fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren

6. DE VERSNELLINGSNAAF
a) Planetair stelsel
A8.Fiets – bromfietstechniek
De meeste versnellingsnaven ontlenen hun werking aan een planetair stelsel. Dit biedt de
mogelijkheid, bij betrekkelijke geringe buitenafmetingen, verschillende overbrengingen in
te schakelen.
Bij versnellingsnaven wordt, een aantal van deze overbrengingen benut.
Het planetair stelsel bestaat uit drie elementen:
- het zonnewiel
- het ringwiel
- planeetwielen met een
planeetwieldrager.
De planeetwielen zijn met elkaar verbonden door
de planeetwieldrager. We zullen hierna alleen de
mogelijkheden bekijken die bij de versnellingsnaaf
gebruikt worden.
Vertraging :
De eerste versnelling is een vertraging, dus bij
aandrijven is het toerental van het
achterkettingwiel groter dan van het wiel.
Het planetair stelsel heeft altijd twee elementen
die afwisselend worden aangedreven, namelijk de planeetdrager of het ringwiel. Het
zonnewiel staat altijd vast.
Is de eerste versnelling ingeschakeld, dan drijft het achterkettingwiel het ringwiel aan. Het
ringwiel zal dan de planeten meenemen, die echter als het ware worden tegengehouden
door het stilstaande zonnewiel. De planeten draaien daardoor om hun eigen as en over
het zonnewiel. Het gevolg is dat
de planeetwieldrager vertraagd
door het ringwiel wordt
aangedreven.
De planeetwieldrager is in de
eerste versnelling gekoppeld aan
de naafhuls en daarmee aan het
wiel. Er ontstaat naast deze
vertraging ook een
momentvergroting, met een
kleinere kracht krijgen we een
grotere trekkracht aan het
achterwiel.
11