Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1983 nr 1

ziekenhuisbedden op te heffen. Zij beschrijft een plan tot
structurele ombuigingen binnen de gezondheidszorg, waarin
ze zich beroept op de financieel-economische situatie van
ons land (Voorjaarsnota 1982) en op de noodzaak de groei
van de tweedelijns gezondheidszorg terug te dringen ten behoeve
van een versterking van de eerste lijn. Bij het plan zit
een lijst met de voorlopig aangewezen ziekenhuizen: voor
de regio Amsterdam stond daarop, naast vooral kleine Amsterdamse
ziekenhuizen, het Slotervaartziekenhuis. Als wettelijke
basis noemde ze de Wet Ziekenhuisvoorzieningen
(artikel 18a en 29). Het plan zou rond 1990 uitgevoerd
moeten zijn. Voor het Slotervaartziekenhuis kwam dit plan
als een grote verrassing; immers in het voorjaar had een
stuurgroep, samengesteld vanuit gemeente en provincie, in
haar rapport 'Schets en hoofdlijnen Amsterdamse ziekenhuissituatie'
andere plannen ontwikkeld. Deze stuurgroep
kreeg de opdracht advies uit te brengen aan Gedeputeerde
Staten over de te nemen maatregelen voortvloeiend uit de
zogenaamde 3.7°/00 -norm (Wet Ziekenhuisvoorzieningen ).
Het rapport van de stuurgroep beschreef een aantal alternatieven
voor betere verdeling van bedden in de regio, maar
sluiting van het Slotervaartziekenhuis was in geen van de
alternatieven aan de orde. Op het moment van de lancering
van het voorstel van minister Gardeniers was de werkgroep
druk bezig de op- en aanmerkingen van diverse instellingen
te verwerken in een tweede advies, wat uitgebracht moest
worden aan Gedeputeerde Staten van Noord-Holland. Al
snel bleek het volgende: volgens de Wet Ziekenhuisvoorzieningen
hebben de provincies een grote inbreng in de planning
van de gezondheidszorg. Pas als er geen plannen ingediend
zijn door Provinciale Staten, kan de minister zelf de
plannen maken. De door de minister voorgestelde procedure
zou minstens zestien maanden in beslag nemen ... De
door de minister gewenste procedure was aanvechthaar. Het
leek ons vooral de taak van Provinciale Staten om dát duidelijk
te maken. Lij konden zich samen rnet de I weedc Kamer
verzetten tegen de door de minister gekozen procedure
om de bezuinigingen te bereiken. Bij het vaststellen van een
plan voor de regio Amsterdam heeft het College van Burgemeester
en Wethouders een belangrijke stem. Voor Amsterdam
is de mening van dit College van vitaal belang voor de
vaststelling van de gezondheidszorgvoorzieningen in het
algemeen en de handhaving van het gemeenteziekenhuis in
het bijzonder. Om het College te ondersteunen bij de meningsvorming
zou de opinie van de bevolking belangrijk
zijn.
Slotervaart blijft open! /15
De geboorte van de actiegroep
We waren verbijsterd en vol ongeloof: "Onze slechte financiële
positie zal wel doorslaggevend geweest zijn" of "Het
gemeentebestuur wil van zijn gemeenteziekenhuis af". Er
moest iets gebeuren. De medezeggenschapscommissie organiseerde
enkele bijeenkomsten. Snel groeide het besef dat
acties niet uitsluitend door de medezeggenschapscommissie
georganiseerd moesten worden, maar door een bredere
groepering. We richtten een actiegroep op: 'Behoud Slotervaartziekenh
uis'.
" ... Dezelfde mensen die altijd overal tegen in opstand komen,
begonnen ook deze keer met het op touw zetten van
acties. Zelf ben ik nooit zo actiebelust, maar vond het deze
keer toch wel belangrijk om mee te doen ... "
" ... De eerste vergadering van het actiecomité was een groot
succes. Daar zit je dan, eng, bang om wat te zeggen, maar
voor je ziekenhuis doorbreek je dat en praat re mee ... "
" ... Verzet werkt bevrijdend; de mensen blijken opeens veel
creatiever en inventiever te kunnen zijn dan je ooit gedacht
had ... "
Samenstelling van de actiegroep
De groep was samengesteld vanuit alle beroepsgroepen en
diensten uit het ziekenhuis. Artsen, verpleegkundigen en andere
medewerkers namen deel op persoonlijke titel en niet
als vertegenwoordigers van een groep medewerkers. De besluitvorming
werd vertraagd doordat in het begin de deelnemers
aan de actievergadering wisselden. Voordeel van
deze wisseling was wel dat vele nieuwe ideeën naar voren
kwamen. We besloten tot het oprichten van een kerngroep.
De leden van deze kerngroep waren een chirurg, een personeelswerker,
een doktersassistente, een hoofdverpleegkundige,
een bacterioloog, een biochemicus, een coördinerend
hoofdverpleegkundige en een leerling-verpleegkundige. Zij
behoorden niet tot de topfunctionarissen van het ziekenhuis
en waren makkelijk aanspreekbare personen voor alle
medewerkers. Na korte tijd erkenden de meeste medewerkers
in het ziekenhuis deze kerngroepleden, die zorgden
voor voortgang tussen de wekelijkse vergaderingen, die beslisten
over uitvoeringszaken en die actievergaderingen voorbereidden.
Zij waren een vraagbaak voor vele medewerkers
en traden op als woordvoerders van de actiegroep 'Behoud
Slotervaartziekenhuis'.