de zon, in te laten 

dalen in de materie, moeder aarde, het ontvankelijke vruchtbare principe. Bij het sluiten 

van dit heilige huwelijk wordt het goddelijk kind, de Christus in ons geboren als symbool 

voor de onvoorwaardelijke liefde en het eeuwige leven. En dat heeft God niet 

voorbestemd voor ons christenen. Het is een voorrecht dat ieder mens vroeg of laat zal 

verwerven op zijn weg terug naar zijn ware afkomst. Op zijn weg terug naar het licht. 


HET MIDDELPUNT VAN DE AARDE 

Naarmate het hart zich verruimt, wordt de horizon wijder 

en vindt men een steeds grotere ruimte voor het bouwen van het Koninkrijk Gods. 


Deze ochtend, terwijl ik zat te mediteren, bevond ik me ineens in het middelpunt van de 

aarde. Dat realiseerde ik me pas later volledig toen ik door ‘mijn’ heilige gewijde bos liep. 

Al lopende verbond ik mezelf met de aarde onder mijn voeten. Ik liet de energie helemaal 

in mezelf toe. De energie op deze plek voelt oer, heel oer. Geen wonder, eens was hier een 

oude Keltische inwijdingsplek voor vrouwen en de energielijnen die daar mee verbonden 

zijn hebben haar uitlopers in dit gebied. Het is een wonderlijke kracht, een haast zeldzaam 

fenomeen hier in Nederland. 

Ineens was het terug, de ervaring tijdens de meditatie en een diepe ontroering maakte zich 

van mij meester. Het middelpunt, jazeker ik ben het middelpunt van de aarde en van 

daaruit verbonden met alles en iedereen om me heen. Hoewel het niet mogelijk is om te 

reizen in de stof zwerf ik dagelijks op deze plek. En op het moment dat ik het bos betreed 

is het net of er een ander bewustzijn in mij komt. Ik ga anders lopen, anders voelen, 

anders observeren. 

Groen, het middelpunt van de aarde heb ik als groen ervaren. Prachtig levengevend helder 

lentegroen. Het groen van het voorjaar, het gras in de wei. Vanuit dat middelpunt voelde 

ik allerlei stroompjes en adertjes om me heen. Het is een wonderbaarlijke ontdekking en 

tegelijkertijd heel gewoon. 

Ik heb altijd het gevoel gehad dat wij de dingen omgekeerd, achterstevoren, 

ondersteboven aanpakken. Ik heb altijd het gevoel gehad dat het niet klopt om de dingen 

van buitenaf te veranderen. En dat gevoel is deze laatste jaren alleen maar versterkt. Hoe 

kunnen we in godsnaam de natuur redden als we onszelf niet kunnen verbinden met de 

natuur. Als we ons niet bewust worden dat wij deel uitmaken van de natuur, van elk 

minuscuul stukje mineraal, elke plant, elke boom, elk dier. Pas als we ten volle begrijpen 

dat er niets buiten ons bestaat, maar dat alles dat buiten is ook binnen ons is. Wanneer we 

dit in elke cel kunnen voelen, dan zijn we zover dat we de situatie die we vanuit 

onwetendheid hebben gecreëerd, kunnen veranderen. Dan zal ik vanuit respect voor 

mezelf ook respect kunnen hebben voor alles wat ik buiten mezelf ervaar. 

Wie zorgt er voor zuurstof in de lucht? Wie zorgt dat ik te eten heb, me kleden kan? Waar 

is de tafel van gemaakt waar ik achter zit te schrijven? Je kunt dat weten met je hoofd en 

dan zal het je koud laten. Dan zul je onbewust je maaltijd naar binnenwerken. Er absoluut 

niet bij stilstaan dat zich daar op jouw bord een offerande bevindt uit het planten en het 

dierenrijk. Dan zul je vergeten te danken en te zegenen en zal het voedsel onbewust door 

jou heengaan en niet getransformeerd terugkeren tot stof. 

Naarmate je jezelf verbindt met de natuur, naarmate je jezelf realiseert en voelt dat alles 

ademt, dat alles bewustzijn heeft, dat alles kan voelen en pijn kan ervaren, naarmate we 

dit wezenlijk in onszelf toelaten, dan en niet eerder zijn we zover dat we de aarde kunnen 

helen van al het onrecht wat wij haar hebben aangedaan. 

En geloof maar niet dat wij zo machtig zijn dat wij de aarde kunnen vernietigen. Dat zal 

onze godin, onze moeder aarde nooit toelaten. Liefdevol heeft zij toegestaan dat wij onze 

lessen kunnen leren op haar bodem. Liefdevol en zonder oordeel ziet zij toe hoe we haar 

teisteren en de harmonie verstoren. Regelmatig geeft ze ons een waarschuwing, dan 


spuugt ze ineens vuur, of haar water stroomt over onze oevers. Niet om te straffen, maar 

veeleer om ons wakker te schudden en te laten zien waar we mee bezig zijn. Want dat dit 

niet kan voortduren, dat weten we inmiddels, bewust of onbewust, allemaal. 

Ik loop door het bos, door het woud, door de sloot. Met mijn staf. Is het een sjamanenstaf 

of is het een herdersstaf? De nacht nadat ik hem kreeg droomde ik dat ik mijn staf op de 

grond legde en dat deze veranderde in een slang. Transmutatie, omvorming van het oude. 

Vanaf het moment dat ik mezelf tot in elke vezel van mijn lijf ging verbinden met de aarde, 

het bos, de planten en de dieren, beleef ik elke dag opnieuw intense avonturen. Ik kan 

mezelf inmiddels afstemmen op de reeën en regelmatig laten zij zich aan mij zien. Reeën 

vertegenwoordigen bij de indianen het medicijn van de vriendelijkheid. Onverschrokken 

gaan ze hun weg naar de grote geest en laten zich niet afschrikken door de monsters die op 

hun weg komen. Zij vormen het kwaad om met liefde, niet met geweld. Want geen enkel 

kwaad is bestand tegen liefde, er is geen duisternis welke het licht kan verdragen. 

Het begon voorzichtig met één ree. Inmiddels weet ik tot mijn grote verbazing dat er 

minstens negen reeën leven in dit kleine gebied. Negen reeën die zich aan mij toonden, ja 

een hele voorstelling opvoerden. Kun je voorstellen wat er op die momenten door me heen 

gaat? 

Elke dag opnieuw bezoek ik mijn eikenboom, geef hem van mijn liefde en open mezelf 

voor haar kracht en haar wijsheid. Het is een liefdesuitwisseling zonder enige verwachting. 

Gewoon zijn, niet meer en niet minder. ‘Trek je energie naar binnen’ hoorde ik haar 

zeggen toen ik even in de stad moest zijn. En bats, het gebeurde ter plekke. Want ik ben nu 

te open om onbeschermd door de stad te slenteren. Maar waarom zou ik in de stad 

slenteren als er een magische plek bestaat waar ik mezelf elke dag opnieuw kan laven en 

opladen. Waar ik nieuwe energie op kan doen, een nieuwe, diepere vorm van bewustzijn. 

Ongetwijfeld, omdat er weer een tijd zal komen waarin ik me opnieuw tussen de mensen 

zal begeven. Dan zal dit gebeuren met nog meer rijkdom dan voorheen, met nog meer 

verbondenheid. 

Tot die tijd geniet ik elke dag opnieuw van mijn kluizenaarsbestaan. Van mijn 

verbondenheid met het middelpunt van de aarde, met de natuur en van al het mooie in 

mezelf en om me heen. 

En ik stuur mijn liefde naar deze plek en herstel de oude kracht in ere. In de wetenschap 

dat de enige manier om de natuur en dus de aarde te helen, is te stoppen met haar van 

mijn kant uit te buiten en te beginnen haar terug te geven alles wat ik van haar genomen 

heb. Het is een vreugde om dat steeds opnieuw te mogen beleven. Want zij geeft en 

ontvang met verve, zonder voorwaarden, vanuit haar liefdevolle aanwezigheid. 


MEDITATIE II 

ONTMOETING MET JOUW INNERLIJKE KIND 

Je kunt de tekst van deze meditatie opnemen op een bandje of iemand vragen hem aan je 

voor te lezen. Neem minstens 20 – 30 minuten voor de hele meditatie. Je kunt de tekst 

ook eerst lezen en stapsgewijze door de meditatie gaan. Draai stemmige 

achtergrondmuziek als je dat prettig vindt. 

* Ga rustig zitten en sluit je ogen. Adem een aantal malen diep in en uit en geef datgene 

wat je vrij maakt in vol vertrouwen af aan moeder aarde. Laat dit proces in alle rust 

plaatsvinden. 

* Stel je nu voor dat er een zilveren draadje van je kruin de hemel inloopt en laat de 

energie van de hemel je totale lichaam opvullen, elke cel in je lijf. 

* Als je voelt dat je aandacht helemaal naar binnen is gekeerd, ga je naar je hartchakra. 

Stel je voor dat je daar naar binnen gaat..... 

* Je komt nu in een ruimte. Deze ruimte kan elke vorm hebben. Hij kan rond zijn of 

vierkant. Het kan een gebouw zijn of een landschap. Neem rustig ‘jouw’ ruimte in je op en 

laat vooral ook de sfeer tot je doordringen. De kleuren. Wat voor kleuren heeft jouw 

ruimte? 

* Wandel rustig rond in jouw ruimte......... Dan ineens ontdek je in een hoekje of ergens 

langs de kant een kind..... En dat kind dat ben jij. Vol openheid en aandacht neem je het 

kind in je op en je laat tot je doordringen wat het kind in jou nodig heeft. 

* Neem nu de tijd om hier vorm aan te geven en laat je door niets beperken. Alles is 

mogelijk en niets is gek. Je zou kunnen spelen, knuffelen, kijk wat jullie beiden nodig 

hebben. Geef jezelf de tijd om je helemaal uit te leven.... 

* Ga nu midden in ‘jouw’ ruimte op de grond zitten en trek je ‘kind’ tussen je knieën en 

houd het stevig vast. Stel je nu voor dat er vanaf je hart tot je staartbeentje een glijbaan is 

die langs je ruggenwervels loopt. Je roetsjt samen langs deze glijbaan naar beneden. Maak 

deze glijbaan zo lang als jij in je fantasie nodig hebt. Je komt nu op een trampoline en 

samen met je ‘kind’ leef je je daar volledig uit. En neem daar weer rustig de tijd voor.... 

* Neem nu samen een laatste sprong en je bent weer terug in de ruimte in je hart. 

Alvorens je afscheid neemt van je ‘kind’, loop je samen door de ruimte. Kijk wat er 

veranderd is in de vorm, in de sfeer en in de kleuren. Laat dit goed tot je doordringen. 

* Geef nu je ‘kind’ een ereplaats midden in de ruimte en vertel hem of haar dat je er 

altijd zult zijn als hij of zij je nodig heeft. Neem nu afscheid in de wetenschap dat er nooit 

een afscheid meer zal zijn..... 

* Neem alle tijd om rustig terug te keren in je lichaam. Ga langzaam weer bewust 

ademen en wanneer je helemaal hier bent, strek je dan lekker uit naar alle kanten en 

probeer te gapen. 

Je ervaringen kunnen emotioneel zijn, maar de meditatie is helend. 


Als het mogelijk is, deel dan je ervaringen met een partner of vriend. Zo niet schrijf ze op 

in je dagboekje. 

Wanneer je niet weet wat je wilt, ga dan de ruimte in je hart binnen en maak contact met 

je innerlijke kind. Het kind in jou weet altijd wat het nodig heeft en is niet te bescheiden 

om dat aan te geven! 

Gun jezelf de ruimte om te spelen. Het is helend voor je ziel! 

Aan het einde van de meditatie zal de ruimte ongetwijfeld veranderd zijn. Zeker wat kleur 

en sfeer betreft. Meestal is het lichter en prettiger. Door deze meditatie ruim je diepe 

gevoelens van afgescheidenheid op. Doe hem zo vaak als het nodig is. Het kind in jou zal 

sterk en gezond worden. 

Probeer je ouders en de situatie te vergeven. We hebben allemaal onze klappen gehad. Je 

ouders deden binnen hun vermogen wat zij konden. Sta jezelf, alvorens te vergeven, ook 

die andere gevoelens toe. Je kunt immers pas echt vergeven als je de pijn, de boosheid en 

de angst hebt gevoeld. Het is niet mogelijk om de situatie te veranderen. Wel kun je jezelf 

het geschenk geven om anders tegen de situatie aan te gaan kijken. En dat op zich 

betekent een enorme bevrijding. 


DEEL III 

STRIJD EN OVERGAVE 


STRIJD EN OVERGAVE 

Pas in de leegte en de stilte, waarin je aanvankelijk overspoeld zult worden door al je 

menselijke tekortkomingen, zul je in contact komen met de 'ik ben' in jezelf. 

En als je verscheurd wordt door twijfel en onzekerheid, weet dan dat je dicht bij de 

bron, dicht bij jouw bron bent. 

Tot mijn verbazing is er op geen enkele wijze bericht over een eventueel eigen plekje in 

Nederland tegen de tijd dat we Spanje moeten verlaten. Ik voel me krachtig en gezond, 

opgeladen door de energie van de zon en zoveel liefde en volledig genezen van mijn 

hernia. Ook Giri straalt licht en vertrouwen uit. Hij is een fantastische verpleger 

geweest, hij nam als vanzelfsprekend de dagelijkse dingetjes en mijn verzorging op zich, 

zodat ik kon vasten, mediteren en tekenen. Uren heb ik getekend, wat een gift deze 

hernieuwde stimulans. Dankbaar ben ik, dat ik de impuls volgde om een oude vriendin 

in Spanje te bellen, nadat ik onverwacht een hernia kreeg en ons verblijf in het centrum 

in Frankrijk niet langer verantwoord was. Mijn vriendin en haar man namen ons 

liefdevol op in hun huis totdat we daar een eigen stekje vonden. Het was een gezegende 

tijd voor ons alle vier. We hebben samen heel wat doorgewerkt en ik leerde nieuwe 

tekentechnieken waarmee ik mijn proces uitstekend kon ondersteunen. 

Het was de zachtste winter in jaren, zodat we ons dagelijks konden koesteren in de 

helende kracht van de zon, de genezer bij uitstek. We voelen ons vernieuwd en 

opgeladen, door zon en zee! Hoeveel lichter en vrolijker zijn de mensen hier in Spanje 

dan in Frankrijk en bij ons in Nederland. Hun levensstijl, de familiebanden, het 

straatleven en de gezelligheid doen haast oosters aan. We voelden ons hier helemaal 

thuis, ook al was ik door mijn fysieke conditie weinig mobiel. Nu ligt die periode achter 

ons, we zijn klaar voor het feest van Pasen, de nieuwe geboorte in het licht. 

Ik probeerde deze schitterende periode in alle opzichten positief te besteden en was 

dagelijks bezig om een broodnodig eigen plekje te creëren. Ik kan me nauwelijks 

voorstellen dat het er nog steeds niet is. 

Was ik misschien teveel bezig vanuit mijn persoonlijkheid, vanuit mijn wil? Ben ik 

vergeten dat dit niet langer werkt? Ik wil de teleurstelling niet toelaten. Er zal 

ongetwijfeld een goede reden zijn waarom het plekje er nog niet is. Misschien is het 

niet de juiste tijd of misschien ben ik niet duidelijk geweest in wat ik wil, wat goed zou 

zijn voor ons allebei. 

En dat laatste zou wel eens waar kunnen zijn, want in alle eerlijkheid weet ik niet 

precies wat ik wil. Zullen we in Nederland blijven of niet, niets is meer duidelijk. 

Moeilijk om iets te creëren vanuit zoveel onzekerheid. Hoewel, of we onszelf 

uiteindelijk in Nederland zullen vestigen of niet, een eigen plekje is nu bittere 

noodzaak, dat is inmiddels wel duidelijk. Op de terugrit naar huis begint zo'n eigen 

plekje een wat duidelijkere vorm aan te nemen. Het hoeft niet perse een zelfde plekje te 

zijn ergens op het erf van anderen, zoals we hadden voor ons vertrek naar Frankrijk. 

Het zou ook een eigen huisje mogen zijn ergens in een of ander gehuchtje. Alle 

praktische bezwaren die daaraan kleven mag ik loslaten, die lossen zich te zijner tijd 

wel op. 


We brengen de Paasdagen door met mijn jongens in een gehuurde caravan op een 

liefelijk plekje in de natuur. We kunnen de caravan eventueel voor langere tijd huren. 

Mijn gevoeligheid spreekt boekdelen. Na een paar dagen weet ik dat mijn lichaam het 

absoluut niet waardeert om langere tijd opgesloten te zitten in een luchtdichte 

container. Al is de plek waar hij staat nog zo fantastisch. Tja, door mijn toenemende 

gevoeligheid, word ik een steeds moeilijker mens. 

We gaan dus gewoon terug naar ons logeeradres. Ik begin me voor te bereiden op de 

komende cursus. En op de week die ik samen met mijn aanstaande nieuwe 

Reikimeester in Drenthe zal doorbrengen. Daags voor mijn vertrek komt er een brief 

van de woningbouwvereniging. Niets vermoedend scheur ik de envelop open en kan 

mijn ogen nauwelijks geloven: we krijgen een huisje aangeboden! 

Ik bel de woningbouwvereniging om meer informatie te krijgen. Nee, het is geen 

hoekhuis, het is in een rijtje, maar er is wel een grote tuin bij. En het staat in een 

gehucht wat vlak bij een bos ligt. Helemaal door het dolle heen stappen we in de auto 

om een kijkje te gaan nemen. Want dit keer laat ik het niet over aan anderen, ik wil de 

plek zelf voelen. Dat heb ik inmiddels door schade en schande wel geleerd! 

Hoe dan ook, ze hebben het daarboven zoals altijd weer fantastisch geregeld. Alles 

komt op de juiste tijd en de juiste plaats. Hoe vaak heb ik dat al mogen ervaren? Als ik 

mijn wil los kan laten en mijn problemen kan overgeven in de overtuiging dat al 

hetgeen wat goed voor mij is er ook zal zijn. Hoe goed dit zal blijken te zijn, kan ik pas 

later bevroeden! 

Als we de betreffende straat inrijden, zie ik drie schattige blokjes van twee met rode 

dakpannen, net kabouterhuisjes. Zo eentje zou ik wel willen, maar die kunnen het niet 

zijn, het is immers in een rijtje heeft de meneer aan de telefoon gezegd. Het nummer 

klopt wel, zitten we dan toch in de verkeerde straat? Maar aan het einde staat een bord 

met onze straatnaam. 

Opgewonden rijden we terug. Jammer, er wordt niet opengedaan op ons bellen. 

Misschien is de poort open. En jawel, hij is open en wanneer ik er doorheen kijk is het 

eerste dat ik zie twee bloeiende kersenbomen. Daar hoort een hangmat tussen, 

ongetwijfeld! Ik ben verkocht, totaal. 

Ik ben helemaal lyrisch en kan niet wachten totdat we daar kunnen gaan wonen. Helaas 

duurt het nog minstens zes weken voor we de sleutel zullen krijgen, want er moet het 

een en ander gerenoveerd worden. Moeilijk om zolang te moeten wachten. Echter met 

zo'n vooruitzicht zullen we dat wel op kunnen brengen. We beginnen onmiddellijk onze 

plannen voor een spoedig vertrek uit Nederland los te laten. 

Onze vrienden gaan in deze periode met vakantie en we krijgen de beschikking over het 

hele huis. Zei ik niet dat alles perfect geregeld was? 

We eigenen ons min of meer het recht toe om zoveel mogelijk in onze toekomstige tuin 

te werken. De voormalige bewoners hebben zowel binnen als buiten een enorme bende 

achtergelaten. Gelukkig zijn we inmiddels wel gewend om puin te ruimen. 

Kortgeleden had ik nog die acute hernia, nu kondigt zich een ontsteking aan in mijn 

linkerarm. Ik maak er grapjes over tegen mijn huisgenoten. Blijkbaar moet ik leren om 

nog meer uit handen te geven, hoewel ik daar afgelopen jaren naar mijn gevoel aardig 

in geoefend ben. Tja, dat is slechts mijn gevoel nietwaar? Misschien ben ik nog niet 

nederig genoeg. Misschien moet ik leren vragen of jullie 's morgens mijn fruit voor me 

schillen. Afijn, zolang ik het zelf nog kan.... 

Mijn meesterkandidaat Ilse kan geen auto besturen. Giri brengt me die morgen tot haar 

huis. We zitten dan reeds op de helft en de rest van de afstand kan ik met 


onderbrekingen zelf overbruggen. Over een week moet ik die tweedegraads Reikiklas 

geven voor nieuwelingen en herhalers. Er hebben zich bijna twintig mensen opgegeven. 

De plek in Brabant is tweehonderd en vijftig kilometer verwijderd van de plaats waar 

we deze week door zullen brengen. Op dit moment heb ik het volste vertrouwen dat ik 

daar zal kunnen zijn. Als het niet de bedoeling was, dan zou de klas niet doorgegaan 

zijn. Zo werken nu eenmaal de wetten van het universum, weet ik inmiddels uit talloze 

ervaringen. 

Ik spreek met Ilse af, die ik tijdens deze week mijn Keniase zuster zal noemen, dat ik 

deze week ook in praktische zin voor haar zal zorgen, zodat zij alle ruimte heeft voor 

haar eigen proces. Mocht dit niet lukken, dan zal ik dat aangeven. Nu kan ze in ieder 

geval haar zorg over mij loslaten. Een van haar eerste opdrachten is dat ze niet langer 

haast hoeft te hebben. Wanneer we samen het bos ingaan gebeurt dit in stilte, we lopen 

meditatief, zodat we op andere niveaus gaan waarnemen. Het is een openbaring voor 

haar, het haalt haar uit een jarenlange sleur. 

Het is onvermijdelijk dat we oude gewoontes, hoe onbenullig ze ons ook mogen 

toeschijnen, moeten veranderen en doorbreken, voordat we in staat zijn om het 

nieuwe in onszelf vorm te geven. Je kunt geen water gieten in een volle emmer. 

Het is heerlijk om samen te zijn. We houden beiden van onze eigen ruimte en kunnen 

elkaar de nodige ruimte geven. Hierdoor voelen we ons geen van tweeën ook maar één 

moment belemmerd. We hebben een fantastische week en het weer is stralend. 

Naarmate we de avond van de inwijding naderen, worden alle obstakels verwijderd. Er 

is voldoende tijd voor plezier, we zingen hard en vals, soms zelfs mooi en maken een 

stuk cabaret voor de komende cursus. Het gaat goed met mijn arm, tot de dag na de 

inwijding. 

Die middag poetsen we het huis volgens de gebruiken van haar cultuur: we beginnen in 

de hoeken, brengen het stof naar het midden, om het daarna te verwijderen. Hierna 

volgt de rituele reiniging. Als ook dat karwei geklaard is, nemen we een bad en 

smudgen we elkaar met een mengsel van salie en lavendel. Na een eenvoudige maaltijd 

begin ik met het eigenlijke ritueel. Ik heb gekozen voor een ceremonie waarin alle vier 

de elementen vertegenwoordigd zijn: aarde, water, vuur en lucht. Zelfs de ether 

ontbreekt niet. Het is ontroerend om gedurende het hele ritueel sterk de nabijheid te 

ervaren van onze vrienden aan gene zijde: mijn broeder Everhard en haar lieve vader 

die ik vorig jaar op Aruba in mocht wijden op zijn sterfbed. 

Ik zie het gezicht van Ilse tijdens deze avond voortdurend veranderen. Soms lijkt ze 

ineens die neger uit Kenia en dan is ze weer op en top vrouwelijk. Hoe dan ook, ze 

wordt steeds mooier, steeds zachter. 

De volgende dag kan ik dus echt geen fruit meer schillen en geen eten meer koken. 

Zoals altijd versterkt de liefdesenergie van Reiki de dingen, het genezingsproces is in 

een hogere versnelling gegooid. Zonder schuldgevoelens worden de rollen omgedraaid, 

vanaf dat moment word ik verzorgd. 

Over twee dagen moet ik tweehonderd en vijftig kilometer rijden en dat niet alleen, er 

moeten dat weekend nieuwe mensen ingewijd worden. Wanneer ik mijn denken loslaat 

en mijn energie naar de ruimte in mijn hart breng, is daar een volledig vertrouwen en 

geen enkele twijfel over het feit of de cursus door zal gaan. 

Ilse behandelt regelmatig mijn arm en ik visualiseer dat ik hem moeiteloos kan 

bewegen. In weet dat ik Giri kan bellen om ons op te halen, maar ik maak er geen 

gebruik van. 


Die morgen gaan we vroeg op weg. Mijn arm voelt stukken beter, we nemen de tijd voor 

een aantal tussenstops en zijn ruim op tijd op de plaats van bestemming. 

Op het moment dat de cursus van start gaan, komt mijn energiestroom onmiddellijk op 

gang. Iedereen accepteert het feit van mijn arm met een zelfde vanzelfsprekendheid als 

waarmee ik dat doe. Twee prachtige jonge mensen, voormalige kinderen uit mijn 

kinderklassen, draaien als herhalers mee. Ik heb beiden het afgelopen jaar individueel 

ingewijd in de tweede graad. Zij introduceren een frisse wind van wijsheid. 

Dit keer verbetert mijn arm zich naarmate ik bezig ben met de inwijdingen. Het gaat 

perfect. Het is in alle opzichten een bijzonder weekend, de afsluiting van een periode 

van bijna zes jaar meesterschap. Op dit moment zet ik een definitieve streep onder een 

periode van werken binnen een stichting. We hebben die opgeheven afgelopen Kerst, 

drie maanden na het beëindigen van mijn lidmaatschap met de Reiki-alliance. 

Binnen in mij wil zich iets nieuws gaan openbaren, een nieuwe uitdrukking van mijn 

meesterschap. Daarvoor moet de oude vorm opnieuw worden losgelaten. Ik voel met 

een diepe innerlijke zekerheid dat er nu hele andere lagen in mij afgepeld gaan 

worden. Dit gevoel kan ik niet in woorden uitdrukken en het is daarom niet uit te 

leggen aan de buitenwereld. Het is voor velen uitermate bedreigend dat ik datgene 

waarin ik gekend word, waarin ik in hun ogen succesvol ben, vrijwillig lijk op te 

geven. 

Mensen, studenten, broeders en zusters die me jaren zeer nabij waren, trekken zich nu 

terug. Ik kan slechts raden wat de reden is. Maakt mijn ‘zijn’ onbewust teveel angsten 

los? Het doet pijn, geloof me, maar het is tegelijkertijd een deel van het proces dat 

voortkomt uit een innerlijk weten, een diep zielsverlangen. 

De enige weg daarnaar toe is mijn bereidheid alle ideeën, alles wat ik eens leerde als 

waarheid, alles waar ik enigszins gehecht aan zou kunnen zijn, steeds opnieuw weer los 

te laten. Het is de bereidheid om alle obstakels in mijzelf en op mijn pad op te ruimen. 

Het is de bereidwilligheid om de impulsen te volgen die boven komen borrelen. Ook al 

lijken zij nog zo waanzinnig en weet ik zelf allerminst waar dit allemaal heen gaat. Ik 

voel dat datgene wat tot nu toe gepasseerd is, alleen maar het voorspel was. Op dit punt 

waar ik nu sta is er niemand die een hint kan geven wat te doen en welke kant uit te 

gaan. Ook al heb ik soms waanzinnig behoefte aan een goede raadgever die zou kunnen 

'bevestigen' dat ik niet helemaal geschift ben. Helaas, zo werkt het niet langer. Vanaf dit 

punt is het uitsluitend een kwestie van het versterken van mijn geloof en mijn 

vertrouwen in de wetten van het universum. Mezelf onwrikbaar gaan verbinden met 

mijn goddelijke kern, ofwel mijn ware zelf. In de wetenschap dat ik het niet meer ben 

die de boel regelt. Dat het een kwestie is van volledige overgave, probeer ik me innerlijk 

te laten leiden. Dat gaat heus niet altijd zonder strijd. Werkelijke groei gaat nu eenmaal 

gepaard met pijn en weerstanden, zonder dat dit betekent dat ik me slachtoffer moet 

voelen, dat het me allemaal overkomt. Dat gevoel had ik vroeger en daarom ervoer ik 

mijn leven als lijden. 

Nu ik mij minder associeer met mijn fysieke werkelijkheid en mezelf meer open om te 

leven vanuit mijn zielenbewustzijn, gaat het doorgaans zeer goed met mij, ook al gaat 

mijn lichaam veelvuldig door fysieke pijnen. Maar al ervaar ik die pijn, ik ben de pijn 

niet meer, dat is het verschil. Ik sta aan de kant en ik word meer en meer 

toeschouwer. 

Ik weet dat ik elk moment klaar moet zijn, opdat wanneer de tijd rijp is voor de 

volgende stap, ik niet alleen de impulsen zal horen, maar ook de ruimte zal hebben om 

er volledig ja op te zeggen. Steeds opnieuw loslaten, het is stil om mij heen, erg stil. 


Vermoedelijk heb ik de stilte op dit moment nodig. En god zij dank ben ik niet langer 

bang voor de stilte, integendeel, ik heb de stilte lief als mijzelf. 

Moet ik wel verder met Reiki en zo ja op welke manier? Allemaal vragen die ikzelf nog 

niet kan beantwoorden. Hoewel ik innerlijk al weet dat ik de uiterlijke vorm zal moeten 

loslaten. Energie kun je immers niet inperken, energie kun je niet structureren. Liefde 

kent geen enkele vorm en is tegelijkertijd alle vormen. 

De plannen voor Zuid Afrika liggen voorlopig in de ijskast. Hoewel ik het gevoel heb dat 

dit onze volgende stap moet zijn, is het blijkbaar nog niet de juiste tijd. 

Andere dingen zijn nu belangrijker, het creëren van een basisplekje vanwaar uit we 

kunnen vertrekken en waar we ook weer thuis kunnen komen. Een soort van 

ankerpunt, opdat we niet altijd vanuit onze rugzak hoeven te leven. Dat broodnodige 

plekje om bij te tanken en de rust te kunnen nemen die mijn lichaam en mijn geest zo 

bitter hard nodig hebben. 

Wat ogenschijnlijk voor de argeloze toeschouwer een periode van tijdverspilling en 

luieren lijkt te zijn, is voor de ziel het juiste klimaat om te kunnen evolueren op 

topsnelheid.... 

Hoe idioot het ook lijkt in een maatschappij waar we van zekerheden aan elkaar 

hangen, op de een of andere manier is het mij in dit leven niet veroorloofd mezelf vast 

te klampen aan zekerheden. Sterker nog, ik mag leren leven zonder uiterlijke 

zekerheden. Geen gemakkelijke, maar zonder meer een boeiende uitdaging. 

Voor onze reis begon was ik een succesvol Reikimeester. Ik had een 'zekere' WAOuitkering, 

Giri die fantastische baan met uitzicht op een waardevast pensioen. We 

hadden een eigen plek met zelfs meer spulletjes dan we nodig hadden. Niets is er 

inmiddels over van dit alles. We staan opnieuw met lege handen en ogenschijnlijk zijn 

ze leger dan ooit. 

Voor de buitenwereld zijn we er ongetwijfeld op achteruit gegaan. Dat mag dan zo 

lijken, geloof me, diep in mijn hart is daar die kolossale rijkdom. Er is een nieuwe 

kracht latent aanwezig die wacht op het moment van ontplooiing. De tijd is er nu rijp 

voor. Velen van ons ontwaken en zijn bereid om ingezet te worden bij het voorwerk dat 

nodig is om de aarde en haar bewoners te evolueren naar een hoger plan. Dit betekent 

dat er eerst een enorme uitzuivering zal plaatsvinden. Een persoonlijke zuivering 

natuurlijk, maar zoals altijd: zo binnen, zo buiten. Dus zal er ook een kolossale 

zuivering om ons heen gaan plaatsvinden. 

Decennia lang werd er vanuit de lichtsferen aan dit plan gewerkt. Wij waren ons dat 

niet bewust, wij sliepen nog, we associeerden onszelf met de stof. Ja, we waren onze 

afkomst totaal vergeten. En dat was goed, dat was de weg die we op dat moment 

moesten gaan. We moesten door alle gradaties van licht en donker om te leren dat alle 

ervaringen even waardevol zijn. Het doel hiervan was om onszelf klaar te maken, sterk 

en bereidwillig voor onze taak. 

Nu is het tijd dat we gaan samenwerken met onze hogere aspecten, zodat wij kosmische 

instrumenten kunnen worden, terwijl we nog in de stof zijn. Ja we worden ons weer 

bewust dat we vonkjes zijn, Godsvonkjes wel te verstaan en medescheppers van dat Ene 

principe. Hierdoor geven we ook onze vrienden aan gene zijde de gelegenheid om door 

te gaan op hun evolutieweg. Want God is schepping en eeuwigdurende verandering in 

beweging. 


Geloof me, je hoeft jezelf niet druk te maken wat je in godsnaam zult moeten 'doen'. De 

tijd van het 'doen' is langzaam maar zeker voorbij. De tijd van het 'zijn' breekt aan. 

Wat jij bent, weerspiegelt zich in je omgeving. Wat jij uitstraalt zal andere zielen 

aanraken en deze zielen de mogelijkheid geven om hun eigen lichtje te vinden en te 

laten schijnen. 

We krijgen de sleutel begin juni, aanmerkelijk later dan verwacht. We hebben ons in 

het hoofd gezet in ons nieuwe stulpje te zitten voor onze vrienden terug zijn van 

vakantie. En kiezen min of meer voor een stress situatie. Zeg nou zelf! Iets in mij zegt 

dat het van levensbelang is om zo snel mogelijk op dat eigen stekkie te zitten. En dat 

gevoel is er niet ten onrechte. 

Het is een vieze bende die we aantreffen. De wondertjes beginnen zich al meteen te 

manifesteren. Er komt van alle kanten ondersteuning, liefdevolle ondersteuning in de 

vorm van vele helpende handjes, wat kan ik nog meer verlangen? Het is alsof er een 

witte tornado door het huis gaat. Er wordt keihard gewerkt: muren, plafonds en deuren 

worden gewassen, het houtwerk wordt geschuurd, stofzuigerzakken vol met troep 

worden opgezogen. Er wordt behangen, geschilderd en vooral veel gelachen. De sfeer is 

uitermate positief en ik zie met verbazing hoe helend fysieke arbeid is wanneer dit in 

een sfeer van liefde gebeurt. 

Mijn been bezorgt me veel last. Wanneer ik een paar dagen later onder de douche sta, 

schrik ik heftig, het is bijna twee maal zo dik als normaal. De volgende dag ga ik toch 

maar even naar de dokter. Die constateert een aderontsteking en schrijft me absolute 

rust voor. En die goeie man denkt dat ik temidden van deze puinhoop op mijn lauweren 

kan gaan rusten! Nou mooi niet dus. Ik sjoemel min of meer met 'boven', vraag om 

begeleiding en blijf volop aan het werk. 

Giri draait volledig door en vraagt het uiterste van ons geduld. Shiva is volledig 

aanwezig in al zijn volheid: schepping en vernietiging wisselen elkaar af. Waar is de 

rust en de harmonie gebleven die we beiden hadden toen we in Spanje waren? 

Er waren reeds een aantal aanvaringen in de tuin. Ik ging een aantal keren door het 

rode lint en zag mezelf als een viswijf tegen hem te keer gaan. En terwijl ik niet kon 

stoppen, schreeuwde ik in mijn wanhoop: 'Ben je me nu alleen maar aan het uitdagen 

om op je donder te krijgen of hoe zit het? Ben je nu werkelijk zo onhandig, of wil je me 

laten geloven dat je zo onhandig bent? En rustiger door dit verhelderende inzicht: ik 

geloof er niets van dat je zo onhandig bent! De uiteindelijke conclusie is dat het goed is 

om hulp te vragen als je niet weet hoe je bepaalde dingen in het vat moet gieten. Giri is 

van alle markten thuis, wanneer hij inziet hoe bepaalde dingen moeten gebeuren. 

Eenvoudig gezegd, zet je trots aan de kant en vraag wat je nodig hebt. Deze week 

probeert hij van alle kanten mij te ontlasten, wat zijn onhandigheid slechts aanwakkert. 

Dit vraagt van de weeromstuit het uiterste van mij wat begrip en geduld betreft! 

Later, als ik weer met liefde naar je kan kijken, bedank ik je voor het feit dat jij op dit 

moment mijn belangrijkste leermeester bent. Hoe zou ik mijn grootste valkuilen in dit 

leven kunnen overwinnen en hoe zou ik geduld en begrip kunnen beoefenen zonder 

jou? 

Regen, rampenweek en toch, het werk vordert gestaag, we geven de moed niet op. Een 

week later trekken we de deur op ons logeeradres achter ons dicht en zullen we voor de 

eerste keer op ons nieuwe stekkie overnachten. Nog een laatste maal worden we tot het 

uiterste op de proef gesteld. Ineens zijn er die reddende engelen die de situatie in één 

klap overzien en alles willen doen om de laatste obstakels te verwijderen. Kosten nog 


moeite worden gespaard om de vloer dusdanig te bewerken dat de vloerbedekking 

diezelfde dag nog gelegd kan worden. En het karwei wordt afgemaakt, ook al is het 

inmiddels ver na werktijd. 

Intens dankbaar val ik die avond, na een heerlijk warm bad, in bed. Dat weekend blijf ik 

nog doorsjouwen om de verhuisboel zoveel mogelijk op haar plaats te krijgen. En dan is 

het helemaal op, dan kan ik nog nauwelijks op mijn benen staan. Goed, ik geef me over, 

het kan nu ook. Hoewel het niet mee valt om alles uit handen te geven. Ik doe het liever 

zelf, dat is een kant en de andere kant is dat ik de dingen graag wil hebben zoals ik ze 

wil. Wat een leerproces! 

Het blijft niet bij mijn been alleen. De oorzaak blijkt een ernstige verzakking te zijn, een 

feit wat ik een paar weken later onder ogen moet zien. Op weg naar de dokter, weet ik 

met verrassende zekerheid: dit keer ontkom ik niet aan een operatie. Dit eigen plekje 

was dus van levensbelang om de ruimte te hebben dit hele proces aan te kunnen gaan. 

Stilzitten is moeilijk, vooral wanneer er nog zoveel werk gedaan moet worden. Op de 

een of andere manier moet het klaar zodat ik, eenmaal thuis uit het ziekenhuis, in een 

opgeruimde omgeving kan zijn. 

De tuin is een zegen, ik kan in de tuin gaan werken. Het onkruid tiert welig en al kan ik 

niet lang op mijn benen staan, ik kan gewoon op moeder aarde zitten. Moeder aarde, 

godin van de wijsheid, levengevend en mij dwingend om alle ellende binnenin mijzelf te 

voelen. En of ik het voel! Er komt een enorme strijd naar boven van het kaliber dat ik in 

jaren niet heb ervaren. 

Mijn God, wat kleven er nog vele smetten aan mijn ziel! 

Waarom, o waarom moest ik zo nodig uit die WAO. Moet ik koste wat het kost mezelf 

bewijzen? We zouden het nu uitermate goed kunnen gebruiken. Al twee jaar ben ik 

nauwelijks in staat om te werken. Het is Giri niet gelukt een baan te vinden, niet 

blijvend, niet tijdelijk. We hebben geen bron van inkomsten en kunnen niet in het 

ziekenfonds omdat we geen uitkering willen. Dus zijn we particulier verzekerd met 

een flink eigen risico. 

Ik word gek van het denken. Hoe komt het dat ik me ineens zo druk maak over 

zekerheden? Werd ik niet jarenlang gevoed? Had ik niet al die tijd te eten en te 

drinken? Zijn er niet voortdurend wondertjes op ons pad verschenen? Werd er niet 

steeds voorzien in datgene wat we nodig hadden? 

Opeens komt het verlossende inzicht: we zijn terug in Nederland. Het leven, de energie 

hier vraagt om zekerheden. Nog sterker, alles is hier opgebouwd uit 'zekerheden'. We 

hebben inmiddels een eigen voordeur en zitten dus weer in het 'systeem'. Oké, dat is nu 

duidelijk. Ik kan altijd een keuze maken om mijn WAO-uitkering terug te vragen. 

Niemand zal beweren dat het een luxe is. Naarmate de dagen voorbij gaan en het 

proces vordert, voel ik mijn angsten wegvloeien in de aarde. Het antwoord blijft 

voorlopig even nee. 

Wat gebeurt er met mijn innerlijke krachtbron van geloof en vertrouwen als ik nu kies 

voor zekerheid? Heb ik vandaag niet te eten, te drinken en een dak boven mijn hoofd? 

Wordt er niet verschrikkelijk goed voor mij gezorgd? Waarom zou ik toegeven aan de 

angst dat die zorg een eindigheid in zich houdt. Vandaag heb ik te eten en morgen, nou 

dat zien we morgen dan wel weer. 


Wat is angst anders dan een gebrek aan geloof en vertrouwen? 

Ben ik niet degene die Giri aanmoedigt niet terug te gaan in zijn oude baan. Tijd te 

nemen voor zijn proces, zodat iets nieuws zich kan manifesteren als de tijd rijp is? 

Tegelijkertijd is daar die eeuwige dualiteit, is daar de hoop en het verlangen dat hij voor 

mij gaat zorgen, zodat ik kan loslaten. Na opnieuw een mislukte sollicitatie, waar ik 

aanvankelijk vreselijk kwaad over ben, laat ik ook dat verlangen los. Waar haal ik het 

recht vandaan om Giri te vragen verantwoordelijkheid voor mij te dragen? Ik kan hem 

alleen maar vragen zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen. 

Hier blijft het niet bij. Bij alle lichamelijke pijn en onzekerheden komt ook onze relatie 

in een crisis. Er komt een moment dat ik me realiseer dat ik op mag houden om begrip 

te hebben, om te willen beschermen en te moederen. Ik stel in liefde mijn grenzen en 

realiseer me dat ik nog steeds gehechtheden naar jou heb. Ik begin mijn gehechtheden 

los te laten en doorleef een vergelijkbaar rouwproces als ik doormaakte voor het sterven 

van Everhard. Ik ga naar het bos en zing de bevrijdende a-klank, ik voel de pijn en de 

eenzaamheid van een denkbeeldige scheiding. Tenslotte geef ik alles uit handen, ik geef 

jou terug aan het universum en laat mijn angst volledig los. Het gaat er niet langer om 

wat ik graag zou willen, ik ben bereid, wat er ook van mij gevraagd gaat worden. 

Realiseer me dat wanneer ik echt, onvoorwaardelijk van je houd, ik je in geen enkel 

opzicht mag vasthouden. Je in geen enkel opzicht mag proberen te veranderen. En ik 

laat los en voel dat het beide mogelijk is, alleen of samen, het maakt niet meer uit. 

Binnen in mij is daar die kracht die alles doordringende liefde. Die verbinding met het 

allerhoogste, waardoor ik niet langer eenzaam kan zijn, wat er ook gebeurt. 

Een fijne relatie is echter net dat stukje extra, dat stukje meer. En het wonder gebeurt! 

Door mijn grenzen duidelijker te laten zien en mijn eigen verwachtingen en 

gehechtheden los te laten, geef ik jou in liefde jouw verantwoordelijkheid terug en de 

ruimte die je nodig hebt. En je gaat nu echt voor jezelf staan. Je krijgt helderheid over 

de weg die je moet gaan en onze liefde, onze relatie, wordt vernieuwd. Meer en meer 

groeien we in de richting van spirituele partnerschap. Het heeft weinig of niets meer te 

maken met seksuele liefde, we krijgen een sensuele relatie. Want liefde is niet iets wat 

je kunt 'bedrijven', liefde is er of is er niet, zo simpel is het. En onze liefde is er, dat is 

buiten kijf. En ik geniet, wij genieten, nog intenser dan voorheen en vooral ook 

gelijkwaardiger dan tevoren. 

Steeds opnieuw is liefdevolle confrontatie nodig om naar een dieper gevoel van vrede 

en innerlijke harmonie te gaan. En het maakt niet uit waar het schip strandt. Het hier 

en nu is immers het enige wat telt. 

Dus vandaag gaan we samen verder. Het is heerlijk om naar je te kijken en van je te 

genieten wanneer je jezelf durft te zijn en ophoudt aan mijn verwachtingen te voldoen, 

maar vooral wanneer je ophoudt zulke idiote eisen aan jezelf te stellen. Begin maar te 

ademen. Laat het leven in je toe, zodat je hart kan zegevieren over je verstand. Dan 

komt de rest vanzelf wanneer de tijd daar rijp voor is, ook die passende baan. 

Door eerlijk te zijn, door datgene wat me belemmert uit te spreken, maak ik zelf weer 

ruimte. En dat gaat gelukkig steeds sneller. Wanneer het inzicht er is, kan ik ter plekke 

loslaten wat er gisteren gebeurde en fris aan 'een nieuwe dag' beginnen. 

Dan kom ik bij mijn diepste pijn. Ik heb gefaald! Ik, die jaren geleden besloot om nooit 

meer een mes in mijn lijf te willen, heb gefaald. Waar ben ik in godsnaam de mist 

ingegaan? Ik terg mezelf mateloos, voel me verschrikkelijk schuldig, een oude valkuil 

bij uitstek. Het helpt ineens niet meer dat ik mezelf volledig heel kan voelen met hernia, 

aderontsteking en noem maar op. Ik voel me nu machteloos tekort geschoten. 


En ineens is daar dat verlichtende antwoord: ‘Ego, Yasmin, allemaal ego. Jij dacht dat 

jij het allemaal op jouw manier kon regelen. Jij maakte onderscheid en dacht dat het 

ene beter was dan het andere. Nou dat is mooi niet zo, jij regelt dus niets. Je kunt 

meegaan in het doemdenken en dit alles zien als een straf van God of je kunt het zien 

als een vernieuwde mogelijkheid. Je geeft je over en je accepteert de situatie of je kunt 

blijven vechten zoals je vroeger deed, weet je nog?’ ‘Ja maar, waarom moet mij in 

godsnaam dit allemaal overkomen, heb ik nog niet genoeg..….’ 

Nee, die weg wil ik niet langer bewandelen. Er zal ongetwijfeld een reden zijn waarom 

ik deze uitdaging naar me toegeschoven krijg. Het enige wat belangrijk is, is het feit hoe 

ik hiermee om wens te gaan. Wat ik hiervan kan leren en hoe ik misschien een 

voorbeeld kan zijn voor anderen in de manier waarop ik hiermee omga. Zo eenvoudig is 

het. Groei gaat nu eenmaal gepaard met pijn en weerstanden. Het innerlijke conflict tot 

harmonie brengen, dat is onze weg tot groei. Dat is ook de keuze die mijn ziel maakte, 

voordat zij deze keer naar de aarde kwam. Geen tijd om te luieren, er moet gewerkt 

worden. 

Dan hoor ik een stem in mijzelf: Gebruik pijn en lijden om jezelf te transformeren naar 

Liefde. In elke nederlaag ligt de kiem voor transformatie. Omarm je nederlagen en 

vier je overwinningen, dat is levenskunst! 

Natuurlijk, realiseer ik mezelf plotseling, zo leef ik immers al jaren. Hoe negatief het 

ogenschijnlijk mag lijken, ik weet er altijd iets positiefs uit te halen. Als dat geen 

levensvreugde is! Laat me dus opnieuw dit proces aangaan als een uitdaging en laat me 

er een mooie ervaring van maken! 

Weet je, de tijd is nu rijp om het oude los te laten, het heeft haar dienst gedaan. Jaren 

geleden ging je een eenzame, onbegrepen weg, maar diep van binnen wist je met een 

ijzeren zekerheid dat je die weg moest gaan. Ten eerste, wanneer je jezelf had laten 

opereren had dat woekeringproces ongetwijfeld een andere uitweg gezocht. Ten tweede 

mocht je eerst nog leren om van jezelf te gaan houden, je vrouw zijn te eren en te 

respecteren. Je mocht leren de godin in jezelf te leven. Je mocht leren luisteren naar je 

voertuig om het de liefde en de ondersteuning te kunnen geven die het nodig had, na 

alle veronachtzaming. Dit hele proces maakte je ongelooflijk sterk. Je leerde te genieten 

van het fenomeen dat leven heet. Het deed het kind in jezelf ontwaken, het speelse en 

het ondeugende kind. Op dat moment heb je een keuze gemaakt, je zei volledig ja tegen 

het leven, met alles, ja alles wat er bij hoort. 

Als je geen pijn wilt ervaren in je leven, dan leef je niet, je bent gevoelsmatig dood. 

Dan zul je ook nooit de intensiteit van vreugde en innerlijke vrede ervaren, de intense 

vreugde van de totaliteit van het’ zijn’. 

De situatie lijkt nu dezelfde, maar de woekeringen zijn weg, het proces is doorleefd en 

rond, het nieuwe mag geboren worden. Je mag nu in liefde afscheid nemen en loslaten. 

Zie het als een nieuwe geboorte Yasmin. Een nieuwe geboorte, daar hoort beschuit met 

muisjes bij. Roze, ik heb altijd al een meisje gewild. 

Ik begin me positief op de operatie voor te bereiden. Ik leef zoveel mogelijk buiten en 

loop voortdurend op blote voeten. Dat bezorgt me de nodige wespensteken, maar de 

behoefte om het gras en de grond onder mijn voeten te voelen is groter dan ooit. 

Regelmatig lig ik op het grasveldje en adem de energie van moeder aarde in alle cellen 

van mijn lichaam. 


Moeder aarde, waaruit al het stoffelijk leven voortkomt en waartoe al de stof weer terug 

zal keren. Het is een gigantisch wonder om te beseffen hoe groot haar kracht en haar 

bereik is. Op zijn minst mag ik haar met liefde en respect tegemoet treden. 

Ik behandel mezelf regelmatig. Begin mijn baarmoeder te bedanken en neem afscheid 

van dit bijzondere orgaan, waarmee ik twee prachtige zonen heb mogen baren. Wat een 

voorrecht, hoevelen zullen me daarom benijden. Ik probeer de energie van mijn 

baarmoeder een plek te geven in mijn systeem, zodat deze energie er ook na de operatie 

nog zal zijn. Ben dankbaar voor het feit dat ik kinderen mocht baren, dat ik me, zeker 

de laatste jaren, zo optimaal vrouw mocht voelen. 

Ik begin de mensen om me heen, die op de een of andere manier nog iets van me 

schijnen te willen, los te laten. Ik stuur ze in liefde energie, zonder verwachting, zij 

mogen zelf bepalen wat ze ermee willen doen. Ik verzoek ze vriendelijk om uit mijn 

energieveld te verdwijnen en te vertrouwen op hun eigen kracht. Ik probeer mijn 

verwachtingen los te laten naar allen waarmee ik mezelf zo verbonden voelde en die er 

nu ineens niet meer zijn. Ik bevrijd mezelf van alle ballast die teveel energie kost, 

energie die nu zo broodnodig is voor mijn genezingsproces. Ik laat mijn zorgen naar 

anderen los. Ik geef ze over in handen van Hem die dit zoveel beter kan zonder daar 

maar enigszins van te lijden. 

Hoeveel pijn en lijden heb ik bewust en ongetwijfeld ook onbewust voor anderen op 

me genomen! Wat een arrogantie om te denken dat ik het lijden van de wereld op me 

kon nemen! Iedere ziel heeft haar eigen leerervaring gekozen, iedere ziel heeft recht op 

haar eigen karma. Ik mag meeleven, mededogen voelen, maar het is niet nodig om 

mee te lijden. 

Rust en vrede komen over mij, diep en intens. Het lijkt wel of er weer diepere lagen van 

angst worden afgepeld en ik voel me sterker en zorgelozer dan voorheen. Giri vindt een 

baantje in een fabriek. Hij kan voorlopig twintig uur werken, zodat hij voldoende tijd 

overhoudt om mij te verzorgen. Hij verdient minder dan een uitkering, maar het lijkt 

ineens niet meer van belang. 

Vandaag maak ik me geen zorgen. 

Ik onderga diverse onderzoeken. Het is wonderbaarlijk dat de mensen welke ik tref 

zonder enige uitzondering geweldig zijn. Ik kan inmiddels mijn waardering 

rechtstreeks uitspreken en ik voel me dankbaar voor zoveel zorg. Ik bouw een open en 

eerlijke verhouding op met mijn gynaecoloog, hij is gelukkig nog dezelfde als voorheen. 

Het wordt een gecompliceerde en zware ingreep, dus mijn wens om zonder narcose 

geholpen te worden mag ik loslaten. Op zijn minst kan ik me goed voorbereiden en 

zorgen dat het vergif zo snel mogelijk mijn lichaam kan verlaten. Ik vraag toestemming 

om, zoveel als mogelijk is, mijn eigen weg te bewandelen. Hij geeft mij die ruimte. Ik 

vertel dat ik mezelf positief zal voorbereiden en vraag hem zijn gedachten positief te 

laten zijn tijdens de operatie. Verder wil ik een bandje mantramuziek beluisteren. 

Veertien dagen voor de operatie begin ik energie neer te zetten in het ziekenhuis. Ik 

begin het hele gebouw op te vullen met genezende liefdevolle energie. Ik schets de 

situatie zo levendig mogelijk. 

Het is tijd om te stoppen met roken en zo zuiver mogelijk te eten zodat mijn lijf kracht 

op kan doen. Ik mediteer in deze tijd heel veel. 

In mijn felbegeerde hangmat lig ik heel wat uurtjes te filosoferen. Met mijn blik op de 

vijver, die wonderbaarlijk genoeg de vorm van een baarmoeder lijkt te hebben, voel ik 


me opnieuw in de energie van de baarmoeder. Het voelt goed, ik ben klaar en ik ben 

nergens meer bang voor. 

Dan is het ineens zover, koffertje pakken en naar het ziekenhuis. Giri brengt me weg. 

Zo'n eerste dag hang je maar wat rond. Meer dan een intakegesprek, een paar vluchtige 

onderzoeken en een gesprek met de narcotiseur vinden er niet plaats. Ik krijg een 

vierpersoonskamer. De afdeling is gecombineerd met de kraamafdeling en dat betekent 

doorlopend bezoek en telefoontjes, niet bepaalt rustig. 

Ik voel me innerlijk rustig en dat wil ik graag zo houden. De mevrouw tegenover mij 

heeft gevoel voor drama en begint steeds opnieuw haar sappige verhaal te vertellen. Iets 

wat ik voorheen niet durfde doe ik nu, ik vraag haar om mij met rust te laten. Dat voelt 

ongelooflijk goed! Ik deel kruidensigaretten uit in de rookkamer. Het stinkt als een 

ziekte en een verpleger komt nieuwsgierig vragen of we aan het blowen zijn. Een jonge 

kraamvrouw vraagt of ik haar terug wil brengen naar haar kamer. Ze begint zonder 

enige aanleiding over Reiki te praten. Verwonderd vertel ik haar over mijn boek, ze wil 

het dolgraag lezen. 

Later vertelt ze dat deze ontmoeting voor haar een doorbraak is geweest. Die nacht 

krijgt ze een visioen. De volgende dag neemt ze de beslissing dat ze met haar baby naar 

huis zal gaan, wat de specialist daar ook van mag vinden. Moedig! Wanneer ze opnieuw 

in mijn leven verschijnt, mag ik haar en haar vriendinnen inwijden in het geschenk van 

Reiki. 

De verpleging heeft beslist dat het goed is om een slaappil te nemen, dan hoef ik me 

vooral niet ongerust te maken. (En hebben zij ook weinig last van mij.) Ik voel wat ik 

zelf daarin wil. Al maak ik me niet ongerust, gezien de onrust op deze kamer kies ik 

voor een goede nachtrust. Ik zal mijn reserve hard nodig hebben. 

Vanaf middernacht moet ik nuchter blijven om ‘s morgens rond elf uur geholpen te 

kunnen worden. Dat is laat, maar het is nu eenmaal zo. Ik blijf zoveel mogelijk in bed 

en luister naar mijn muziek. Lieve vrienden zullen me energie sturen. Rond negen uur 

voel ik golven van licht en liefde over me heen spoelen, het geeft me een gelukzalig 

gevoel. Ondertussen luister ik naar mantramuziek. Voor de omstanders lijkt het naar 

alle waarschijnlijkheid of ik slaap. Dat is ongetwijfeld de reden waarom niemand komt 

vertellen dat het schema behoorlijk uitloopt. Het wordt 13.00 uur, maar ik ben nog 

steeds volkomen rustig. Achteraf hoor ik dat ik op dat moment een polsslag had van 

vijfenvijftig slagen per minuut. Dat is uitzonderlijk weinig en komt uitsluitend voor bij 

sportmensen of bij mensen die veel mediteren. 

Als ik op de operatiekamer kom, heb ik mijn walkman met het Om Nama Shivaya op 

mijn hoofd. Mijn chirurg geeft de narcotiseur opdracht om het bandje om te draaien 

wanneer het afgelopen is. Ik voel zijn positieve houding en realiseer me verwonderd dat 

ik nog steeds geen spoortje spanning voel. Er is een volledig vertrouwen en een 

volkomen overgave. Hoe anders voel ik me dan die eerste keer, nu jaren geleden, toen 

ik dacht dat ik niet terug zou keren uit de narcose! 

Na de operatie ben ik alweer bij mijn positieven voordat ik terug ben op de kamer. Ik 

ben klaarwakker en voel me ongelooflijk helder. Dit is ongetwijfeld een gevolg van alle 

lichtjes welke ik mocht ontvangen. De operatie heeft lang geduurd, maar dat wisten we 

van tevoren. Het is heerlijk om Giri te zien. Na een liefdevolle begroeting schuift hij een 

hand onder mijn rug en legt zijn andere hand even boven mijn buik, op mijn 

zonnevlecht. Het helpt geweldig tegen de pijn. Het is bijna half elf wanneer hij naar 

huis gaat. Niemand zegt er iets van, dat is echt te gek. 


Ik ben die nacht klaarwakker en heb vrij veel pijn. De nachtzuster komt regelmatig mijn 

infuus controleren. Zou ze me niet een keertje aankijken, even naast me komen zitten, 

mijn hand vasthouden of iets dergelijks? Haar blik glijdt ongeïnteresseerd over me 

heen. Jammer, ik geloof dat ik een aai over mijn bol zeker zo hard nodig heb als dat 

infuus. 

De ingreep is gelukkig achter de rug en ik kan weer aan de opbouw beginnen. Iedere 

dag een stapje vooruit, dat is mijn focus, pijn of geen pijn. En natuurlijk is er weer die 

speciale engel, waardoor ik me toch bevoorrecht voel. Niet alleen de lichamelijke 

verzorging laat niets te wensen over, hij heeft ook dat speciale, waar ieder mens in deze 

situatie zoveel behoefte aan heeft. Pure bezieling dus! Ik geniet van de manier waarop 

hij zijn werk doet. Wanneer hij de kamer binnen komt, komt er een extra lichtje mee. 

Het maakt niet uit wie hij verzorgt, jong of oud, mooi of lelijk. Hij heeft voor iedereen 

een stukje liefdevolle aandacht, waardoor je even vergeet dat je in het ziekenhuis bent. 

Niet dat de anderen het niet goed doen. Iedereen voegt op haar eigen speciale wijze iets 

toe. Helaas ligt de nadruk toch op de lichamelijke verzorging. 

Er zijn niet zoveel mensen die weten dat ik hier lig, er komen dus geen horden bezoek. 

En dat voelt, vooral die eerste dagen, ook prima. Ik heb behoefte aan rust. Vind het 

heerlijk wanneer Giri of iemand anders naast me zit en mijn hand vasthoudt zonder dat 

ik iets hoef. Niet dat ik hier veel rust krijg. Daags na mijn operatie is het een kompleet 

gekkenhuis met nieuwe opnames en een spoedgeval. De telefoon staat niet stil, het is te 

gek om over te praten. Stilte en rust zijn immers de belangrijkste ingrediënten in een 

helingsproces. 

Ik heb mijn homeopathische medicijnen meegebracht en een speciale zalf voor de 

wond. Verder heb ik kruidenthee bij me en er staat een kaarsje op mijn nachtkastje. 

Elke dag haal ik een steentje uit mijn stenenzakje. Ik leg dat op mijn altaartje samen 

met mijn engelenkaartje voor die dag. Ik luister naar meditatieve muziek en behandel 

mezelf zoveel als mogelijk is. Het is een prima manier om mijn eigen energie te creëren 

en mezelf af te sluiten van de buitenwereld. Ik geniet bijzonder van alle post die ik krijg. 

Hoe goed ik er ook uitzag voor de operatie, wanneer ik twee dagen daarna in de spiegel 

kijk, voel ik me tachtig en zie ik er uit als vijfenzestig. Goed, dat kan alleen maar beter 

worden. Na vier dagen mag ik weer alles eten. Het lijkt mij verstandig om dat een beetje 

binnen de perken te houden. Ik maak mijn eigen kruidenthee. Er is een uitgebreide 

menukaart, waarop zilvervliesrijst en een vegetarische schotel niet ontbreken. Er is het 

een en ander veranderd in die jaren! 

De reacties welke mijn nachtkastje oproept zijn overwegend positief. Af en toe wil 

iemand het naadje van de kous weten en dat levert boeiende gesprekken op. Mijn 

'engel' heeft gehoord dat ik een boek geschreven heb. Ik beloof hem een exemplaar te 

sturen zodra ik thuis ben. Het heeft hem verbaasd hoe rustig ik naar de operatiezaal 

ging. Hij is verwonderd over de manier waarop ik dit hele proces onderga, dat zou hij 

ook willen leren. Ik vertel hem dat ik hem reeds een lichtje vind en hoezeer ik geniet 

van de manier waarop hij zijn werk doet. 

De vijfde dag komt hij afscheid nemen. Ik geef hem een zoen en bedank hem voor de 

fantastische verzorging. Ik vind het jammer dat hij vrij is, hoewel ik hem dat uiteraard 

van harte gun. Tegelijkertijd voel ik me bevoorrecht dat hij er was in deze eerste, 

moeilijke dagen. 

Er zijn meerdere lichtjes om me heen. De meisjes die het eten serveren, niets is hen 

teveel. Zij zetten mijn bed omhoog, halen het gewenste theezakje uit mijn kastje. Het 

gebeurt allemaal met een zelfde blijheid. Steeds vertel ik hoe ik dit waardeer en ik 

vergeet nooit om te bedanken. Zoals meestal ontmoet ik uitsluitend vriendelijkheid. 


Bijna uitsluitend, de zuster van die eerste nacht, nu werkzaam in de dagdienst, schijnt 

mij niet te mogen. Ik voel haar weerstand wanneer ze in mijn buurt komt. Hoewel we 

nauwelijks een woord gewisseld hebben, was die weerstand er vanaf die eerste nacht. 

Daags voor mijn vertrek heb ik mijn 'huildag’. Ik heb een verstopping en dat is pijnlijk 

en vervelend. Ik zit op het toilet zoals ik dat thuis ook zou doen. Ik geef uiting aan mijn 

ongenoegen, met geluid wel te verstaan! Zo’n twintig minuten later kom ik met een 

stralend gezicht de kamer in. Je had die gezichten moeten zien! 

Iemand stuurde me een bandje prachtige mantramuziek en ik lig hier lekker op te 

zwijmelen. Dan krijg ik ineens een enorme huilbui. De verpleegkundigen laten 

onmiddellijk alles uit hun handen vallen en komen mijn handje vasthouden, ik heb nog 

nooit zoveel aandacht gehad! Ik maak ze duidelijk dat ik me prima voel, zodat ze rustig 

door kunnen gaan met hun werk. Ik trek mijn bedgordijnen dicht, ga gewoon door met 

zingen en huil eens lekker uit. Het voelt heus niet alleen als verdriet wat er allemaal 

naar buiten komt! 

Wanneer ik opgelucht naar het toilet ga, word ik meewarig bekeken. Geloof me of niet, 

ik voel me inmiddels weer prima! 

Hoewel ik van mijn verblijf iets positiefs probeer te maken, wil ik toch zo snel mogelijk 

naar huis. Ziekenhuizen, de naam zegt het al, om beter te worden moet je er gewoon 

niet zijn. Zodra de hechtingen eruit gaan, gaat Yasmin er dus ook uit. Giri heeft zijn 

uren voor die week reeds vooruit gewerkt en komt me die middag ophalen. Hij heeft 

Barend, mijn knuffelbeer, meegenomen en dat betekent ter plekke een partijtje 

waterlanders. Ik neem geen afscheid dat heb ik op mijn manier al gedaan. Wanneer we 

thuiskomen gaat de poort open en wordt de auto de versierde tuin ingereden. Nieuwe 

waterlanders! Na een aantal koele dagen is het ineens wat warmer en ik lig diezelfde 

middag in een ligstoel in de tuin. Eerst wil ik even met mijn lijf op moeder aarde liggen, 

zodat haar helende energie door mijn geteisterde lichaam kan stromen. Ik kan niet 

vertellen hoe dat voelt, die heerlijke zon op mijn gezicht en dat frisse gras onder mijn 

handen. 

Wat een gift dit plekje, deze tuin. Dank je wel, dank je wel. Wat is het allemaal 

fantastisch geregeld en weer zo precies op tijd. Wat weet U toch altijd goed wat ik 

nodig heb. Waarom zou ik daar überhaupt nog ooit aan twijfelen? 

Mijn ‘broer en zus’ zijn er en dat voelt goed en liefdevol. De eerste beschuiten met 

muisjes worden gesmeerd. Wat een mooie traditie is dat toch. En zo voel ik het ook, er 

is iets nieuws geboren en het zal ongetwijfeld vrucht gaan dragen. Hoe, dat zullen we 

wel zien. 

De volgende dag is het koud en nat en moet ik binnen blijven. En dan voel ik hoezeer ik 

een buitenmens ben geworden. Ik voel me opgesloten die eerste dagen, het grijpt me 

haast naar de keel. Voel dat het huisje erg klein is. Ik verlang ook zo naar de zon. God, 

alsjeblieft, stuur me nog wat zon. 

Zou hij weten hoe verschrikkelijk hard ik het nodig heb? Een paar dagen later is die zon 

er weer. Soms is het maar een half uurtje dat ik buiten kan zijn, soms ook de hele dag. 

Ik slurp ze op, alle zonnestraaltjes. Lieve zon, bron van energie en kracht, je laadt mijn 

accu weer een beetje op en dat is o zo hard nodig. 

Gij, die de bron bent van alle kracht 

wiens stralen de hele wereld verlichten 

verlicht ook mijn hart 

opdat ik ook jouw werk mag doen. 


Keltisch zonnegebed 

Het verbaast me hoe soepel ik alweer ben. Ik kan met gemak in de hangmat. Het wordt 

mijn lievelingsplekje om te rusten, te mediteren, te mijmeren en mezelf te behandelen. 

Ik geniet van elke vooruitgang die ik maak, de ongemakken wegen daar niet tegenop. 

Trouwens, die worden elke dag minder. Ik vind het geen probleem dat ik al bijna vier 

maanden 'opgesloten' zit op deze plek. Ik kan me op dit moment nauwelijks een betere 

plek voorstellen. Het enige waar ik aan moest wennen was de herrie van de straat, de 

brommers en op zonnige weekeinden de radio's in de tuin. Dat laatste is nu minder en 

aan het eerste ben ik inmiddels gewend geraakt. En door de week, vooral overdag, is er 

ook heel veel stilte. 

En ik heb de stilte o zo lief. 

Zodra mijn lijf het toelaat neemt Giri me mee naar het bos. Ik geniet intens van de 

eerste herfstkleuren en vooral van de paddestoelen. Wat zijn er veel dit jaar, 

ongelooflijk! Ook geniet ik van het feit dat ik elke dag meer afstand kan overbruggen. 

Voor het eerst in vier maanden kan ik weer redelijk lopen, al is de doorstroming in mijn 

benen nog verre van goed. Dit is een fantastische vooruitgang. 

Er komt weinig bezoek, ook dat is perfect. Na een week gaat Giri weer voor halve dagen 

werken en geniet ik bijzonder van die uurtjes alleen. Buiten in de tuin praat ik met de 

plantjes en de vogels. Soms komt er een vlinder op mijn arm zitten en dat geeft me een 

hemels gevoel. Hoe kan het anders, de vlinder past precies bij het proces waar ik zit. 

De vlinder is het symbool van de eeuwigdurende cyclus van zelftransformatie. Het 

eitje symboliseert de geboorte van een nieuwe gedachte, het begin van elke 

scheppingsdaad. De larve is het stadium waarin beslist wordt of je het idee of de 

gedachte gaat uitvoeren, gaat manifesteren in de stof. Tijdens de coconfase is er die 

periode van inkeer, waarin we onderzoeken op welke manier dit nieuwe ten uitvoer 

gebracht moet worden. Hoe dit alles weer een plek kan krijgen in ons totale wezen. En 

dan volgt de nieuwe geboorte, het vlinderstadium. We kunnen ons nieuwe zijn gaan 

delen met anderen. 

Ik voel mezelf een bevoorrecht mens. Heb het gevoel dat ik meer kan genieten dan 

voorheen. Het genieten heeft een diepere dimensie gekregen. Dat kan ook niet anders, 

alles krijgt immers een diepere dimensie wanneer je bewust leeft…… 

Vanaf het moment dat ikzelf auto kan rijden, ga ik alleen naar het bos. Wanneer ik 

alleen ben kijk en geniet ik dieper, intenser. Ik heb deze momenten van stilte heel erg 

nodig en vooral ook de kracht van Moeder Aarde. Het bos brengt nieuw evenwicht 

tussen de kluizenaar en de hogepriesteres in mij. Nooit tevoren voelde ik me zo 

verbonden met moeder aarde. Ik moet haar voelen, haar aanraken, haar ruiken. Geen 

wonder, het is haar energie die ik nodig heb voor mijn genezingsproces. 


JOBSTIJDING 

Het is zes weken na de operatie en het herstel gaat voorspoedig. Ik geniet elke dag van 

de vooruitgang die ik maak, slurp elk zonnestraaltje op in de tuin. Lig indien mogelijk 

in de hangmat en heb dan het gevoel dat ik weer terug ben in de baarmoeder. En ik voel 

me heel en innig tevreden. 

Ik mediteer consequent twee maal per dag en het voelt niet alleen goed, ik heb het 

nodig. 's Morgens begin ik de dag met ademhalings- en lichaamsoefeningen om mijn 

lijf zoveel mogelijk te ondersteunen. Ik behandel mezelf dagelijks en sinds Giri zich 

weer in harmonie voelt, geeft hij mij regelmatig behandelingen. Ontroerend die 

liefdevolle ondersteuning en het mes snijdt aan twee kanten! 

Ik ga inmiddels alleen naar het bos en ik kan alweer een aardig stukje lopen. Vandaag 

ga ik voor de eerste keer op de fiets. Wat een zegen dat het bos zo dichtbij is! Ik heb me 

voorgenomen om 'mijn boom' te vinden en in te wijden. Ik weet waar hij ongeveer moet 

staan en ben nu in staat om die afstand te overbruggen. 

Ik voel me heel en compleet terwijl ik door het bos loop. Het is een gift om na zo'n lange 

tijd weer zo te kunnen lopen! Ik daag mijn grenzen uit. Heb het gevoel dat het 

belangrijk is dat ik mijn conditie weer op een hoger peil ga brengen. 

De herfst is een seizoen waar ik eindeloos veel van houd. Het weer is uitzonderlijk mooi 

en dat zal voorlopig zo blijven want afgelopen volle maan was het schitterend en helder 

weer. Dat betekent meestal dat het mooi blijft tot de volgende volle maan. 

Het is voor het eerst in jaren dat ik in Nederland ben gedurende de herfstperiode. Dat is 

ongetwijfeld een van de redenen waarom ik nog intenser geniet dan voorheen. De 

herfstkleuren zijn prachtig, als een bont palet. Ik heb het gevoel dat ik nog nooit zoveel 

verschillende paddestoelen heb gezien. Het is ontroerend te zien dat alles wat sterft 

doorgaat in een nieuwe vorm. Waar vind je de meeste paddestoelen? Op en rondom 

afgezaagde boomstronken en op het ogenschijnlijke dode hout. Ook het licht is rond 

deze tijd bijzonder. Bovendien hou ik van de verstilling van de natuur. De energie die 

naar binnen gaat voor de winter begint, voor het proces van afsterven begint. 

Dit proces van stilte en inkeer voel ik intens in mezelf. Ik ben graag alleen en heb 

weinig behoefte aan mensen om me heen, zelfs niet na deze vier maanden retraite. 

Ik zoek de paden op welke niet tot de wandelroute behoren. Daar is meer rust en de 

energie voelt anders. Na verloop van tijd loopt het pad precies tussen het dennen en het 

loofbos in. Het geeft een volmaakt beeld. Rechts vind je het dennenbos, het vrouwelijke 

en ontvankelijke, het mystieke en het donkere. Links is het loofbos, het mannelijke 

aspect. Kracht met zijn open karakter naar boven waar het licht van de zon door het 

prachtige herfstige bladerendak valt. Volmaakt! En precies in het midden loop ik, op dit 

moment aardig in harmonie met het licht en donker in mezelf, naar mijn gevoel. 

Jammer dat het te koud is om op blote voeten te lopen, ik vind het heerlijk om de aarde 

onder mijn voeten te voelen. 

Ik beleef het principe van de drie-eenheid. Het principe van de drievoudige macht die 

zich openbaart in volmaakte kracht, volmaakte wijsheid en volmaakte liefde of anders 

gezegd in licht, warmte en energie. 

Bij mijn boom aangekomen sla ik mijn armen om haar heen. Het lukt niet helemaal ze 

is te dik. Ze zal zo'n kleine veertig jaar jong zijn, schat ik. Ik voel haar kracht in mijn 

buik stromen. Dan geef ik me over aan haar ademhaling. Grappig, die voelt anders dan 


de mijne, de uitademing duurt langer dan de inademing. Zij is een gever. Het is een 

gezonde en sterke boom. Er ligt een tapijt van mos aan haar wortels waarop ik, heerlijk 

gezeten, mijn pijnlijke rug tegen haar stam kan laten rusten. Ik laad mezelf helemaal 

op. En wanneer het genoeg is, bedank ik de boom voor haar levengevende energie. 

Wanneer ik thuis kom trakteer ik mezelf op de laatste beschuit met muisjes. Ik heb er 

nu genoeg gehad, het wordt tijd om de realiteit onder ogen te zien. Hoe goed ik mezelf 

in mijn essentie ook voel, ik weet inmiddels maar al te goed dat er met mijn lijf nog 

steeds iets mis is. Ik kan mezelf blijven wijsmaken dat het met de operatie te maken 

heeft, maar diep van binnen weet ik wel beter. 

De volgende dag gaan Giri en ik opnieuw naar de huisarts. En die bevestigt wat ik al 

vermoedde, er is meer aan de hand en dat betekent naar alle waarschijnlijkheid een 

tweede operatie. Ik ben blij dat ik niet alleen ben! Voor het zover is moet mijn lijf echter 

zoveel mogelijk helen en de kracht opdoen om een volgende ingreep aan te kunnen. 

Mijn verdriet mag er gewoon zijn. En daar tussendoor zijn er vele goede momenten. De 

volgende dag sta ik echter op met een intense innerlijke onrust. Ik weet dat ik hier weer 

alleen doorheen zal moeten en ik neem me voor dit opnieuw zo positief mogelijk te 

doen. Ik doe mijn oefeningen en na mijn meditatie ga ik naar het bos. Ik zoek een plek 

waar ik mezelf kan laten gaan en begin te ademen en te zingen. Huilen, ademen, zingen 

en er steeds volledig bij blijven. Steeds opnieuw ademen naar mijn buik, de a-klank 

zingen en met alle aandacht het proces blijven volgen. Het is op dit moment de beste 

therapie die ik me kan bedenken. Ik voel een diepe wanhoop en smeek om hulp. God, 

help me, wat is de zin van dit alles? Plotseling hoor ik geritsel en ik open mijn ogen. Ik 

stop met zingen en kijk verbaasd om me heen. Tientallen blaadjes in prachtige 

herfstkleuren zweven naar beneden en in het heldere licht vormt dat een 

sprookjesachtig gezicht. 

Ik voel me een stuk lichter. Voor het eerst in maanden sta ik mezelf toe om de nabijheid 

van Everhard, mijn lieve broeder Everhard, die zo liefdevol op me neerkijkt van genezijde, 

helemaal te ervaren. Ik zing ons lied voor hem. Ik voel me kwetsbaar, maar sterk 

genoeg om verder te gaan op weg naar mijn boom. 

Het voelt zo goed lieve eikenboom, om tegen jou aan te staan, om samen te ademen en 

om jouw energie in mij te voelen. Te voelen dat jij mij bent en ik jou. Dit keer heb ik 

niet veel te geven, maar het doet er niet toe. Voor jou geen ruilhandel: ik geef jou dit 

als jij dat voor mij doet. Jij geeft gewoon. Je geeft van je overvloed en het is nooit op. 

Hoe meer je geeft, hoe meer er is om te geven. Is dat geen mooi liefdesprincipe? Hoe 

meer liefde ik geef, hoe meer er is om te geven. Hoe meer ik laat stromen, hoe meer er 

naar mij toestroomt. Dank je wel boom, ik zie je morgen weer. 

En morgen neem ik tabak voor je mee in mijn buideltje, want ik voel een intense 

behoefte om je te bedanken en dat te doen op de manier waarop ik dat in het verleden 

waarschijnlijk ook al deed. En verleden en heden vallen steeds meer samen, vandaar. 

Jammer dat ik niet meer rook, de behoefte steekt nu soms de kop op, maar ik denk niet 

dat dit zo’n gunstige tijd is. Misschien kan ik zo nu en dan een sigaartje roken, dat past 

op dit moment wel aardig. We zullen wel zien. Het belangrijkste is dat ik geniet. In 

ieder geval wil ik elke dag het bos in. Het is nu een levensbehoefte om buiten te zijn en 

de betrekkelijke stilte van het bos te ervaren. 

Ik heb wonderlijke ontmoetingen. Ik loop een afgelegen pad in, als ik een man op een 

slede met wel twaalf honden ervoor zie aankomen. Ik aarzel en houd mijn pas in. Wil ik 

deze confrontatie aangaan, of zal ik besluiten om terug te lopen. Zo'n held ben ik niet 

wat honden betreft, althans niet zoveel. Ik kies ervoor om door te lopen. De man stopt 

onmiddellijk zijn slede en begint zijn honden toe te spreken. Als ik dichter in zijn buurt 


kom, neemt hij zijn plaats weer in op de slede en geeft een commando waarop zij 

vertrekken. Wanneer zij mij passeren, kijkt de man me aan met de trotse en fiere blik 

van een Noorse God. Schitterend, wat een span! Niet alleen de man, ook de husky’s zijn 

heel mooi. 

Een paar dagen later ga ik op de fiets en val in slaap op een weitje naast de koeien. 

Later, tegen mijn boom, dut ik opnieuw in. Het is laat wanneer ik terugkom bij mijn 

fiets. Ik word daar vrolijk begroet door een jonge man die een Afrikaanse trommel aan 

het maken is. We krijgen een boeiend gesprek over muziek en trommels. Over dit 

bijzondere bos, waar de grootste variatie aan bomen, planten, vogels en paddestoelen 

van deze streek te vinden is. Ik vraag of hij voor mij wil spelen en dit doet hij met veel 

plezier. 

Ik voel me uitgelaten wanneer ik naar mijn huisje fiets. Er is een reden waarom ik hier 

woon, hier in dit lieve kleine huisje. Zo dicht bij dit fantastische bos met die prima 

sfeer, zo dicht bij die oude inwijdingsplek voor vrouwen. Ben ik daar misschien al 

eerder geweest? Ach wat doet het er ook toe. Het is gewoon heel symbolisch, nu er 

opnieuw een andere laag in mezelf wordt aangeraakt en vrijgemaakt. 

Onder het fietsen begint de boodschap van een vriendin langzaam tot me door te 

dringen. De naam van onze woonplaats en van het bos betekent gewijd bos en in mijn 

straat was in het verleden een inwijdingsplek voor vrouwen. Ik wist onmiddellijk welke 

plek ze bedoelde. We gingen samen kijken. Helaas is de boerderij inmiddels 

afgebroken, maar de leilijn ligt er nog steeds en zal positieve dingen blijven aantrekken. 

Ik wist meteen dat het een oude Keltische plek moest zijn en ik bekijk dit straatje nu 

met andere ogen. Het is een lief straatje, hoe dan ook. 

Ik kom het weekend redelijk door, maar binnen in mij blijft het malen: had de 

gynaecoloog dit kunnen weten, is hij onzorgvuldig geweest? Ik hoop het niet, maar ik 

denk het wel. Wanneer ik mijn verdriet hierover wil delen, krijg ik het advies om 'er iets 

mee te doen'. Een gemakkelijke en gevoelloze oplossing die mij mateloos irriteert. Ik 

heb niet eens in die richting gedacht en ben zeker niet van plan om die weg in te slaan. 

De dingen gebeuren nu eenmaal zoals ze gebeuren. En al begrijp ik de achterliggende 

bedoeling nog niet helemaal, het is ongetwijfeld niet voor niets dat mij dit overkomt. 

Ik voel niet de behoefte om rechter te spelen. Dat laat ik liever aan God over. Hij is de 

meest liefdevolle rechter die er bestaat! 

Het karwei is blijkbaar nog niet klaar. Niet dat het karwei ooit klaar zal zijn, maar deze 

ontwikkeling had ik niet verwacht. Ze hebben daarboven altijd wel een aantal 

onvoorziene verrassingen in petto. 

In een droom wordt mij duidelijk dat een operatie noodzakelijk is. Het maakt mij in en 

in verdrietig en ik ontdek dat een aantal vrienden moeite hebben wanneer ik mijn 

verdriet laat zien. Ik moet positief zijn, dat ben ik immers altijd! Dat waarachtig 

verdriet iets is wat ik nooit liet verdringen, maar altijd stimuleerde in mijn cursussen, 

zijn een aantal mensen vergeten nu het mijzelf betreft. 

Ik reageer fel. Realiseer me dat deze kontakten niets met gelijkwaardig te maken 

hebben, dat is simpel een illusie. Ik mag niet menselijk zijn, ik moet nog steeds God 

zijn. Hoewel ik natuurlijk een goddelijk mens ben, net als ieder ander, gaat dit me toch 

een stap te ver! 


Een ogenblik later zweefde Jonathans lichaam in de lucht, werd wazig, en begon 

doorzichtig te worden. ‘Laat ze geen gekke dingen over me gaan vertellen, of een God 

van me maken. O.K. Freek? Ik ben een zeemeeuw. Hoogstens hou ik een beetje meer 

van vliegen.’ 

- Jonathan Livingston Zeemeeuw - 

Zo, ik heb me uitgesproken en dat was, evenals als mijn tranen, balsem voor mijn ziel. 

Ook voor deze ervaring zeg ik dank je wel. Want mijn vuurkracht werd aangeraakt en 

mijn energie is weer gaan stromen. De volgende dag voel ik me stukken beter en 

realiseer ik me dat het uiteindelijk allemaal niets uitmaakt. Dat zeg ik al jaren, dat voel 

ik al jaren, dat leef ik al jaren. Het leven gaat uitsluitend om ervaring. 

Ieder mens trekt als een magneet die lessen naar zich toe die voor zijn ziel belangrijk 

zijn. De vrije keuze die het individu heeft is hoe hij met deze lessen omgaat. Ervaart hij 

het leven als lijden, ervaart hij zichzelf als slachtoffer van de omstandigheden? Of 

beseft hij dat de functie van het lijden het proces van evolutie is van geest welke 

indaalt in de materie. Een proces vrijwillig door de ziel gekozen voor haar incarnatie. 

Met dit inzicht is het mogelijk jezelf te verplaatsen in de rol van toeschouwer en het 

lijden als zodanig te overstijgen. Het gaat er om in dit proces te staan zonder 

schuldgevoelens, zonder oordelen. Kan ik van deze vernedering weer iets positiefs 

maken, zodat er een viering uit kan ontstaan? 

Het begint in mij te kriebelen. Ik barst, op een bepaald niveau, van energie. En dat 

moet ik toch ergens in kwijt. Het is naar mijn gevoel niet de juiste tijd om mensen in te 

wijden. Eigenaardig genoeg was er een aantal maanden geleden ineens een volle Reikiklas. 

Hoewel ik op geen enkele manier naar buiten treed, kwamen de mensen gewoon 

uit de lucht vallen. De huiskamer werd te klein, maar nog diezelfde dag was daar ineens 

een interne ruimte. Een eigenaardig fenomeen, aangezien je deze dingen meestal lange 

tijd van tevoren moet regelen. En hoewel ik twee dagen voordien nog nauwelijks op 

mijn benen kon staan, ging het weekend door. Tussen elke inwijding moest ik een 

kleine rustpauze inlassen, maar het werd een bijzondere fijne en intense ervaring voor 

iedereen. Niemand heeft moeite met mijn fysieke situatie, omdat ik dit zelf als 

vanzelfsprekend accepteer. 

Sinds die tijd stonden er vijf mensen op de wachtlijst die persé door mij ingewijd 

wilden worden. Er kwamen geen nieuwe mensen bij, een teken op zich. Energie kun je 

niet dwingen, energie zoekt haar eigen weg. Daar ben ik al heel lang van overtuigd. Ik 

vroeg Giri om de uitnodigingen te versturen. Wat denk je, twee van de vijf meldden zich 

af. Iets wat voorheen nooit gebeurde! Nou duidelijker kunnen ze toch niet vertellen dat 

het niet de juiste tijd is om mensen in te wijden, of wel dan? Nee, ze willen daarboven 

simpel dat ik me nog een tijdje rustig houd. En dan blijft er niet veel anders over dan 

dit maar gewoon te accepteren. Vervelen doe ik me overigens niet, geen moment. 

Ik slaap al lange tijd erg weinig, maar deze nacht doe ik nauwelijks een oog dicht, ik 

barst gewoon van de energie. Ik sta die morgen op met een gevoel van vernieuwde 

kracht. Ja, ik heb het gevoel of ik de hele wereld aan kan. Het is maanden geleden dat ik 

zoveel energie had en toch, het voelt anders! 

Ik trek een medicijnkaart. Het is de adelaar en nog wel rechtop. De adelaar staat 

symbool voor 'geest'. Het betekent dat je het vermogen bezit om boven alles uit te 

stijgen en het perfecte overzicht hebt over het geheel. Een gave die je uitsluitend kunt 

verwerven wanneer je geleerd hebt zowel de diepten als de hoogten in je leven te 


verwelkomen. Zonder onderscheid te maken tussen goed en kwaad. Beiden komen uit 

dezelfde Bron en zijn uitsluitend een testcase om te kijken hoe sterk je staat in je 

vertrouwen naar de grote Geest. 

Meer dan voorheen heb ik het gevoel dat ik hier ben om vele, vele lessen te leren. En 

meer dan voorheen heb ik het gevoel dat ik leer! Het is gemakkelijk om geloof en 

vertrouwen te hebben als alles van een leien dakje gaat. Maar ondanks alle 

beproevingen, beter gezegd dankzij alle beproevingen in mijn leven, en vlak de laatste 

jaren niet uit, is mijn geloof en vertrouwen zo sterk als het nu is! 

Dank je grote Geest. Ik ga door, ik geef de moed niet op. Ik wil vliegen als de adelaar. 

Het is immers niet voor niets dat jij in mijn dromen verscheen. Maanden geleden, toen 

ik net terug was in Nederland, bezocht ik een sjamanistische bijeenkomst. Iemand daar 

aanwezig verkocht trommels. Op een van die trommels stond de afbeelding van de 

adelaar. Ik wist meteen dat die voor mij was. Waar ik ook stond, ik voelde de energie 

van de trommel overal. Toen ik eindelijk overstag ging en hem kocht, vroeg de eigenaar 

of ik niet eerst de verschillende klanken van de andere trommels wilde horen. Nee, niet 

nodig, het moet ongetwijfeld deze zijn. Ik had geen behoefte om het uit te leggen! 

Lieve trommel, je bent een poosje ontstemd geweest. Vandaag ben je weer helemaal 

jezelf en je geluid is diep en prachtig, het is de roep van het hart. 

Naarmate de dagen vorderen en ik meer in harmonie kom met mezelf, begint het bos 

zich aan mij te openbaren. Na een aantal weken zie ik mijn eerste ree. En vanaf die dag 

vertonen zij zich regelmatig aan mij, zelfs midden op de dag. En het blijft niet bij één 

ree, het worden er zelfs zeven. Een paar weken later verschijnen er zeven reeën op mijn 

pad. Hoe kan ik de intense vreugde en rijkdom beschrijven van een dergelijke ervaring? 

Hoe kan ik jullie laten delen in het diepe weten dat ik steeds meer deel ga uitmaken van 

alles en alles om me heen. 


OVERGAVE 

Ik word de operatiezaal binnengereden en kijk in de lachende ogen van mijn chirurg. 

We kennen elkaar al lange tijd. Jaren geleden koos ik voor een alternatieve weg en hij 

was de enige die dit toen volledig durfde te ondersteunen. Nu is dat niet langer 

mogelijk, de tijd is rijp om de erfenissen uit het verleden op te ruimen. Onze relatie is 

gebaseerd op wederzijds respect. Dit heeft te maken met het feit dat ikzelf op voet van 

gelijkwaardigheid ben gaan staan. Dat was in die tijd absoluut ondenkbaar voor mij. 

Het is de tweede keer in korte tijd dat ik hier binnengereden word. God zij dank, heb ik 

niet vooraf kunnen bedenken dat dit zou gebeuren, anders zou ik nooit de moed hebben 

gehad om dit te ondergaan. Maar nu, nu het moment daar is, lig ik hier weer met 

dezelfde intentie als een aantal weken geleden. Zonder een spoor van angst, volkomen 

voorbereid op datgene wat komen gaat. Anders dan die eerste keer, dat wel, maar dat is 

begrijpelijk. Toch is er geen enkele rancune, geen enkel verwijt meer over na dat eerste 

gevoel van verslagenheid toen ik hoorde dat ik opnieuw geopereerd moest worden. 

Weer heb ik hetzelfde bandje muziek op mijn hoofd en net als vorige keer mag ik het 

ophouden tijdens de operatie. Dr. Jansen wil weten wat er op het bandje staat. Om 

Nama Shivaya, antwoord ik. 'En wat mag dat dan wel betekenen?' Ik beantwoord zijn 

lach en zeg: 'Ik geef me over in de handen van dokter Jansen in het volste vertrouwen 

dat hij er iets goeds van maakt.' 

Zijn lach breekt nu helemaal door en hij knijpt even geruststellend in mijn hand: 'Aan 

mij zal het niet liggen'. En ik weet dat hij alles zal doen wat binnen zijn kunnen ligt om 

ook dit karwei tot een goed einde te brengen. 

De narcose begint te werken. Ik geef me over in zijn handen als symbool voor de 

handen van God in het volledige vertrouwen dat alle krachten in het universum 

samenwerken om datgene wat moet gebeuren zo goed mogelijk te laten gebeuren. En 

dokter Jansen zal het niet alleen hoeven te doen, of hij zich daar nu bewust van is of 

niet. 

Wanneer ik weken later op controle kom, vertelt hij trots en nog steeds lichtelijk 

verbaast dat hij nooit eerder met zoveel gemak en in zo'n korte tijd een dergelijke 

operatie heeft uitgevoerd. 

Eenmaal terug op mijn kamer ontwaak ik snel uit de narcose en ben onmiddellijk 

volkomen helder. Ik voel diepe dankbaarheid dat ook dit 'karwei' achter de rug is. Dat 

mijn lichaam na al die maanden, na al die jaren eindelijk kan beginnen aan 

wederopbouw, een stuk nieuwe vitaliteit. Als ik mezelf twee dagen later in de spiegel 

zie, ben ik verbaasd dat de sporen van pijn en lijden, die zo diep waren ingesleten, zeker 

na die afschuwelijke ingreep in mijn kaak, in één klap zijn verdwenen. 

Ja die kaak, dat is nog een verhaal apart. Hoe had ik in godsnaam kunnen bedenken dat 

mijn lijf zich zonder slag of stoot zou overgeven aan lichaamsvreemde implantaten. 

Terwijl mijn lichaam reeds als kind zelfs geen zilveren oorbelletjes accepteerde. Alles 

wat lichaamsvreemd was verdreef ik uit mijn lijf, lang voordat ik bewust met energieën 

ging werken. Wat mijn kaak betreft was er geen andere keuze. Ik kon het ook niet 

langer voor me uitschuiven, dus bereidde ik mezelf ook hier zo goed mogelijk op voor. 

Hoe dan ook, op een onbewust niveau was er ongetwijfeld die afkeer, het niet 

accepteren en de gevolgen waren vreselijk. Aangezichtspijnen en ontstekingen, 

maandenlang. Kon ik inmiddels vrij gemakkelijk pijn toelaten, me er niet langer door 

laten beïnvloeden. Dit was van een kaliber dat het me tot de rand van de wanhoop 

dreef. Steeds bewust de pijn en de wanhoop toelaten, steeds opnieuw trachten los te 


laten, overstijgen en blijven hopen dat er een wonder zou gebeuren. Hoe optimistisch ik 

ook mag zijn, soms moest ik het uit mijn tenen halen, had ik er simpelweg even schoon 

genoeg was. En dan riep ik opperste wanhoop naar boven dat ze me wel genoeg getergd 

hadden, om eenmaal uitgeraasd weer met vernieuwde moed verder te gaan. 

Dat wonder waarop ik hoopte zou uiteindelijk toch plaatsvinden, zij het met wat hulp 

van buitenaf. Mijn lichaam zat na de operaties en die afschuwelijke ingreep in mijn 

kaak vol met gif en kon het niet langer op eigen kracht bolwerken. Door liefdevolle 

ondersteuning van buiten kon er een intense ontgifting plaatsvinden en toen kwam ook 

de genezing van mijn been langzaam op gang, maar dat alles zou nog maanden gaan 

duren.... 

Ook dat bleek nog niet het einde van de lijdensweg. Toen dit allemaal achter de rug leek 

te zijn en ik het gevoel had dat de hemel weer voor me openlag, hadden de teken uit 

mijn dierbare bos reeds hun vernietigende werk gedaan. Godzijdank, daar wist ik 

gelukkig op dit moment nog niets van, dat kwam pas veel en veel later….. 

‘Hoezo ziekte van lyme. Ze hebben je in mootjes gehakt zodat je alles los kon laten wat 

je niet langer nodig hebt’. Geduld, zei ik niet dat ik geduld moest leren in dit leven… 

In het hier en nu eist iets anders mijn aandacht volledig op. Zozeer dat zelfs de ellende 

met mijn kaak even naar de achtergrond is verschoven. Op dit moment lig ik immers 

opnieuw in het ziekenhuis en voel ik me opgelucht dat ook deze operatie achter de rug 

is. Nee, gelukkig weet ik nog niet wat er allemaal boven mijn hoofd hangt. En dat het 

nog maanden gaat duren voor ik weer enigszins in staat zal zijn om het bos in te gaan. 

Gelukkig maar! Op dit moment schitteren mijn ogen als sterren en dat is ongetwijfeld 

een goed teken. 

Er begint zelfs een nieuwe energie in mij te borrelen. Een vernieuwde kracht, 

scheppingsdrang zou ik het willen noemen. Het voelt alsof de tijd van inkeer voorbij is 

en mijn energie weer naar buiten wil gaan stromen. Het is een geweldig gevoel en het 

enige dat nu belangrijk is, is dat ik zo snel mogelijk het ziekenhuis wil verlaten. Deze 

kamer die we met zessen delen. Zonder enige privacy. Waar mensen er blijkbaar 

genoegen in scheppen om tot in den treure het verhaal van hun ziekte te vertellen. Dit 

is niet bepaald bevorderlijk voor mijn genezing. 

Toch ben ik er opnieuw in geslaagd om ook hier mijn eigen sfeer te creëren door een 

onzichtbare koepel van wit licht om me heen te vormen. En natuurlijk is daar weer mijn 

eigen altaartje met roos, stenen, kaarsje, engeltjes en een stukje van mijn dierbare bos. 

Waar ik voorlopig niet kan vertoeven. 

Het bos, een dagelijks terugkerend ritueel, waar ik meer en meer die oude heks in 

mezelf heb teruggevonden die ik altijd al was. Zwervend door de wouden op zoek naar 

kruiden, pratend met planten en bomen, vogels en reeën. Deze keer vanuit een 

hernieuwde verbondenheid met de oeroude moederenergie die ik zo nodig had om 

lichaam en geest voor te bereiden op de beproeving van een volgende operatie. 

Er ligt, temidden van de levende stukjes bos, een klein hertje op mijn altaar. Een 

symbool voor mijn dierbare vriendjes. Gelukkig ben ik zover dat ik de energie van mijn 

boom, de energie van het bos naar me toe kan halen terwijl ik hier op bed lig. Ik hoef 

mijn ogen maar te sluiten en loop zo het bos in. Sta stil bij de krachtplekken, zit tegen 

mijn eik met mijn gezicht in de zon en voel haar levengevende energiestroom. 

Het is een winter zoals we die nog zelden meemaken. Droog en koud, maar o zo goed. 

Ik stuur liefde en licht naar mijn vriendjes en de vogels en hoop dat zij voldoende 

voedsel zullen vinden om deze barre tijd te overleven. Ook dat zijn de wetten van de 


natuur. Vele vogels en kleine diersoorten zullen deze kou niet overleven en mijn 

vriendjes zullen het zwaar te verduren krijgen. 

Niets gaat ooit verloren en alle energie zal terugkeren naar de Bron, vroeg of laat. 

Bijna komt het tot een conflict met de zaalarts. Hij wil mij niet naar huis laten gaan. 

Het is te snel en er zijn complicaties. Te riskant naar zijn mening. Wie kent mijn 

lichaam echter beter dan ikzelf? Ik pas nu eenmaal niet in 'gemiddelden' en weiger mee 

te werken aan, naar mijn mening, nutteloze onderzoeken. Tenslotte krijg ik mijn eigen 

chirurg aan de lijn en die geeft persoonlijk toestemming. Ik moet beloven me 

onmiddellijk bij hem te vervoegen als er iets mis mocht gaan. Hij kent mijn 

eigenaardigheden, respecteert dat als geen ander en weet dat ikzelf de 

verantwoordelijkheid neem voor deze beslissing en niemand daarvoor aansprakelijk zal 

stellen. Natuurlijk kan ik zonder toestemming vertrekken, maar dit voelt als een 

overwinning. Waar kan ik beter zijn dan thuis waar iedereen mij liefdevol wil helpen? 

Met een lijf vol pijn, maar een intens gevoel van vreugde en dankbaar voor de 

verzorging, maak ik me klaar om naar huis te gaan waar ik kan werken aan een verder 

herstel van mijn fysieke voertuig. Ik ben mij volledig bewust dat ik nu, zoveel jaren 

later, een verbinding heb gemaakt met beide werelden. De traditionele zowel als de 

alternatieve, het ene niet langer hoef te ontkennen voor het andere. Beide polen, mits 

bewust en met liefde gebruikt, kunnen even belangrijk zijn. Zodra we dit onderkennen 

hoeven we elkaar niet langer te bekritiseren. Dan kunnen we ons openen voor een 

integratie van beide werelden. Er is nog een hoop werk te doen! Eerst moeten we bereid 

zijn onze angst voor verandering en vernieuwing los te laten. Eerst moeten we 

ontdekken dat we niets kwijtraken door andere ideeën toe te laten. Integendeel, 

daardoor openen we een nieuwe stroom. 

Dokter Jansen heeft een gezond gevoel van eigenwaarde en is daarom bereid wat verder 

te kijken dan zijn mes lang is. Ikzelf heb inmiddels geleerd wat mijn vermogens en wat 

mijn beperkingen zijn en ben daardoor meer open dan voorheen. Wie weet, misschien 

hebben wij samen, deels nog onbewust misschien, een aanzet gegeven voor een bredere 

en totalere kijk op het mysterie mens en gezondheid. En als onze bereidheid er toe 

bijdraagt dat wij mensen elkaar in liefde kunnen ondersteunen, dan is er hoop voor een 

nieuwe en bredere gedachtegang. Misschien krijgen we uiteindelijk gezondheidscentra 

in plaats van ziekenhuizen. 


MET EEN OPEN HART OP WEG NAAR HET LICHT 

En het licht daalde af in de duisternis. En de duisternis ontving het niet. Toen werd het 

licht tijdelijk de duisternis zelf, om haar van binnenuit te kunnen verlichten. En het 

licht verdrijft uiteindelijk alle duisternis.... 

We leven in een maatschappij waar de kwaliteit van het hoofd meer gewaardeerd wordt 

dan de kwaliteit van het hart. We proberen alles onder controle te krijgen en naar ons 

beeld te scheppen. Ziek zijn is iets waar niet langer plaats voor is. Vanuit het 

christendom was ziekte een straf van God. Sinds we God hebben afgeschaft spelen we 

zelf voor rechters en hebben we het gewoon aan onszelf te danken, zelf gecreëerd. Eigen 

schuld, dikke bult. Allebei manieren om onszelf boven anderen te stellen om vooral de 

pijn en het lijden van die ander niet te hoeven voelen. Om dat te kunnen moet je 

immers goed geworteld zijn in de aarde, moet je jezelf veilig voelen en volkomen thuis 

zijn bij jezelf. Je moet ongetwijfeld zelf door heel wat lijden zijn heengegaan. 

Ieder mens lijdt op zijn eigen manier. De manier waarop jouw ziel gekozen heeft de 

dingen uit te werken en zich te louteren. Lijden is een gevolg van een diepe wens om al 

datgene wat tussen jou en de Waarheid ligt op te ruimen. Het lijkt alsof het lijden 

verhevigt naarmate mensen bewuster gaan leven. Het heeft alles te maken met het 

toelaten, het niet langer verdringen en onderstoppen. Vanaf dat moment is er een 

bewuste keuze om de zelfgekozen lessen daadwerkelijk te willen leren. 

Ieder mens lijdt, rijk of arm, jong of oud. Dat is nu eenmaal de les van de dualiteit. Je 

kunt lijden niet voorkomen door het weg te drukken. Je kunt het overstijgen door het te 

verwelkomen en te voelen. In het doorvorsen van het lijden ligt de vreugde van het zijn 

besloten. 

Pijn is geen straf, de dood is geen mislukking zoals wij menen te denken en het leven is 

evenmin een beloning. 

Ieder mens krijgt datgene te dragen wat hij aankan en wat hij zelf gekozen heeft, niet 

meer en niet minder. Naarmate we onszelf associëren met ons lichaam, zullen we 

onszelf associëren met lijden en wordt het leven een last. Naarmate we weten dat onze 

uiterlijke verschijningsvorm een illusie is, dat datgene wat we werkelijk zijn 

onzichtbaar en onsterfelijk is, zullen we onszelf meer en meer met ons ware zelf 

vereenzelvigen en krijgt het lijden een andere betekenis. Dat betekent niet dat we ons 

lichaam niet goed moeten verzorgen. Integendeel, dit tijdelijke voertuig geeft ons de 

mogelijkheid om onze lessen te leren die in elke cel geprogrammeerd zijn. Dus 

respecteer het en zorg er liefdevol voor. 

Hoewel lijden nooit uitsluitend fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel is, ligt het 

accent meestal op een van deze niveaus. Soms is het niet-lichamelijke lijden minder 

zichtbaar, maar het hoeft zeker niet minder zwaar te zijn, integendeel. 

Iemand die ziek is heeft doorgaans geen behoefte aan medelijden, maar aan medeleven. 

Medeleven of mededogen is een kwaliteit van het hart en zij neemt de situatie zoals die 

is. We laten de pijn van anderen in alle volheid door ons heen stromen, zonder het 

lijden te willen overnemen of veranderen. Het betekent dat we, vanuit een diep respect 

voor het leven zelf, volledig aanwezig kunnen zijn, zonder iets te willen doen. Het voelt 

ondersteunend voor anderen en niet betuttelend of kleinerend. Medelijden is een 


emotie waarin je de pijn van anderen met jouw angst tegemoet treedt. Je wilt de 

situatie niet ervaren maar vanuit jouw wil veranderen. 

Probeer aanwezig te zijn zonder te oordelen. Oordelen heeft met angst en onzekerheid 

te maken. Met angst voor de dood. Door te oordelen kun je pijn en lijden buiten jezelf 

neerzetten. Ongetwijfeld heb ik me hier ook schuldig aan gemaakt. En dat spijt me zeer 

want dat was liefdeloos. Maar ik heb er van geleerd. Nu durf ik mijn angst toe te laten. 

Ik durf er in te zakken, boos te zijn en te schreeuwen. Ik durf het verdriet en de pijn te 

voelen, mijn machteloosheid, mijn ongeduld en mijn wanhoop. En pas wanneer ik dit 

doorvoel, kan ik het transformeren en niet eerder. 

Het is een opgave om onszelf te bevrijden van oude schuldgevoelens en een ingeworteld 

gevoel van imperfectie. We zijn er mee geboren of we kregen het met de paplepel 

ingegoten. Het is datgene waar we onszelf steeds opnieuw mee onderuit halen. Ik kijk 

ernaar, ik voel en ik leer. We zijn opgevoed met het gevoel dat we niet goed genoeg zijn 

zoals we zijn. We zijn steeds bezig iets te willen zijn, iets te willen bereiken. Daardoor 

leven we nooit in het hier en nu. We zijn nooit simpelweg blij met datgene wat we zijn, 

we kijken altijd naar datgene wat we missen, of op zijn minst denken te missen. 

Schuldgevoel is liefdeloos en dodelijk voor de ziel. Het is van groot belang om onszelf te 

bevrijden van schuld en boete welke ons zijn aangepraat door kerken en opvoeders en 

door betweterige mensen. 

Onze geest is eeuwig en perfect. Naarmate we onszelf opnieuw met geest verbinden 

stralen we die perfectie uit, of ons fysieke lichaam nu gezond is of niet. Ieder van ons 

heeft het perfecte onzichtbare lichaam als een spiegel voor haar ziel. Ik hoef daarbij 

maar aan Everhard te denken. Everhard was een voorbeeld van heelheid. Ik zou haast 

zeggen, naarmate zijn lichaam meer wegteerde, straalde hij meer heelheid uit. Ieder 

van ons heeft soortgelijke ervaringen. De nabijheid van zo iemand heeft een genezend 

effect als je jezelf open kunt stellen voor het lijden en de schoonheid van die bewuste 

persoon. Het is heerlijk om bij zo iemand in de buurt te zijn, het lijkt wel alsof je jezelf 

totaler kunt voelen. Omdat de liefde in zo'n wezen iets in jou opent, iets in jou aanraakt 

wat boven de zichtbare werkelijkheid uitstijgt. Het lijkt wel of zo'n wezen licht 

uitstraalt. En dat is ook zo. 

Ziek zijn, in welke vorm dan ook, is beter worden. Je bent nooit meer dezelfde als je 

bewust door een proces van ziekte, wat een proces is van loslaten en van onthechting, 

heengegaan bent. Het slaat dus nergens op om mensen toe te wensen maar 'snel de 

oude' te worden. Ten alle tijde, maar vooral in tijden van lijden helpt het enorm om 

jezelf te verbinden met het lijden van de mensheid. Dan voel je dat jij niet de enige bent 

die lijdt. Jouw lijden is tegelijk het lijden van de mensheid. Mits bewust doorleefd is het 

een proces van zuivering en transformatie voor jezelf en voor anderen. Bovendien helpt 

het om te ontdekken wat je allemaal nog kunt doen met je beperkingen, in plaats van te 

kijken wat je niet meer kan. Kijk hoe je jouw energie kunt laten stromen. Jouw 

goddelijke bijdrage kan geven aan diegenen die misschien wel lichamelijk gezond zijn, 

maar op andere manieren lijden. Er zijn altijd situaties te bedenken die me blij laten 

zijn met datgene wat ik heb en die me laten voelen hoe bevoorrecht ik ben. 

Transformatie is niet het uitbannen van ziekte en leed, het is het accepteren van ziekte, 

lijden en de dood van het materiele lichaam. Naarmate de vibratie van het licht zich 

verhoogt, zal alles wat niet op die vibratie meetrilt, zich los gaan trillen. Dat kan zich 

uiten in de vorm van allerlei ziektebeelden. Bewuste zielen kiezen voor een leven van 

kwaliteit in plaats van kwantiteit. 

Vandaar dat er kinderen geboren worden die maar korte tijd op deze planeet verblijven. 

De keuze die hun ziel maakte was om kort maar heftig een aantal dingen uit te werken. 


In dit geval niet alleen voor zichzelf, maar ongetwijfeld voor het hele gezin. Mensen die 

hen lijden bewust beleven, transformeren daarmee ook karma voor hun omgeving. Kijk 

maar naar het lijden van Christus. Nu begrijp je misschien dat hij wist wat hij op zich 

genomen had en toch volledig en zonder angst kon leven. Hij leefde volledig in het hier 

en nu. Dat betekent dat we ons elk moment bewust zijn van onze sterfelijkheid en onze 

onsterfelijkheid. 

De symboliek van het sterven aan het kruis maakt ons bewust van de tijdelijkheid en de 

sterfelijkheid van het materiele lichaam. En van de nieuwe geboorte ofwel de 

onsterfelijkheid van de geest. We moeten eerst opnieuw geboren worden om het rijk 

der hemelen binnen te kunnen gaan. Licht daalt af in de duisternis. Het mannelijke 

principe geest daalt af en wordt ontvangen door het vrouwelijke principe materie. We 

brengen de hemel naar de aarde, net als Christus deed. 

Ook na onze verlichting ervaren we evengoed nog pijn en lijden. Het verschil is dat pijn 

en lijden ons leven niet langer bepalen. Simpel omdat je jezelf niet meer identificeert 

met pijn en lijden. Het werken voor je eigen verlichting maakt plaats voor het werken 

voor de verlichting van de totale mensheid, de hele planeet aarde. Zelfs het streven naar 

verlichting mogen we loslaten. Verlichting die we moeten 'bereiken' is immers geen 

verlichting. We hoeven alleen maar te accepteren dat we reeds in het licht leven. 

In feite doen we in ons leven niets anders dan ons bevrijden van overbodige 

conditioneringen. Afleren wat we hebben aangeleerd en worden wat we in wezen zijn. 

We bedanken God voor alle goede dingen die ons overkomen. We vergeten te bedanken 

voor de zogenaamde 'slechte' dingen. En daar maken we een vergissing, het één kan 

immers niet zonder het ander. Laten we God bedanken voor alles wat naar ons 

toekomt, zonder enig onderscheid. Vanaf dat moment beginnen we vriendschap te 

sluiten met alles wat is. Dan beginnen we ons te identificeren met het Al, met het Zelf. 

We voelen ons niet langer slachtoffer, maar worden onpartijdige waarnemers. Door 

vriendschap te sluiten met de dood, sluiten we vriendschap met onze grootste 

leermeester en gaan we ons rechtstreeks verbinden met de Bron. De dood in deze 

‘werkelijkheid’ is immers niets anders dan een nieuwe geboorte in die andere dimensie. 

Het is een kunst om positief te zijn, positief te denken en niet gehecht te zijn aan het 

resultaat. Verwelkom zowel het licht als het donker, het komt beide uit dezelfde Bron. 

Overgave heeft alles te maken met het loslaten van het resultaat. Ik laat los, Ik laat 

God. Niet mijn wil geschiedde, maar de Uwe. Moeilijk voor ons westerlingen die alles 

naar onze hand willen zetten en inmiddels denken dat wij alles zelf kunnen regelen. Het 

maakt niet uit wat we denken, we leren het wel, God is uitermate geduldig. 

We kunnen geen genezing afdwingen. Ook het sterven in het stoffelijke lichaam kan 

genezing zijn, genezing van ons spirituele lichaam, onze enige realiteit. We kunnen 

streven om onze angst en onze controle los te laten en de dingen te nemen zoals ze zijn. 

Actief omgaan met alles wat op ons pad komt als een uitdaging om te groeien. 

Slachtoffer zijn is een identificatie met het stoffelijk lichaam. We hebben confrontaties 

nodig om te groeien, harmonie is stilstand. Hoewel er diep binnenin onszelf, ver voorbij 

de dualiteit, altijd een staat van vrede en harmonie is. Als we de moeite nemen onszelf 

te verbinden met geest dan zullen we die harmonie door alle uiterlijke stormen heen 

uiteindelijk kunnen ervaren. 

Gezondheid heeft naar mijn gevoel te maken met vitaliteit en levensvreugde. Een 

fenomeen dat mij mateloos boeide in India. Ik noem dit het verschil tussen leven en 

overleven. Leven is het leven omarmen met al haar uitdagingen en risico's. Er steeds 

opnieuw fris en onbevooroordeeld in te kunnen stappen. Dat is wat je aantreft in 

landen als India en dan voornamelijk onder de arme bevolking. Overleven is een 


typisch westerse aangelegenheid. Het betekent dat we onszelf uit voorzorg willen 

beschermen voor denkbare risico's. Dit doen we in de vorm van emotionele 

afweersystemen, onderdrukkende medicijnen, verzekeringen en andere vormen van 

beveiligingssystemen. Afschermen dus, niet ervaren. 

Totaal menszijn betekent dat we alles, maar dan ook alles, aanvaarden als een geschenk 

van God. Niet passief, maar actief. Ik bepaal hoe ik met mijn lijden omga. Met een lach 

en met humor of boos en opstandig. Innerlijke vreugde heeft niets te maken met de 

conditie van je lijf. Integendeel zou ik haast zeggen. Naarmate we meer angsten 

afpellen, blijkt vreugde even besmettelijk te zijn als griep in de winter. 

Er is geen overgave zonder strijd, geen gezondheid zonder ziekte, geen licht zonder 

donker. Door actief in het proces van elke nieuwe dag te staan heb ik ontdekt dat er een 

God is. In het diepste van mijn wezen voel ik me verbonden met mijn oorsprong. En dat 

is het enige wat is, wat Ik Ben en wat ik altijd zal zijn. Ik geniet van het leven wetende 

dat de kwaliteit van het leven de kwaliteit van het sterven bepaalt. Naarmate mensen 

bewust kunnen sterven kunnen zij bewust doorstromen naar hun oorspronkelijke 

goddelijke vorm. 

Mijn geloof en vertrouwen zijn sterker dan voorheen. Dat is een proces wat ik in eerste 

instantie doorleefde in India. Wat zich nu cyclisch heeft herhaald en op een dieper 

niveau heeft neergezet. Angst voor tekort lijkt iets uit een ver verleden. Er is overvloed, 

voor iedereen die zichzelf durft te verbinden met zijn ware afkomst. Er is overvloed ook 

voor mij. Ik hoef niet voor de toekomst te zorgen. De toekomst is vandaag. Nu! 

Op die manier kan ik de schoonheid van het leven vergelijken met een relatie in de stof. 

Als ik verliefd word op iemands buitenkant en daarin blijf hangen, dan zal mijn liefde 

snel overgaan. Want verliefdheid zal niet eeuwig duren. De buitenkant is aan verval 

onderhevig en ik zal steeds opnieuw een nieuwe verliefdheid opzoeken, een andere 

buitenkant willen, een nieuwe sensatie. 

Als ik echter verliefd word op het wezen van die persoon en bereid ben mijn 

gehechtheden en mijn angst om in de steek gelaten te worden los te laten, als ik bereid 

ben de uitdaging van de lessen die deze persoon mij spiegelt te ondergaan, zal ik mezelf 

leren accepteren en zal ik gaan houden van deze persoon in haar ware essentie. 

Dan begint mijn relatie waar de meeste anderen ophouden. Dan wordt mijn relatie een 

steeds opnieuw 'ontdekken' van de veelzijdigheid van het onderwerp van mijn liefde. 

Dan vormen wij samen een eenheid in verscheidenheid en zullen wij uiteindelijk alle 

dualiteit overstijgen. Dan gaan we begrijpen wat wordt bedoeld met: wanneer er twee 

of meer in mijn naam aanwezig zijn: wanneer het mannelijke en het vrouwelijke elkaar 

ontmoeten in het hart, wordt de Christus geboren. Want daar woont God, daar woont 

liefde, daar is vrede en het bewustzijn van je afkomst. 

Lieve Everhard. Het is niet langer nodig om over jou te praten. Je bent er immers 

altijd. Ik heb je uiteindelijk nooit gemist. Jij en ik, wij waren één vanaf het moment 

dat ik jou ontmoette. Ook al doe je jouw werk nu daar en ik het mijne hier, we werken 

samen voor hetzelfde doel. Soms laat je me even duidelijk merken dat je aanwezig 

bent. Jij hebt mij geleerd onvoorwaardelijke liefde toe te laten. Weet je nog de moeite 

die ik had in Spanje om de veelheid toe te laten van jouw liefde voor mij? Nu kan ik het 

helemaal toelaten, me er volledig mee laten doordringen. Je aanwezigheid is steeds 

subtieler, maar soms sta je er letterlijk op dat ik me even met jou onderhoud. En dat 

doe ik dan ook. Er vindt geen inwijding plaats zonder dat jij er bij bent. Daar zorg je 

wel voor. Je zit er letterlijk met je grote neus tussen! Ik moet eerlijk zeggen, ik vind het 

niet erg, integendeel, het zou niet anders kunnen. 


Op het moment van je sterven bevrijdde je ziel zichzelf van pijn en lijden. Op dat 

moment stond jij oog in oog met je ware wezen, jouw goddelijke afkomst. Mensen met 

aids worden gedwongen om bewust hun sterfelijkheid onder ogen te zien en krijgen de 

mogelijkheid om in korte tijd hun karma te zuiveren. Niet alleen voor zichzelf, maar 

voor hun hele omgeving. In de manier waarop jij met je ziekte omging, was je een 

lichtend voorbeeld voor velen. Want iedereen die zijn oordelen los kon laten en zich in 

al zijn kwetsbaarheid aan jou durfde te tonen heb je diep geraakt en verrijkt. Je 

transformeerde in die korte tijd niet alleen je eigen lijden, maar bovendien het lijden 

van velen om je heen. 

Het gaat er immers niet om wat we gekozen hebben om uit te werken. Het gaat om de 

manier waarop wij de dingen uitwerken, de manier waarop wij met onze processen 

omgaan. Durf ik volledig de verantwoordelijkheid voor mijn lijden op mijn eigen 

schouders te nemen, zonder daar wie dan ook de schuld van te geven? Zelfs al heb ik 

soms lijden van anderen overgenomen dan deed ik dit onbewust of vrijwillig, als 

leerproces of als een keuze. Het is zinloos om daar anderen de schuld van te geven. Ik 

kan er hooguit van leren wat ik wel en wat ik niet toe wens te laten. 

Hoe dan ook, wanneer ik mijn duistere kanten verwelkom, de draak in mijzelf omarm, 

vrede sluit met de dood, dan kan ik mijn duisternis transformeren naar licht en een 

lichtje zijn in mijn directe omgeving. Want in mijn eigen lijden herken ik het lijden van 

de mensheid, ontmoet ik de levende Christus in ieder mens. 

De lucht is zwanger van hoop en verwachting. De winterperiode van inkeer en 

afsterven is voorbij en begint plaats te maken voor het voorjaar. De vogels kondigen 

luidkeels de geboorte van het nieuwe leven aan en de eerste lammetjes dartelen in de 

wei. De zon neemt dagelijks toe aan kracht en zendt haar genezende stralen uit waar 

wij ons vermoeide en geteisterde lichaam in kunnen koesteren. In perioden van diepe 

duisternis worden meestal de mooiste scheppingen geboren. Alles wat in deze periode 

is gegroeid zal nu in al haar volheid naar buiten kunnen treden om tot volle bloei te 

komen. Het zaad barst open en de jonge loten steken speels boven de aarde uit. De 

bomen vormen nieuwe knoppen, aankondiging van de nieuwe vrucht. De dagen 

worden langer, het licht verdrijft langzaam maar zeker alle duisternis. Het wordt 

Pasen. Feest van hoop en verwachting. Feest van onsterfelijkheid. We maken ons 

allemaal klaar om opnieuw geboren te worden in het licht. 

Na weken zet ik opnieuw voorzichtig mijn eerste voetstappen in het bos. Ik laat het 

nieuwe vol vreugde in me toe. Ik voel het als een voorrecht om te leven te midden van 

alle veranderingen die nu in een stroomversnelling plaatsvinden als voorbode van de 

nieuwe tijd. 

Ons fysieke voertuig wordt klaargemaakt, gezuiverd en opgetild naar een niveau om het 

trillingsgetal van onze nieuwe lichtcellen te kunnen dragen. Geen geringe opgave. Wat 

velen onder ons als een periode van diepe duisternis ervaren is slechts een voorbode 

van een tijd waarin het licht zo sterk zal zijn dat we ons daar zelfs in onze stoutste 

dromen geen voorstelling van kunnen maken. 

De sluiers tussen de zichtbare en de onzichtbare wereld zullen meer en meer gaan 

verdwijnen. We zijn bezig te ontwaken en worden ons opnieuw bewust van onze ware 

afkomst. We zijn allen medescheppers, broeders en zusters van Christus, kinderen van 

God. 

Om shanti om 


MEDITATIE III 

OVERGAVE AAN HET HOGERE IN JEZELF 

Je kunt de tekst van deze meditatie inspreken op een bandje of vragen of iemand hem 

aan je voorleest. Lukt dit niet, lees dan de tekst een aantal malen zorgvuldig door en 

probeer de tekst stap voor stap te volgen.... 

* Ga rustig zitten of liggen en ontspan je volledig. Laat bij elke uitademing wat meer 

van je spanning los. Laat je bewustzijn van je fysieke lichaam los.... Je bent meer 

dan je lichaam.... 

* Laat je emoties los.... Je bent meer dan je emoties.... 

* Laat je gedachten los.... Je bent meer dan je gedachten.... 

* Stel je voor dat je in een groene wei ligt temidden van een overvloed aan 

madeliefjes. Een heel veld met witte madeliefjes met gele hartjes.... Misschien wil 

je wel een krans vlechten voor in je haar.... 

* Sta langzaam op en loop rustig door de wei.... Je komt nu aan een beek.... Je trekt 

je kleren uit en legt die op de oever.... Voorzichtig daal je af tot de bodem van de 

beek en je laat je zelf een aantal malen helemaal in het heerlijke, heldere 

verfrissende water zakken.... Je laat je vermoeidheid en je emoties wegspoelen door 

het water.... 

* Aan de andere kant klim je op de oever en je laat jezelf drogen door de zon. Voel 

elke zonnestraal op je huid en vul elke cel in je lichaam met de genezende zonneenergie.... 

* Je wandelt rustig naar de voet van de heuvel die je voor je ziet en begint langzaam 

naar boven te klimmen.... 

* Je passeert hele velden met rode klaprozen.... Je laat de kleur rood door elke cel in 

je lichaam gaan.... 

* Dan kom je bij een volgend veld. Dit keer zijn het oranje goudsbloemen, een 

overvloed aan oranje bloemen.... 

* Geel, hele velden zonnebloemen zie je nu en weer vul je jezelf op, dit keer met 

geel.... 

* Het tere zachte groen van het gras, de bladeren. Laat het door elke cel van je wezen 

gaan. Drink het als het ware in.... 

* Richt je blik omhoog naar de prachtige blauwe hemel en vul al je cellen op met 

hemelsblauw. 

* Hele velden met blauwpaarse bloemen. Je hebt ze nooit eerder gezien. De bloemen 

zijn prachtig.... 

* Violet, mooier dan je in je dromen kunt voorstellen.... 


* En dan, is daar een groot vuur. Je moet er wel doorheen en je stapt er onbevreesd 

middenin. Het vuur tast je niet aan, het loutert je, zuivert alle diep ingesleten 

emoties. Laat het maar bewust gebeuren.... 

* Wanneer je jezelf schoon en gezuiverd voelt, stap je uit het vuur en loop je rustig 

het laatste stukje naar de top.... Eenmaal boven heb je het mooiste uitzicht wat je 

jezelf maar kunt voorstellen.... Je gaat rustig zitten.... Misschien is daar zelfs wel 

een wit kapelletje of iets dergelijks waar jij naar binnen kunt gaan.... Voel je 

verbonden vanuit je hart en laat datgene gebeuren wat gebeuren moet. 

* Ineens verschijnt er iemand voor je geestesoog in de vorm van een engel. Je voelt 

jezelf vervult van een stralend wit licht. Het is jouw andere zelf, jouw hogere zelf. 

De engel geeft je een geschenk in gedachte, woord of gebaar. Laat het doordringen 

tot diep in je hart.... 

* Je engel lost weer op in de onzichtbare wereld en langzaam maar zeker keer jij 

terug naar jouw wereld. Je staat op en daalt de berg af. Het vuur is inmiddels uit. 

Je passeert de verschillende velden: violet, indigo, blauw, groen, geel, oranje en 

rood en staat weer aan de voet van de heuvel. 

* Je loopt verder naar de beek en gaat door het water naar de overkant. Daar liggen 

je kleren en je trekt ze aan alvorens je verder loopt naar de wei.... 

* Adem een aantal keren diep door totdat je bewustzijn weer terugkeert in je 

lichaam. Strek jezelf lekker uit en kom helemaal terug in het hier en nu. 

Bespreek je ervaring met een vriend of partner of schrijf het op in je dagboek. 

Deze meditatie helpt je om je chakra’s te reinigen en opnieuw op te laden en jezelf te 

ontdoen van je gehechtheden van dit moment. Bovendien ga je door de vijf elementen: 

aarde, water, vuur, lucht en ether. 

Het geschenk wat je engel je geeft heeft ongetwijfeld een sleutel in zich die je kunt 

gebruiken in je proces van overgave aan jouw innerlijk bron. 


OVER DE AUTEUR 

‘Mijn leven is mijn boodschap’ 

- Gandhi - 

Yasmin laat zich leiden door haar innerlijke impulsen. In het verleden was zij als 

maatschappelijk werkster, daarna gaf ze cursussen lichaamswerk en massage en werkte 

twaalf jaar wereldwijd als Reikimeester. Na een ingrijpende innerlijke transformatie liet 

zij uiterlijke etiketten los en ging meer en meer de weg van de Eenvoud. 

Haar boodschap van Wijsheid en Liefde draagt zij uit in haar leven, in haar boeken en in 

haar beelden. In haar workshops en lezingen voelen mensen zich herkend en gezien, zij 

gaan vernieuwd en herboren naar huis…. 

Op verzoek geeft zij lezingen en workshops. 

STICHTING SHANTI 

‘Ik Ben die ik Ben’ 

Yasmin Verschure en Giri Rikkers vormen het fundament van Stichting Shanti. Zij zaaien 

zaadjes van liefde waar ze ook komen. De Stichting ondersteunt het kleinschalige aidsproject 

van Zr. Mary in Zuid Afrika en staat open voor donaties. 

Op de website vind je vele bronnen van inspiratie en informatie over activiteiten, 

lezingen en workshops: www.yasminverschure.nl 


EERDER VERSCHENEN VAN YASMIN VERSCHURE: 

Weg naar het Licht 

Pelgrimstocht van een Reikimeester. 

Een integer verslag ter verduidelijking van de Universele Levenskracht. 

‘Weg naar het Licht’ is in alle bescheidenheid een unieke en inspirerende getuigenis van 

een mens die zich vol vertrouwen overgeeft aan de stroom van het Leven. Yasmin 

beschrijft op een fijngevoelige, maar steeds reële manier de ingrijpende 

bewustzijnsveranderingen op haar weg en de daarmee gepaard gaande diepte- en 

hoogtepunten. Het boek ademt een intieme sfeer, waarin nauwelijks plaats is voor 

verstandelijke overwegingen. Tegelijkertijd beschrijft ze ragfijn de wonderen op haar 

pad van innerlijke transformatie: de ziel die ontwaakt en zich op weg begeeft naar het 

licht. 

Ik hou van Reiki omdat het de weg is van pure eenvoud. Ze pelt je af totdat alleen je 

ware kern overblijft. Reiki of Liefde geeft ons ons geboorterecht terug, het recht van 

iedere mens om te kiezen voor een leven van vreugde en innerlijke vrede, ook al gaat 

dit niet altijd zonder pijn. 

Het boek bestaat uit vier delen: 

1. Haar eigen proces van ontwaken 

2. De innerlijke weg van Reiki 

3. Het leven en sterven van Everhard 

4. Wereldreis: met een rugzak vol liefde de wereld door 

Liefde is ‘Al Wat Is’ 

Het derde boek van Yasmin verhaalt over haar driemaandelijkse verblijf in Zuid-Afrika. 

Het gaat over de kracht van onvoorwaardelijke liefde en het ontwaken van het 

Christusbewustzijn in ieder mens. Het belicht de innerlijke strijd tussen licht en donker, 

welke zo mooi wordt gesymboliseerd door de uiterlijke strijd in de stof tussen blank en 

zwart. 

Onvoorwaardelijke Liefde is datgene wat overblijft wanneer we door het vuur van 

loutering zijn gegaan. We openen ons hart voor de liefdesvibratie, de CHRISTUS in 

onszelf, leggen het kleed der afgescheidenheid af en ontwaken in onze ware realiteit. 

Vanaf dat moment ervaren we onszelf en anderen als goddelijke wezens, er bestaat niet 

langer een IK en een JIJ. 

We zoeken voortdurend vervulling voor deze Liefde buiten onszelf en vergeten dat 

wijzelf de BRON zijn van waaruit ALLES ontspringt. Wanneer we in deze Liefde 

ontwaken vervult ons zielsverlangen zich, materiele begeerten verdwijnen naar de 

achtergrond: Ons mededogen en onze aanwezigheid worden de instrumenten waardoor 

de wonderen van het universum zich kunnen ontvouwen. 


Meesterschap voorbij de dood 

Het leven en sterven van Everhard…. 

In deze tijd waarin de dood haar plek begint op te eisen kunnen we er niet langer omheen: 

ieder bewust levend mens raakt geïnteresseerd in het stervensproces. Je zult uiteindelijk 

eerst moeten sterven voor je opnieuw geboren kunt worden, nietwaar? 

Sterven is nog steeds een taboe in onze samenleving. Bij een materieel ingesteld leven 

hoort niet de eindigheid van de dood. Toch is dat de enige zekerheid die we hebben. Eens 

komt de dag dat ons fysieke voertuig haar taak hier op aarde vervuld heeft. De vlinder 

kruipt uit haar cocon en vliegt de weg terug naar het Licht. 

Sterven in de stof doen we allemaal, maar onze ziel is eeuwig. Het is van groot belang dat 

we beseffen dat de kwaliteit van ons sterven de kwaliteit van het hiernamaals bepaalt. Laat 

ons evenals Everhard Meester worden in het sterven, Meester worden voorbij de dood. 

www.yasminverschure.nl 

email: info@yasminverschure.nl 

Copyright © Stichting Shanti 2010

E-book gratis downloaden - Yasmin Verschure

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?