Lees Thesis Pieter De Grauwe - Vlaamse Regulator voor de Media

toestemming voor doorgifte via de kabel te bevorderen, zoals een collectief
aanbod en bemiddelaars.
Uit deze overwegingen zou kunnen worden afgeleid dat het kabelregime niet zozeer
een nieuw auteursrecht (of een nieuwe verschijningsvorm van de openbare
mededeling) in het leven heeft geroepen, maar eerder een soort van beperking instelt
op de uitoefening van het mededelingsrecht van rechthebbenden tegenover de
kabelmaatschappijen.
Hierbij kan worden herinnerd aan het doel van de eerste ‘generatie’ richtlijnen van
begin jaren ’90, zijnde het opzij schuiven van de belemmeringen van nationale
auteursrechtelijke regelingen voor de industrie en het vrije verkeer van goederen en
diensten (zie supra titel 2.A). Pas in een tweede ‘generatie’ richtlijnen, waaronder de
richtlijn Informatiemaatschappij 56 gaat het erom de maker van het intellectueel werk
een gecoördineerde bescherming te verlenen.
Over de achtergrond van de regeling stelt advocaat-generaal Colomer in zijn
conclusie van de zaak Uradex tegen RTD en Brutele 57 :
“(kabeldoorgifte) veroorzaakte onzekerheid bij exploitanten die zich beperkten tot het
simultaan, tussen verschillende landen, en ongewijzigd uitzenden van
televisieprogramma’s met een vooraf vastgestelde inhoud. Eisen dat zij alle
eigenaren van de betrokken rechten afzonderlijk om toestemming vragen, bleek een
onmogelijke taak. Bovendien veronderstelde die oplossing binnen een internationale
context, dat om toestemming moest worden verzocht op de voet van verschillende
nationale systemen. In die situatie kon handhaving van een stelsel van individuele
toestemming uitgroeien tot een ernstige belemmering voor het goed functioneren van
de interne markt voor omroepuitzendingen (…)”
Daarvoor bestonden twee alternatieven: dwanglicenties of collectieve
belangenbehartiging. De communautaire wetgever heeft een voorkeur getoond voor
de tweede vorm, die meer oog heeft voor de rechten van de auteurs. Deze vorm van
exploitatie beperkte de autonomie van de rechthebbende in mindere mate, en zocht
een evenwicht tussen het uitoefenen van exclusieve rechten en het vertrouwen van
de uitzender, die de zekerheid moet hebben alle rechten te hebben verkregen die
begrepen zijn in de uitzending.
Om deze redenen beschermt de richtlijn de auteursrechten en de naburige rechten
door overeenkomsten tussen de rechthebbenden en de mediabedrijven (artikel 8
Satcab), waarbij zij evenwel steeds een collectieve belangenbehartiging eist (artikel
9, lid 1 Satcab).”
Met een boutade zou men kunnen zeggen dat de regeling van kabeldoorgifte in de
eerste plaats gericht is op de rechtsbescherming van kabelmaatschappijen.
56
Aangevuld door de richtlijnen 2001/84/EG, die het recht van de kunstenaar regelt om te delen in de opbrengst
van de verkoop van zijn werk en richtlijn 2004/48/EG betreffende de handhaving van de intellectuele
eigendomsrechten.
57
Conclusie van advocaat-generaal Colomer van 14 februari 2006 in de zaak C-169/05 (Uradex t. RTD en
Brutele), Jurisprudentie 2006, I-04973.
40