Lees Thesis Pieter De Grauwe - Vlaamse Regulator voor de Media

Nog volgens de rechtbank te Brussel verschilt directe injectie slechts van
kabeldoorgifte vanuit een technisch perspectief, op grond van de manier waarop de
uitzending op de kabel terechtkomt. Dit heeft hoofdzakelijk tot gevolg dat een vorm
van exclusiviteit tot stand komt. Er is in dat geval slechts één enkele mededeling aan
het publiek die direct via de kabel gebeurt, maar het auteursrecht vereist niet dat er
twee keer een mededeling aan het publiek gebeurt opdat er rechten verschuldigd zijn.
Wanneer een derde de mededeling van een werk aan het publiek op zich neemt en
hierdoor winst maakt, zijn er rechten verschuldigd.
De rechtbank stelt zowel de omroep als de kabeldistributeur dus verantwoordelijk
voor de eenmalige openbare mededeling. Dit betekent dat zowel de omroepen als de
kabeldistributeurs de toelating van de rechthebbenden moeten bekomen voor het
uitzenden van de programma’s. De toestemming die de kabelmaatschappijen moeten
bekomen, dient evenwel niet meer verplicht via een collectieve beheersmaatschappij
te worden onderhandeld.
b. Rechtspraak in Nederland
i. Norma en Irda tegen Vecai en 5 andere kabelexploitanten 20 .
2.21. De rechtbank van ’s Gravenhage heeft op 18 januari 2009 een vonnis geveld in een
geschil tussen de collectieve belangenorganisaties Norma en Irda en de Nederlandse
kabelexploitanten. Norma en Irda vorderden een vergoeding voor de kabeldoorgifte
van de prestaties van uitvoerende kunstenaars opgenomen in televisieprogramma’s.
Norma en Irda baseerden zich daarbij op (aansluitingscontracten gesteund op) artikel
14a lid 1 van de Nederlandse Wet op de naburige rechten (WNR), dat bepaalt dat
met betrekking tot ‘heruitzending’ het naburige recht alleen kan worden uitgeoefend
door collectieve belangenorganisaties zoals Norma en Irda.
2.22. Artikel 14a lid 1 WNR bepaalt dat: “het recht van de uitvoerende kunstenaar en de
producent van fonogrammen om toestemming te verlenen voor het ongewijzigd en
onverkort heruitzenden van een uitvoering onderscheidenlijk een fonogram of een
reproduktie daarvan door middel van een omroepnetwerk als bedoeld in artikel 1,
onderdeel q, van de Mediawet, kan uitsluitend worden uitgeoefend door
rechtspersonen die zich ingevolge hun statuten ten doel stellen de belangen van
rechthebbenden door de uitoefening van het aan hen toekomende hiervoor bedoelde
recht te behartigen”.
Het begrip “heruitzenden” wordt in artikel 1 WNR als volgt gedefinieerd: “het door een
instelling gelijktijdig uitzenden van een programma dat door een andere instelling of
omroeporganisatie wordt uitgezonden”.
Het begrip “uitzenden” wordt conform hetzelfde artikel als volgt gedefinieerd: “het
verspreiden van programma's door middel van een omroepzender als bedoeld in
artikel 1, onderdeel o, van de Mediawet of een omroepnetwerk als bedoeld in artikel
1, onderdeel q, van de Mediawet”.
20 Rb. Den Haag 28 januari 2009, IER 2009, nr. 28, 124, noot Seignette en AMI 2009, nr. 17, 163, noot
Koelman.
17