1 Orgaanpathologie Letsel - Diergeneeskundige Studenten Raad

geen wortels meer over wanneer een melktand uitvalt. Als er te weinig druk of druk in een verkeerde
orientatie is persisterende melktand)
* Ectopische tand (verkeerde lokalisatie tandaanleg) Hond: in hard gehemelte; Paard: in os petrosum.
De tand kan binnenin een structuur zitten cysteus omhulsel (dentigere cyste)
* Niet juist georiënteerd rotatie slijtage stoornis
diastema-vorming: ruimte tussen 2 tanden waar deze normaal
tegen elkaar liggen voedsel tussen de tanden pocket-vorming
Tussen snijtanden en premolaren: ‘het laag’ (fysiologisch diastema)
* Emailhypoplasie: door adamantoblasten activiteit (cellen niet gedood) tijdens de tandontwikkeling.
Bv bij hondenziekte. De ontwikkeling begint thv de punt vd tand tijdstip van activiteit te zien.
Wanneer bij volwassen hond ziekte rond het wisselen. Kan lokaal zijn door pseudo-polyodontie
wel drukeffecten maar niet goed naar melktand.
Stofwisselingsstoornissen (= odontodystrofie)
* Fluorintoxicaties beschadiging glazuur
* Porphyrie opstapeling uroporphyrea bruine tanden
* Graseters zwarte tanden (vnl maaltanden), pigmenthoudende zouten op tanden
Slijtagestoornissen (zowel GHD als KHD)
* Te sterke slijtage tand bijna gelijk met tandvlees (atrittie).Bij sterke slijtage wordt er secundaire
dentine gevormd, bij afbreken van een tand tertiaire dentine, dit voorkomt het vrijkomen van de
pulpaholte (noodafdichting, hogere slijtage, meer pigmentopslag) nooit een gat (secundaire dentine
= fysiologisch, trager proces, beter georganiseerd)
* Knaagdier/lagomorfen snijtanden: blijven aangroeien continu slijtage nodig door ruwvoer/goede
stand onder/bovenkaak. Wanneer niet (malocclusie): olifantstanden voedselopname niet meer
mogelijk sterfte
Tanden knippen (nooit met botte tang/schaar risico op opensplijten tand pulpitis/periodontitis) of
afslijpen (email zeer hard slijpen moet gepaard gaan met koeling anders kunnen de cellen in de
pulpaholte afsterven door de hitte necrose pulpaholte)
* Oude dieren: trappengebit mogelijk door ongelijke slijtage omdat niet alle tanden even hard zijn
* Tandpunt: vnl bij oude dieren. Echancrure: wel normale tandpunt op 1 e premolaar onderkaak (tussen
7-9 jaar)
* Kribbijten: tanden aan voorzijde afgesleten (geen email meer aanwezig) doordat de tanden
regelmatig vastgezet worden op harde voorwerpen.
* Necklesions: typisch bij katten: defect in email thv tandhals (niet hypoplasie maar resorptie
tandweefsel door odontoclasten), oorzaak niet gekend (≠ tandcaries want geen necrose aanwezig).
Secundair: pijn (gevoelszenuw gestimuleerd door dunne harde laag) laten eten vallen
* Tandplak: biofilm van bacteriën. Altijd bacteriën aanwezig in sulcus gingivalis neiging tot
uitbreiding biofilm naar rest vd tand.
1 e stadium: materia alba (afgestorven bacteriën/cellen/debris)
2 e stadium: bruinige laag tandplak (biofilm bacteriën beschermd + verhoogde
vermeerdering tandplak groter en diker uitbreiding naar supra én
subgingivaal pockets + rood tandvlees door ontsteking) pathologisch
Bacteriën + ontsteking schade (gingivitis) evolutie in diepte periodontitis
Histologisch: veel dode neutro’s + Treponema bacteriën
* Tandsteen: gemineraliseerde tandplak (Ca-zouten). Ook supra en subgingivale uitbreiding
tandvlees weggeduwd + atrofie tand meer bloot. Evolueert snel naar periodontitis (vnl bij hond),
verbinding tussen tandkas + tand aangetast tand valt uit
Tandsteen vermijden: in beginstadium: tandplak vermijden poetsen
voedsel met structuur/ruwheid
(mechanische wrijving)
Oude dieren vaak ook nierfunctie ureum mondholte bacteriële vermeerdering in
tandplak + bacteriële emboli endocarditis/nier schade vicieuze cirkel tandsteen
* Cariës: necrose tandweefsel door verzuring tandplak, vnl probleem bij paard, schaap en varken. Kan
ontstaan uit tandsteen of door een diastema. Types: interstitieel, glad oppervlak, occlusie.
Bacteriën: metabolieten uit voedsel/secreet/speeksel omgezet zuur Ca-zouten lossen op
email aangetast necrose dentine cariës
Hond weinig cariës, vnl tandsteen periodontitis tanduitval
Circulatiestoornissen
* Aan rand gingiva/tand: vaak bloedingen/cyanose(necrose) teken van shock (“shockzoom”)
Ontsteking
(slide 92 les 3c) Stadium 4: duidelijke pocketvorming + aantasting tandkas
DiergeneeskundigeStudentenRaad.be Fouten voorbehouden
8