Opstaan zonder vallen : factsheet over valpreventie bij ouderen

“De rollatorbijeenkomst in het servicepunt voor ouderen was succesvol. Fantastisch teamwork
van ergotherapeut, wijkverpleging en welzijnswerk. Er waren 25 buurtbewoners.”
Ouderenwerker in stadsdeel Oost
Wegnemen van ‘drempels’.
Naast goede signalering en verwijzing is ook communicatie essentieel. ’Valpreventie’ spreekt ouderen in
het algemeen niet aan. Velen vinden dat ze hier geen hulp bij nodig hebben en dat het vooral bedoeld is
voor anderen die fysiek slechter of ouder zijn dan zijzelf. Ouderen die al een valongeval hebben
meegemaakt, wijten het vaak aan pure pech of onoplettendheid. De manier van aanspreken is van groot
belang om ouderen mee te krijgen. Activiteiten die bijdragen aan het versterken van de balans en
conditie zijn meer geaccepteerd dan bijvoorbeeld tips over het verwijderen van losse kleedjes en
snoeren. Maar ook het aanbod zelf moet aansluiten bij interesses en behoeften van de doelgroep. De
een heeft meer affiniteit met sportgerichte activiteiten, een ander heeft meer interesse in informatieve of
recreatieve activiteiten. De uitdaging is om valpreventie daar op een aangename en effectieve manier in
te vlechten.
Sta Stevig!
Sta Stevig is een valpreventieprogramma met aandacht voor bewustwording, kennis en maatregelen. Het is
voor alle oudere bewoners in een wijk. De GGD voert het uit samen met het ouderenwerk, sociaal cultureel
werk, ouderenorganisaties, beweeggroepen, thuiszorg en de eerstelijn. Voorbeelden van activiteiten zijn:
> Sta Stevig! Bingo: ouderen spelen bingo en krijgen informatie over een goede conditie en handig
huishouden. De prijzen hebben een relatie met de informatie, bijvoorbeeld een nachtlampje of een antislip
douchemat. Bewustwording staat hier centraal.
> Veilig op pad met de rollator: een ergotherapeut geeft informatie over het gebruik van de rollator. Een
hulpmiddelenleverancier controleert de rollator en doet kleine aanpassingen. Het gaat hier vooral om kennis
en maatregelen.
> In Balans: een speciaal getrainde beweegdocent geeft de cursus In Balans. De eerste drie lessen zijn een
combinatie van informatie en bewegen. Daarna volgen tien beweeglessen.
De GGD wil het aanbod beter in beeld brengen
Om een gerichte verwijzing door professionals te bevorderen, wil de GGD Amsterdam het aanbod aan
zorgverlening en cursussen rond valpreventie beter in kaart brengen. Op de sociale kaart van de GGD
staat een overzicht met instellingen en professionals in Slotervaart die actief zijn op het gebied van
valpreventie. Voor stadsdeel Oost wordt op dit moment eenzelfde inventarisatie gemaakt. De sociale
kaart is te vinden op www.socialekaart.amsterdam.nl -> valpreventie. Professionals in de stad die zich
bezighouden met valpreventie, worden uitgenodigd dit bij de GGD (socialekaart@ggd.amsterdam.nl) te
melden.
Meer weten?
Voor meer informatie over valpreventie voor ouderen kunt u terecht op de website van de GGD
Amsterdam, www.gezond.amsterdam.nl -> beleid, onderzoek & preventie -> ouderen. U kunt ook
contact opnemen met Astrid van Ketel, te bereiken via mail: avketel@ggd.amsterdam.nl of tel: 020
5555495. Professionals die met valpreventie aan de slag willen of informatie zoeken, kunnen ook terecht
bij het landelijk Kennisnetwerk Valpreventie Senioren, www.kennisnetwerkvalpreventie.nl.
Colofon
Deze factsheet is een uitgave van het cluster Epidemiologie, Documentatie en Gezondheidsbevordering
van de GGD Amsterdam, edg@ggd.amsterdam.nl, 020- 555 5495.
Redactie: Anton Janssen, Johan Osté, Jan Vlierhuis, Astrid van Ketel en Sanne van Meeteren
Jaar van uitgave: 2012
Fotografie: Beeldbank gemeente Amsterdam . De personen op de foto's zijn niet gerelateerd aan het
onderwerp van deze factsheet.
Vormgeving & druk: Leijten Drukwerk
4 Wegwijs in de jeugdpreventie