fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren
fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren
A2. Fiets – bromfietstechniek herontworpen met een speciaal profiel om breuk te voorkomen. 2 Treksterkte van 120N/mm . Heeft als eigenschap een goede corrosie vastheid. 5xxx = De 5000-serie bevat vooral magnesium, De legering AA 5086 (o.a. Columbus Altec en Vitus Duralinox) is niet sterker te maken door warmtebehandeling. De hoge treksterktes van deze legering zijn te danken aan koude vervorming. Het materiaal is goed te lassen, maar na het lassen zal er rekristallisatie plaatsvinden en de gewonnen sterkte wordt deels tenietgedaan. De garantiebepalingen van Columbus voor de Altec buis zijn ook beduidend minder dan die van hun buizen uit de 7000 serie! 6xxx = De 6000-serie magnesium en silicium, de legering AA 6061-T6 die goed te verwerken is; de kristalstructuur is vlak na het lassen wel verslechterd, maar herstelt zich bij kamertemperatuur doordat de bij het lassen opgeloste stoffen zich opnieuw uitscheiden. Dit kost wel tijd (ongeveer een maand). 7xxx = De 7000 vooral zink, en de lasbaarheid van warmtebehandelde buis is in het algemeen nogal slecht. Door het frame na het lassen in z'n geheel een nieuwe warmtebehandeling te geven, is dit weer op te heffen (o.a. Suzico verwerkt AA 7005 buis). De legering AA 7020-T6 die goed te verwerken is; de kristalstructuur is vlak na het lassen wel verslechterd, maar herstelt zich bij kamertemperatuur doordat de bij het lassen opgeloste stoffen zich opnieuw uitscheiden. Dit kost wel tijd (ongeveer een maand). Bij Vitus wordt gelijmd en ontstaan die problemen niet. 8xxx = De 8000 bevat lithium. Deze laatste legeringgroep is nog tamelijk nieuw, maar de E -modulus is hoger (80 i.p.v. 72 Gpa). Aluminium is te lassen via het TIG en MIG -proces met argon als beschermgas. Om een voldoende sterk en stijf frame te krijgen, kiest men grote wanddiktes. Bij voorbeeld: 1,7/1,4/1,7 mm voor de liggende onderbuis bij Reynolds 7000, en 1,8/1,3/1,8 mm bij Columbus Altec. Het lassen van aluminium eist veel vaardigheid en training van de lasser! De juiste keuze van de lasdraad is zeer belangrijk. Als we lijmen, kunnen we een sterkere buis kiezen v.b. AA 7075-T6, maar houd in de gaten, dat de lage stijfheid de beperkende factor is, niet de treksterkte! Hoogwaardige aluminiumlegeringen zijn niet makkelijk leverbaar; laat u geen onbekende rotzooi aansmeren! Columbus en Reynolds leveren aluminium framesets, maar veel fabrikanten bestellen hun buis naar eigen specificaties direct bij de aluminiumfabriek. In België en Nederland verkrijgbaar aluminium wordt vaak niet naar de Amerikaanse AA -norm ingedeeld, maar naar DIN - of ISO-norm. In ISO is T4 = TB, T5 = TE en T6 = TF. Vergelijkbare normen zijn: AA 6061 : DIN AlMg Si1 : ISO Al-SilMg AA 7020 : DIN AlZn 4,5 Mg 1 : ISO AL-Zn4Mg AA 7075 : DIN AlZnMgCu 1,5 : geen ISO norm 17
A2. Fiets – bromfietstechniek TABEL 3 BUISSOORT St 44-2 LEGERING R0,2 2 0,19%C 290N/mm TREKSTERKTE OPMERKINGEN 2 430N/mm standaard rijwielbuis St 52-3 0,22%C 370 510 high carbon tubing COL.Aelle C,Mn 650 720 plain buis COL.Cyclex Cr.Mo 830 1030 SL(X), SP(X), TS(X) COL.Nivacrom Nb.Va.Cr 1030 1280 MAX, EL, Genius REY.531 Mn,Mo 710 790 T, C, SL REY.753 Mn,Mo 1160 1160 geen R 0,2! REY.853 Cr,Mo 1250 1450 TIG lassen TANGE Cr,Mo 1040 1210 Prestige, Infinity POPPE&P. Cr.Ni 900 1000 roestvast staal TITANIUM AI.Va MAGNESIUM AI,Zn ALUMINIUM AA 2024-T4 Cu 1080 230 325 1200 320 470 E -modulus 50% v.staal E -modulus 20% v.staal E -modulus 35% v.staal Duraluminium, lijmen! AA 5086 Mg 300 350 redelijk lasbaar AA 6061-T6 Mg,Si 270 310 goed lasbaar AA 7020-T6 Zn,Mg 250 350 goed lasbaar AA 7075-T6 Zn,Mg,Cu 490 570 o.a. Alan, lijmen! Carbon: Deze kaders worden meestal verlijmt vb. trek oclv, giant cadex. Bestaat ook in één stuk. Vb. Kestrel OCLV dit materiaal bestaat uit: 65% Carbon vezels. 35% Thermo hardende epoxi hars. Soms heb je ook carbon frames waar er een aluminium buis (dunne wand) in gebruikt wordt. Dit voor de vormgeving en het profiel van het frame, en dan bekleed met carbon vezeldoek voor de look en de sterkte. Dit zie je op sturen, en veel toegepast bij voorvorken. Er bestaan ook fabrikanten van composiete buizen, o.a. de firma T.V.T.(carbon - epoxy) en de Duralcan metaalmatrix buis. Aluminium verbindingsstukken om te lijmen, komen o.a. van CLB (C.Lauzier in Bourgoin -Jallieu, Frankrijk). 8. COMPOSIETEN Een composiet bestaat uit twee verschillende materialen: een matrix (moedermateriaal), en een wapening. Voor sommige composieten kan een lichtmetalen matrix gebruikt worden. Men gebruikt dan als wapening naalden ("whiskers") van SiC of A1203. Onder andere Specialized bouwt met deze "metalmatrix" buizen (Duralcan). Zo'n buis wordt gemaakt door een poedermix onder hoge druk tot het smeltpunt van de laagst smeltende component te verhitten in een buisvormige mal. Gewoonlijk is de matrix echter een kunststof. De mechanische eigenschappen hiervan zijn pover vergeleken bij de wapening. Globaal verdelen we kunststoffen in thermoharders en thermoplasten. Thermoplasten bestaan uit lange moleculen, die bij verwarming steeds makkelijker langs elkaar glijden: -ze verweken. Thermoharders zijn kunststoffen die driedimensioneel aan elkaar "groeien". Bij hoge temperaturen verweken ze niet, maar verkolen. 18
- Page 3 and 4: A. Fiets - bromfietstechniek. ODE A
- Page 5 and 6: A. Fiets - bromfietstechniek. FIETS
- Page 7 and 8: A 8. DE NAVEN. A 9. VERSNELLINGSAPP
- Page 9 and 10: Voorwoord: A. Fiets - bromfietstech
- Page 11 and 12: A. Fiets - bromfietstechniek. DEEL
- Page 13 and 14: A1. Fiets - bromfiets techniek A. F
- Page 15 and 16: A1. Fiets - bromfiets techniek Voor
- Page 17 and 18: A1. Fiets - bromfiets techniek De h
- Page 19 and 20: A1. Fiets - bromfiets techniek Mede
- Page 21 and 22: 3. Soorten fietsen: Kinderfietsen:
- Page 23 and 24: A1. Fiets - bromfiets techniek Hybr
- Page 25 and 26: A1. Fiets - bromfiets techniek ook
- Page 27 and 28: Fiets met hulpmotor: A anhangwagent
- Page 29 and 30: Sportbrommer: A1. Fiets - bromfiets
- Page 31 and 32: Nota’s: A1. Fiets - bromfiets tec
- Page 33 and 34: Nota’s: A1. Fiets - bromfiets tec
- Page 35 and 36: A2. Fiets - bromfietstechniek De be
- Page 37 and 38: A2. Fiets - bromfietstechniek b. Ve
- Page 39 and 40: 6 A2. Fiets - bromfietstechniek
- Page 41 and 42: A2. Fiets - bromfietstechniek De gr
- Page 43 and 44: A2. Fiets - bromfietstechniek Glas
- Page 45 and 46: A2. Fiets - bromfietstechniek allee
- Page 47 and 48: A2. Fiets - bromfietstechniek sterk
- Page 49: A2. Fiets - bromfietstechniek corro
- Page 53 and 54: A2. Fiets - bromfietstechniek Als w
- Page 55 and 56: A2. Fiets - bromfietstechniek Er wo
- Page 57 and 58: A2. Fiets - bromfietstechniek De Am
- Page 59 and 60: A2. Fiets - bromfietstechniek TABEL
- Page 61 and 62: A2. Fiets - bromfietstechniek Dat b
- Page 63 and 64: A2. Fiets - bromfietstechniek De fr
- Page 65 and 66: A2. Fiets - bromfietstechniek de la
- Page 67 and 68: Derailleuroog richten: A2. Fiets -
- Page 69 and 70: 2. HET STUUR. a) Onderdelen Het stu
- Page 71 and 72: 3. DE VOORVORK. 4 A3. Fiets - bromf
- Page 73 and 74: 6 A3. Fiets - bromfietstechniek. af
- Page 75 and 76: 8 A3. Fiets - bromfietstechniek. Na
- Page 77 and 78: 5. HET BALHOOFDSTEL. a)Onderdelen e
- Page 79 and 80: 12 A3. Fiets - bromfietstechniek. 3
- Page 81 and 82: 14 A3. Fiets - bromfietstechniek. 4
- Page 83 and 84: afb.12 De onderdelen van een naaldl
- Page 85 and 86: A3. Fiets - bromfietstechniek. Hoew
- Page 87 and 88: 20 A3. Fiets - bromfietstechniek. l
- Page 89 and 90: 22 A3. Fiets - bromfietstechniek.
- Page 91 and 92: A3. Fiets - bromfietstechniek. Dat
- Page 93 and 94: 26 A3. Fiets - bromfietstechniek.
- Page 95 and 96: A4. Fiets - bromfiets techniek. kle
- Page 97 and 98: A4. Fiets - bromfiets techniek. F)
- Page 99 and 100: Enkele vuistregels: ? A4. Fiets - b
A2. Fiets <strong>–</strong> brom<strong>fiets</strong>techniek<br />
TABEL 3<br />
BUISSOORT<br />
St 44-2<br />
LEGERING R0,2 2<br />
0,19%C 290N/mm<br />
TREKSTERKTE OPMERKINGEN<br />
2<br />
430N/mm standaard rijwielbuis<br />
St 52-3 0,22%C 370 510 high carbon tubing<br />
COL.Aelle C,Mn 650 720 plain buis<br />
COL.Cyclex Cr.Mo 830 1030 SL(X), SP(X), TS(X)<br />
COL.Nivacrom Nb.Va.Cr 1030 1280 MAX, EL, Genius<br />
REY.531 Mn,Mo 710 790 T, C, SL<br />
REY.753 Mn,Mo 1160 1160 geen R 0,2!<br />
REY.853 Cr,Mo 1250 1450 TIG lassen<br />
TANGE Cr,Mo 1040 1210 Prestige, Infinity<br />
POPPE&P. Cr.Ni 900 1000 roestvast staal<br />
TITANIUM AI.Va<br />
MAGNESIUM AI,Zn<br />
ALUMINIUM<br />
AA 2024-T4 Cu<br />
1080<br />
230<br />
325<br />
1200<br />
320<br />
470<br />
E -modulus 50% v.staal<br />
E -modulus 20% v.staal<br />
E -modulus 35% v.staal<br />
Duraluminium, lijmen!<br />
AA 5086 Mg 300 350 redelijk lasbaar<br />
AA 6061-T6 Mg,Si 270 310 goed lasbaar<br />
AA 7020-T6 Zn,Mg 250 350 goed lasbaar<br />
AA 7075-T6 Zn,Mg,Cu 490 570 o.a. Alan, lijmen!<br />
Carbon:<br />
Deze kaders worden meestal verlijmt vb. trek oclv, giant cadex.<br />
Bestaat ook in één stuk. Vb. Kestrel<br />
OCLV dit materiaal bestaat uit:<br />
65% Carbon vezels.<br />
35% Thermo hardende epoxi hars.<br />
Soms heb je ook carbon frames waar er een aluminium buis (dunne wand) in gebruikt<br />
wordt. Dit voor de vormgeving en het profiel van het frame, en dan bekleed met carbon<br />
vezeldoek voor de look en de sterkte. Dit zie je op sturen, en veel toegepast bij<br />
voorvorken.<br />
Er bestaan ook fabrikanten van composiete buizen, o.a. de firma T.V.T.(carbon - epoxy)<br />
en de Duralcan metaalmatrix buis. Aluminium verbindingsstukken om te lijmen, komen o.a.<br />
van CLB (C.Lauzier in Bourgoin -Jallieu, Frankrijk).<br />
8. COMPOSIETEN<br />
Een composiet bestaat uit twee verschillende materialen: een matrix (moedermateriaal),<br />
en een wapening. Voor sommige composieten kan een lichtmetalen matrix gebruikt<br />
worden. Men gebruikt dan als wapening naalden ("whiskers") van SiC of A1203.<br />
Onder andere Specialized bouwt met deze "metalmatrix" buizen (Duralcan). Zo'n buis<br />
wordt gemaakt door een poedermix onder hoge druk tot het smeltpunt van de laagst<br />
smeltende component te verhitten in een buisvormige mal. Gewoonlijk is de matrix echter<br />
een kunststof. De mechanische eigenschappen hiervan zijn pover vergeleken bij de<br />
wapening.<br />
Globaal verdelen we kunststoffen in thermoharders en thermoplasten.<br />
Thermoplasten bestaan uit lange moleculen, die bij verwarming steeds makkelijker langs<br />
elkaar glijden: -ze verweken.<br />
Thermoharders zijn kunststoffen die driedimensioneel aan elkaar "groeien". Bij hoge<br />
temperaturen verweken ze niet, maar verkolen.<br />
18