detuin vanJan - ATV Stadion

De lente bladgroen 2010
geuren, geneeskracht
en sterke verhalen
Als je iemand vertelt dat je een volkstuin
hebt, wordt meestal gevraagd welke
groenten je verbouwt. Je eigen groenten
zijn natuurlijk supergezond en lekker,
daar valt niets op af te dingen. Maar een
kruidenhoekje in je tuin is ook niet te
versmaden: smakelijk in de keuken, het
oogt prachtig, heerlijke geuren zijn je
deel en kruiden zijn ook nog eens goed
voor je gezondheid. Als je er verstandig
mee omgaat.
Al honderden jaren geleden werden
kruiden genoemd en beschreven:
• ‘Waarom zou de mens sterven, in
wiens tuin salie groeit?
• Tegen de macht des doods is geen
kruid gewassen!
• Salie sterkt de zenuwen, gaat het beven
der handen tegen en verdrijft de
heftige koorts door haar kracht. ‘
Een warm pleidooi voor het gebruik van
kruiden mag je wel constateren.
Salie (Salvia officinalis) is dus een beroemd
plantje uit de oudheid. Salvia komt
van salvare, redden. Volgens kruidenvrouw
Mellie Uyldert was salie een weldaad
voor alle typische cultuurmensen,
overgevoelige kunstenaars, intellectuelen
en vatbaren voor allergische ziekten. En
met een potje rokende witte salie zou
je je huis reinigen van kwade dampen en
boze geesten.
16
Met de meest voor de handliggende keukenkruiden
kun je veel meer doen dan
je zo op het eerste gezicht zou denken.
Neem nu peterselie. In ieder geval snipper
je dit kruid altijd over de worteltjes
bij de vis, die wisten we al. Maar er is meer
over peterselie te vertellen. Elke peterseliesoort
is rijk aan vitaminen, mineralen
en het antiseptische chlorofyl, waardoor
ze zowel een aantrekkelijke als een nuttige
tuinplant is. Dit kruid stond al in hoog
aanzien bij de Grieken, ze gebruikten
het als medicijn voor de paarden, aldus
Homerus. De Romeinen waren de eersten
die het kruid als voedsel gebruikten.
Zij consumeerden er grote hoeveelheden
van en ze maakten er ook slingers
van, voor hun gasten. In Asterix en de
Gladiatoren echter, stopten de Romeinen
peterselie in hun oren! ‘Dit verwijst
naar het Franse gezegde “peterselie in
je oren hebben” wat betekent: traag van
begrip zijn, dom zijn. Dit spreekwoord is
dan weer ontleend aan de weinig intelligente
uitstraling van een varken in de
vitrine van een slagerij, waarbij peterselie
als decoratie wordt gebruikt’
‘In overlevering en volksgeloof
staat dille ook goed bekend. Dille
werkt anti-magisch, dat weet iedereen.
Vertelt men niet van een
heks die een tuin binnenkwam,
maar rechtsomkeert moest maken,
omdat daar dille en duist te
geuren stonden? ‘Dille und Dust,
Dat hew ech nie ewusst!’
Plannen maken
Als je komend voorjaar verzekerd wilt
zijn van kruiden is het verstandig om
daar nu al plannen voor te maken. En te
bedenken wat je lekker vindt. Houd je
van bonen, dan maak je plek voor bonenkruid.
Citroenmelisse is lekker in de sla.
Rode bieten met dille is ook een perfecte
combinatie.
Behalve in een apart hoekje kun je kruiden
ook goed kwijtraken tussen de
groente. Geef de goudsbloem een plaatsje
bij aardappelen en kool. Munt kan ook
bij de kool, want munt weert koolrupsen.
En Oost-Indische kers is een beeldschone
aanvulling onder jonge bomen. Ze
zorgt voor een natuurlijk antibioticum
en trekt de zwarte luis naar zich toe.
Het is ook heerlijk om de komende winter
over kruiden te lezen en te googelen
en aan de hand daarvan je plan te maken.
Zo krijgt je tuin een extra dimensie, met
geheimzinnige verhalen en gedichten,
met geurige en fleurige kruiden die hun
bijzondere eigenschappen graag laten
zien.
Een aantal leuke sites:
Bladgroen 2 JG 11
http://eetbaretuin.info/_kruiden/index.
html
http://www.asterix-obelix.nl/dutch/index.php?page=albums/album-4&menu=1
http://geneeskruiden.wordpress.com/
heermoes-saturnus/
http://www.annetanne.be/kruidenklets/
http://www.astrologie.ws/kruiden/
http://www.tuinen.nl/artikel/45/nb
17