Edw. Ainsworth - Vereniging Familie Heringa / Heringa Fonds

Grols verleden 10 02-12-2008 21:16 Pagina 10
“Grols verleden” - Nummer 10
10
Edward Ainsworth
meel een sterk hiërarchische gezagsstructuur
hebben: aan het hoofd staat een (Aarts) bisschop
die het regionale gezag delegeert aan
priesters, diakenen en leken. Het is dus een
structuur die min of meer gelijk is aan die in de
Rooms-katholieke Kerk, alleen ontbreekt hier
een centraal gezag in de persoon van een paus.
Episcopaalse kerken worden dan ook gewoonlijk
niet door één persoon bestuurd, maar door
synodes; dat zijn vergaderingen van geestelijken
die gezamenlijk het beleid van de kerk
bepalen.
Hoewel de term vooral voor Angelsaksische
kerkgenootschappen (de Anglicaanse Kerk)
wordt gebruikt, kunnen tot op zekere hoogte
ook de lutherse kerken “episcopaals” genoemd
worden. In Nederland kent men alleen de Oudkatholieke
Kerk als een typisch episcopaalse
kerk. Verschil met de Rooms-katholieke Kerk is
niet alleen de bestuurlijke structuur, maar (in
zijn algemeenheid) ook een meer aan de huidige
(westerse) maatschappij aangepaste ethiek en
theologie zoals vrouwen die priesterambten
bekleden en een aanzienlijk ruimere visie op
huwelijk en seksuele moraal. Voor het overige
verschillen episcopaalse kerken met het roomskatholicisme
door het ontbreken van kloosterorden
evenals een veel geringere Maria- en heiligenverering
of het totaal ontbreken daarvan.
Sommige episcopaalse kerken beschouwen zich
als “katholiek” en anderen zien zich meer als
“protestant”. Kenmerkend is in ieder geval een
meer open en oecumenische houding naar andere
kerken en geloofsrichtingen.
Stichting modelweverij en vlasspinnerij te
Goor en de rol van Edward
Omstreeks 1837 bouwde Thomas Ainsworth in
samenwerking met de N.H.M. in Goor de
Katoen en Linnen Kettingsterkerij, waaruit later
de Twentse Stoomblekerij ontstaan is. De
Twentse Stoomblekerij heeft meer dan een
eeuw lang aan honderden Gorenaren werk verschaft
en werd in de volksmond “De Stoom”
genoemd.
Uit een in het Goorse gemeentearchief bewaarde
correspondentie blijkt, dat de Nederlandse
autoriteiten het Thomas ook wel eens lastig
maakten. De Gouverneur, tegenwoordig de
Commissaris van de Koningin, van de provincie
Overijssel meende ten onrechte, dat in 1834
geen vergunning voor een stoomketel in de kettingsterkerij
gevraagd was. Pas na veel wederzijdse
correspondentie en nadat aan alle formaliteiten
voldaan was, kwam de vergunning voor
de stoommachine af.
Niet alleen de machines voor het nieuwe
bedrijf, dat 150.000 stukken calicots per jaar
kon verwerken, kwamen uit Engeland, maar
ook de bedrijfsleider. Thomas jongere broer
Edward nam de technische leiding op zich.
Toen Edward op 10 mei 1837 in Goor kwam,
had hij tevoren in Frankrijk vertoefd, blijkbaar
net als zijn broer Thomas om er zijn technische
kennis ten uitvoer te brengen.
In juli 1838 waren in de aanzienlijk uitgebreide
gebouwen van de vroegere Kettingsterkerij de
machines voor het eerst aangezet. In 1839
leverde de blekerij, waar toen 40 mensen werkten,
goede resultaten op. De resultaten van het
bedrijf waren echter sterk afhankelijk van de
beschikbaarheid van water uit het naast het
bedrijf gelegen riviertje de Regge.
Kort voor het overlijden van Thomas, 13 februari
1841, was Koning Willem I op 7 oktober
1840 afgetreden en geraakte de Nederlandse
Handels Maatschappij, de instelling waaraan de
Twentse katoenindustrie zo veel te danken had,
in grote moeilijkheden, die ook haar gevolgen
hadden op de calicot leveranties der Twentse
textielindustrie. De jaren 1840 en 1841 waren
dan ook zeer slecht voor de katoenindustrie.
Oudheidkundige Vereniging Groenlo