14.09.2013 Views

detuin vanJan - ATV Stadion

detuin vanJan - ATV Stadion

detuin vanJan - ATV Stadion

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

tips voor<br />

oktober<br />

jaargang 13 nr 3<br />

muisjes<br />

muisjes<br />

IN MEMORIAM<br />

JOS & SYLVIA<br />

<strong>detuin</strong><br />

<strong>vanJan</strong>


WIE O WIE?<br />

Het parkeerterrein is om te parkeren en<br />

te laden en te lossen maar is niet bedoeld<br />

als stalling. Het aantal aanhangwagens is<br />

inmiddels toegenomen tot 8 stuks. We<br />

vragen de eigenaars om hun aanhangwagens<br />

weg te halen. Ook vragen we leden<br />

te melden of ze weten van wie de aanhangers<br />

zijn.<br />

SEPTEMBER 2012<br />

VAN DE<br />

MAKERS<br />

Het was een raar tuinjaar. Ook al is het nog niet voorbij,<br />

we moeten het maar snel vergeten en nieuwe plannen gaan<br />

maken voor 2013. Door de late felle vorst hebben veel vaste<br />

planten en struiken het loodje gelegd, werd de bloesem aangetast,<br />

en was er dus minder fruitoogst. Het was te warm óf<br />

te koud óf te nat. En als de omstandigheden wel even redelijk<br />

waren, dan zorgden onze konijnen en muizen er wel voor<br />

dat al het eetbaars verdween. Zo gaat dat soms op een tuin.<br />

Je moet tegen een stootje kunnen. Nieuwe ronde, nieuwe<br />

kansen, betekent bij voorbeeld: gaan tuinieren met kruiden<br />

(die soms verdacht veel op onkruid lijken). We hebben er<br />

een special van gemaakt in dit nummer, zodat iedereen dit<br />

najaar op zijn gemak plannen kan maken voor volgend jaar.<br />

Misschien kunnen we de schouwcommissie er tegen die tijd<br />

van overtuigen dat in sommige tuinen gewerkt wordt aan de<br />

eigen schoonheid, en dat al dat onkruid dus waardevol is.<br />

Het zal wel niet helpen. Want ze hebben alle smoezen al een<br />

keer gehoord. Daar kan ons wandelend geschiedenisboek<br />

Jan van der Leeden over mee praten. Over hem gaat ons omslagverhaal.<br />

Jarenlang deed hij het complexbeheer, ‘en dan<br />

maak je niet veel vrienden’, weet hij uit ervaring. Die tijd ligt<br />

nu ver achter hem. Hij geniet tegenwoordig steeds meer van<br />

de bloemen in zijn tuin. En van alle jongeren die hij mee<br />

helpt opleiden tijdens de maatschappelijke stages. Ze leren<br />

wilgen snoeien onder zijn leiding, en nog veel meer spannende<br />

zaken. Geen muizen bestrijden helaas, terwijl dat toch<br />

ook zo nuttig zou zijn. Ook deze kleine zoogdieren moeten we<br />

dus maar verdragen. Ernaar kijken en je verwonderen over<br />

de rijkdom van de natuur. Dat is het beste. In dit nummer<br />

geven we een opsomming van de 17 soorten die je in onze<br />

tuin terug kunt vinden. Het lijkt wel een dierentuin.<br />

Het afgelopen seizoen was om nog meer redenen een moeilijke<br />

tijd. Achter elkaar verloren we onze voormalige voorzitter<br />

Jos Versantvoort en onze voormalige secretaris Sylvia<br />

Heijmans. Ze leven voort in onze herinnering.<br />

*groenliefhebbers*van het eerste uur<br />

3


MEDE<br />

deling<br />

Gebruik verenigingsgebouw<br />

Onze vereniging beschikt over een gebouw met een ruime<br />

zaal die voor verenigingsdoeleinden betrekkelijk weinig<br />

wordt gebruikt. Daarom is het gebouw beschikbaar<br />

voor leden en donateurs van <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong> om daar een<br />

receptie, feest of diner te organiseren. Het gebruik ervan<br />

moet blijven passen binnen de wettelijke regelgeving, wat<br />

betekent dat er niet commercieel verhuurd wordt. Voor<br />

gebruik van de ruimtes vragen we een vergoeding.<br />

Inlichtingen en reserveringen bij Jan Deering.<br />

Tel. 06 24742547<br />

plaatje: bruiloftsfeest van Lara Simons en Sebastiaan ter<br />

Burg bij het Verenigingsgebouw<br />

huwelijk Lara Simons<br />

10<br />

16<br />

20<br />

22<br />

INHOUD<br />

010 DE TUIN VAN JAN<br />

Jan kennen we allemaal wel van tuindienst<br />

of de maandagmorgenclub. We vroegen hem<br />

naar zijn passie voor de moestuin.<br />

015 SARAH’S APPELBOOM<br />

Sarah en Nico houden van klassiek. Denk<br />

je dan aan saai en streng? Welnee! Relaxed<br />

tuinieren, zo doe je dat...<br />

016 KRUIDENSLIM<br />

Een duik in de kruiden levert heel wat mooie<br />

verhalen en tips & tricks voor verse cosmetica.<br />

Dit mag je thuis ook proberen!<br />

020 MUISJES, MUISJES<br />

Ine verdiepte zich in de muizenfamilie, omdat<br />

we tenslotte heel wat meters grond met<br />

elkaar delen.<br />

2012 jaar van de bij<br />

En verder...<br />

006 Over ons<br />

008 Lief en Leed<br />

018 Kruidenslim<br />

023 In memoriam<br />

024 Van het bestuur<br />

026 Schouwersverslag<br />

027 De composthoop<br />

028 In de stadionkeuken<br />

4 5


De lente bladgroen 2010<br />

<strong>ATV</strong><strong>Stadion</strong><br />

6<br />

OVER<br />

ONS<br />

In de vorige aflevering van Bladgroen<br />

voorspelde ik nog vrolijk dat er in de<br />

zomer nooit zoveel opzeggingen zijn,<br />

want dan wil natuurlijk iedereen lekker<br />

op zijn tuintje zijn. Maar niets blijkt<br />

minder waar. Of het nu komt door de<br />

slechte zomer (alweer!) of dat het tuinieren<br />

anderszins tegen valt of gewoon<br />

over is weet ik niet, maar vanaf mei zijn<br />

er maar liefst 6 tuinen opgezegd. Jammer,<br />

want iedereen is natuurlijk ooit vol<br />

enthousiasme en met goede voornemens<br />

en verwachtingen begonnen. Niet<br />

altijd komt dat uit. Met inmiddels een<br />

tiental jaren tuinervaring achter de rug,<br />

mag ik concluderen dat enthousiasme<br />

niet altijd voldoende is om deze voornemens<br />

ook waar te maken. Een goede<br />

organisatie, regelmatig werken en vooral<br />

stug volhouden is het geheim. Het is<br />

net het normale leven.<br />

Daarom is een complimentje aan al die<br />

tuinders die jaar in jaar uit hun tuin<br />

altijd op orde hebben en daarmee in<br />

grote mate bijdragen aan de kleurige en<br />

idyllische uitstraling van ons complex<br />

hier wel een keer op zijn plaats.<br />

Gelukkig staan er ook nog steeds nieuwe<br />

gegadigden te dringen die denken<br />

deze eigenschappen te bezitten en waar<br />

te maken.<br />

De volgende veranderingen hebben in<br />

de afgelopen 3 maanden plaats gevonden.<br />

Woudie Blok (tuin 92) en Anneloes van<br />

den Brink (tuin 32).<br />

Tuin 59 van mw. Schilperoord<br />

is kortgeleden overgedragen<br />

aan Carla Couprie.<br />

Tuin 3 is opgezegd door Marja<br />

Karel en vanwege de vakantie<br />

op dit moment nog niet overgenomen.<br />

Dat zal niet lang zo<br />

blijven, want de wachtlijst is lang<br />

en wacht.<br />

Tuin 78 van Elly Hees is nu<br />

van Hans de Ruiter.<br />

Tuin 133 van Tom Jansen is gegaan<br />

naar Ini Hagedoorn. Ini<br />

tuinierde al 3 jaar mee met Ria<br />

de Laat (iedereen natuurlijk bekend<br />

van de heerlijke soep en de<br />

broodjes na de tuindienst), maar<br />

wilde graag een eigen tuintje. Nu<br />

hebben ze samen twee naast elkaar<br />

gelegen tuinen. Beter kan<br />

niet.<br />

Tuin 83 van Martijn van der<br />

Linde is gegaan naar Daphne<br />

de Vos<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

Tuin 130 van dhr. Abbas is overgenomen<br />

door Naomi Joseph.<br />

Wij heten alle nieuwe leden<br />

hartelijk welkom en wensen<br />

hen een goede en mooie<br />

tijd bij onze tuinvereniging.<br />

Veel succes en plezier<br />

met tuinieren!<br />

7


De lente bladgroen 2010<br />

Lief en leed<br />

Dit keer valt het schrijven van het<br />

stukje voor Lief en Leed me wel extra<br />

zwaar, omdat ik het overlijden moet<br />

melden van twee bijzondere tuinleden<br />

en fijne mensen die mij persoonlijk, en<br />

ik denk vele anderen met mij, zeer dierbaar<br />

waren. Zelfs het gebruik van het<br />

woordje ‘waren’, komt me met moeite<br />

uit de vingers. Maar toch is het zo: op<br />

1 juni overleed Jos Versantvoort, oudvoorzitter<br />

van onze vereniging en gewaardeerd<br />

tuinlid, en op 18 juni is Sylvia<br />

Heijmans, ook ex-secretaris en op vele<br />

andere manieren actief binnen onze<br />

vereniging, op veel te jonge leeftijd, net<br />

49 jaar, overleden.<br />

Jos was, zoals bij sommigen bekend en<br />

ook wel eerder gemeld in Bladgroen, al<br />

jaren en in bescheiden stilte ziek. Omdat<br />

Jan Deering al ruim 35 jaar intensief<br />

bevriend was met Jos, is hij natuurlijk de<br />

aangewezen persoon om een herinnering<br />

aan Jos te schrijven.<br />

Omdat ik al meteen bij de eerste kennismaking<br />

met Sylvia, een bijzondere<br />

klik had die uitgroeide tot een warme<br />

tuinvriendschap, wil ik proberen te vertellen<br />

wie Sylvia was en hoe het toch<br />

kon gebeuren dat een jong, gezond en<br />

levenslustig mens binnen een jaar tegen<br />

alle hoop en verwachtingen in er toch<br />

ineens niet meer is.<br />

Voor het vorige nummer van Bladgroen<br />

had ik het volgende stukje geschreven:<br />

8<br />

“Steeds meer vragen krijg ik de laatste<br />

tijd over hoe het toch met Sylvia is. Gewend<br />

als iedereen is haar bijna dagelijks<br />

op haar tuin te zien, wordt ze gemist<br />

en is men ongerust. En niet onterecht.<br />

Sylvia is al bijna een jaar erg ziek. Een<br />

acuut maar blijvend defect in de bloedaanmaak<br />

maakte een beenmergtransplantatie<br />

noodzakelijk. Dit is op zichzelf<br />

al een riskante ingreep, maar ook de bijwerkingen<br />

achteraf liegen er niet om. In<br />

plaats van op haar tuin te werken, is het<br />

nu werken aan haar herstel en gezondheid.<br />

Ik weet wel wat ik liever zou doen,<br />

en Sylvia ook, maar soms word je geen<br />

keus gelaten.<br />

Mooi is het om te zien dat er een heel<br />

aantal mede-tuiniers en tuinvrienden<br />

zijn die de tuin onder hun hoede nemen<br />

tot Sylvia dat zelf weer kan. En die<br />

foto´s maken van de bloemen en kaartjes<br />

en mailtjes sturen. Dan blijkt dat Lief<br />

en Leed breder gedragen wordt dan alleen<br />

vanuit een éénkoppige commissie.<br />

Geweldig!<br />

Zoals Sylvia zelf zei: ´Soms heb je het<br />

gevoel alsof je een marathon aan het lopen<br />

bent en echt niet meer verder kan.<br />

En op dat punt staat er altijd weer iemand<br />

langs de weg om aan te moedigen<br />

en te helpen, zodat je toch weer doorgaat<br />

en jezelf overtreft´.”<br />

Maar nog voordat de Bladgroen gedrukt<br />

zou worden, kwam het bericht dat de<br />

behandeling werd stop gezet en dat Syl<br />

naar een hospice zou gaan. Een bominslag<br />

had geen grotere klap kunnen geven.<br />

Het stukje is verwijderd.<br />

Ongeveer 7 jaar geleden had ik, toen<br />

nog secretaris van de vereniging, samen<br />

met Jos Versantvoort een introductiegesprek<br />

met Sylvia en Floris. Het enthousiasme<br />

spatte er meteen van af. Eigenlijk<br />

had Sylvia helemaal geen tijd voor het<br />

gesprek, want ze wilde meteen aan de<br />

slag, ze had grote plannen. Jos en ik keken<br />

elkaar eens aan. Helemaal geen tuinervaring….<br />

en benadrukten nog maar<br />

eens wat er allemaal van hen gevraagd<br />

werd en waar de valkuilen zaten waar<br />

velen voor hen al in waren gevallen.<br />

Maar Sylvia was één van die bijzondere<br />

uitzonderingen. Ze verdiepte zich intensief<br />

in vergeten groenten, oude fruitrassen,<br />

bloemenborders op kleur, hoogte<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

en bloeitijd en bijzondere planten. Daarnaast<br />

ontwikkelde ze zich als een stimulerende<br />

en drijvende kracht achter vele<br />

activiteiten van de vereniging. Zoveel<br />

enthousiasme, vrolijkheid en enorme<br />

levenslust werkten op iedereen aanstekelijk.<br />

Sylvia wist van alles een feestje te<br />

maken.<br />

En ze had groene vingers. Niet normaal.<br />

Hoe ze het deed, deed ze het, maar ze<br />

leek voor alles wat ze aanpakte een bijzonder<br />

talent te hebben en was er akelig<br />

goed in: tuinieren, fotograferen, het<br />

aankleden van het zangkoor, haar werk<br />

en vooral genieten van het leven. Maar<br />

ze kon ook buffelen. Met het zweet op<br />

de kop en zwarte vegen over het gezicht<br />

stond ze dagelijks te ploeteren in<br />

de tuin om alles te krijgen zoals ze het<br />

hebben wou. En zo kreeg ze het: een<br />

eigen klein paradijsje. Waar zij en ook<br />

Floris ‘s avonds als één van de laatste<br />

aanwezigen op de tuin, nog zaten om<br />

een wijntje te drinken. En te genieten.<br />

Op zaterdag 23 juni is er in het verenigingsgebouw<br />

een afscheidsdienst voor<br />

Sylvia gehouden. De tuin was de plek<br />

waar zij de meeste binding mee had<br />

en daarom ook de plek waar ze haar<br />

afscheid wilde. Dat hebben we gedaan.<br />

In goede samenwerking tussen familie,<br />

vrienden en tuinleden is de kantine omgetoverd<br />

in een bloemenweelde. En met<br />

veel muziek, zang en een toast op het<br />

leven hebben we haar uitgeleide gedaan.<br />

Op naar de eeuwige jachtvelden. Dag<br />

Syl, ik kan geen klaproosjes meer zien<br />

zonder aan je te denken.<br />

Voor iedereen: Zorg goed voor jezelf en<br />

voor elkaar. Take care.<br />

Anneloes van den Brink<br />

9


WANDELENDE<br />

GESCHIEDENIS<br />

De tuin van Jan van der Leeden<br />

Velen van ons zullen de rijzige gestalte en<br />

het sonore stemgeluid van Jan van der<br />

Leeden van ver herkennen. Bescheiden<br />

maar steeds aanwezig waar dat moest,<br />

heeft hij lang zijn stempel gedrukt op<br />

onze vereniging. Als complexbeheerder,<br />

de functie die Harry nu heeft, ‘maakte hij<br />

niet veel vrienden’, zoals hij zelf denkt.<br />

Maar als je hoort hoeveel mensen er nog<br />

bij hem langs komen om een praatje te<br />

maken, valt dat reuze mee. Jan is ‘wandelende<br />

geschiedenis’. Niet alleen voor ons<br />

complex, maar zelfs voor heel Utrecht.<br />

Als voormalig procesmanager bij de gemeente<br />

is hij nog bij van alles betrokken<br />

dat te maken heeft met het in stand<br />

houden en zichtbaar maken van de kleine<br />

monumenten in de stad. Om maar een<br />

paar dingen te noemen: het aanbrengen<br />

van de windroos op de Stadhuisbrug was<br />

zijn initiatief; hij is actief in de werkgroep<br />

de Letters van Utrecht, die ervoor zorgt<br />

dat er elke zaterdag een letter uit steen<br />

gehouwen wordt en wordt aangebracht<br />

in het ‘eeuwige gedicht’ dat op de Oudegracht<br />

zal ontstaan. En hij zorgde ervoor<br />

dat er aan het begin van ‘onze’ Oost-<br />

broekselaan een plaquette kwam met<br />

uitleg over de historische grond waarop<br />

we tuinieren. Veel van dat soort ideeën<br />

ontstaan terwijl hij een beetje rommelt<br />

op ‘zijn stekkie’, de tuin die hij vijftien jaar<br />

geleden bij toeval ontdekte.<br />

Asters<br />

JvdL: “Wij hadden thuis een moestuin,<br />

rondom het huis. Daar werkte mijn vader<br />

in. Ik heb hem wel eens een handje<br />

bij gestoken, maar nooit het idee gehad<br />

om er zelf aan te beginnen. Totdat ik bij<br />

mijn buurman op bezoek kwam, die hier<br />

een tuin had. Die woonde ook thuis naast<br />

me, en was directeur van de Landbouwhogeschool<br />

in Wageningen. Hij verzamelde<br />

asters. Hij kwam natuurlijk overal,<br />

en hij nam ze overal vandaan mee – tot<br />

wel twee meter hoog. Maar hij zette de<br />

hoge voor de lage, alles door elkaar, dus<br />

het zag er allemaal niet uit. Hij kon dagen<br />

tussen zijn asters zitten. Dan zat hij de<br />

stampertjes te meten en de blaadjes te<br />

tellen. Ik zocht hem hier weleens op, als<br />

hij me vroeg om te komen kijken. Ik zat<br />

toen tegen mijn VUT aan en dacht: het is<br />

10 11


eigenlijk best leuk, zo’n tuin. Toen kwam<br />

een oud huisje naast zijn tuin te koop –<br />

het was heel krakkemikkig maar ik heb<br />

het helemaal opgeknapt. Op die manier<br />

ben ik hier gekomen. Dat is nu 15 jaar<br />

geleden. Dit is een prachtig stekje aan de<br />

rand van de stad. En ik hoef er maar een<br />

kwartier voor te fietsen.’<br />

‘Ik was procesmanager bij de gemeente<br />

Utrecht. Daar hadden we de afdeling<br />

Wijk, Beleid en Sturing en ik deed Sturing.<br />

Ik zette projecten op, en deed alles<br />

wat er in de openbare ruimte gebeurde,<br />

van bruggen tot wegen en rioleringen.<br />

Dat waren vaak grote projecten. Ik moest<br />

ervoor zorgen dat alles op elkaar afgestemd<br />

was. Ik heb altijd in de uitvoering<br />

gezeten en zo veertig jaar in overheidsdienst<br />

gewerkt In ‘98 ben ik met de VUT<br />

gegaan. Ik was toen 60. Dat kon toen nog.<br />

Je kreeg in die tijd allerlei reorganisaties,<br />

en ik zag mezelf daar niet meer tussen<br />

zitten. Ik heb altijd de nodige vrijheid<br />

van handelen gehad, en dacht toen: daar<br />

moet ik mee stoppen. Ik was natuurlijk<br />

nog te jong om niets te doen. Nu had ik<br />

ook altijd in de Beroepsopleiding Wegenbouw<br />

gezeten, als docent en examinator,<br />

en dat heb ik toen nog tien jaar gedaan.<br />

Twee dagen per week. En met dit erbij<br />

was dat heel mooi. ‘<br />

‘Mijn buurman is inmiddels overleden –<br />

en met zijn vrouw onderhouden we nog<br />

de asters.<br />

Oude liefde<br />

Je bent hier dus terug gegaan naar een<br />

oude liefde? ‘Ja, alles wat mijn vader me<br />

ooit geleerd heeft vroeger kon ik hier<br />

in de praktijk brengen, maar er loopt<br />

hier zoveel kennis rond, mensen die weten<br />

wanneer je iets moet zaaien bij een<br />

goede maanstand. Dat wist ik niet, dat je<br />

voor de volle maan sommige zaden in de<br />

grond moet hebben. Die samenhang van<br />

mensen hier, met allemaal een doel, dat<br />

tuintje goed onderhouden, dat is ontzettend<br />

leuk. Dat makkelijk kunnen delen<br />

van kennis en planten en zaden – ik<br />

vind dat een heel sociaal gebeuren, heel<br />

sympathiek. Het is heel warm. Het is een<br />

afspiegeling van de maatschappij hier, je<br />

zou zo ook normaal in het leven kunnen<br />

staan.’<br />

‘Ik wilde vooral verse groenten in mijn<br />

tuin, dat was een uitgangspunt. De seizoensgroenten,<br />

wat we thuis ook aten:<br />

bloemkolen, sla, spinazie, prei – alles wat<br />

maar eventjes groeide. Ik kreeg van iedereen<br />

plantjes om te proberen. En als<br />

je ervoor open staat, zijn mensen heel<br />

bereid om je te helpen. Daar verbaas ik<br />

me altijd nog over. Het kunnen delen van<br />

mensen. Dat is heel gezellig. Dat heb ik<br />

van het begin af aan gedaan. ‘<br />

‘Toch wordt zo langzamerhand het<br />

groenten telen wat minder, want we zijn<br />

maar met zijn tweeën thuis. Dan loop je<br />

bij de buren te leuren met je andijvie en<br />

de sla – ook al zaai je om de veertien<br />

dagen. Dat vind ik niks.’<br />

Doet je vrouw mee?<br />

‘Nee, die zegt: ik heb genoeg aan mijn<br />

tuin thuis. Je rommelt maar lekker aan<br />

daar. Ze komt ook niet zoveel hier. Ik<br />

vind het wel best. Als je veertig jaar ieder<br />

je eigen ding hebt gedaan, dan blijf je dat<br />

ook doen na je pensioen.’<br />

Toen je hier kwam, ben je je meteen ook<br />

met de vereniging bezig gaan houden? Je<br />

was tenslotte procesmanager geweest.<br />

‘Ja, dat heb ik zeven jaar gedaan. Ik deed<br />

het complexbeheer. Wat Harry nu doet.<br />

Ik had natuurlijk ingangen bij de gemeente,<br />

dus dat was wel leuk. Ik heb dat met<br />

plezier gedaan, totdat het vorige bestuur<br />

werd gewipt, en toen ben ik loyaal gebleven.<br />

Met besturen is er altijd wat. Het is<br />

nooit goed. Je bent hier burgemeester én<br />

hoofd van de bouw én je moet mensen<br />

erop wijzen dat het anders moet. Ik heb<br />

geen vrienden gemaakt in die tijd. Ik doe<br />

nu op maandag nog wat. En we hebben<br />

de maatschappelijke stages. Ik ben erbij<br />

betrokken om de jongens bezig te houden.<br />

Ida doet de communicatie tussen<br />

de school en de vereniging. En ik breng<br />

die jongens wat bij. Daar hebben we een<br />

hoop plezier van. Als je er elke week een<br />

stuk of acht krijgt, dat scheelt hoor. Wij<br />

zelf kunnen ook niet zoveel meer. Als er<br />

bomen geknot moeten worden, vinden<br />

die jongens dat prachtig. Die klimmen<br />

er als een aap in. Aan het eind krijgen ze<br />

een certificaat en dat kunnen ze dan ook<br />

weer gebruiken. En die jongens en meisjes<br />

krijgen ook een attentie.’<br />

Muurreclames<br />

‘Ik zit ook nog in wat gemeentelijke dingen:<br />

de verbetering van de woonomgeving<br />

en directe voorzieningen, en in de<br />

Letters van Utrecht. Met mevrouw Brouwer.<br />

Ik ben met een paar hemelfietsers<br />

gestart daar. Ze hadden al het geld al uitgegeven<br />

zonder dat we sponsors hadden.<br />

Ik ben blij dat mevrouw Brouwer erbij<br />

kwam. In een andere werkgroep houden<br />

we ons bezig met oude muurreclames.<br />

We hebben daar een wandel- en een<br />

fietsroute bij gemaakt, dan zie je op eens<br />

een reclame voor een Hemdenfabriek<br />

aan het Wed, of voor een Brandverzekering.<br />

Je kan zo een beetje meesturen en<br />

dat zijn leuke dingen. En ik kost niets. Ik<br />

kan veel dingen opstarten. Ik zit daar al<br />

dertig jaar in. We vinden altijd wel een<br />

aannemer om iets uit te voeren. We hebben<br />

jaarlijks een budget, en wij nodigen<br />

steeds een wethouder uit om te openen,<br />

dat vinden ze mooi. Laatst nog deden we<br />

dat bij de kapsalon van Gerrit Rietveld.’<br />

Hoe vaak ben je hier nu voor je<br />

plezier?<br />

‘Als ik ga, ga ik altijd een hele dag, en ik<br />

ben hier minstens een keer per week.<br />

Maar ik denk wel dat ik zo langzamerhand<br />

toe ben aan een gazonnetje met<br />

bloemenvakken. Mijn zus zou zeggen: Jan<br />

heeft een Frans bankje voor de deur, een<br />

Engels prieeltje, Des Bouvrie plantenbakken<br />

en zijn meubels zijn van Van Til. Ik<br />

denk dat ik wat minder aan de groenten<br />

moet. Kijk, er zit een hoop energie in.<br />

Het fruit is wel leuk, een appeltje en een<br />

peertje als dat lukt. Maar als ik nu naar<br />

Maas Vonk kijk – die begint elk voorjaar<br />

met splitsen van zijn vaste planten en ik<br />

heb al heel wat van hem gekregen. Dat is<br />

zo mooi. Ik vind: je moet altijd een stekkie<br />

hebben waar je je even terug kunt<br />

trekken. Ik neem het sportkrantje mee<br />

voor tussen de middag, en een boter-<br />

12 13


De lente bladgroen 2010<br />

hammetje, en dan lees ik even – en<br />

ik heb veel aanloop, altijd mensen die<br />

even een praatje komen maken. Dan<br />

schenk ik koffie. Bier doe ik niet, want<br />

dan blijven ze klant. Dan krijg je zoveel<br />

visite. Vanochtend kwam nog een oudcollega.<br />

Was ook leuk om even bij te<br />

praten. En we gaan graag op vakantie,<br />

dat moet je ook bij blijven houden. Ik<br />

ben nog gezond, maar ik ben wel 75. Ik<br />

zeg altijd: als je maar netjes en oppassend<br />

leeft.’<br />

‘Ik heb vier kleinkinderen, en drie kinderen.<br />

Maar mijn zoon is vier jaar geleden<br />

op zijn 48e overleden. Hartstilstand.<br />

Soms moet je lachen om maar<br />

niet te hoeven huilen. Dat is heel naar.<br />

Je denkt altijd: dat gebeurt bij ons niet.<br />

Ook dan is zo’n plek fijn. We hebben<br />

ook een dochter, die is slechtziend.<br />

Die moest vroeger elke dag naar Zeist<br />

gebracht worden en later is ze rechten<br />

gaan studeren. Dat is de verdienste<br />

van mijn vrouw. Die is haar voortdurend<br />

gaan halen en brengen en nu zit<br />

ze in een advocatencollectief. Je prijst<br />

je soms gelukkig met dingen die bij<br />

anderen helemaal niet leven. Ik kom<br />

hier zaterdag of zondag daarom vrijwel<br />

nooit, want dan ondernemen we<br />

dingen met haar. We hebben een tandem<br />

gekocht, maar je bent daardoor<br />

de weekenden wel altijd bezet. Je kunt<br />

het hier af en toe van je afzetten. De<br />

humor is leuk. Dat heb je ook nodig.<br />

En er zitten hier gelukkig veel lieve<br />

mensen om me heen.’<br />

PT<br />

14<br />

Een appelboom in het gras<br />

Relaxed, zo komt Sarah Montsma van<br />

tuin 69 over en zo benadert ze haar<br />

tuin ook. Ze zit heerlijk onderuitgezakt<br />

met een kopje thee en een tijdschrift in<br />

een lekkere stoel op het gras, vlak naast<br />

een jonge appelboom die ze plantte; ‘gewoon<br />

omdat het kan, een appelboom in<br />

het gras’. Haar tuin is voor haar dan<br />

ook bij uitstek een plek om even bij te<br />

komen na een dag hard verplegen in de<br />

kinderpsychiatrie op de Uithof.<br />

En het relaxen in haar tuin doet ze<br />

soms alleen of samen met haar vriend,<br />

kunstschilder Nico Heijligers, en dan<br />

weer met haar tuinburen met wie ze<br />

heel goed contact heeft - ‘het is echt<br />

een gezellig straatje hier!’- of met<br />

vrienden. Die vrienden komen de laatste<br />

tijd trouwens steeds vaker langs om<br />

behalve thee te drinken en te kletsen,<br />

ook te tuinieren. Ze weet niet hoe ze<br />

dat voor elkaar heeft gekregen, maar<br />

op de ‘een of andere manier bieden ze<br />

dat aan, laatst kwam een vriendin langs<br />

die heel graag de vijver wilde schoonmaken,<br />

mooi toch!’<br />

Haar tuin oogt even relaxed als zijzelf<br />

overkomt, maar zeker niet rommelig!<br />

Voorin vind je een paar groentebedden,<br />

en daarachter staat een klassiek beeld.<br />

‘Dat hebben we hier een tijdje geleden<br />

neergezet, trouwens wel met hulp van<br />

vrienden, want het is echt heel zwaar’.<br />

Met een beetje geluk en goede wil van<br />

de natuur, slaat dat in een paar seizoenen<br />

leuk groen uit en is het begroeid met<br />

‘mosjes’. ‘We houden erg van klassiek’,<br />

aldus Sarah. Iets verder naar achteren<br />

heeft ze een hoekje, waar ze iets uitprobeert<br />

met ‘wisselende dingen en groepjes<br />

op kleur’. Ze heeft dat van haar moeder<br />

afgekeken. Het tuinieren heeft ze sowieso<br />

van haar familie meegekregen, zoals<br />

bijvoorbeeld van haar grootouders die<br />

landbouwgrond hadden in de Wieringermeer.<br />

Ook heeft ze vlak naast dat hoekje<br />

koninginnenkruid neergezet, die ze bij de<br />

buren zag. Pas later realiseerde ze zich<br />

hoe groot die plant eigenlijk wordt. Maar<br />

ach, voorlopig mag hij wel blijven staan.<br />

Verder is Sarah erg in haar sas met haar<br />

tuinhuisje, omdat ze daar alles heeft, om<br />

een hele zomerdag op de tuin te kunnen<br />

blijven. Aan het huisje vastgetimmerd zit<br />

een pergola, waarover een mooie druif<br />

woekert. Onder de rondleiding door de<br />

tuin, schut Sarah zo her en der wat zaadjes<br />

uit een uitgebloeide plant, zoals een<br />

digitalis. ‘Dat vind ik zo mooi hè, die zaadjes!’<br />

Ze komen volgend jaar wel weer ergens<br />

op in haar tuintje. ‘Vind ze het dan<br />

alleen maar leuk, tuinieren?’ Even moet<br />

ze nadenken, maar dan zegt ze: ‘Planten<br />

die omvallen, dat haat ik.’<br />

Op de vraag of ze nog iets wil meegeven<br />

aan de tuinders op <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong>, begint<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

ze enthousiast te vertellen over de maatschappelijke<br />

stages die op de vereniging<br />

gehouden worden. Ze is daar een groot<br />

voorstander van en was ook aanwezig bij<br />

de uitreiking van de certificaten aan de<br />

stagiairs. De foto’s in het ophangbord zijn<br />

ook van Sarah.<br />

Wie een kopje thee wil gaan drinken bij<br />

Sarah, moet voorlopig even geduld hebben,<br />

want ze is samen met haar vriend op<br />

de fiets gestapt om in een week of acht<br />

naar Pompeï te fietsen. Misschien vind ze<br />

daar een volgend beeld voor in haar tuin?<br />

Haar fijne tuinburen passen voorlopig<br />

wel even op haar tuintje.<br />

15


De lente bladgroen 2010<br />

geuren, geneeskracht<br />

en sterke verhalen<br />

Als je iemand vertelt dat je een volkstuin<br />

hebt, wordt meestal gevraagd welke<br />

groenten je verbouwt. Je eigen groenten<br />

zijn natuurlijk supergezond en lekker,<br />

daar valt niets op af te dingen. Maar een<br />

kruidenhoekje in je tuin is ook niet te<br />

versmaden: smakelijk in de keuken, het<br />

oogt prachtig, heerlijke geuren zijn je<br />

deel en kruiden zijn ook nog eens goed<br />

voor je gezondheid. Als je er verstandig<br />

mee omgaat.<br />

Al honderden jaren geleden werden<br />

kruiden genoemd en beschreven:<br />

• ‘Waarom zou de mens sterven, in<br />

wiens tuin salie groeit?<br />

• Tegen de macht des doods is geen<br />

kruid gewassen!<br />

• Salie sterkt de zenuwen, gaat het beven<br />

der handen tegen en verdrijft de<br />

heftige koorts door haar kracht. ‘<br />

Een warm pleidooi voor het gebruik van<br />

kruiden mag je wel constateren.<br />

Salie (Salvia officinalis) is dus een beroemd<br />

plantje uit de oudheid. Salvia komt<br />

van salvare, redden. Volgens kruidenvrouw<br />

Mellie Uyldert was salie een weldaad<br />

voor alle typische cultuurmensen,<br />

overgevoelige kunstenaars, intellectuelen<br />

en vatbaren voor allergische ziekten. En<br />

met een potje rokende witte salie zou<br />

je je huis reinigen van kwade dampen en<br />

boze geesten.<br />

16<br />

Met de meest voor de handliggende keukenkruiden<br />

kun je veel meer doen dan<br />

je zo op het eerste gezicht zou denken.<br />

Neem nu peterselie. In ieder geval snipper<br />

je dit kruid altijd over de worteltjes<br />

bij de vis, die wisten we al. Maar er is meer<br />

over peterselie te vertellen. Elke peterseliesoort<br />

is rijk aan vitaminen, mineralen<br />

en het antiseptische chlorofyl, waardoor<br />

ze zowel een aantrekkelijke als een nuttige<br />

tuinplant is. Dit kruid stond al in hoog<br />

aanzien bij de Grieken, ze gebruikten<br />

het als medicijn voor de paarden, aldus<br />

Homerus. De Romeinen waren de eersten<br />

die het kruid als voedsel gebruikten.<br />

Zij consumeerden er grote hoeveelheden<br />

van en ze maakten er ook slingers<br />

van, voor hun gasten. In Asterix en de<br />

Gladiatoren echter, stopten de Romeinen<br />

peterselie in hun oren! ‘Dit verwijst<br />

naar het Franse gezegde “peterselie in<br />

je oren hebben” wat betekent: traag van<br />

begrip zijn, dom zijn. Dit spreekwoord is<br />

dan weer ontleend aan de weinig intelligente<br />

uitstraling van een varken in de<br />

vitrine van een slagerij, waarbij peterselie<br />

als decoratie wordt gebruikt’<br />

‘In overlevering en volksgeloof<br />

staat dille ook goed bekend. Dille<br />

werkt anti-magisch, dat weet iedereen.<br />

Vertelt men niet van een<br />

heks die een tuin binnenkwam,<br />

maar rechtsomkeert moest maken,<br />

omdat daar dille en duist te<br />

geuren stonden? ‘Dille und Dust,<br />

Dat hew ech nie ewusst!’<br />

Plannen maken<br />

Als je komend voorjaar verzekerd wilt<br />

zijn van kruiden is het verstandig om<br />

daar nu al plannen voor te maken. En te<br />

bedenken wat je lekker vindt. Houd je<br />

van bonen, dan maak je plek voor bonenkruid.<br />

Citroenmelisse is lekker in de sla.<br />

Rode bieten met dille is ook een perfecte<br />

combinatie.<br />

Behalve in een apart hoekje kun je kruiden<br />

ook goed kwijtraken tussen de<br />

groente. Geef de goudsbloem een plaatsje<br />

bij aardappelen en kool. Munt kan ook<br />

bij de kool, want munt weert koolrupsen.<br />

En Oost-Indische kers is een beeldschone<br />

aanvulling onder jonge bomen. Ze<br />

zorgt voor een natuurlijk antibioticum<br />

en trekt de zwarte luis naar zich toe.<br />

Het is ook heerlijk om de komende winter<br />

over kruiden te lezen en te googelen<br />

en aan de hand daarvan je plan te maken.<br />

Zo krijgt je tuin een extra dimensie, met<br />

geheimzinnige verhalen en gedichten,<br />

met geurige en fleurige kruiden die hun<br />

bijzondere eigenschappen graag laten<br />

zien.<br />

Een aantal leuke sites:<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

http://eetbaretuin.info/_kruiden/index.<br />

html<br />

http://www.asterix-obelix.nl/dutch/index.php?page=albums/album-4&menu=1<br />

http://geneeskruiden.wordpress.com/<br />

heermoes-saturnus/<br />

http://www.annetanne.be/kruidenklets/<br />

http://www.astrologie.ws/kruiden/<br />

http://www.tuinen.nl/artikel/45/nb<br />

17


De lente bladgroen 2010 Kruidenslim<br />

Citroenmelisse - Melissa officinalis<br />

Komt je vanzelf aanwaaien, het plantje<br />

zaait zich vanzelf uit, informeer even bij<br />

je tuinburen om een stek te bemachtigen.<br />

Eenmaal in je tuin blijft deze plant je<br />

altijd trouw. Een paar takjes kneuzen en<br />

met kokend water overgieten. Theelepel<br />

honing erdoor, af en toe een slokje en<br />

je voelt je oogleden als snel zakken. Een<br />

lekkere slaapthee dus.<br />

Slapeloosheid Voor het naar bed gaan<br />

een kop thee van kamille, dillezaad, salie,<br />

hop, melisse, oranjebloesem, guldenroede<br />

en een klein stukje valeriaanwortel.<br />

Oorpijn Een koolblad op het oor binden.<br />

Een dampbad van thee van dovenetel,<br />

brandnetel, duizendblad en tijm. Een<br />

watje, gedrenkt in warme tijmolie in het<br />

oor steken.<br />

De overgang Komkommersap drinken!<br />

Vooral bij opvliegers. Daarnaast thee<br />

van lavendel, rozemarijn, essenblad en<br />

berkenblad gebruiken.<br />

18<br />

Salie - Salvia officinalis<br />

Op je tanden wrijven om ze witter te<br />

laten worden (salie zit ook in sommige<br />

tandpasta’s). Voor een frisse adem: op<br />

een blaadje kauwen. Je kunt het als kauwgum<br />

gebruiken en langere tijd in je mond<br />

houden. Salie is een desinfectans. En ook<br />

medicinaal: een kopje saliethee voor het<br />

slapen gaan zorgt er voor dat je ’s nachts<br />

minder zweet.<br />

Na de bevalling Tien dagen lang dagelijks<br />

een kop vrouwenmantel (Alchemilla)<br />

bevordert de samentrekking der<br />

baarmoeder, voorkomt verzakking in latere<br />

jaren.<br />

Peterselie Toevoegen aan een stoombadje<br />

en lotion voor een droge huid en<br />

om sproeten te verminderen. Het aftreksel<br />

kun je ook als oogbad gebruiken.<br />

Beschermende handcrème 4 eetlepels<br />

vaseline en 2 handenvol verse vlierbloemen.<br />

- Smelt de vaseline bij matige<br />

hitte en voeg de vlierbloemen toe. Laat<br />

Heermoes - Equisetum arvense<br />

De wortels van Heermoes gaan heel<br />

diep. Niet uit te roeien dus. Zo’n hardnekkige<br />

plant kun je maar beter te vriend<br />

houden. Behalve dat Heermoesgier goed<br />

is als bemesting voor je tuin is het ook<br />

goed voor je lijf, want rijk aan kiezelzuur.<br />

Zet thee van de heermoes door 15 gram<br />

gedroogde heermoes 20 minuten zacht<br />

te laten koken. Zoveel tijd heeft de plant<br />

nodig om het kiezelzuur aan het water af<br />

te geven. Goed voor glanzend haar, stevige<br />

nagels en sterke botten. Gebruik 50<br />

ml 3 of 4 keer per dag<br />

alles 45 minuten trekken en verwarm<br />

daarbij de vaseline opnieuw wanneer ze<br />

opstijft. Verwarm het mengsel tot het<br />

vloeibaar is en schenk het door een zeef<br />

in een pot. Laat de crème afkoelen en<br />

sluit de pot af met een schroefdeksel.<br />

Aftershave Laat 7 gram salie en 7<br />

gram rozemarijn ene weekje trekken in<br />

1 kop azijn. Filtreren. Voeg een gelijke<br />

hoeveelheid aftrekstel van de hamamelis<br />

(toverhazelaar) toe.<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

Om wenkbrauwen zwart te maken.<br />

Wrijf ze regelmatig in met rijpe<br />

vlierbessen.<br />

Anti - rimpelcrème 60 cl wortelsap<br />

van de witte lelie, 30 gram bijenwas, 45<br />

gram honing. Smelt alles samen in een<br />

pan en roer tot het koud geworden is.<br />

Gebruik het als nachtcrème.<br />

Ontstekingen van de huid Duizendblad<br />

Achillea millefolium is goed<br />

tegen ontstekingen van de huid. Met<br />

een aftreksel van de plant kan je dode<br />

huidcellen verwijderen en vetafscheiding<br />

tegengaan. De poriën vernauwen. Kook<br />

5 eetlepels gedroogd kruid in een halve<br />

liter water. Laat 30 min trekken. Duizendblad<br />

is goed tegen couperose. Je moet<br />

dat wel een tijdje volhouden. De kleine<br />

haarvaatjes zullen samentrekken en stilaan<br />

verdwijnen.<br />

Mondwater Het beste mondwater<br />

wordt gemaakt door een theelepel zout<br />

op te lossen in een glas water. Je kunt je<br />

tanden ook goed poetsen met een beetje<br />

zout op de borstel.<br />

Met dank aan<br />

AvdM<br />

‘De Taal der Kruiden’ van Mellie Uyldert.<br />

‘Kruiden’ van Lesley Bremness<br />

‘Mooi en gezond door kruiden’<br />

door Jeanne Rose<br />

19


De lente bladgroen 2010<br />

muisjes,<br />

muisjes<br />

Op de tuin hebben we er allemaal mee<br />

te maken: muizen. Toch zijn niet alle<br />

muizen schadelijk. Sommige muizen<br />

eten bijvoorbeeld schadelijke- insecten<br />

en slakken.<br />

In ons land komen 17 soorten muizen<br />

voor en deze zijn in vier families onder<br />

te verdelen:<br />

Ware muizen zoals de huismuis,<br />

bosmuis, de grote bosmuis en de<br />

dwergmuis<br />

Woelmuizen zoals de veldmuis,<br />

de rosse woelmuis, de ondergrondse<br />

woelmuis, de aardse woelmuis en de<br />

noordse woelmuis<br />

Spitsmuizen zoals de huisspitsmuis,<br />

de bosspitsmuis en de tweekleurige<br />

bosspitsmuis, de waterspitsmuis en de<br />

veldspitsmuis<br />

Slaapmuizen zoals de hazelmuis en<br />

de eikelmuis<br />

20<br />

De familie van de Ware muizen<br />

De huismuis heeft een kortharige egaal<br />

grijsachtige vacht en een fors formaat,<br />

zo’n 15 tot 20 centimeter inclusief de<br />

staart. De huismuis leeft in de buurt<br />

van mensen, want hij eet graag mensenvoedsel<br />

en laat dit in de vorm van<br />

keutels achter, zo’n 50 per dag!<br />

De bosmuis woont liever in de vrije<br />

natuur. ‘s Zomers in bossen en erven,<br />

maar ‘s winters in huizen of schuren.<br />

Het grote verschil met de huismuis is<br />

de bruinere vacht en een witte buik.<br />

Hij is een centimeter groter dan de<br />

huismuis maar is een alleseter die weinig<br />

schade aanricht.<br />

De grote bosmuis is een nieuwkomer<br />

die aanvankelijk vooral in Zuid - Limburg<br />

voorkwam. Ze zijn 8-12 centimeter<br />

groot met een staart van 9 tot 13<br />

centimeter. In tegenstelling tot de bosmuis<br />

graaft hij niet zelf zijn hol, maar<br />

woont liever in een verlaten konijnen-,<br />

mollen- of dassenhol.<br />

De dwergmuis is het kleinste knaagdier<br />

van Europa; hij is maar 5 tot 7 centimeter<br />

lang en zijn staart ook. Hij leeft<br />

het liefst in agrarisch gebied- in struikgewas<br />

en korenvelden. Hij vlecht een<br />

bolvormig nest op veilige hoogte tussen<br />

takken en korenhalmen. Hij eet<br />

zaden, granen en insecten en huist ‘s<br />

winters in een stapel hooibalen of in<br />

een hooischuur.<br />

huismuis veldmuis<br />

bosmuis rosse woelmuis<br />

grote bosmuis ondergrondse rosse<br />

woelmuis<br />

dwergmuis aardmuis<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

21


muisjes,<br />

De lente bladgroen 2010<br />

muisjes vervolg<br />

De Woelmuizenfamilie<br />

Deze muizen danken hun naam aan<br />

het feit dat ze de grond omwoelen en<br />

holen graven. Ze zijn hierop gebouwd,<br />

met hun korte stevig lichaampje, korte<br />

staart en oortjes die niet uitsteken. Er<br />

zijn ook verschillende soorten woelmuizen<br />

en ze zijn niet allemaal schadelijk<br />

voor ‘het gewas’.<br />

De veldmuis is 9 tot 13 centimeter lang<br />

met een staart van 3 tot 5 centimeter,<br />

heeft een lichtbeige tot bijna zwarte<br />

vacht en een lichte onderkant. Hij leeft<br />

in kolonies in een muizendorp met afzonderlijke,<br />

onderling verbonden holletjes.<br />

De rosse woelmuis varieert in grootte.<br />

Van 8 tot 14 centimeter en staart van<br />

5 tot 7 centimeter. Volwassen dieren<br />

hebben -vooral ‘s winters- een rosse<br />

gloed over hun vacht. ze leven in bossen,<br />

houtwallen, hagen en parken. Hij<br />

eet voornamelijk vegetarisch en een<br />

enkele keer een insect of worm.<br />

De ondergrondse woelmuis is de kleinste<br />

woelmuis. Hij kwam tot voor kort alleen<br />

in Zuid-Nederland voor maar is<br />

nu ook in de Achterhoek waargenomen.<br />

Zijn menu is vegetarisch.<br />

22<br />

De aardmuis is 10 tot 14 centimeter<br />

lang en heeft een staart van 3 tot 5<br />

centimeter lang. Hij heeft een langharige,<br />

lichtbruine tot zwarte vacht en een<br />

lichte buik. Hij komt voor op heidevelden,<br />

moerassen, grienden, begroeide<br />

braaklanden en in jonge bosaanplant,<br />

waar hij schade aanricht door aan de<br />

boompjes te knagen.<br />

De noordse woelmuis is fors, 10 tot 16<br />

centimeter lang en een staart van 4 tot<br />

7 centimeter. Hij komt alleen voor in<br />

Nederland en wel in natte veenweidegebieden<br />

en moerassen waar hij in de<br />

doorweekte grond gangen graaft. Hij<br />

eet jong riet, biezen en grassen.<br />

Woelmuizen en woelratten zijn verschillende<br />

dieren. Woelratten, ook wel<br />

zwarte ratten genoemd, zijn groter<br />

dan woelmuizen en hebben het vooral<br />

op fruitbomen voorzien en planten<br />

met penwortels, zoals witlof, peen, etc.<br />

Er wordt onderscheid gemaakt tussen<br />

de natte en de droge woelrat.<br />

ID<br />

IN MEMORIAM<br />

Jos Versantvoort groeide in Mariaheide<br />

op, een kerkdorp onder de rook van<br />

Veghel. Zijn vroegste jeugd beleefde<br />

hij in de oorlogsjaren, waarbij de bevrijding<br />

door de Canadezen hem altijd<br />

is bijgebleven. Van jongsafaan heeft hij<br />

zijn moeder geholpen in haar moestuin<br />

met het plukken van fruit en bonen,<br />

wieden, paden schoon maken en<br />

grind aanharken. Veel later, toen hij in<br />

Utrecht woonde vatte hij het tuinieren<br />

weer op, een oude liefde die nog<br />

niet geroest was. In en rond Utrecht<br />

heeft Jos op vele plekken een tuin gehad.<br />

Omdat hij toch liever een tuin wat<br />

dichter bij huis had is hij uiteindelijk<br />

bij ons terecht gekomen. Begin negentiger<br />

jaren kwam hij bij <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong>.<br />

Binnen de vereniging werd Jos lid van<br />

de commissie natuurlijk tuinieren en<br />

van de activiteitencommissie. Van het<br />

een kwam het ander. In 2005 werd Jos<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

JOS VERSANTVOORT<br />

voorzitter van het bestuur van onze<br />

vereniging. Onder zijn voorzitterschap<br />

is een forse aanzet gegeven tot natuurlijk/duurzaam<br />

tuinieren en het ontwikkelen<br />

van daarmee verband houdende<br />

projecten, wat uiteindelijk resulteerde<br />

in het certificaat met drie lieveheersbeestjes<br />

voor de wijze waarop <strong>ATV</strong><br />

<strong>Stadion</strong> duurzaam tuinieren propageert.<br />

Jos was een communicator. Conflicten<br />

wilde hij niet vermijden, maar wel uitpraten.<br />

Hij was een verenigingsmens.<br />

Samen doen en de boel bij elkaar houden,<br />

daar ging hij voor. En dat is hem<br />

gelukt.<br />

In de dankbetuiging na zijn overlijden<br />

is dat treffend verwoord. “Wat wij van<br />

Jos hebben geleerd is liefdevol vertrouwen,<br />

een open blik en innerlijke<br />

wijsheid.”<br />

23


De lente bladgroen 2010<br />

van het bestuur<br />

Tuindiensten Zoals gebruikelijk hebben<br />

Harry Smit (hoofd complexbeheer)<br />

en Evert Muntslag (voorzitter) na zeven<br />

tuindiensten d.d 8 augustus j.l. de presentielijst<br />

nagelopen. 5 leden hadden 2 diensten<br />

gemist, 2 personen 2 tuindiensten gemist<br />

en 1 afgemeld. Verder hebben 2 leden<br />

1 dienst afgemeld. Allen zijn via mail geïnformeerd<br />

en verzocht het gemiste in te<br />

halen. Het bestuur blijft de leden vragen<br />

hun tuindiensten te draaien, want dankzij<br />

deze bijdragen blijft ons complex in<br />

stand en verbetert! We vertellen ook bij<br />

de introductie dat tuindiensten een verplichtend<br />

karakter heeft. Nieuwe leden<br />

krijgen bij toebedeling van een tuin gelijk<br />

het tuindienstrooster.<br />

Schouwen en het vervolg Een andere<br />

actie om ons complex mooi te houden<br />

en dus ook prettig om in rond te wandelen<br />

is het schouwen. Eind juni heeft de<br />

schouwcommissie (Harry Smit en Jos Stekelenburg)<br />

haar werk weer gedaan. Het<br />

bestuur, dat de eindverantwoordelijkheid<br />

draagt, kreeg het schriftelijk verslag. Twee<br />

bestuursleden hebben daarom 10 juli de<br />

bevindingen nagelopen. De samenvatting<br />

heeft u op de mededelingenborden kunnen<br />

lezen en ook op de website.<br />

Positieve trends: de meeste tuinen hebben<br />

een composthoop, ook als de tuin als<br />

slecht is beoordeeld. De meeste opstallen<br />

zijn goed onderhouden. Van het totale<br />

aanzien zijn 12 tuinen als slecht uit de<br />

bus gekomen. Bij verwaarlozing gaat het<br />

in volgorde om: de hagen, dan het openbare<br />

pad. Op de individuele tuinen zijn de<br />

slootkanten er het slechtst aan toe. Uit<br />

het verslag blijkt dat als het totale aanzien<br />

van de tuin slecht is dat ook de andere<br />

onderdelen verwaarloosd zijn.<br />

24<br />

Wat doet het bestuur eraan? De leden<br />

met enkelvoudige verwaarlozing hebben<br />

we gemaild en hun gevraagd dat achterstallig<br />

onderhoud op te heffen. De gebruikers<br />

van de slechte tuinen hebben<br />

we opgeroepen voor een gesprek. Het is<br />

begrijpelijk, maar voor ons wel zuur dat<br />

leden die uiteindelijk hun tuin opgeven,<br />

daar zo lang mee wachten en we zo een<br />

tuin aangeboden krijgen die sterk is verwaarloosd.<br />

De AVVN Landelijk Complexen<br />

Keuring <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong> heeft het Nationaal<br />

Keurmerk Natuurlijk Tuinieren 3<br />

sterren. Daar zijn we met z’n allen trots<br />

op. Nu deed zich vanuit het AVVN de mogelijkheid<br />

voor om ons complex tussentijds<br />

kosteloos te laten beoordelen. Het<br />

bestuur greep de gelegenheid aan en op<br />

25 mei 2012 is er keuring geweest. Veel<br />

lof over ons complex maar ook prima te<br />

gebruiken adviezen voor verbetering. We<br />

vonden het heel zinvol en verrassend te<br />

lezen hoe buitenstaanders naar ons complex<br />

kijken. We zijn dan ook van plan veel<br />

van hun suggesties uit te voeren. Een samenvatting<br />

heeft u wellicht al op de mededelingenborden<br />

gelezen.<br />

Van de totaal te behalen 308 punten<br />

heeft <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong> er inclusief de bonuspunten<br />

263 gehaald. Dit betekent een<br />

score van 85 %. <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong> zit in beheer-<br />

en onderhoudsstadium 4 . Er zijn<br />

4 beheer-en onderhoudsstadia, een 4 is<br />

80% en hoger.<br />

Verbetering waterkwaliteit middels<br />

circulatie De baggerwerkzaamheden<br />

fase 1 en 2 zijn afgerond. Baggeren,<br />

lichten en vervangen van de duikers en<br />

de 3 bruggen zijn gemonteerd. Twee vlotters<br />

zijn voor de doorstroming van het<br />

water aangebracht. De paden hebben geleden<br />

onder de zware machines maar zijn<br />

er nu na herstel zelfs beter aan toe dan<br />

voor de werkzaamheden.<br />

Aanvullen potentilla-hagen We<br />

hebben geïnventariseerd waar delen van<br />

de hagen rond de tuinen zijn uitgevallen<br />

of geheel ontbreken. Voor het aanvullen is<br />

een begroting gemaakt en aan het AVVN<br />

overhandigd. Die is goedgekeurd. Rond<br />

september zullen de hagen worden aangevuld.<br />

Extra hulp bij onderhoud complex<br />

Het “Christelijk Gymnasium<br />

Utrecht” doet op 28 september 2012<br />

een werkdag op ons complex in de vorm<br />

van een estafette. Tussen 11.00-15.00<br />

uur gaan op elk uur 6 tot 12 leerlingen<br />

met een taak aan de slag. In totaal zijn dat<br />

maar liefst 60 leerlingen, dus dat zou kunnen<br />

in groepen van 5x12 leerlingen. De<br />

spil in deze zijn Ina Davids en Jan van der<br />

Leeden.<br />

Verder is het bestuur in contact met de<br />

organisatie Natuurwerk. Zij willen in november<br />

met een groep vrijwilligers onderhoud<br />

op ons complex plegen.<br />

Afvalprobleem (loc 51 en loc 64)<br />

Op loc. Oostbroekselaan 64 hangt een<br />

bord bij het fietsenhok bij de oud-papierverzamelplaats<br />

Oud papier hier.<br />

Geen andere materialen zoals oud ijzer,<br />

plastic glas hout of apparaten.<br />

Houd het schoon.<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

Toch zijn er eerst plastic stoelen en nu<br />

een oud apparaat gestort. Dat kan toch<br />

anders?! Verder is het aantal aanhangwagens<br />

op zowel loc 51 als 64 toegenomen<br />

tot in totaal 8. Het parkeerterrein is om<br />

te parkeren en te laden en te lossen maar<br />

is niet bedoeld als stalling. We vragen de<br />

eigenaars om hun aanhangwagens weg te<br />

halen. Ook vragen we leden te melden of<br />

ze weten van wie de aanhangers zijn.<br />

Eenmalige verhoging <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong>-contributie<br />

Een aantal jaren is de<br />

<strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong>contributie niet verhoogd<br />

waardoor lasten hoger zijn geworden dan<br />

de inkomsten. Een contributieaanpassing<br />

met 15 euro in 2012 zorgt er mede voor<br />

dat de inkomsten en uitgaven weer in de<br />

pas gaan lopen. In 2013 wordt weer gewoon<br />

geïndexeerd.<br />

Op 19 mei j.l. is een vergadering uitgeschreven<br />

om alleen over contributieaanpassing<br />

een besluit te nemen. Het voorstel<br />

was al aan de orde geweest in de<br />

ALV van 25 april maar aangezien niet het<br />

benodigde aantal leden aanwezig was, het<br />

om geld gaat en het alle leden betrof, is<br />

besloten niet te stemmen en een nieuwe<br />

vergadering uit te schrijven. Op 19 mei<br />

kon ongeacht het aantal aanwezige leden<br />

gestemd worden. De mogelijkheid is ook<br />

geboden om schriftelijk of per mail een<br />

stem uit te brengen. De aanpassing is met<br />

meerderheid aangenomen.<br />

Donateurs <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong> heeft een lijst<br />

van donateurs. We benaderen onze donateurs<br />

elk voorjaar een bijdrage te geven.<br />

De afgesproken bijdrage blijft 15 euro,<br />

maar met de toevoeging “meer doneren<br />

mag”.<br />

25


Schouwverslag nr. 1 voorjaar 2012 De composthoop – een hoop zorgen<br />

Schouwers:<br />

Harry Smit en Jos Stekelenburg. Datum: 29 en 30 juni 2012<br />

Aandachtspunten commissie:<br />

Totale aanzien van de tuin, onkruidvrije haag rond de tuin, openbare pad rond de tuin,<br />

slootkant, onderhoud opstallen en aanwezigheid composthoop,<br />

Bevindingen beoordeelde tuinen:<br />

• Totale aanzien van de tuin: Het merendeel<br />

van de tuinen (73) valt onder goed,<br />

39 onder matig, 2 redelijk en uniek 1.<br />

Van al de beoordeelde tuinen zijn er<br />

12 slecht onderhouden.<br />

• Onkruidvrije haag rond de tuin: 47<br />

goed, 38 matig, bij 20 tuinen was de<br />

haag slecht onderhouden en belast met<br />

onkruid.<br />

• Openbare pad rond de tuin: 49 goed, 42<br />

matig, 1 redelijk en slecht 33.<br />

• Slootkant: 35 goed, 16 matig, 59 slecht.<br />

• Onderhoud opstallen: Er zijn op ons<br />

complex 71 kavels met een huisje.<br />

Als opstallen zijn beoordeeld: huisje<br />

en bouwsels.Van alle opstallen zijn<br />

8 als slecht bevonden. De overige<br />

vielen onder de categorie goed (55) en<br />

matig (27).<br />

• Aanwezigheid composthoop: Het opzetten<br />

en gebruik van composthoop is<br />

een succes. Een composthoop op de<br />

26<br />

tuin raakt steeds meer ingeburgerd, het<br />

overgrote deel v/d tuinen 104 heeft een<br />

composthoop. Ook de tuinen die als<br />

slecht zijn beoordeeld hadden er een.<br />

• Als we uitgaan v/d aandachtspunten<br />

waarop is geschouwd, komen 9 tuinen<br />

als problematisch uit de bus. Heel voorspelbaar:<br />

als het totale aanzien v/d tuin<br />

slecht is, blijken de andere punten zoals<br />

haag, openbare pad rond de tuin, slootkant<br />

eveneens slecht onderhouden. En<br />

de opstallen matig tot slecht. En dat is<br />

bij deze 9 tuinen het geval.<br />

• Vervolg: Naar aanleiding van het<br />

schouwverslag zijn twee bestuursleden<br />

het veld in gegaan om de bevindingen<br />

nog eens na te lopen. Tuinleden met enkelvoudig<br />

achterstallig onderhoud worden<br />

per mail ingelicht. De gebruikers<br />

v/d problematische tuinen roepen we<br />

op voor een gesprek over hoe verder.<br />

Evert Muntslag<br />

(voorzitter <strong>ATV</strong> <strong>Stadion</strong>)<br />

Namens de schouwers en het bestuur<br />

Als beginnend composteerder kun je wel<br />

eens tegen een probleempje oplopen.<br />

De boel stinkt, slinkt niet of de composthoop<br />

is een vliegenparadijs.<br />

De oorzaken zijn eenvoudig te verhelpen,<br />

bijvoorbeeld:<br />

A de composthoop stinkt<br />

- meestal is de composthoop dan te natde<br />

boel omgooien en er droog afval door<br />

mengen<br />

- er is te weinig beluchting- de compost<br />

vaker omgooien en er wat grof materiaal<br />

door mengen<br />

- de composthoop is te hoog- een gedeelte<br />

naar een tweede bak overgooien<br />

B vliegen en muggen rond de<br />

composthoop<br />

- er ligt voedsel of verse mest op de compost-<br />

de boel mengen, er droog materiaal<br />

of rijpe compost over strooien<br />

- ondiep water in de buurt van de composthoop-<br />

de omgeving draineren ( geultjes<br />

graven) en bakken en dergelijke waar<br />

water in staat weghalen<br />

C grove delen in de compost<br />

- de compost is nog niet klaar- rustig verder<br />

laten rijpen of grove delen er uit halen<br />

of zeven<br />

- er is onvoldoende beluchting- de boel<br />

omgooien<br />

- de composthoop is te droog- voeg wat<br />

water of vochtig materiaal toe en dan om-<br />

Bladgroen 2 JG 11<br />

gooien<br />

- grof materiaal voor het toevoegen klein<br />

knippen<br />

De composthoop omgooien -dit gaat het<br />

beste met een spitvork- is dus meestal de<br />

oplossing voor problemen. Let er op dat<br />

je er geen dikke pakken gras of bladeren<br />

op gooit, dit steeds in dunne laagjes opbrengen.<br />

Grote hoeveelheden gras of bladeren<br />

gaan ‘koeken’ en vertragen zo de<br />

omzetting. Vergeet niet de composthoop<br />

losjes af te dekken met, bijvoorbeeld, een<br />

lap plastic; dit voorkomt het te nat worden<br />

of uitdrogen van de inhoud.<br />

TIP!<br />

Bewaar koffiedrab!, want:<br />

• koffiedrab is licht zuur (Ph 6.2)<br />

• het is een grondverbeteraar<br />

• het bevat magnesium, fosfor, kalium,<br />

koper<br />

• kan goed op de composthoop, het<br />

heeft een hoog koolstofgehalte<br />

• het werkt tegen luizen<br />

• is een goede meststof voor rozen en<br />

voor zuurminnende planten en struiken<br />

zoals heide en hortensia.<br />

• Zie ook op internet ‘koffiedik in de<br />

tuin’. Theeblaadjes zijn overigens ook<br />

een goede meststof!<br />

27


De lente bladgroen 2010<br />

Doperwten-<br />

slasoep<br />

Doperwten-slasoep (voor 6 personen)<br />

Is niet alle sla opgevreten en zijn er ook nog wat doperwtjes over dat is dit een verrassend<br />

lekkere, frisse soep. Het is een klassieker uit de Franse keuken. In plaats van verse<br />

doperwten zijn diepvries een prima alternatief. Nooit potten of blikken doperwten<br />

nemen! En in plaats van kropsla kun je ook bindsla of pluksla nemen. Waarschijnlijk ook<br />

wel rode sla, zoals eikenbladsla, maar dat heb ik nog niet geprobeerd.<br />

ingredienten<br />

• 1 grote krop sla<br />

• 1 eetlepel boter<br />

• 1 eetlepel olijfolie<br />

• circa 1 liter groentebouillon<br />

• 300 gram doperwten (diepvries)<br />

• muntblaadjes<br />

• citroensap<br />

• versgemalen witte peper<br />

• (zout)<br />

• zure room<br />

• garnering: reepjes citroenschil zonder wit en de rest van de munt<br />

1 Pel en snipper de sjalotten.<br />

2 Was de sla, scheur de bladeren in stukken en laat ze uitlekken.<br />

3 Smelt de boter en giet de olijfolie erbij.<br />

Voeg de sjalotten toe en laat ze bakken tot ze glazig en zacht zijn.<br />

4 Giet er bouillon bij en voeg doperwten toe. Laat enkele minuten zachtjes koken.<br />

5 Doe de sla erbij en laat de bladeren een paar minuten meekoken.<br />

Voeg een gedeelte van de muntblaadjes toe.<br />

6 Giet alles in de keukenmachine -zonodig wat vocht achterhouden- en pureer.<br />

7 Doe de gepureerde groenten in een pan en voeg de bouillon beetje bij beetje toe.<br />

De soep moet licht gebonden zijn.<br />

8 Breng op smaak met citroensap, peper en zout.<br />

9 Giet de soep in kommen. Schep er een lepel zure room in en garneer met reepjes<br />

citroenschil en muntblaadjes.<br />

28 29


De lente bladgroen 2010<br />

Instructies voor tuinders in de maand oktober<br />

In oktober moet de tuin winterklaar worden gemaakt<br />

En mijn leven, wie maakt mijn leven winterklaar ?<br />

Plant deze maand zoveel mogelijk lelies<br />

Maar wie denkt tussen de lelies aan mijn eenzaamheid<br />

Begin met spruiten op zware grond<br />

Zwaar is de grond, nog zwaarder mijn schreden.<br />

Nieuwgeplante stambomen moeten stevig worden gesteund<br />

En oud geplante stambonen waarop steunen die ?<br />

Scheur de wortels van de munt<br />

Maar mijn wortels, wie scheurde die ? en waarom<br />

Oktober is ook de maand van de bessen<br />

En de maand van oude snikken, welke is dat ?<br />

Houd slapende stronken vochtig<br />

Ik fluister en pleng de tranen uit mijn ogen<br />

Rotsplanten moeten tegen winterregen beschut<br />

Maar mijn hart, wie beschut mijn hart ?<br />

Begraaf éénjarig onkruid,<br />

En zestigjarig, wat doen we daarmee ?<br />

Oktober is de beste maand voor het leggen van zoden<br />

Voor het liggen eronder is het hele jaar goed<br />

Kies open plekken zonder overhangende bomen<br />

Wie zal er treuren als de treurwilg ’t niet doet ?<br />

Blijf doorgaan de planten weg te halen die hun beste tijd hebben gehad<br />

Wie zal ze bewenen, en wie herinnert zich hun beste tijd ?<br />

Jan Salie<br />

30<br />

colophon enzo<br />

Bladgroen is een onafhankelijk orgaan van A.T.V. <strong>Stadion</strong>.<br />

Verschijnt 4 maal per jaar in een oplage van 160 stuks.<br />

Bijdragen van tuinders zijn van harte welkom op bladgroen@hetnet.nl<br />

Redactie<br />

Staese Baars (redactie)<br />

Pauline Terreehorst (hoofdredactie)<br />

Jan Deering (redactie)<br />

Tessa Lavrijsen (fotografie cover & opmaak)<br />

Addy de Meij (redactie)<br />

Ine Dijkhof (redactie)<br />

Contactgegevens van de vereniging<br />

A.T.V. <strong>Stadion</strong><br />

Postbus 85235<br />

3508 AE Utrecht<br />

atvstadion@hetnet.nl<br />

www.atvstadion.nl<br />

Ook werkten mee:<br />

Anneloes van den Brink<br />

Woudie Blok<br />

(beide ledenadministratie)<br />

Evert Muntslag<br />

(bestuur)<br />

A.T.V. <strong>Stadion</strong> bestuur<br />

* Evert Muntslag (voorzitter) 030-2711160 (tuin 31)<br />

* Harry Smit (complexbeheer) 030-2314770 (tuin 25)<br />

* Sebastiaan Westphal (tuin 80)<br />

* Gertia Haerkens (secretariaat) gertiahaerkens@casema.nl<br />

* Joke Goossens 06-30096303 (tuin 64)<br />

2012 jaar van de bij


afzender:<br />

A.T.V. stadion<br />

postbus 85235<br />

3508 AE utrecht

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!