3 Verkeerstekens - EPYC for e-Learning

18
3 Verkeerstekens
3.1 Verkeerslichten
Verkeerslichten
• regelen het verkeer
• aan kruispunten,
• aan oversteekplaatsen voor voet gangers en fi etsers;
• boven de rijstroken van een rijbaan geven aan in welke richting op elke rijstrook mag worden gereden.
Driekleurige cirkelvormige lichten staan rechts van de rijbaan. Driekleurige pijlvormige lichten staan rechts of boven de
rijbaan.
3.1.1 Driekleurige verkeerslichten
Een rood licht betekent dat het verboden is
• de stopstreep,
• als er geen stopstreep is, het verkeerslicht zelf,
voorbij te rijden.
Een vast oranjegeel licht betekent dat het verboden is
• de stopstreep,
• als er geen stopstreep is, het verkeerslicht zelf,
voorbij te rijden, tenzij de bestuurder bij het aangaan van het licht zo
dicht is genaderd, dat hij niet meer op voldoende veilige wijze kan stoppen.
Als dit licht bij een kruispunt staat, mag de bestuurder die de stopstreep
of het licht in die omstandigheden is voorbij gereden, het kruispunt
slechts oversteken, op voorwaarde dat hij de andere weggebruikers niet
in gevaar brengt.
Een groen verkeerslicht mag worden voorbijgereden.

3.1.2 Ontruimingspijl op een kruispunt
3.1.3 Tweekleurige verkeerslichten voor voetgangers
Rode, oranjegele of groene pijlen hebben dezelfde betekenis als de
ronde lichten, maar het verbod of de toelating geldt voor de richtingen
die door de pijlen worden aangegeven.
Als de lichten het silhouet van een fiets voorstellen, dan gelden ze alleen
voor fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen.
Rood of vast oranjegeel licht met één of meer groene pijlen: alleen
in de door de groene pijlen aangegeven richtingen mag worden voortgereden,
op voorwaarde dat voorrang wordt verleend aan de bestuurders
die op regelmatige wijze uit andere richtingen komen en aan voetgangers.
Deze ontruimingspijl is een naar links gerichte groene pijl, afzonderlijk
geplaatst bij het verlaten van een kruispunt.
De pijl geeft aan dat het tegemoetkomende verkeer wordt tegengehouden
door een rood licht, om het ontruimen van het kruispunt te vergemakkelijken.
Een rood licht betekent dat voetgangers zich niet op de rijbaan mogen
begeven.
19

20
3.1.4 Tweekleurige verkeerslichten aan een overweg
3.1.5 Verkeerslichten boven de rijstroken
Bij groen licht mogen voetgangers zich wel op de rijbaan begeven. Het
einde van deze toelating kan door knipperen van het groene licht aangekondigd
worden.
Een maanwit knipperlicht aan een overweg betekent dat het signaal
mag worden voorbijgereden of -gegaan.
Twee beurtelings knipperende rode lichten aan een overweg betekenen
dat geen enkele weggebruiker de stopstreep of, als er geen stopstreep
is, het verkeerslicht zelf mag voorbijrijden of -gaan.
Een naar beneden gerichte groene pijl boven een rijstrook betekent dat je
op deze rijstrook mag rijden.
Een rood kruis boven een rijstrook betekent dat je niet op deze rijstrook
mag rijden.

3.1.6 Oranjegele knipperlichten
3.1.7 Bijzondere verkeerslichten
Een oranjegele, 45° schuin naar beneden gericht pijl, al dan niet knipperend,
boven een rijstrook betekent dat je deze rijstrook zo snel mogelijk
moet verlaten in de richting van de pijl.
Oranjegele knipperlichten moet je uiterst voorzichtig voorbijrijden. Ze
veranderen niets aan de voorrangsregels, de borden betreffende de
voorrang blijven gelden.
De verkeerslichten in de vorm van balken, cirkels en driehoeken regelen het verkeer van trams, trolley- en autobussen,
meestal op een overrijdbare bedding. Je moet de betekenis van deze lichten kennen, want als je de bedding mag of moet
gebruiken, moet je ook de aanwijzingen van deze lichten opvolgen.
Een horizontale balk heeft dezelfde betekenis als een rood licht.
Een cirkel heeft dezelfde betekenis als een vast oranjegeel licht.
21

22
Een driehoek heeft dezelfde betekenis als een groen licht.
Bij een verticale balk mag je enkel rechtdoor rijden.
Bij een 45° schuin naar rechts gerichte balk mag je enkel naar rechts
doorrijden, bij een schuin naar links gerichte alleen naar links.

3.2 Verkeersborden
De verkeersborden zijn onderverdeeld in zes categorieën:
A gevaarsborden
B borden betreffende de voorrang
C verbodsborden
D gebodsborden
E borden betreffende het stilstaan en parkeren
F aanwijzingsborden
Onderborden kunnen de betekenis beperken of aanvullen.
3.2.1 Categorie A: gevaarsborden
De gevaarsborden staan rechts of hangen boven de rijbaan, op ongeveer 150 m vóór de gevaarlijke plaats.
A1a
A1c
A3
A7a
A7c
Rijbaanversmalling
Soms staan ze op een andere afstand, die dan met een onderbord aangeduid wordt.
De lengte van een gevaarlijk gedeelte van de openbare weg kan ook met een onderbord aangeduid
worden.
Gevaarlijke bocht naar links
Meerdere bochten, de eerste naar links
Gevaarlijke daling
Rijbaanversmalling langs rechts
A1b
A1d
A5
A7b
Gevaarlijke bocht naar rechts
Meerdere bochten, de eerste naar rechts
Steile helling
Rijbaanversmalling langs links
23

24
A9
A13
A15
A19
A21
A25
A27
A31
A33
A37
Beweegbare brug
Overdwarse uitholling of ezelsrug
Glibberige rijbaan (slipgevaar)
Vallende stenen
Oversteekplaats voor voetgangers
Oversteekplaats voor fi etsers en bestuurders
van tweewielige bromfi etsen of plaats waar
de bestuurders van een fi etspad op de rijbaan
komen
Overstekend groot wild
Werk in uitvoering
Verkeerslichten
Zijwind
A11
A14
A17
A23
A29
A35
A39
Uitweg op kaai of een oever
Verhoogde inrichting(en)
Kiezelprojectie
Plaats waar vooral veel kinderen komen
Doortocht van vee
Overvliegen van vliegtuigen op geringe
hoogte
Verkeer toegelaten in beide richtingen na een
gedeelte van de rijbaan met eenrichtingsverkeer
(tegenliggers)

A41
A45
A49
A51
B1
B5
B9
B13
Overweg met slagbomen
Overweg met enkel spoor
Kruising van een openbare weg door één of
meer in de rijbaan aangelegde sporen
Gevaar dat niet door een speciaal symbool
wordt bepaald. Een onderbord duidt de aard
van het gevaar aan.
Gevaar: uitrit vrachtauto’s
3.2.2 Categorie B: borden in verband met de voorrang
Deze verkeersborden staan rechts.
Voorrang verlenen
Stoppen en voorrang verlenen
Voorrangsweg
Bord dat verkeersbord B11 aankondigt op de
benadering aangegeven afstand
A43
A47
B3
B7
B11
Overweg zonder slagbomen
Overweg met twee of meer sporen
Gevaar: uitrit fabriek
Voertuig voor leerlingenvervoer
Bord dat verkeersbord B1 aankondigt op de
bij benadering aangegeven afstand
Bord dat verkeersbord B5 aankondigt op de
bij benadering aangegeven afstand
Einde van voorrangsweg
25

26
B15a
B15c
B17
B19
C5
C7
Voorrangskruispunt met aansluiting links en
rechts
Voorrangskruispunt met aansluiting rechts
Kruispunt waar de regel rechts heeft voorrang
geldt
Smalle doorgang, gebod voorrang te verlenen
ten opzichte van de bestuurders die
uit de tegenovergestelde richting komen
3.2.3 Categorie C: verbodsborden
Deze verkeersborden staan rechts, of hangen soms boven de rijbaan.
3
Verboden toegang voor bestuurders van
motorvoer tuigen met meer dan twee wielen
en van motorfi etsen met zijspan
Verboden toegang voor bestuurders van
motorfi etsen (met of zonder zijspan)
B15b
B15d
B21
Voorrangskruispunt met schuine aansluiting
rechts
Een onderbord van dit model mag de verkeersborden B1,
B3, B5, B7, B9 en B15 aanvullen om het tracé van de
weg aan te geven waarop bestuurders aan het volgende
kruispunt voorrang hebben.
C9
Voorrangskruispunt met aansluiting links
Smalle doorgang, voorrang ten opzichte van
de bestuurders die uit de tegenovergestelde
richting komen
Een verbodsbord mag worden aangekondigd door een gelijkaardig bord, aangevuld met een onderbord dat
bij benadering de afstand aangeeft waarop het verbod begint, bv. 300 meter.
Verboden richting voor iedere bestuurder
C1 C3
C6
Verboden toegang, in beide richtingen, voor
iedere bestuurder
Verboden toegang voor bestuurders van
motorvoer tuigen met vier wielen, geconstrueerd
voor onverhard terrein, met een open
carrosserie, een stuur als op een motorfi ets
en een zadel (quad)
Verboden toegang voor bestuurders van
bromfi etsen (twee­, drie­ of vierwielig)

C11
C15
C19
C22
C24b
C25
C29
C31a
Verboden toegang voor fi etsers en andere
rijwielen
Verboden toegang voor ruiters
Verboden toegang voor voetgangers
Verboden toegang voor bestuurders van
autocars
Een onderbord kan het verbod beperken tot
voertuigen waarvan de massa in beladen
toestand hoger is dan de aangeduide massa.
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen die bepaalde gevaarlijke ontvlambare
of ontplofbare goederen vervoeren
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen of slepen waarvan de lengte,
lading inbegrepen, groter is dan de aangegeven
lengte
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen waarvan de hoogte, lading inbegrepen,
groter is dan de aangegeven hoogte
Verbod aan het volgende kruispunt naar links
af te slaan
Een onderbord kan het verbod beperken tot
voertuigen waarvan de massa in beladen
toestand hoger is dan de aangeduide massa.
C13
C17
C21
C23
C24a
C24c
C27
C31b
C33
Verboden toegang voor bestuurders van
gespannen
Verboden toegang voor bestuurders van
handkarren
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen waarvan de massa in beladen
toestand hoger is dan de aangeduide massa
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen, gebruikt voor het vervoer van
zaken
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen die bepaalde gevaarlijke goederen
vervoeren
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen die bepaalde gevaarlijke verontreinigende
goederen ver voeren
Verboden toegang voor bestuurders van
voertuigen waarvan de breedte, lading inbegrepen,
groter is dan de aangegeven breedte
Verbod aan het volgende kruispunt naar
rechts af te slaan
Verbod te keren vanaf het bord tot en met
het volgende kruispunt
27

28
C35
C39
C43
C46
C47
2
Vanaf het bord tot het volgende kruispunt
verboden een gespan of een voertuig met
meer dan twee wielen, links in te halen
Vanaf het bord tot het volgende kruispunt
verboden voor bestuurders van voertuigen of
slepen, gebruikt voor het vervoer van zaken
waarvan de MTM meer dan 3 500 kg bedraagt,
een gespan of een voertuig met meer
dan twee wielen links in te halen
Vanaf het bord tot het volgende kruispunt
verboden te rijden met een hogere snelheid
dan de aangegeven snelheid
Einde van elk plaatselijk verbod opgelegd aan
voertui gen in beweging
Tolpost. Verboden voorbij te rijden zonder te
stoppen.
Een opschrift op een onderbord beperkt het
verbod tot de bestuurders van voertuigen
waarvan de maximale toegelaten massa
hoger is dan de aangeduide massa.
Begin en einde van een zone waar
het verboden is een gespan of een
voertuig met meer dan twee wielen
links in te halen
C37
C41
C45
C48
C49
Einde van het verbod opgelegd door bord C35
Einde van het verbod opgelegd door bord C39
Einde van de snelheidsbeperking opgelegd
door bord C43
Vanaf het verkeersbord tot het volgend
kruispunt, verbod de cruise control of kruissnelheidsregelaar
te gebruiken
Einde van het verbod opgelegd door verkeersbord
C48
Begin en einde van een zone waar een
snelheids beperking geldt

3.2.4 Categorie D: gebodsborden
Deze verkeersborden staan waar ze het best zichtbaar zijn. Ze kunnen aangekondigd worden door een gelijkaardig bord,
aangevuld met een onderbord dat bij benadering de afstand aangeeft tot het gebod.
D1 D1 D1 D1 D1 D1 D1
D3
D5
D7
D10
D13
Verplichting één van de door de pijlen aangegeven
richtingen te volgen
Verplicht rondgaand verkeer
Verplicht fi etspad
Deel van de openbare weg voorbehouden
voor het verkeer van voetgangers en fi etsers
Verplichte weg voor ruiters
3.2.5 Categorie E: borden in verband met stilstaan en parkeren
Er zijn vijf soorten:
• parkeer- en stilstandverbod,
• beurtelings parkeren,
• parkeertoelating of -regeling,
• beurtelings parkeren in heel de bebouwde kom,
• zonale geldigheid.
Borden betreffende parkeer- en stilstandverbod
Verplichting de door de pijl aangegeven richting te
volgen
D4
D9
D11
Verplichting voor voertuigen die gevaarlijke
goederen vervoeren om de door de pijl aangeduide
richting te volgen
Deel van de openbare weg voorbehouden
voor het verkeer van voetgangers, fi etsers en
tweewielige bromfi etsers klasse A (verplicht
fi etspad links, voetgangers rechts)
Verplichte weg voor voetgangers
Borden E1 en E3 gelden op de rijbaan en op de berm aan de kant van de openbare weg waar zij staan, vanaf het bord tot
het volgende kruispunt of tot waar een andere parkeerreglementering begint.
29

30
E1
E5
E9a
E9c
E9e
E9g
Parkeerverbod
Een opschrift mag een periode aangeven.
Het verbod geldt van 7 tot 19 uur.
Borden betreffende beurtelings parkeren
Parkeerverbod vanaf de 1ste tot de 15de van
de maand
Parkeren toegelaten
Parkeren uitsluitend voor vrachtauto’s en
lichte vrachtauto’s
Verplicht parkeren op de berm of op het
trottoir
Verplicht parkeren op de rijbaan
E3
van maandag
tot vrijdag
du lundi
au vendredi
von Montag
bis Freitag
E7
E9b
E9d
E9f
Stilstaan en parkeren verboden
Het verbod geldt van maandag tot vrijdag.
Borden E5 en E7 gelden op de rijbaan aan de kant van de openbare weg waar zij staan, vanaf het bord tot het volgende
kruispunt.
Het veranderen van kant moet gebeuren op de laatste dag van elke periode tussen 19.30 uur en 20 uur.
Een onderbord waarbij de parkeerschijf is
afgebeeld, geeft aan dat de parkeertijd is
beperkt aan de kant waar parkeren toegelaten
is en dat de schijf moet worden
gebruikt.
Borden die parkeren toelaten of regelen
Parkeerverbod vanaf de 16de tot het einde
van de maand
Borden E9a tot E9i gelden aan de zijde van de openbare weg waar zij staan, vanaf het bord tot het volgende kruispunt of
tot waar een andere parkeerreglementering begint.
E9h E9i
Parkeren uitsluitend voor motorfi etsen,
personenauto’s, auto’s voor dubbel gebruik
en minibussen
Parkeren uitsluitend voor autocars
Verplicht parkeren, gedeeltelijk op de berm of
gedeeltelijk op het trottoir
E9h Parkeren uitsluitend voor kampeerauto’s
E9i Parkeren uitsluitend voor motorfi etsen

Opschriften en symbolen
30 min
maximum
Een opschrift of onderbord kan het volgende
vermelden:
• de maximumduur, bv. 30 minuten of
van 9 tot 12 uur;
• een parkeerbeperking, bv. uitgezonderd
maandag van 7 tot 19 uur;
• de categorie van voertuigen waarvoor
het parkeren voorbehouden is, bv.
taxi’s of 5T max.
Een rolstoel geeft aan dat parkeren is
voorbehouden voor voertuigen die door
personen met een handicap worden gebruikt,
als de speciale kaart is aangebracht tegen de
binnenkant van de voorruit of, als er geen
voorruit is, op het voorste gedeelte van het
voertuig.
Parkeerplaatsen voor fietsen en bromfietsen
Een onderbord met een fi ets duidt
de plaatsen aan waar fi etsen mogen worden
geplaatst.
BETALEND
PAYANT
ZAHLBAR
De vermelding ticket of betalend duidt een
geheel van parkeerplaatsen aan waarop
parkeren slechts is toegelaten volgens de
voorwaarden ter plaatse (gebruik van een
ticket of een betaalparkeerkaart).
Een parkeerschijf geeft aan dat de parkeertijd
is beperkt en dat de schijf moet worden
gebruikt. Bij de vermelding uitgezonderd
bewoners mag de bewonerskaart in plaats
van de parkeerschijf worden gebruikt.
Een onderbord met een fi ets en bromfi ets
duidt de plaatsen aan waar fi etsen en tweewielige
bromfi etsen mogen worden geplaatst.
Een onderbord met “autodelen”, “bewoners” of “parkeerkaart” duidt aan dat het
parkeren voorbehouden is voor voertuigen waarin respectievelijk de parkeerkaart
voor autodelen, de bewonerskaart of de gemeentelijke parkeerkaart is aangebracht.
Voorgaande borden in verband met stilstaan en parkeren kunnen worden aangevuld met de volgende pijlen:
begin van de reglementering einde van de reglementering
reglementering over een lange afstand
(verlenging tussen begin en einde reglementering)
reglementering over een korte afstand
31

32
Beurtelings parkeren in heel de bebouwde kom
E11
Dit bord staat boven borden F1, F1a en F1b.
Borden betreffende parkeren met een zonale geldigheid
Begin van een zone waar parkeren verboden
is van 9 tot 12 uur
van 9 tot 12 u van 9 tot 12 u
Begin van een zone met beperkte parkeertijd
(blauwe zone)
Het gebruik van de parkeerschijf is verplicht.
Begin van een zone waar parkeren voorbehouden
is voor voertuigen met een MTM van
hoogstens 3,5 ton
Begin van een zone waar parkeren toegelaten
BETALEND BETALEND is op voorwaarde dat er wordt betaald BETALEND BETALEND
Halfmaandelijks parkeren in heel de bebouwde
kom.
Het parkeren op de rijbaan is van de 1ste tot de
15de van de maand enkel toegelaten langs de
kant van de gebouwen met oneven nummers en
van de 16de tot het einde van de maand, langs
de kant van de gebouwen met even nummers.
Het veranderen van kant moet gebeuren op de
laatste dag van elke periode tussen 19.30 uur en
20 uur.
Einde van een zone waar parkeren verboden
is van 9 tot 12 uur
Einde van een zone met beperkte parkeertijd
(blauwe zone)
Einde van een zone waar parkeren voorbehouden
is voor voertuigen met een MTM van
hoogstens 3,5 ton
Einde van een zone waar parkeren toegelaten
is op voorwaarde dat er wordt betaald
De zonale reglementering geldt in heel de afgebakende zone, behalve op plaatsen waar door verkeerstekens een andere parkeerregeling
is voorzien.

3.2.6 Categorie F: aanwijzingsborden
Deze borden staan op de plaatsen die het meest geschikt zijn.
F1
F3
F4a
F5
F8
F9
F12a
F13
F14
Begin van een bebouwde kom
Einde van een bebouwde kom
30
Begin van een zone met een snelheidsbeperking
van 30 km/u
Begin of oprit van een autosnelweg
Tunnel met een lengte van meer dan
500 meter
Begin van een autoweg
Begin van een woonerf
Bord dat pijlen op de rijbaan aankondigt
en de keuze van een rijstrook voorschrijft
(voorsorteren)
Opstelvak voor fi etsers en bestuurders van
tweewielige bromfi etsen
F1a F1b
F3a F3b
30
F4b
F7
F11
F12b
F13b
Begin van bebouwde kom. Deze verkeersborden
kunnen met of zonder plaatsnaam
voorkomen.
Einde van bebouwde kom. Deze verkeersborden
kunnen met of zonder plaatsnaam
voorkomen.
Einde van een zone met een snelheidsbeperking
van 30 km/u
Einde van een autosnelweg
Einde van een autoweg
Einde van een woonerf
Bord dat bij het naderen van een kruispunt
voor sorteringsstroken voor fi etsers en
bestuurders van tweewielige bromfi etsen
aankondigt
33

34
F17
F19
F23a
F23c
F25
F29
F33a
F15
Aanduiding van rijstroken van een rijbaan
met een rijstrook voorbehouden voor autobussen
Nummer van een gewone weg
Nummer van een internationale weg
Voorwegwijzer
Wegwijzer
F18
Openbare weg met eenrichtingsverkeer Rechts of links voorbijrijden toegelaten
F21
Bewegwijzeringsbord op afstand: luchthaven,
univer sitair centrum, kliniek en ziekenhuis,
beurs- of tentoonstellingshal, haven, wijk,
ring, bedrijf, industriepark en commercieel
centrum
Politie/Police
F34a F34a
Bord dat de keuze van een richting aangeeft.
• Neerwaarts gerichte pijlen hebben betrekking op
doorgaande richtingen.
• Het aantal pijlen bepaalt het aantal rijstroken.
• Schuin opwaarts gerichte pijlen hebben betrekking op
afslaande richtingen.
F23b
F23d
F27
F31
Aanduiding van een bijzondere overrijdbare
bedding, voorbehouden voor het verkeer
van voertuigen van geregelde diensten voor
gemeenschappelijk vervoer
Nummer van een autosnelweg
Nummer van een ring
Voorwegwijzer
De reisweg gaat over een autosnelweg
De afstand in km kan op de wegwijzer aangeduid worden.
Bewegwijzeringsbord in de nabijheid van inrichtingen die
openbaar zijn of van algemeen belang
bv. luchthaven, bibliotheek, post- en telefoonkantoor, treinstation,
brandweer, museum, politiediensten, begraafplaats,
televisieomroep ...
De afstand in km kan op de wegwijzer aangeduid worden.

F39
F43
F45
F49
F50 bis
Tervuren
F34b1
F34c1
F35
F37
F57
F34b2
F34c2
Voorwegwijzer die een wegomlegging aankondigt
Plaatsnaambord (verschilt van F1)
Doodlopende weg
Oversteekplaats voor voetgangers
Bord dat de bestuurders die van richting veranderen
wijst op fi etsers en bestuurders van
tweewielige brom fi etsen en/of voetgangers
die dezelfde openbare weg volgen
Wegwijzer met de aanbevolen reisweg voor bepaalde categorieën
van weggebruikers
Wegwijzer met de aanbevolen reisweg naar een toeristische
bestemming voor bepaalde categorieën van weggebruikers
De afstand in km kan op de wegwijzer aangeduid worden.
Wegwijzer naar sportcentrum, plaats met een toeristisch of
ontspannend karakter, recreatie- of pretpark, cultureel park,
monument, merkwaardig landschap of VVV
Wegwijzer naar jeugdherberg, restaurant en vakantiedorp,
overnachtingsgelegenheden, kampeer- of caravanterrein
Waterloop
F50
F41
Wegwijzer via een omleggingsweg
Wegwijzer naar een alternatieve route die voertuigen met
bepaalde gevaarlijke goederen best volgen
F47
Einde van de werken
Oversteekplaats voor fi etsers en bestuurders
van tweewielige bromfi etsen
35

36
F51 F51
F52 bis
F55
F59
F61
F63
F67
F71
F75
F79
Ondergrondse of bovengrondse oversteekplaats
voor voetgangers
Vluchtroute: aankondiging van de dichtstbijzijnde
nooduitgang, in de aangeduide
richting in tunnels
Hulppost
Aankondiging van een parking
Telefoon
Tankstation
Restaurant
Kampeerterrein
Jeugdherberg
Voorwegwijzer die de vermindering van het
aantal rijstroken aankondigt
F52
F53
F56
F60
F62
F65
F69
F73
F77
F81
Aankondiging van een nooduitgang in tunnels
Verplegingsinrichting
Brandblusapparaat
Aankondiging van een overdekte parking
Noodtelefoon
Hotel of motel
Drankgelegenheid
Caravanterrein
Vereniging tot bevordering van het
vreemdelingen verkeer (VVV), trefpunt voor
toeristische informatie
Voorwegwijzer die een uitwijking aankondigt

F83
F87
F89
F93
F97
F99a
F99c
F101a
F101c
F103
Voorwegwijzer die een doorsteek van de
middenberm aankondigt
Verhoogde inrichting(en)
Voorwegwijzer die een gevaar of een
verkeersregel aankondigt die slechts van
toepassing is op één of meer rijstroken van
een rijbaan met verschillende rijstroken in
dezelfde richting
Radio-omroep die verkeersinformatie verstrekt
Verkeersbord dat een versmalling aangeeft
die de omvang van een rijstrook heeft
Weg voorbehouden voor het verkeer van
voetgangers, fi etsers en ruiters
Weg voorbehouden voor landbouwvoertuigen,
voetgangers, fi etsers en ruiters
Einde van de weg voorbehouden voor het
verkeer van voetgangers, fi etsers en ruiters
Einde van de weg voorbehouden voor het
verkeer van landbouwvoertuigen, voetgangers,
fi etsers en ruiters
Begin van een voetgangerszone
F85
F91
F95
F98
F99b
F101b
Verkeer toegelaten in beide richtingen op een
deel van de rijbaan met eenrichtingsverkeer
Verkeersbord dat een gevaar aangeeft of
een verkeersregel voorschrijft die slechts van
toepassing is op één of meer rijstroken van
een rijbaan met verschillende rijstroken in
dezelfde richting
Noodstopstrook
Vluchthaven
Weg voorbehouden voor het verkeer van
voetgangers, fi etsers (en ruiters) met aanduiding
van het deel bestemd voor de soorten
weggebruikers
F99a, F99b en F99c mogen aangepast worden volgens de
categorieën van weggebruikers die zijn toegelaten.
Einde van de weg voorbehouden voor het
verkeer van voetgangers, fi etsers (en ruiters)
F101a, F101b en F101c mogen aangepast worden volgens
de categorieën van weggebruikers die zijn toegelaten.
Uitgezonderd laden
en lossen
van tot u
F105
Einde van een voetgangerszone
37

38
F107
Vanaf dit bord tot aan het bord F 109 is het
voor de bestuurders van voertuigen en slepen
gebruikt voor het vervoer van zaken met een
MTM van meer dan 3,5 ton toegelaten om
een gespan, een 2-wielig motorvoertuig of
een voertuig met meer dan twee wielen links
in te halen.
F109
3.2.7 Onderborden voor of in verband met tweewielers
E9a + M1
uitgezonderd
C3 + M3
F19 + M5
verboden
D7 + M7
B17 + M9
Parkeerplaatsen bedoeld voor fietsen
Verboden toegang in beide richtingen voor
iedere bestuurder, uitgezonderd voor fietsers
en bestuurders van tweewielige bromfietsen
klasse A
Eenrichtingsverkeer voor alle bestuurders
maar tweerichtingsverkeer voor fietsers en
bestuurders van tweewielige bromfietsen
klasse A
Fietspad verboden voor tweewielige
bromfietsen klasse B
Opgelet voor fietsers die in de twee rij richtingen
op de dwarslopende weg rijden, waaraan
je voorrang aan rechts moet verlenen.
uitgezonderd
C1 + M2
F19 + M4
verplicht
D7 + M6
E9a + M8
B1 + M10
Einde van de toelating om links in te halen
Verboden richting voor iedere bestuurder,
uitgezonderd voor fietsers
Eenrichtingsverkeer voor alle bestuurders
maar tweerichtingsverkeer voor fietsers
Fietspad verplicht voor tweewielige
bromfietsen klasse B
Parkeerplaatsen bedoeld voor fietsen en
bromfietsen
Opgelet voor fietsers en tweewielige bromfietsers
die in de twee rijrichtingen op de
dwarslopende weg rijden en waaraan je
voorrang moet verlenen.

3.2.8 Andere onderborden
Het onderbord duidt de afstand aan. Het onderbord duidt de lengte van een gevaarlijk
gedeelte van de weg aan.
C23 C31
C39 C43
2
C48
Het gevaar wordt nader bepaald
E9a
Het onderbord samen met verkeersbord C23 of C31 beperkt
het verbod tot voertuigen waarvan de massa in beladen toestand
hoger is dan de aangeduide massa.
Het onderbord samen met verkeersbord C39, C43, C48 of
E9a beperkt het verbod tot voertuigen waarvan de maximale
toegelaten massa (MTM) hoger is dan de aangeduide massa.
Uitgezonderd plaatselijk verkeer of
plaatselijke bediening: duiden op een openbare weg
die slechts toegankelijk is voor de voertuigen van de bewoners
van die straat en van hun bezoekers, de voer tuigen voor levering
inbegrepen; ook voertuigen voor onderhoud en toezicht,
de prioritaire voertuigen en fi etsers en ruiters, hebben er
toegang.
Uitgezonderd 3+ (of uitgezonderd 2+): duidt het minimum
aantal inzittenden van het voertuig aan.
De rijbaan of de rijstrook is slechts toegankelijk voor
voertuigen met ten minste 2 of 3 inzittenden, naargelang de
vermelding.
IJzel of sneeuw Opspattend water, spoorvorming, aquaplaning
Uitrit fabriek Uitrit vrachtauto’s
39

40
F17 F18
3.2.9 Veranderlijke signalisatie
Wanneer hun symbool op het verkeersbord F17 of F18 of op
een onderbord wordt vermeld, mogen fi etsers, bromfi etsers,
motorfi etsers en autocars de busstrook of de bijzondere
overrijdbare bedding gebruiken.
Als een verkeersbord slechts betrekking heeft op een uitrit
rechts van de rijbaan die in rijstroken is verdeeld, wordt het
met dit onderbord aangevuld.
Het onderbord met de letter B, C, D of E samen met verkeersbord
C24a of D4 beperkt het verbod of de verplichting
tot voertuigen die gevaarlijke goederen vervoeren en
waarvoor de toegang tot wegtunnels van respectievelijk
categorie B, C, D of E verboden is, zoals voorzien in het ADRreglement.
Verkeersborden kunnen ook op een signalisatiebord weergegeven
worden. Donkere en lichte kleuren worden dan vaak omgewisseld, maar
rode symbolen en randen blijven onveranderd.
De betekenis van de borden verandert natuurlijk niet.

3.3 wegmarkeringen
3.3.1 Witte of oranje strepen die de rijstroken aangeven
Doorlopende witte streep op de rijbaan:
• je mag deze streep niet overschrijden;
• je mag niet links van deze streep rijden als ze de twee rijrichtingen
scheidt.
Onderbroken witte streep op de rijbaan:
• je mag deze streep niet overschrijden, behalve om
• in te halen,
• links af te slaan,
• te keren,
• van rijstrook te veranderen.
Als de strepen van de onderbroken streep korter zijn en dichter bij elkaar
getrokken, dan kondigen zij het naderen van een doorlopende streep aan.
Als een doorlopende en een onderbroken streep naast elkaar zijn getrokken,
dan moet de bestuurder alleen rekening houden met de streep die
zich het dichtst aan zijn zijde bevindt.
Als bij werken oranje doorlopende of onderbroken strepen worden getrokken, gelden zij in plaats van de witte strepen.
Deze voorlopige strepen hebben dezelfde betekenis als de witte strepen. Zij kunnen ook gevormd worden door oranje
spijkers.
●●● ●●● ●●● ●●● ●●●
●●●●●●●●●●●●●●●●●●●
= onderbroken streep
= doorlopende streep
41

42
3.3.2 Witte of gele strepen op de rand van de rijbaan
3.3.3 Dwarse strepen
3.3.4 Fietspad
3.3.5 Opstelvak voor fietsers en bromfietsers
Een witte doorlopende streep op de werkelijke rand van de rijbaan, op de
trottoirband of op de boordsteen van een verhoogde berm verbiedt niets.
Ze wordt alleen aangebracht om de rand beter zichtbaar te maken.
Een brede witte doorlopende streep op de rijbaan geeft de denkbeeldige
rand van die rijbaan aan. Het deel van de openbare weg aan de andere
zijde van deze streep is voorbehouden voor stilstaan en parkeren, behalve
op autosnelwegen en autowegen.
Een stopstreep is een witte doorlopende streep, haaks op de rand van de
rijbaan. Ze duidt de plaats aan waar de bestuurders wegens verkeersbord
B5 of een verkeerslicht moeten stoppen en voorrang verlenen.
Een dwarsstreep gevormd door witte driehoeken, haaks op de rand van
de rijbaan, duidt de plaats aan waar bestuur ders indien nodig moeten
stoppen om voorrang te verlenen wegens verkeersbord B1.
Het deel van de openbare weg dat afgebakend is door twee evenwijdige
witte onderbroken strepen en dat niet breed genoeg is voor het autoverkeer,
is een fietspad.
Een opstelvak voor fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen
is de plaats waar zij zich mogen opstellen als het verkeerslicht op rood
staat.

3.3.6 Oversteekplaatsen
3.3.7 Busstrook
3.3.8 Bijzondere overrijdbare bedding
Oversteekplaatsen voor voetgangers worden afgebakend door evenwijdig
met de as van de rijbaan getrokken witte banden.
De oversteekplaatsen voor fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen
worden afgebakend door twee onderbroken strepen, bestaande
uit witte vierkanten of parallellogrammen.
Let op het verschil met een doorlopend fietspad, dat uit onderbroken
strepen bestaat, en niet uit vierkanten of parallellogrammen.
Een brede onderbroken witte streep op de rijbaan met het woord BUS
bakent een busstrook af.
Een of meer brede witte strepen bakenen een bijzondere overrijdbare
bedding af.
Ook dambordmarkeringen duiden de bijzondere overrijdbare bedding
aan, meestal op de plaatsen waar ze de rijbaan kruist.
43

44
3.3.9 Voorsorteringsstroken
3.3.10 Pijlen
3.3.11 Verkeersgeleiders en verdrijvingsvlakken
3.3.12 Halte van openbaar vervoer
Witte voorsorteringspijlen duiden de rijstrook aan die de bestuurders
moeten volgen om in de door de pijlen aangegeven richting te rijden. Op
het kruispunt moeten bestuurders een van de richtingen volgen die zijn
aangegeven op de rijstrook waarop zij zich bevinden.
Voorsorteringsstroken voorbehouden voor fietsers en tweewielige bromfietsers
worden aangegeven door het symbool van een fiets en pijlen die
de te volgen richting aanduiden.
De onderbroken streep die het naderen van een doorlopende witte streep
aankondigt, mag met witte rijstrookverminderings pijlen worden aangevuld.
Deze pijlen kondigen een vermindering van het aantal rijstroken
aan die in de gevolgde richting mogen worden gebruikt.
Verkeersgeleiders, aangeduid door witte evenwijdige schuine strepen,
moet je rechts voorbijrijden, tenzij een verkeersbord andere richtingen
toelaat of verplicht.
Verdrijvingsvlakken worden ook aangeduid door witte evenwijdige
schuine strepen.
Aan een halte voor autobus, trolleybus of tram kan de zone waar het
parkeren verboden is, aangeduid worden door witte opschriften.

3.3.13 Verhoogde inrichting
Tips
Korte en lange witte strepen op de hellingen maken een verhoogde
inrichting beter zichtbaar.
Zorg ervoor dat je de betekenis van de verkeerstekens goed kent. Ze geven je heel wat nuttige informatie, niet alleen
voor je veiligheid, maar ook voor je eigen comfort en ten voordele van het milieu. Enkele voorbeelden:
• Zie je een bord dat een gevaarlijke bocht aankondigt, dan weet je dat je het gaspedaal al kunt lossen en je auto
kunt laten vertragen op de motor, in versnelling. Zo spaar je je remmen én bespaar je brandstof.
• Ook een bord dat een verhoogde inrichting aankondigt, waarschuwt je dat je best vertraagt. Doe dat zoveel
mogelijk op voorhand door op de motor te remmen.
• Een verkeerslicht dat al een tijdje op groen staat, kan elk moment op oranje springen. Anticipeer daar zoveel
mogelijk op, opnieuw door indien nodig het gaspedaal los te laten.
• Een gevaarlijke daling rij je best af in dezelfde versnelling als je de helling omhoog zou rijden, zodat je op de
motor remt en er tegelijkertijd voor zorgt dat je remmen niet oververhitten.
45