Over - De Omroeper / Stichting Vijverberg

De borden zijn niet allemaal identiek. Ze verschillen soms iets van vorm. Ook het
decoratiepatroon vertoont kleine afwijkingen. Hetzelfde geldt voor het fabrieksmerk,
dat wisselend in zwart en blauw en soms eenvoudig maar ook in meer uitgewerkte
vorm is afgedrukt.
Het is bekend dat in 1718 tsaar Peter de Grote (1672-1725) in Sint Petersburg een
poging deed om een fabriek op te zetten die ‘Delfts’ porselein zou gaan produceren.
Daarvoor haalde hij de Hollander Eggebrecht, die in Dresden een kleine steengoedfabriek
had, naar Sint Petersburg. De poging mislukte, maar ’s tsaren dochter
Elizabeth die pa opvolgde had meer succes. Tijdens haar regeerperiode (1741-
1762) werd aan de buitenrand van Sint Petersburg, aan de monding van de rivier
de Neva, de porseleinfabriek ‘Sint Petersburg’ opgericht. Onder tsarina Catharina
de Grote (regeerperiode 1762-1796) veranderde de naam van de fabriek in ‘Keizerlijke
Porselein Fabriek’, waar in die tijd uitsluitend producten voor hofkringen
werden vervaardigd. Tot 1917 zijn opeenvolgende vorsten uit de tsarenfamilie eigenaar
van de fabriek gebleven. In oktober van dat jaar werd de fabriek genationaliseerd
en de naam vervangen door ‘Staats Porselein Fabriek’. In 1925 kreeg de
fabriek de naam van de Russische wetenschapper Lomonosov. De ‘Lomonosov
Porselein Fabriek’ werd in 1993 geprivatiseerd en bestaat nog steeds.
De ‘Russische’ borden van Naarden zijn afkomstig van deze fabriek en zijn tijdens
de regeerperiode van tsaar Nikolaas I gemaakt. In die tijd vond er intensief handel
tussen Holland en Rusland plaats en hadden nogal wat Nederlanders verbintenissen
met Russische firma’s. Zo is het niet vreemd dat er Russische borden in Holland
terecht zijn gekomen.
Bij deze informatie blijft onze kennis steken. Echter, gezien de periode waarin de Naardense
‘Russische’ borden zijn gemaakt en het relatief grote aantal waarom het hier
gaat, lijkt de veronderstelling gerechtvaardigd dat ze een geschenk zijn uit het Van Rossum/Hugues
kroonjaar 1830, toen het echtpaar het 25-jarige huwelijk vierde.
20