fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren

e) Torpedo drieversnellingsnaaf. TYP 415
A8.Fiets – bromfietstechniek
Ook de Torpedo drieversnellingsnaaf is een veel voorkomend versnellingsmechanisme. In
principe komt de werking overeen met de Sturmey Archer naaf.
De uitvoering en de bediening is echter anders.
De werking is als volgt:
Derde versnelling:
Drijfkop 242 heeft inwendig zes gleuven, waarin koppelstuk 238 heen en weer geschoven
kan worden. Dit koppelstuk is aan de voorkant voorzien van een vast tandwiel met achttien
tanden.
De kracht, die via het kettingwiel op de drijfkop wordt uitgeoefend, wordt via de zes
geleidesleuven overgedragen op het koppelstuk. Het vaste tandwiel met achttien tanden
van dit koppelstuk is in de derde versnelling gekoppeld met de overeenkomstige
binnenvertanding van de dekplaat van drager 283 en drijft via deze vertanding de
planeetdrager aan.
Via de drie planeetwieltjes 224 die in deze planeetdrager zijn opgesloten, wordt ringwiel
226a aangedreven en door het vaste zonnewiel op de as krijgt het ringwiel daarbij een
versnelling ten opzichte van de planeetdrager. Palhouder 229 is via drie asymmetrisch
geplaatste nokken gekoppeld met het ringwiel en krijgt dus hetzelfde toerental als het
ringwiel. De pallen van de palhouder drijven via de binnenvertanding lagerring 286 aan en
deze drijft op zijn beurt huls 282 aan.
Het tweede pallenstelsel bevindt zich op de planeetdrager en heeft dus hetzelfde toerental
als de planeetdrager. Dit pallenstelsel draait dus langzamer dan de versneld aangedreven
huls. Het gevolg hiervan is, dat de binnenvertanding in de huls deze pallen regelmatig op
en neer laat bewegen, waardoor een tikkend geluid ontstaat.
Tweede versnelling:
Via de schakelaar, de schakelkabel en het kettinkje wordt het koppelstuk naar rechts uit de
vertanding van de planeetkooi getrokken. Het tandwiel met achttien tanden van het
koppelstuk wordt nu gekoppeld met een corresponderende binnenvertanding in het
ringwiel, zodat het ringwiel nu rechtstreeks wordt aangedreven. Voor het overige is de
aandrijving gelijk aan die in de grote versnelling.
Eerste versnelling:
In de eerste versnelling wordt het koppelstuk zover naar rechts geschoven, dat
schakelplaat 228, die tussen het tandwiel met achttien tanden van het koppelstuk en de
palhouder ligt, de palhouder meeneemt.
De palhouder schuift dus iets uit het ringwiel, terwijl tegelijkertijd de pallen door een
inwendig conische rand in lagerring 285, waar ze tegen aan lopen, naar binnen worden
gedrukt. De pallen grijpen dus niet meer in de binnenvertanding van de lagerring.
Het tandwiel met 18 tanden van het koppelstuk blijft echter gekoppeld met de kleine
vertanding van het ringwiel. Het ringwiel blijft dus aangedreven, waardoor de
planeetdrager vertraagd wordt aangedreven. De vertraging is 27% .
Het pallenstelsel dat op de planeet is aangebracht drijft nu via de inwendige
naafvertanding de naaf vertraagd aan.
19