1 Orgaanpathologie Letsel - Diergeneeskundige Studenten Raad

HUID
KHD: 1/3 e van alle consultaties = dermatologie. KHD hebben follikelcomplexen meerdere haren uit
1 follikelstructuur, 1 centraal grote dikke haarschacht (dekharen) en verschillende kleine dunne haren
(onderharen, donsharen.) Het onderscheid tussen deze haren is belangrijk want ze reageren
verschillend op verschillende noxes.
GHD: enkelvoudige folikkels
Opbouw huid: 3 lagen
‐ Epidermis = opperhuid, dun laagje bovenop, bestaat uit stratum disjunctum (= onderdeel van
stratum corneum), granulosum, spinosum en basale.
‐ Dermis = lederhuid (hiervan wordt leer gemaakt), vnl dens collageen bdw maar elastine is ook
een belangrijke component. In de dermis liggen 3 vaatplexi: oppervlakkig (vlak onder de
epidermis), midden en diep (vlak boven hypodermis)
‐ Hypodermis = onderhuid
De haarschacht wordt gevormd uit keratine. Het stratum corneum vd epidermis bestaat ook uit
keratine. Het verschil? haarschacht is harde keratines (ook nagel en hoef), stratum corneum is
zachte keratines. (>20 verschillende keratinemolecules behoren tot dezelfde familie, keratines worden
telkens in paren aangemaakt, zuur/base, maar niet steeds dezelfde.)
De haarschacht wordt thv bulbus (mesenchymale cellen, ingestulpt in follikel wanneer actief, wanneer
telogeen bulbus zakt uit verliest intens contact met de epitheelcellen daar waarschijnlijk
veroorzaakt dit een wegvallen vd prikkel tot aanmaak van keratines en dus een stop vd haargroei)
aangemaakt. Rond de haarschacht zit epitheel met een klein laagje zachte keratines. Het epitheel thv
de basis vd follikel (bulbus) vormt de harde keratines.
Een follikel ondergaat een cyclus van activiteit, gecoordineerd door de seizoenen rui groei
nieuwe haar duwt oude eruit (dode haar blijft zitten tot nieuwe haar komt).
‐ Anagene fase: groei nieuwe haar
‐ Katagene/telogene fase: eindstadium proces
Aan elke follikel zit een talgklier verbonden, de uitmonding hiervan zit aan de basis vh infundibulum
laagje vet op haarschacht en epidermis. Wanneer de talgklier (functioneel) ontbreekt haarschacht
wordt poreus vuil kan in keratines dringen, en kan dus zo tot in de follikel geraken. Ook de
epidermis wordt poreus en permeabel zonder een vetlaagje constante ontsteking (permeabiliteit
wordt bepaald door keratines en vet, wanneer verstoord noxes in epidermis ontsteking. Epitheel
is voortdurend alert en geeft snel aanleiding tot signaal ontsteking)
Ook een zweetklier (thv bulbus of iets dieper) is verbonden aan elk follikel(complex):
‐ Thermoregulatie (niet bij de hond, wel bv bij het paard)
‐ Productie feromonen
Ook spiertjes aanwezig: m.arrector pili haren rechtgetrokken.
Vaatplexi: voeren ontstekingscellen aan (transmigreren thv post-capillaire venules), bij histologie dus
op deze gebieden letten.
De levende epidermlagen : dik op plaatsen waar geen beharing is (20-30 cellagen) en dun waar wel
beharing is (3-4 cellagen) maar er blijft toch een onderscheid tussen het stratum basale en stratum
spinosum.
Stratum basale: mitotische activiteit: 1 dochtercel schuift op naar boven tot aan stratum corneum, (dit
duurt precies 21 dagen, perfect gecontroleerd/geprogrammeerd) hier gaan de cellen in apoptose, er
blijven enkle intermediaire filamenten van keratine over blijft zitten als 1 keratine laagje en bevat
geen kernen.
Stratum corneum: 20-25 cellagen dik, bovenaan door enzymatische activiteit intercellulaire
connecties los en vet vrij dode cel komt los desquamatie (stratum disjunctum), macroscopisch is
dit niet zichtbaar in fysiologische omstandigheden, wanneer dit welt e zien is (aggregaten los
schilfers) pathologisch.
Omdat de migratie van stratum basale naar los zo lang duurt kan het bij behandeling van
huidpathologieen verschillende weken duren vooraleer er een klinisch effect te zien is (moeilijk voor
eigenaars: lang behandelen en lang niks van verbetering te zien)
Bij haaruitval (alopecie: dunner wordende vacht of volledige kaalheid) effect van behandeling pas
zichtbaar na volgende rui.
In de verschillende huidlagen veranderen de cellen (metabool actief) in samenstelling en in het
patroon van eiwitten dat ze uitwendig op het oppervlak vd cel tot uiting brengen. Bij auto-immune
aandoeningen tegenover keratinocyten (epitheelcellen vd epidermis) is er dus meestal maar 1 niveau
vd epidermis aangetast.
Epitheelcellen zitten aan elkaar vast via desmosomen, basaal zitten ze verankerd doorheen de
basaalmembraan tot in het bovenste laagje dermis door hemidesmosomen (eiwitcomplexen) en focal
DiergeneeskundigeStudentenRaad.be Fouten voorbehouden
60