1 Orgaanpathologie Letsel - Diergeneeskundige Studenten Raad

* Apnee: ademen (bv anesthesie bij keizersnede teef pups ook verdoofd (gevoeliger) apnee
mogelijk, de pups dan best onder de koude kraan houden shock. De operatie gebeurt best snel,
efficiënt en met zo laag mogelijke dosis. Apnee kan ook voorkomen bij een te hoge inductie) De
apnee veroorzaakt een daling vd zuurstof, vnl thv CZS (>3min irreversiebele schade CZS, wanneer
erg sterfte). Pasgeboren dieren zijn meer weerstandig aan anoxie (kunnen evt nog herstellen na
langere periode)
moeilijk post mortaal vast te stellen (evt capillaire bloedingen maar eigenlijk is het enkel een
functionele afwijking.)
* Malacie (aansluitend met specifieke pathogenen) (≠ osteomalacie kromme poten)
necrose in gebied in hersenen en/of ruggemerg geel(wit) verkleuring. Cerebro-corticale necrose
(CCN). Onder UV auto-fluoresceert (vet, dat veel aanwezig is in hersenweefsel (myelineschede,
membranen) necrose oxidatie structuurwijziging geconjugeerde dubbele bindingen
absorptie licht geel en auto-fluo. Wanneer het over een klein gebied gaat dier overleeft
evolutie naar vervloeien (colliquatienecrose) holte gevuld met vocht (‘gat’ in malaciehaard, histo:
niet leeg bldv blijven zitten (dit is geen hersenweefsel), er zijn ook fibroblasten aanwezig)
Bv kuikens met vitamine E tekort (crazy chick disease)
Neuronopathieen
(pathie oorzaak niet gekend)
Degeneratieve verandering neuronen waarbij de evolutie op een bepaald moment stopt (neuronale
degeneratie: oorzaak gekend en eindpunt evolutie neuron = necrose)
Niet alle neuronen worden aangetast, specifieke kernen/centra getroffen
Bv:
- enkel motoneuronen: ALS: amyotrofische laterale sclerose (enkel hoge motoneuronen
aangetast) en SMA: spinale musculaire atrofie (lagere motoneuronen (in ruggemerg), bv
EMND paard atrofie spieren door prikkeling , subtiele degeneratieve verandering in de
ventrale hoorn vh ruggemerg klinisch spectaculair, steeds sterfte)
- sensorisch
- autonoom ZS dysautonomie, ganglia AZS degeneratie, vnl kat en paard, zelden hond.
Neuronen van PS en OS aangetast, maar vnl PS aangetast overwicht sympaticus. Grass
disease paard: zweten, 3 e ooglid voor het oog, ingedroogde mest in DD met mucus door
peristaltiek , Key-Gaskall syndroom kat. Aankleuren synaptofysine: vroeg stadium
degeneratie te zien wel nog aangemaakt in perikaryon maar geen transport meer naar
perifeer cellichaam gekleurd.
* Spongiforme encephalopathie: BSE, scrapie
* Myelinopathie: zeldzaam, degeneratie myeline (ruggemerg, hersenen en perifere zenuwen) door een
stoornis eindigt in bepaald stadium. Bepaalde componenten ontbreken op elektroforese, kan
spongiform lijken.
* Let op verschil met myelopathie: stofwisselingsstoornis vh ruggemerg: bepaalde gebieden
ruggemerg aangetast (leuco-myelopathie = in witte stof)
Ontstekingen
Myelitis = ontsteking ruggemerg (epiduraal ≠ myelitis buiten dura, binnen bot van wervel, komt
relatief frequent voor maar zelden doorheen dura naar CZS; epiduraal abces geen kapsel rond
spreiding mogelijk, hematogeen ontstaan, niet snel naar CZS, wel gemakkelijk door botweefsel
(osteomyelitis), vnl thv metafyses gemakkelijker door bot dan door dura! uitbreiding naar
epiduraal mogelijk duwt op ruggemerg)
Zeldzaam, kans op ontsteking in CZS is klein. Noxe heeft specifieke mechanismen nodig, wanneer
deze aanwezig levensbedreigend (hoge mortaliteit, viraal: epidemie)
Indeling: in functie van noxe die letsel veroorzaakt:
* Non-purulent (lymfo-plasmo-histocytaire ontsteking): macro geen afwijkingen histologisch begrip!
Gekenmerkt door: - peri-vasculitis: accumulatie ontstekingscellen rond bldv in ruimte van
Virchow-Robin, gemigreerd doorheen endotheel. (≠ vasculitis: ontsteking bldv
wand endotheel = target, ontstekingscellen maskeren het endotheel, enkel
noxes met endotheliotroop karakter, niet specifiek voor hersenen, bv BKK)
- gliose: accumulatie geprolifereerde gliacellen (astrocyten evt ook enkele
microgliacellen), lymfocyten, plasmacellen en macrofagen uit de bloedbaan.
Haardjes = plaats waar de noxe schade veroorzaakt heeft.
- neuronofagie: virus met tropisme CZS heeft vaak een tropisme voor
neuronen (evt gliacellen: CDV oligodendrogliacellen demyelinisatie)
degeneratie en necrose neuronen neuronofagie (dead red) omgeven door
ontstekingsreactie (macrofagen ‘vreten gaten’ in neuron)
DiergeneeskundigeStudentenRaad.be Fouten voorbehouden
47