fiets – bromfietstechniek - Fietstoeren

A4. Fiets - bromfiets techniek.
Als eerste de hak - methode. De hak van de schoen wordt op het pedaal gezet en het
zadel wordt zo hoog geplaatst dat het been gestrekt is terwijl het bekken nog horizontaal
staat. Waar deze meetmethode zich op baseert is empirische noch wetenschappelijk
vastgesteld. Bovendien houdt deze methode geen rekening met het feit dat de moderne
fietsschoen een hielsprong heeft. In de praktijk betekent dit dat men met deze methode
het zadel te laag instelt.
De tweede methode werd ontwikkeld door Claude Genzling. Hij mat tijdens de Ronde van
Frankrijk (1978) de lichaamsmaten van de wielrenners en respectievelijke instelling van
hun fiets en op basis van deze metingen kwam Genzling tot de volgende correlatie: de
zadelhoogte (afstand van hart trapas tot bovenkant zadel) = 0,885 x binnenbeenlengte. Op
deze methode zijn een tweetal zaken af te dingen. Het feit dat de wielersport zich in de
loop der jaren heeft ontwikkeld van een duursport naar een krachtuithoudingssport vereist
een andere benadering van de instelling van de zadelhoogte. Ten tweede de Genzling
formule gaat uit van een relatieve (zie zadelhoogte tekening maat 2) en een absolute maat
(cranklengte). Een verkeerde cranklengte zou met deze methode ook tot een verkeerde
zadelhoogte leiden, omdat, zoals bovenstaand is gedefinieerd, de zadelhoogte de afstand
van het zadel tot aan de pedaalas is. Met andere woorden:
deze methode is inconsistent.
De derde methode is wetenschappelijker en werd ontwikkeld door Nordeen-Snyder
(1977). Bij de bepaling van de optimale zadelhoogte werd het zuurstofverbruik als maat
genomen. Op basis van experimenten werd vastgesteld dat de ideale zadelhoogte
overeenkwam met 1,05 x trochanterhoogte. Er werd niet omschreven of de zooldikte en de
pedaalhoogte zijn verdisconteerd. Afhankelijk van het gebruikte pedaal -schoensysteem
kunnen er aanzienlijke verschillen in zadelhoogte (tek. maat l) optreden. Een praktisch
bezwaar is dat de trochanterhoogte moeilijk is vast te stellen. Andere onderzoeken,
gebaseerd op de zelfde methode, bepaalde de zadelhoogte op 1.09 van de
binnenbeenlengte (Hamley & Thomas, 1967).
Een volgende methode (Homes, Pruitt en Whalen, 1994) gaat uit van de hoek in de knie.
Wanneer het pedaal in het onderste dode punt staat, moet er in de knie nog 25° tot 30°
flexie zijn. Deze methode is toepasbaar voor een globale bepaling van de zadelhoogte.
Echter andere onderzoeken tonen aan dat een exacte instelling van de zadelhoogte
vergaande energetische consequenties heeft.
Gonzales en Huil (1989) toonden aan dat een optimale instelling van de fiets afhankelijk is
van meerder variabelen en dat deze variabelen bovendien elkaar beïnvloeden. Zij pleiten
vooreen multi-variabele meetmethode omdat elke geïsoleerde
aanpak, zoals beschreven in bovenstaande methodes, te beperkt is
en niet leidt tot een individuele optimalisatie. Uiteraard zijn er dan
ook geen algemene conclusies en adviezen te geven.
Echter verstandiger is het de hoogte van het zadel
proefondervindelijk vast te stellen.
Het te hanteren uitgangspunt hierbij is dat wanneer de ene voet op
een horizontaal naar voren gestelde crank wordt gezet, het voorste
deel van de andere voet de grond moet kunnen raken. Voor een
juiste zadelhoogte bij een racefiets moet de berijder in staat zijn met
een geheel horizontaal staand zadel, met de hiel van de blote voet
op het pedaal in de laagste stand te steunen zonder dat hiervoor het
been overmatig moet worden gestrekt. Vaak is het zadel ook
horizontaal te verstellen en wat naar voren of naar achteren te
verplaatsen. Ondanks het feit dat deze afstelling vaak een kwestie
van persoonlijke voorkeur is de meest efficiënte zit een houding
waarbij de zitbenen zoveel mogelijk op de achterzijde van het zadel
rusten.
9.