fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren

5. VRIJLOOP EN TERUGTRAP REM
A8.Fiets – bromfietstechniek
a) Doel: Een vrijloopremnaaf verenigt drie functies in zich;
- aandrijving van het achterwiel bij het vooruit trappen,
- vrijloop bij stilstand van de pedalen
- remmen bij achteruit trappen.
De beide eerste taken worden verricht door tegen een draaiende as aan te drukken of
deze los te laten (fig. 1).
Het kettingwiel is vast verbonden met de drijfkop.
De (aandrijf) pallen bevinden
zich met enige speling in gleuven van de ringvormige
palhouder.
De omtrek van de drijfkop is zo gevormd, dat bij vooruit trappen (fig. 1a) de pallen langs
de hellende vlakken van de drijfkop omhoog lopen, waardoor ze tegen de vast met het
wiel verbonden naafhuls worden gedrukt.
Doordat de pallen nu praktisch vastgeklemd zijn tussen naafhuls en drijfkop, wordt de
naafhuls meegenomen, zodat het wiel met de drijfkop mee ronddraait.
In de vrijloopstand (fig. I b) blijft de drijfkop stil staan, terwijl het wiel verder draait.
De pallen rollen daardoor terug naar de uitsparingen in de drijfkop, zodat
de naafhuls en
daarmee het wiel ten opzichte van de drijfkop vrij in voorwaartse richting kunnen roteren.
Bij het achteruit draaien van de pedalen treedt de rem in werking, vandaar de benaming
terugtraprem.
Deze rem werk t als volgt:
Twee conische lichamen worden
in een van sleuven voorziene remmantel geschoven, die
hierdoor
uiteen wordt geperst, tegen de binnenzijde van de wielnaaf aan, waardoor het
wiel wordt afgeremd (fig. 2).
Aan de binnenzijde van de palhouder zijn twee klauwen aangebracht, die de remconus bij
het achteruit trappen vasthouden
(fig. 3).
Deze blijft daardoor stilstaan, schuift in de remmantel en drukt hem tegen de
tegenoverliggende hevelconus aan, waarbij
de remmantel van weerszijden wordt verwijd.
De hevelconus is via een aan de buitenkant van de rem zichtbare verbindingsplaat
met het
frame verbonden, hij levert bij het remmen de tegenkracht door zich tegen het frame af te
zetten.
De remconus moet vastgehouden worden om te voorkomen dat hij tijdens het remmen
gaat draaien.
Men bereikt dit door hem te voorzien van twee platte, gefreesde vlakken (fig. 5), waar twee
rollen op rusten.
De binnenzijde van de remmantel is geribd, twee veerstroken houden de
rollen op hun plaats; wordt nu door bet terugtrappen van de pedalen de remconus
verdraaid, dan worden deze rollen door de einden van de gladde vlakken in de ribbels
gedrukt, waarna de conus onwrikbaar vastzit.
Onder de druk van de klauw op de palhouder wijkt de remconus dan naar binnen uit, door
de remmantel in te schuiven.
Fig. 4 stelt een doorsnede voor van een vrijloopremnaaf, waarin de diverse onderdelen
zijn aangegeven.
5