JG 18 nr 3 - Reynaertgenootschap

More documents

Recommendations

Info

248 zendt de kersverse president van de IRS ten slotte de congresgangers uit naar alle windstreken van de aarde. Tot slot nog enige frikkerige kanttekeningen. Opvallend was dat bijdragen uit het land van Reynaert zelf ontbraken. Waar zijn onze Vlaamse zusters en broeders gebleven? Ligt Reynaert schijnbaar op apegapen en wacht hij de komst van Tiecelijn af om dan weer snel toe te happen? Daarnaast moet me van het hart dat de kwaliteit van de lezingen zeer uiteenliep. Voor degenen die één van de drie voertalen niet volledig beheersen, ik bleek niet de enige te zijn die daar last van had, valt het niet mee om tijdens een Franse, Duitse of Engelse voordracht die afgerafeld wordt de aandacht vast te houden. Als dan ook nog een presentatie in de vorm van een hand-out, overheadprojectie of powerpointpresentatie ontbreekt, is het voor velen niet meer te volgen. Met name jonge onervaren sprekers wilden teveel hun overigens interessante informatie kwijt in de twintig minuten die daarvoor gereserveerd werden. Sommigen kwamen zelfs tijd te kort en konden helaas hun conclusies niet meer samenvatten. Een veelvoorkomende beginnersfout. Het meest bleven mij de rustig uiteenzettingen bij, ondersteund door goed verzorgde powerpointpresentaties en/of overheadprojecties. Hoewel sommige deelnemers van mening waren dat je van de aanwezigen wel wat mag verwachten en dergelijke presentaties de aandacht van de spreker afleiden, zou het zeker voor een groot aantal deelnemers een welkome aanvulling zijn. Is deelname aan het colloquium aan te bevelen? Ja en nee. Deelname is zinvol als men minstens twee van de drie voertalen (Frans, Duits en Engels) goed beheerst. Enige kennis van het Latijn is handig en voorkennis van de dierenepiek, fabels en fabliaux een voorwaarde wil men ten volle de vruchten plukken van dit colloquium. Ik heb genoten, veel nieuwe ideeën opgedaan en nieuwe contacten kunnen leggen. Ik kijk uit naar het volgende congres al zal ik dan wel mijn beperkte schoolfrans een flink eind moeten opkrikken. Tiecelijn, <strong>18</strong>, 2005
■ Kenneth Varty 249 Een Reynaert in Crieff, Schotland Onlangs is een bijzonder – misschien zelfs uniek – Reynaerdiaans voorwerp met een bijzondere iconografische getuigenis opgedoken in een klein museum van een klein marktstadje in centraal Schotland. Het voorwerp, een doosje (‘vesta-box’ / luciferdoosje) met Reynaerdiaans motief, werd in 1989 tijdens een veiling in Perthshire door het Highland Tryst Museum in Burrell Street, Crieff, aangekocht (afbeelding 1). Het werd onder mijn aandacht gebracht door de conservator, Dr. M.A. Eslea MacDonald. Reynaert wordt afgebeeld op het lederen deksel van een klein doosje van circa 9,8 x 5,4 cm met een diepte van 2,5 cm (inclusief het dekseltje). De curator beschrijft het doosje als volgt: ‘Het deksel en de zijkanten hebben een toegevoegde laag van gedecoreerde schapenvacht (vellum), wat een biscuitkleurig effect geeft, vergelijkbaar met [een bewerkingsproces dat typisch is voor] de lederbewerking in Italië en Spanje van de zestiende, zeventiende en de achttiende eeuw. Het werk op de voorzijde van het deksel, waarop de vos is afgebeeld, is […] hoogstwaarschijnlijk van schaaps- of kalfsvacht. Het aangebrachte leder op de doos bestaat uit een gedetailleerde scène met dierenfiguren (zie illustratie 1) op het deksel, met een fries van een gevlochten eikenbladmotief van ongeveer 2,2 cm breed en werd aangebracht op de omtrek van de doos. Als het velum verwijderd zou worden, zou het een band kunnen vormen van ca 11 x 14 cm, wat precies het formaat is van middeleeuwse volksboeken met vertalingen van Esopische verhalen. De scharnieren van de doos verwijzen naar een datering van circa 1670.’ Dr. MacDonald beschrijft de Reynaerdiaanse scène als volgt: ‘De versiering is complex en gedetailleerd en vertoont twee zoömorfe karakters in de hoofdrol. De scène doet onmiddellijk denken aan middeleeuwse interpretaties van de fabels van Aesopus, zoals bijvoorbeeld die van Behn uit het Grieks van 1666, of de tekeningen van Virgilius Solis uit de Aesop Fabulae van 1574 of de fabels van La Fontaine (1621-1693). De twaalfde-eeuwse satirische vertelling van de Roman de Renart portretteert op suggestieve wijze het duel van scherpzinnigheid tussen de held, voorgesteld door een sluwe vos, en de jonge haan Cantecleer. De scène op het deksel van de doos toont een jonge haan, pronkend met een pruik met lange staart en omgord met een zwaard in de schede in zeventiende-eeuwse stijl, staand op een omgedraaide rieten mand, een proclamatie of een gelijkaardig document voorlezend. Verschillende hennen lopen ordeloos rond, terwijl ondertussen bovenop een nabijgelegen muur, een hen en een andere jonge haan copuleren – een aardse karakterschildering die geliefd was door artiesten. Voor de haan staat een vos met een dikke, pluizige staart, gekleed in monnikspij, de kap achteruit gezwaaid, zodat het hoofd zichtbaar is; een bijbel aan zijn riem en een rozenkrans in zijn poten. Details in de achtergrond, zoals bijvoorbeeld de klimop op de muur, zijn nauwgezet geaccentueerd.’ De conservator gaat verder met de volgende hypothese: ‘Ongeacht de oorsprong van de fabel die de eeuwenoude krachtmeting tussen de vos en de haan te boek stelt, speculeren wij dat de doos met zijn zeventiende-eeuwse hengsels een uitbeelding is van de strijd tussen kardinaal Mazarin als de sluwe vos in monnikspij en Tiecelijn, <strong>18</strong>, 2005 artikel
Page 1 and 2:
Uitdoven? We werden er niet vrolijk
Page 3 and 4:
■ Rik van Daele De robotfoto van
Page 5 and 6:
181 gebruikt relatief veel Vlaamse
Page 7 and 8:
183 Het schijnt dat zowel de kerkel
Page 9 and 10:
Vier dertiende-eeuwse tegels uit de
Page 11 and 12:
De grafelijke klerken 187 De cister
Page 13 and 14:
Meer nog dan Egidius en Diederik in
Page 15 and 16:
191 dan slechts die werkzaamheden o
Page 17 and 18:
193 rair stemmingslandschap. Willem
Page 19 and 20:
195 felijke raadsheer. Vanaf 11 jul
Page 21 and 22: 197 moet gelieerd geweest zijn aan
Page 23 and 24: 199 Eveneens door specialisten als
Page 25 and 26: 201 Wrakschrift Deze studie is een
Page 27 and 28: 203 Biesheuvel, I. (vertaling en to
Page 29 and 30: Oostrom, F.P. van, Maerlants wereld
Page 31 and 32: 207 ik nog wijzigingen aanbrengen.
Page 33 and 34: 209 bonden. Met een ander zintuig d
Page 35 and 36: 211 Bouwman geeft verhaaltechnische
Page 37 and 38: 213 ringen: “Rijk beladen met, ee
Page 39 and 40: 215 Die vraag heeft pas zin als Van
Page 41 and 42: 217 Heeroma, K., De andere Reinaert
Page 43 and 44: Tekst Gij die van Reynaert hebt geh
Page 45 and 46: Laatst werden, heer, voor uw gerech
Page 47 and 48: naar Malpertuis, zijn vossenburcht
Page 49 and 50: en zo mijn rampspoed voorbereidde.
Page 51 and 52: 227 Beslis dus niets over deze daad
Page 53 and 54: zoals de raad hen had bevolen. Cant
Page 55 and 56: de rede wil en de rechtspleging dat
Page 57 and 58: 233 aankomt op een goede morgen. in
Page 59 and 60: deed de duivelse bezwering en zei t
Page 61 and 62: 237 Baron Ysegrijn was vroeger Reyn
Page 63 and 64: dat mijn vrouw van al de dieren kon
Page 65 and 66: 241 kwam het bloed bij dunne strale
Page 67 and 68: maar met groot geldelijk verlies. A
Page 69 and 70: 245 veuze bibliothecaris Bertram Ha
Page 71: 247 voeren. In het museum, de voorm
Page 75 and 76: 251 Afb. 2 de burgerij, protesteren
Page 77 and 78: Meester circa 1495 en vervolgens do
Page 79 and 80: Steunabonnee 2005 Minstens 25 euro.
Page 81: Jaargang 18 nummer 3 257 177 Rik va
show all

JG 18 nr 3 - Reynaertgenootschap

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?