1 Orgaanpathologie Letsel - Diergeneeskundige Studenten Raad

EXOCRIENE PANCREAS
(slides = meer detail dan je moet kennen)
Congenitaal
Veel vormafwijkingen (niet belangrijk)
Normaal: 2 lobben, 1 langs duodenum, 1 langs omentum, waar deze samenkomen loopt de ductus
pancreaticus, hierlangs gaan de pancreassappen naar het darmlumen, deze ductus komt uit vlakbij de
ductus choledochus/papilla van Vater.
Trypsine/chymotrypsine knippen (bijna alle) eiwitten kapot, mogen pas functioneren in de darm
excretie als pro-enzymes. Wanneer deze activatie vervroegd gebeurt: acute haemorrhagische
pancreatitis (vnl bij hond)
* Ectopisch pancreasweefsel in de wand vd darm mogelijk, evt ook endocrien weefsel (een functionele
tumor van de beta-cellen hoeft zich dus niet in de pancreas te bevinden, deze kan ook in de
darmwand aanwezig zijn)
* Ringvorm: kan zich rond een darmlus leggen afsnoering. Dit is een rariteit
* Brug met milt, komt zelden voor
* Cysten: geregeld, maar geeft weinig kliniek. Multipele cysten Perzische katten (ook in meningen,
pancreas, lever en nier, de cysten in de nier zijn de uiteindelijke doodsoorzaak)
* Rund: typisch stenen (niet belangrijk)
* Atrofie: entiteit op zich, typisch bij honden. Histo: cellen kleiner (weinig cytoplasma, kleine kern), de
cellen vd acini bevatten geen zymogeengranules in het apicale deel vd cel meer.
Gevolg: geen/weinig pancreasenzymes, vnl het tekort aan het pancreaslipase is belangrijk omdat de
vetvertering zowieso al moeilijk gaat vetvertering diarree (volumineus, bleek) = steatorrhee
(wanneer een clinicus dit ziet bijna altijd verteringsenzymes ).
Behandeling: enzymes in de voeding toevoegen, bv pancreas te eten geven (de enzymes overleven
de maagpassage en zijn dan actief in de darm)
Dit kan auto-immuun zijn: reactie specifiek tegen eigen exocrien pancreasweefsel enkel nog
eilandjes aanwezig. Bij de kat komt er opvallend veel chronische pancreatitis voor.
* Vetopstapeling in pancreas: zelden
* Acidofiele degeneratie: abnormale opstapeling zymogeengranules eosinofiel
* Bij oude katten: vaak amyloid thv eilandjes, dit kan evt ook voorkomen interstitieel in het exocrien
deel.
Ontstekingen
Typisch hond na copieuze maaltijd met veel kruiden stimulatie vroegtijdige activatie
pancreasenzymes:
Acuut:
* Mild maar wel doorlekken vd enzymes naar interstitium rond pancreas, oa lipase hydrolyse vetten
naar glycerol en vetzuren verzeping vd vetzuren in het interstitium steatonecrose.
* Erger: pancreas rood, ontstoken en vochtig (sereus)
* Nog erger: bloedingen, meest courant: haemorrhagische/necrotiserende pancreatitis (volledig
bloederige pancreas en infiltratie van neutro’s). Klinisch stoppen deze dieren niet met braken en
sterfte kan snel optreden.
* Bij pony’s is pancreatitis meer necrotiserend/caseus, vnl vaak voorkomend bij dieren met
hyperlipemie, leidt uiteindelijk ook tot steatonecrose.
* Neutrofiele pancreatitis (komt vnl voor bij de kat, trager evoluerend proces dan bij de hond) door
ascenderende ontstekingen via de afvoergangen vd pancreas vanuit het duodenum (vaak ook
ascenderende ontstekingen van de galgangen), vaak door E.coli, mechanisme van ontstaan niet goed
gekend. Kan evt ook ontstaan door Ascaris/Toxocara… migratie naar afvoergangen pancreas/lever
Dit alles leidt uiteindelijk tot pancreatitis en cholangitis braken.
Chronisch:
* Lymfocytaire pancreatitis met atrofie vd pancreas. Een deel hiervan is auto-immuun. De pancreas
wordt harder en steviger door bdw (witte harde knobbels, pogingen tot regeneratie en bdw reactie),
komt zeer veel voor bij oudere honden en katten. Geeft niet altijd een deficientie aan enzymes
letsel komt meer voor dan de klinische symptomen.
* Nodulaire hyperplasie: compensatoire nodules met jongere cellen, grote bleke kernen en minder
zymogeengranules (minder uitgerijpt) minder efficient. Geregeld bij oudere hond + kat (na atrofie of
functie ) = poging tot regeneratie bij atrofie.
DiergeneeskundigeStudentenRaad.be Fouten voorbehouden
72