SKAPE EN MIELIES: 'N VOLHOUBARE KOMBINASIE? - Voermol
SKAPE EN MIELIES: 'N VOLHOUBARE KOMBINASIE? - Voermol
SKAPE EN MIELIES: 'N VOLHOUBARE KOMBINASIE? - Voermol
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>SKAPE</strong> <strong>EN</strong> <strong>MIELIES</strong>: ‘N <strong>VOLHOUBARE</strong> <strong>KOMBINASIE</strong>?<br />
Hendrik van Pletzen (<strong>Voermol</strong> Voere)
<strong>SKAPE</strong> <strong>EN</strong> <strong>MIELIES</strong><br />
• Hoe lyk die som?<br />
• Resultate van 5-jaar<br />
studie
Rente verdien op kapitaal belê (%)<br />
Produksiejaar 1 2* 3 4 5* Gem<br />
Mielies 26.7 -7.4 30.5 28.5 -13.8 12.9<br />
Droëbone 58.5 -6.8 38.6 48 -15 24.7<br />
Vleisbeeste 5.8 -1.2 6.2 13.9 7.3 6.4<br />
Skape 14.7 13.5 8.3 23 24 16.7
WEIDINGBEPLANNING VIR SKAAPBEDRYFSTAK<br />
IN SAAIGEBIEDE<br />
Hoofbronne<br />
• Mieliereste vir oorwintering<br />
• Weimielies – strategies vir lamafronding en<br />
lammerooie<br />
• Mieliegronde omskakel na meerjarige somer<br />
aangeplante weidings
MEERJARIGE SOMER AANGEPLANTE WEIDINGS<br />
Verskillende opsies<br />
• Oulandsgras vir die hoë reënval oostelike<br />
gebiede<br />
• Smutsvinger vir die sentrale en westelike<br />
gebiede<br />
• Droëlandlusern – groei waar mielies groei
Droëland lusern<br />
Hoë kwaliteit, lae koste weiding<br />
Peulgewas, lae bemestingskoste (geen N)<br />
By uitstek geskik vir ooiboerdery<br />
Hoë produksie en drakrag<br />
Verbouingspraktyke skakel in by<br />
mielieverbouing – dieselfde rywydtes, ens.<br />
Minimum leeftyd 5 jaar<br />
Uitstekende wisselbougewas
EFFEK VAN LUSERN AS WISSELBOUGEWAS OP<br />
MIELIEPRODUKSIE (Wildebeesfontein Praktykproef)<br />
JAAR <strong>MIELIES</strong> OP <strong>MIELIES</strong><br />
KONTROLE (t/ha)<br />
<strong>MIELIES</strong> OP<br />
LUSERN (t/ha)<br />
VERBETERING<br />
(%)<br />
1 3.63 5.96 64<br />
2 4.06 6.60 63<br />
3 4.30 5.00 16
WISSELBOU VOORDELE OP <strong>SKAPE</strong><br />
• Inwendige parasietlading (veral rondewurms) is<br />
‘n probleem op intensiewe weiding<br />
• Parasiete raak weerstandig a.g.v. baie doserings<br />
• Lusern word na bv. 5 jaar omgeploeg en is vir 2<br />
of 3 jaar weer onder mielies<br />
• Opbou van parasiete tot ‘n groot mate opgehef
RISIKO OP LUSERN<br />
• Opblaas by aggresiewe vreters<br />
• Lusern verloor blare in droogte<br />
• Moet voorsiening maak in voervloeibeplanning<br />
vir alternatiewe somerweiding soos bv.<br />
Smutsvingergras
Vestig lusern breedwerpig onder besproeiing,<br />
maar in rye onder droëland
Skoffelbewerking verhoog drakrag met 30 %
MIELIERESTE VIR OORWINTERING<br />
Lae koste<br />
Hoë drakrag<br />
Hoë energiewaarde<br />
Speel ekonomies belangrike rol in<br />
Speel ekonomies belangrike rol in<br />
oorwintering van vee
Drakrag van oesreste van somerkontantgewasse<br />
Gewas KVE/ha Weiperiode (dae)<br />
Mielies 6-12 90-120<br />
Graansorghum 6-10 90-120<br />
Sonneblomme 4-6 80-100<br />
Sojabone 5-7 80-100
PROBLEME MET RESTE <strong>EN</strong> WEI<strong>MIELIES</strong><br />
• Speenlammers neem ongeveer 3 weke om heel<br />
mielies te leer vreet.<br />
• Proteïenwaarde te laag vir lammerooie en<br />
speenlammers. Vet ooie met boeppens lammers!<br />
• Spoorelemente laag, veral Zn, Mn, Cu en Se<br />
• Blaasstene by hamels wat lank op mielies wei –<br />
meer as 75 dae<br />
• Suurpens – die grootste risiko!<br />
• Brommers – maaiers, veral in herfsmaande
Slukdermfistelmonster van mielieresteweiding
<strong>Voermol</strong> Landelek
<strong>Voermol</strong> Landelek<br />
Klaargemeng en bevat 26% medium kwaliteit<br />
deurvloeiproteïen<br />
Bevat ionofore en buffers om suurpens te beperk<br />
Anioonsoute om blaassteenvorming teen te werk<br />
Minerale en spoorminerale reg gestel<br />
In proewe met Landelek het goeie gehalte speenkalwers<br />
tot 1.2 kg/dag gegroei<br />
Lammers groei tot 240 g/dag<br />
ONTHOU – Landelek is nie ’n waarborg teen suurpens<br />
omdat lekinname wisselvallig is, maar dit verlaag die<br />
risiko drasties.
WEI<strong>MIELIES</strong> – die laekoste skaapvoerkraal op die<br />
land.<br />
Praktyk is so oud as wat skaapboere mielies<br />
plant. Navorsing reeds in 1980 begin doen<br />
Geen stroop-, wegry-, opberg- of<br />
terugvoerkoste<br />
Geen maal- en mengkoste nie<br />
Geen voerkraalfasiliteite nie<br />
Spaar op arbeidskoste
Weimielies – die lae koste voerkraal vir skape.<br />
Verbruik ongeveer 110kg mielies in 80-90 dae
DRAKRAG VAN WEI<strong>MIELIES</strong><br />
Graanopbrengs bepaal tot ‘n groot mate drakrag<br />
Vir elke 1 ton graan is die drakrag 1000 skaap- of<br />
KVEweidae per ha (1 kg mielies/45 kg skaap/dag).<br />
Bv. 3 t/ha : 33 (30-35) skape/ha/90 dae<br />
4 t/ha : 45 (42-48) skape/ha/90 dae<br />
5 t/ha : 56 (50-60) skape/ha/90 dae<br />
Verhoog drakrag deur spaarveld in aanliggende kamp
Ontwikkelingsproewe van Landelek op weimielies met ooie<br />
met lammers. GDT ooie 232g; GDT lammers 265g
Lammerooie op weimielies met Landelek lam tot 68%<br />
tweelinge in die volgende lamseisoen.
LANDELEK<br />
Mieliereste<br />
Graansorghum- en sonneblomreste<br />
LANDELEK is ‘n medium deurvloeiproteïen lek<br />
Vir tweeling ooie en hoog produseerders<br />
Meng Landelek as volg:<br />
4 sakke Landelek (80%)<br />
1 sak Procon (20%)
WEIDINGBEPLANNING VIR 500 OOI-E<strong>EN</strong>HEID<br />
Grondpotensiaal: 4t mielies<br />
• 50 ha somer aangeplante weiding (6 maande)<br />
40 ha lusern<br />
10 ha Smutsvinger<br />
• 50 ha mieliereste (4 maande)<br />
• 15 ha weimielies (2 maande)<br />
(In die Karoo het jy 1500 ha nodig vir 500 ooie)
Hoe groot is die verskil tussen diere en is daar ‘n<br />
geleentheid om beter “geldmakers” te teel?
Is daar ‘n verskil in die reproduksievermoë<br />
van verskillende ramme se dogters?
Reproduksie van dogters van verskillende vaars<br />
Item Ramgroep A Ramgroep B<br />
Lam % 85.1 95.3<br />
kg lam/kg ooi 0.237 0.293<br />
Reproduksie<br />
doeltreffendheid<br />
100 148<br />
Dogters van Ramgroep B het dus 48 % méér lammers<br />
geproduseer
DOELTREFF<strong>EN</strong>DHEID<br />
Navorsing wys dat daar groot verskille tussen diere is<br />
in hul vermoë om weiding (voer) te benut. Dus verskille<br />
in doeltreffendheid.<br />
Groot verskille kom voor in die tempo van<br />
styseldeurvloei deur die spysverteringstelsel.<br />
In sommige diere is meer as dubbeld die hoeveelheid<br />
aminosure en stysel beskikbaar vir produksie as in<br />
ander diere. Hierdie verskille is oorerflik (Meissner et al.<br />
1995)
BLUP TEELWAARDES OM REPRODUKSIE <strong>EN</strong><br />
PRODUKSIE TE VERHOOG – B<strong>EN</strong>UT DIE<br />
GELE<strong>EN</strong>THEDE!<br />
DIT GAAN OOR INLIGTING<br />
Teelwaardes om vrugbaarheid te verhoog (TWW)<br />
Teelwaarde om vleisproduksie te verhoog<br />
Teelwaarde om wolproduksie te verhoog<br />
Teelwaardes om wolkwaliteit te verhoog<br />
(veseldikte en stapellengte)
SPE<strong>EN</strong>PERS<strong>EN</strong>TASIES VAN TOP<br />
SKAAPBOERE IN SA<br />
(Resultate uit databasis van die Nasionale<br />
Skaapboer van die Jaar Kompetisie)
SPE<strong>EN</strong>PERS<strong>EN</strong>TASIES VAN NASIONALE W<strong>EN</strong>NERS<br />
Skaapboer<br />
van die<br />
Jaar<br />
Grey &<br />
Grey<br />
Landgoed<br />
Ben<br />
Brynard<br />
Freddie<br />
Schmidt<br />
Weidingshulpbron Hulpbron<br />
potensiaal<br />
Besproeide<br />
weidings/kontant<br />
gewasse/reste<br />
Peulplantweidings/<br />
karooveld<br />
Suurgrasveld<br />
reste/weimielies<br />
Lamseisoene Speen<br />
%<br />
Strategiese<br />
byvoeding<br />
9 3 in 2 jaar 186 Maxiwol/<br />
mieliemeel<br />
6 Lente en<br />
herfs<br />
6 Lente en<br />
herfs<br />
156 Maxiwol/<br />
mieliemeel<br />
135 Maxiwol/<br />
mieliemeel<br />
Boontjies Peulplantweidings/ 8 Kombinasie 163 Maxiwol/<br />
kraal<br />
Landgoed<br />
kontantgewasse<br />
gars<br />
AG<br />
Joubert<br />
Bismarck<br />
Bdy<br />
Peulplantweidings/<br />
Kontantgewasse<br />
AangeplanteW<br />
weimielies/reste<br />
8 3 in 2 jaar 149 Maxiwol/<br />
graan<br />
7 Lente en<br />
herfs<br />
143<br />
132<br />
Winslek/<br />
mieliemeel
Change language