feb 2013 - Koninklijke Vlaamse Academie van België voor ...

5
16
Standpunt van de Academie
voor een toekomst van de
maakindustrie in Vlaanderen
In enkele weken tijd verdwenen duizenden banen
in bedrijven zoals Ford (Genk), ZF (Lommel),
Arcelor-Mittal (Luik) en Caterpillar (Gosselies). Het
zijn allemaal bedrijven uit de maakindustrie, d.w.z.
de productiesector, die jarenlang een hoge tewerkstelling
garandeerde. Zijn we niet meer in staat dit
soort bedrijven hier te houden? Is onze omgeving
daarvoor niet meer geschikt, zijn de loonlasten te
hoog? Is delocalisatie naar lage loonlanden
onafwendbaar? Moeten we alleen soelaas
verwachten van een groeiende dienstensector?
Wat is er aan de hand? En wat kunnen we eraan
doen?
De Koninklijke Vlaamse Academie van België
(KVAB) heeft via een werkgroep ‘Maakindustrie’ in
haar Klasse Technische Wetenschappen deze
problematiek grondig bestudeerd en haar analyses
en conclusies neergeschreven in een rapport, dat
verschijnt als Standpunt van de Academie.
Daaruit blijkt dat in geavanceerde economieën, bv.
de Scandinavische, sterke industriële bedrijven
erin slagen om gedurende de ganse levenscyclus
van hun producten waarde te creëren. Hun stevige
internationale concurrentiepositie is de motor van
bloeiende activiteiten in de dienstensector.
Voorbeelden uit de Aziatische Tijger-landen
(Singapore, Z.-Korea, Taiwan) bewijzen dat de
maakindustrie in zorgvuldig gekozen nichemarkten
een toekomst heeft, ook in hoge lonenlanden.
En President Obama heeft, met zijn Advanced
Manufacturing Partnership, zijn schouders gezet
onder een ambitieus onderzoeksprogramma om de
maakindustrie in de VS opnieuw competitief te
maken. Omdat hij de sector van strategisch belang
beschouwt.
De studie van de KVAB toont aan dat een aantal
fundamentele paradigma’s uit de maakindustrie
veranderd zijn en dat we daarop versneld moeten
inspelen. Ook in Vlaanderen hebben zich al een
aantal bedrijven in de maakindustrie ontwikkeld,
die onze internationale concurrentiepositie
versterken. Hun ontstaan en bloei is te danken
aan de toepassing van het Triple Helix-principe
waarin Bedrijfsleven, Onderwijs en Overheid als
partners samenwerken om kansen te geven aan
een geïntegreerde aanpak van productinnovatie,
zowel voor high-tech als low-tech producten.
De noodzakelijke opwaardering van de klassieke
productiesector is voorwerp van het Witboek
‘Nieuw Industrieel Beleid voor Vlaanderen’ (NIB) in
het kader van Vlaanderen in Actie (ViA). Het is ook
de bekommernis van de sectorfederatie AGORIA
en het collectief onderzoekscentrum SIRRIS met
hun programma ‘Made Different-Factories of the
Future’.
De Koninklijke Academie is van oordeel dat het
ogenblik gekomen is om dringend een bijkomende
impuls te geven om ons industrieel weefsel te
versterken. Eén van de opmerkelijkste conclusies
is dat de krachten van onze internationaal gereputeerde
onderzoekscentra in de maakindustrie
dienen gebundeld in een Strategisch Onderzoekscentrum
(SOC) Maakindustrie, met een gestructureerd
overleg met de Triple Helix partners. Andere
aanbevelingen hebben betrekking op de rol van
overheidsinitiatieven en overlegstructuren, de
herwaardering van het technisch onderwijs, de
aard van doctoraten, de opleiding tot ondernemerschap,
de nood aan maatschappelijke draagkracht
en incubatiefondsen. Het rapport wijst een
mogelijke weg om werkgelegenheid en welvaart in
Vlaanderen te houden.
Meer informatie bij
thomas.vandenberghe@kvab.be
6
In december 2012 verscheen als nummer 9 in
de reeks Standpunten van de Academie de
symposiumbundel ‘Geschiedenis en erfgoed,
bondgenoten of concurrenten?’. Het boekje
(100 blz., ISBN 978 90 6569 1125) bevat onder
het GPRC label de acta van het tweede historische
debat van het Vlaams Instituut voor
Geschiedenis (VIGES) dat plaats had op 9
februari 2012 in de Academie
Met dit debat wilde het VIGES van gedachten
wisselen over de relaties tussen de geschied-
beoefening en de cultureel-erfgoedwerking in
Vlaanderen en daarbuiten. Het debat werd
opgebouwd rond de keynote lecture van Willem
Frijhoff, met als titel: ‘De historicus uitgedaagd’.
Verschillende sprekers gaven nadien
standpunten vanuit hun sector, o.m. de culturele
en privaatrechtelijke archiefinstellingen (ook in
Wallonië), de bibliotheeksector, de publieke
archieven als beheerders van cultureel erfgoed,
ct
Standpunt van de Academie
geschiedenis