OV-Magazine 2009 nr 1

kort
Netwerk van snelle treinen kan slimmer
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat en NS Hispeed denken teveel vanuit afzonderlijke
lijnen en vervoerders. Als zij iets verder kijken, dan is er een compleet netwerk
van hogesnelheidstreinen mogelijk rond 2020. Dat betogen docent transportbeleid
John Baggen en onderzoeker Jaap Vleugel van de Technische Universiteit Delft in hun
bijdrage aan het Colloquium Vervoerplanologisch Speurwerk. Met de HSL-Zuid komt
Londen dichterbij. Met elke vier uur een Eurostar Amsterdam–Brussel–Londen, twaalf
keer per dag een Thalys Amsterdam–Parijs en zestien hogesnelheidstreinen Amsterdam–Brussel
van NS Hispeed en NMBS krijg je elk half uur een snelle trein naar
Brussel. Ook naar het Oosten is meer mogelijk: laat acht ICE’s per dag naar Berlijn en
acht ICE’s per dag naar Frankfurt beginnen in Rotterdam en je krijgt via Schiphol elk
uur een hogesnelheidstrein naar Duitsland. Eén binnenlandse rit Rotterdam–
Amsterdam per uur is dan dubbel en kan dus vervallen. De HSL-Oost tussen Utrecht
en Arnhem kan als ‘light-variant’ worden uitgevoerd: niet met vier sporen, maar met
kortere afstanden tussen de treinen en meer inhaalsporen. Verder kun je de binnenlandse
hogesnelheidstreinen Amsterdam–Rotterdam–Breda volgens Baggen en Vleugel
prima doortrekken naar Eindhoven.
Besloten nachttrein
Enschede–Schiphol
Bij wijze van proef laat NS van 29 juni tot
en met 29 augustus ’s nachts één trein
rijden van Enschede naar Schiphol en
terug. Hij is voor luchtreizigers die begin
van de nacht aankomen of ’s ochtends
vroeg vertrekken. Vooral chartervluchten
gaan vaak ’s nacht. De trein rijdt niet
in de nacht van zondag op maandag.
Hij stopt onderweg alleen in Hengelo,
Almelo, Deventer, Apeldoorn en Amersfoort
(en dus niet in Utrecht). De kaartjes
zijn alleen te koop bij reisbureaus langs
de lijn. Vakantiegangers kunnen ze dan
meteen bestellen bij hun vakantie en
vluchten. Andere reizigers mogen niet
mee met de nieuwe nachttrein. Voor NS
heeft deze vorm van ‘besloten vervoer’
als voordeel dat het bedrijf precies weet
hoeveel reizigers zich aandienen en
dus hoe lang de trein moet zijn. Verder
kan NS makkelijker een paar minuten
schuiven met vertrek- en aankomsttijden
als onderhoud aan het spoor dat vereist.
1
05 02 2009 ov magazine
De reizigers betalen waarschijnlijk een
toeslag bovenop het gewone NS-tarief.
Als de proef slaagt wil NS in 2010 ook
Groningen, Leeuwarden en Zwolle ’s
nachts aansluiten op Schiphol.
Zuurbier: meer geld
naar regionale lijnen
Het Rijk steekt te weinig geld in de
verbetering van regionale spoorlijnen.
Het zou logisch zijn om van de 4,5
miljard euro voor het Programma Hoogfrequent
Spoorvervoer (elke tien minuten
een Intercity op vier assen in de Randstad
vanaf 2020) 7 procent te bestemmen
voor het oplossen van knelpunten
op regionale lijnen. Dat heeft scheidend
directeur Vervoerkamer van
de Nederlandse Mededingingsbeleid
Marga Zuurbier betoogd op haar laatste
werkdag. De vervoerbedrijven op de
regionale lijnen zijn goed voor 7 procent
van alle reizigerskilometers op het spoor.
“Het Rijk heeft met de Gebundelde
Doeluitkering alleen voor bus, tram en
metro de infrastructuurkosten gedecentraliseerd”,
zegt Zuurbier. “Het is
daarom onjuist om te veronderstellen dat
provincies zelf zaken als inhaalsporen
of spoorverdubbelingen moeten betalen.
Het Rijk zou hen juist moeten belonen
voor de ongelooflijke groei die ze de
afgelopen hebben bereikt op lijnen die
NS destijds niet zag zitten en jarenlang
heeft verwaarloosd.”
RET gaat zigzaggend
over de Maas varen
De regio Rotterdam krijgt op 1 maart
2010 een zigzagverbinding over de
Maas. Huisvervoerder RET mag tien
snelle en milieuvriendelijke schepen
bestellen. Ze gaan stoppen bij vijftien
steigers tussen Krimpen aan den IJssel
(oost) en Vlaardingen (west). Tussen
Krimpen en het Centrum vaart de nieuwe
stopdienst (StadsFerry) van de Stadsregio
Rotterdam parallel aan de bestaande
sneldienst (FastFerry) van de provincie
Zuid-Holland. De nieuwe steigers plus
een thuishaven kosten 35 miljoen euro.
De gemeenten langs de lijn moeten
9 miljoen meebetalen. De Stadsregio
draagt 26 miljoen bij aan de infrastructuur
en elk jaar 10 miljoen aan de
exploitatie. Tussen 7.00 en 24.00 uur
vaart de StadsFerry elk kwartier op het
hoofdtraject en elk half uur aan de
uiteinden. De StadsFerry moet in 2014
zo’n 2,5 miljoen reizigers trekken. Zij
mogen hun fiets gratis of goedkoop
meenemen. De RET heeft ook opdracht
gekregen om uitlopers naar het
Botlekgebied, Capelle aan den IJssel,
Maassluis en Spijkenisse te onderzoeken.
Stadsregio en gemeente Rotterdam
denken verder aan een drijvende terminal
bij metrostation Churchillplein of
Wilhelminaplein. Daar kunnen reizigers
snel overstappen van StadsFerry en
Maastaxi op metro en tram. Maastaxi
juicht de komst van de StadsFerry toe als
aanvulling op het vervoer over water. De
verbinding Centrum–Heijplaat van Aqualiner
gaat deel uitmaken van de Stads-
Ferry. Connexxion – tot 1 juli exploitant
van de FastFerry Rotterdam–Dordrecht
– is verbolgen over de ‘oneerlijke concurrentie’,
omdat de Stadsregio Rotterdam
de nieuwe StadsFerry onderhands aan
de RET gunt. Overigens gaat de RET
waarschijnlijk een exploitant zoeken met
meer ervaring. De RET-schepen voor 80
passagiers en 50 fietsen varen 25 tot
30 kilometer per uur. Dat is 10 tot 15
kilometer langzamer dan de FastFerry.
op de voet
gevolgd
Sommige verbeteringen laten
lang op zich wachten. OV-Magazine
koos twee ov-projecten
uit en bericht regelmatig hoe de
vlag er bij hangt.
Nieuw haltebord is ook
visitekaartje
Directeur Wim van Tilburg van het Kennisplatform
Verkeer en Vervoer (KpVV)
gaat zich inspannen voor een nieuw
haltebord dat niet alleen een officieel
verkeersbord voor automobilisten is,
maar ook een uitnodigend visitekaartje
van het openbaar vervoer. Dat heeft hij
toegezegd op de OV-netwerkdag. Het
officiële haltebord stamt uit de jaren
zestig. Veel vervoerders en overheden
hebben het model inmiddels gemoderniseerd.
Daardoor voldoen van de 50.000
halteborden naar schatting 15.000 niet
aan de wet. Een werkgroep van het
nationale kennisplatform voor infrastructuur,
verkeer, vervoer en openbare
ruimte CROW buigt zich al ruim een jaar
over een nieuw wettelijk verkeersbord
of verkeersteken. Wegens ziekte van
de projectmanager heeft dat project
de afgelopen maanden stilgelegen. Het
KpVV wordt binnenkort onderdeel van
het CROW, wellicht geeft dat het nieuwe
haltebord een impuls.
Ov-bureau Randstad:
langzamer dan gepland
Het oprichten van één ov-bureau voor
de Randstad loopt langzamer dan
gepland. Van de twaalf bestuurlijke partners
(vier provincies, vier stadsregio’s
en vier steden) had half januari alleen
Noord-Holland het contract getekend.
Het is nu de bedoeling dat de andere elf
handtekeningen begin februari binnen
zijn. Daarna kan de beoogde kwartiermaker
worden benoemd. Die moet het
budget rond krijgen, kantoorruimte zoeken
en medewerkers werven. Het gaat
om een directeur, drie programmamanagers
en een secretaris. Het ov-bureau
moet vanaf 1 mei een programma van
eisen gaan opstellen voor hoogwaardig
openbaar vervoer in de hele Randstad,
inclusief de trein.