Lexicon van boekhoudkundige en financiële terminologie - REFIBO

Boekhouding & Bedrijfsadvies
www.refibo.be
Laatste wijziging: woensdag 18 april 2012
Fiscale, financiële en boekhoudkundige termen
uitgelegd
Zoekt u een woord dat niet in deze lijst staat?
Laat dit ons weten via info@refibo.be.
Aanslagbiljet: schriftelijk stuk waarop de inspecteur der belastingen aangeeft hoeveel
belasting iemand verschuldigd is.
Aanslagjaar: Het aanslagjaar is het jaar waarvoor de belasting verschuldigd is. Het
aanslagjaar van de onroerende voorheffing wordt genoemd naar het jaar waarvan de
inkomsten als basis voor de belasting dienen. Zo verwijst aanslagjaar 2010 naar de
inkomsten van 2010. Elk aanslagjaar begint op 1 januari en eindigt op 31 december.
Acid test: vlottende activavoorraden/vlottende passiva.
Het verschil met de kurende ratio (zie verder) is dat de voorraden uit de vlottende activa
worden gehaald. Dit zijn immers de minst liquide vlottende activa.
Ambthalve ontheffing: Wanneer een te groot bedrag aan belastingen werd
ingekohierd, kan deze overbelasting ambtshalve worden kwijtgescholden. Dit kan
wanneer de overbelasting te wijten is aan materiële vergissingen van de administratie,
aan een dubbele belasting, of aan het licht komt door nieuwe bescheiden of feiten die de
belastingplichtige aanbrengt. De belastingplichtige moet wel over een wettige reden
beschikken om deze stukken of feiten niet aan te voeren voor het verstrijken van de
bezwaartermijn.
Begroting: Een begroting geeft de financiële effecten van een beslissing weer.
Begrotingen worden onder andere gebruikt bij elke instelling die met geldstromen te
maken heeft, zoals bedrijven, overheden en stichtingen. Een begroting kan gemaakt
worden voor een boekjaar, maar ook voor een specifiek project.
Belastingplichtige: Het rechtssubject van wie of waarvan de verschuldigde belasting
wordt geheven. Veelal worden in de onderscheidenlijke belastingwetten natuurlijke
personen en rechtspersonen als belastingplichtige aangewezen.
Belastingsgrondslag: De grondslag van een belasting is het element waarop de
belasting wordt berekend.
Boekjaar: Een boekjaar is de periode waarover een financieel verslag loopt. Het
jaarverslag en de jaarrekening wordt opgemaakt over een boekjaar.Het boekjaar beslaat
over het algemeen 12 maanden, die gelijk kunnen lopen met het kalenderjaar (vanaf 1
januari tot en met 31 december).

Boekhouding & Bedrijfsadvies
www.refibo.be
Laatste wijziging: woensdag 18 april 2012
Boekjaar te paard: Een boekjaar dat niet gelijkloopt met een kalenderjaar. Ook wel
gebroken boekjaar genoemd.
Boekhouden: het systematisch registreren van activiteiten die een invloed hebben op
het vermogen, financiële positie en het resultaat van de onderneming.
Cashdekkingsratio: (winst voor interestbetalingen en belastingen + afschrijvingen)/te
betalen interest. Vermits afschrijvingen geen kasuitgave vormen, kunnen ze ook voor de
betaling van de interest dienen. Op basis van deze ratio wordt gecontroleerd of er
voldoende liquiditeiten zijn om aan de financiële verplichtingen te voldoen.
Cashflow per aandeel: (nettowinst+afschrijvingen)/aantal aandelen
Cashflow return en investment (CFROI): meet het cashflowrendement op alle
investeringen.
Cashflowmargeomzet: cashflow/omzet x 100
Cashratio: liquide middelen/kort vreemd vermogen.
Geeft weer hoeveel van de kortlopende schuld onmiddellijk met de aanwezige
liquiditeiten kan worden terugbetaald.
Common base year: wanneer men bepaalde trends in een ballans wil onderkennen -
bijvoorbeeld het gebruik van eigen middelen of vreemd vermogen - zal men de balansen
van de verschillende jaren met een referentie- of basisjaar vergelijken.
Current ratio: = vlottende activa/vlottende passiva (kort vreemd vermogen).
Normaal moet dit cijfer groter dan 1 zijn. Omdat vlottende activa in principe activa zijn
die binnen de 12 maanden in geld worden omgezet, geeft deze ratio aan dat de
kortlopende schuld gemakkelijk kan worden terugbetaald.
Dividendrendement (yield): dividend/beurskoers
Dubbel boekhouden: Het dubbel boekhoudsysteem is een methode van boekhouden,
waarbij elke transactie of gebeurtenis op zijn minst op twee verschillende manieren
wordt geadministreerd. Elke transactie wordt hierbij zowel aan de creditkant als aan de
debetkant op een of meerdere grootboekrekeningen geboekt. Hierbij wordt
gebruikgemaakt van dagboeken, zoals kasboek, inkoopboek of verkoopboek, die een
automatische tegenrekening kunnen hebben ingesteld.
Dubbele boekhouding: illegale praktijk waarbij twee boekhoudingen naast elkaar
gevoerd worden (één voor de fiscus en één voor zichzelf).
Eigen vermogen (boekwaarde of intrinsieke waarde): staat aan de passiefzijde van
de balans vermeld. Deze post bestaat uit het aandelenkapitaal en de reserves.
Equity multiplier: totaal balans/eigen vermogen. Geeft weer hoeveel maal het totaal
van de balans het eigen vermogen is.

Boekhouding & Bedrijfsadvies
www.refibo.be
Laatste wijziging: woensdag 18 april 2012
Financiële autonomie: eigen vermogen/permanent vermogen.
De financiële autonomie geeft het aandeel van het eigen vermogen in het permanent
vermogen (= eigen vermogen + vreemd vermogen op lange termijn) weer.
Fiscaliteit: Het belastingswezen: systeem of geheel van wetten en reglementen
betreffende de belastingheffing.
Fiscus: De overheidsorganen die met de uitvoering van de belastingwetgeving zijn
belast.
Gearing-ratio: schulden op lange termijn/eigen middelen (kapitaal + reserves).
Hoe lager de schulden, hoe veiliger. Natuurlijk is ook de sector van belang. Defensieve
sectoren (elektriciteit, telefonie, voeding.) die regelmatig winst maken, kunnen het zich
permitteren om meer schulden te hebben dan cyclische bedrijven, waar de inkomsten
heel onregelmatig zijn.
Herinvesteringsratio: ingehouden winst/nettowinst.
Deze ratio kan ook uitgedrukt worden als 1 - pay-out. Alle winst die niet uitgekeerd
wordt, is ingehouden winst.
In dubio contra fiscum: Wanneer er bij een wettekst meerdere interpretaties mogelijk
zijn, en wanneer alle gewone interpretatiemethoden en –middelen uitgeput zijn (bv.
controle de voorbereidende werkzaamheden), moet de wettekst geïnterpreteerd worden
in het nadeel van de staat.
Inflatie: In de loop van de jaren werd met inflatie eigenlijk vooral prijsinflatie bedoeld,
wat wil zeggen een stijging van het algemeen prijspeil. Door de prijsstijgingen
(prijsinflatie) daalt de (relatieve)waarde van het geld, zijnde de koopkracht van het geld:
men kan minder kopen met hetzelfde bedrag.
Interestdekking (interest coverage): winst voor interestbetaling en
belasting/interest. Geeft weer hoe de interestbetalingen gedekt zijn door de winsten voor
belasting (interesten zijn fiscaal aftrekbare lasten) en voor interestbetaling. Bedraagt de
belastbare winst verschillende malen de te betalen interest, dan lijkt er weinig risico voor
de betaling van de interest.
Intern groeipercentage: het maximale groeipercentage dat een onderneming kan
realiseren zonder externe financiering. Dit is de formule: intern groeipercentage = RA x
b/(1-RA x b).
Met RA of rentabiliteit van de activa = nettowinst/totale activa b of herinvesteringsratio =
ingehouden winst/nettowinst.
Interval-ratio: vlottende activa/gemiddelde dagelijkse kosten. De gemiddelde
dagelijkse kosten zijn de kosten van het bedrijf zonder afschrijvingen en interest,
gedeeld door 365.De interval-ratio geeft het aantal dagen dat het bedrijf zijn kosten uit
de vlottende activa kan dekken.

Boekhouding & Bedrijfsadvies
www.refibo.be
Laatste wijziging: woensdag 18 april 2012
Journaalpost: Een journaalpost geeft bij dubbel boekhouden voor financiële feiten aan
welke grootboekrekeningen gedebiteerd en gecrediteerd moeten worden. Voor elke
journaalpost zijn het debet- en creditbedrag gelijk. Een journaalpost bestaat dan ook
altijd uit minimaal twee regels, het zijn er vaak ook meer.
Kapitaalintensiteitsratio: totaal van de activa (= balanstotaal/omzet)
Hoe hoger dit percentage, hoe kapitaalintensiever het bedrijf. Op basis van deze ratio
kan men volgens de verwachtte omzet voor de komende jaren de kapitaalbehoeften
inschatten.
Klantenkrediet: het aantal dagen klantenkrediet dat een onderneming gemiddeld aan
haar klanten geeft kan uit de jaarrekening worden afgeleid. Dit is de formule: 365 x
handelsvorderingen /verkopen inclusief BTW
Koers/cashflow(PCE): geeft aan hoeveel keer men de cashflow betaalt voor een
aandeel. Dit is een belangrijk element bij de beoordeling van de prijs van een aandeel.
Het spreekt vanzelf dat sectoren met hoge afschrijvingen een lagere koers/cashflow
zullen hebben dan, bijvoorbeeld, servicebedrijven.
Koerswinstverhouding (k/w): koers van het aandeel/nettowinst per aandeel. De k/w
of p/e (price/ernings) geeft aan hoeveel keer beleggers de nettowinst betalen. De
koerswinstverhouding is een belangrijk element bij de beoordeling van de prijs van een
aandeel.
Koopkracht: Hoeveelheid goederen die men kan kopen met een bepaald vast bedrag.
De algemene koopkracht daalt als gevolg van inflatie.
Lang vreemd vermogen-ratio: lang vreemd vermogen/(lang vreemd vermogen +
eigen vermogen)
Leverancierskrediet: uit de jaarrekening kan worden afgeleid hoeveel dagen krediet
een onderneming gemiddeld van haar leveranciers krijgt. De formule is: 365x
handelsschulden/aankopen inclusief BTW. Een groot leverancierskrediet kan zowel
betekenen dat de leveranciers veel vertrouwen in de onderneming hebben als dat de
onderneming met financieringsproblemen kampt.
Liquiditeitsratio (solvabiliteitsratio): heeft betrekking op de vlotte activa en het kort
vreemd vermogen. Geeft aan in hoeverre het bedrijf instaat is om op korte termijn haar
schuldverplichtingen na te komen.
Netto-werkkapitaal: vlottende activa-vlottende passiva(kort vreemd vermogen).Een
positief cijfer geeft aan dat de komende 12 maanden meer geld beschikbaar komt dan in
dezelfde periode moet worden betaald.
Netto-werkkapitaal ratio: nettowerkkapitaal/balanstotaal. Deze ratio geeft een idee
van de liquiditeit van een bedrijf. Hoe lager dit cijfer hoe lager de liquiditeit.
Nettowinst per aandeel (WPA):nettowinst/aantal uitstaande aandelen. Bij een
wijziging van het aantal uitstaande aandelen door, bijvoorbeeld, een kapitaalverhoging

Boekhouding & Bedrijfsadvies
www.refibo.be
Laatste wijziging: woensdag 18 april 2012
kan men rekening houden met het uitstaande aantal aandelen op balansdatum met een
gemiddelde aantal uitstaande aandelen of met een aantal aandelen volgens hun
winstgerechtigheid.
Nettowinstmarge: nettowinst/omzet. De nettowinstmarge geeft aan welk percentage
van de omzet als nettowinst overblijft. De nettowinstmarge geeft een idee van de
rendabiliteit van een bedrijf.
Nettowinstmarge: Eenzelfde materie, mag in hoofde van dezelfde belastingplichtige
geen tweemaal getroffen worden door dezelfde of soortgelijke belasting.
Opcentiemen: Sommige belastingen bestaan uit een basisheffing en bijkomende
opcentiemen. Het deel voor de gemeenten en de provincies noemt men de opcentiemen.
Gemeenten en provincies bepalen zelf volledig vrij de hoogte van de opcentiemen.
Wanneer een gemeente bv. beslist om 1500 opcentiemen te heffen, betekent dit dat de
belastingplichtige per euro die hij verschuldigd is volgens het basistarief, 15 euro moet
betalen voor de gemeente.
Pay out-ratio (uitkeringspercentage): uitgekeerde nettowinst (=dividend)/nettowinst.
Geeft aan welk gedeelte van de nettowinst als dividend wordt uitgekeerd. Is de payoutratio
groter dan 100 %,dan wil dat zeggen dat de vennootschap meer dividend
uitkeert dan winst gerealiseerd werd, wat vragen doet rijzen over de veiligheid van dit
dividend. Ligt deze ratio, daarentegen onder de 50 %., dan is de kans op een
onveranderd of zelf hoger dividend zeer groot.
Perequatie: Normaal gezien worden de bestaande kadastrale inkomens periodiek, om
de 10 jaar, herschat via een zogenaamde algemene perequatie. Dit gebeurt ambtshalve
door de AAPD. De laatste algemene perequatie dateert echter al van de wet van 19 juli
1979 die als referentietijdstip de netto-huurwaarde per 1 januari 1975 vooropstelde.
Sindsdien vond geen algemene perequatie meer plaats. Van de eerstvolgende perequatie
is momenteel enkel duidelijk dat ze de datum van 1 januari 1994 als referentietijdstip zal
hebben. Wanneer de perequatie zelf zal plaats vinden, is niet bekend. Ter compensatie
van het uitblijven van een nieuwe algemene perequatie, worden de kadastrale inkomens
sinds aanslagjaar 1991 geïndexeerd, door ze te vermenigvuldigen met een
indexatiecoëfficiënt
Procentuële balans: de posten van de balans worden niet in absolute cijfers vermeld,
maar in een percentage van het balans-totaal. Voor de verlies-en winstrekening is dit in
een percentage van de omzet. Procentuële balansen zijn bijzonder nuttig voor
vergelijkingen.
Quick ratio (acid-testratio): (vlottende activa-voorraden/kort vreemd vermogen)
Voorraden zijn vaak minder liquide dan men denkt. De quick ratio houdt met die
voorraden geen rekening.

Boekhouding & Bedrijfsadvies
www.refibo.be
Laatste wijziging: woensdag 18 april 2012
Rentedekkingsverhouding: winst voor interestbetaling en belastingen / te betalen
interest. Deze ratio geeft aan of het bedrijf haar interestbetaling vlot kan nakomen. De
kans op terugbetaling wordt hier niet bekeken.
Rendement op eigen vermogen (ROE of return on equity): nettowinst /
eigenvermogen. Op basis van deze ratio kan de rendabiliteit van verschillende bedrijven
worden vergeleken en aan de rentestand getoetst.
Terugbetalingsdekking: totaal vreemd vermogen / cashflow. Wordt meestal uitgedrukt
door het aantal jaren dat de cashflow de uitstaande schuld bedraagt. Een bedrijf heeft
een schuldpositie van 34 miljard frank en een cashflow (afschrijvingen + nettowinst) van
17 miljard BEF. In dat geval duur het 2 jaar voor de schuld kan worden terugbetaald.
Hoe lager het cijfer hoe beter de situatie. Sommige analisten hebben het moeilijk met
deze ratio. Een groot deel van de cashflow is immers niet vrij, omdat een deel van de
winst als dividend wordt uitgekeerd. Jaarlijks zijn echter minimuminvesteringen nodig om
het bedrijf draaiend te houden en daarom werken ze liever met de vrije cashflow dan
met de cashflow.
Totaal vreemd vermogen ratio: (totaalbalans – eigen vermogen) / totaal balans
Verworpen uitgaven: Alle kosten die een vennootschap gemaakt of gedragen heeft om
belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden, zijn in beginsel aftrekbaar. Sommige
van deze kosten worden echter fiscaal niet als aanneembare beroepskosten beschouwd.
Deze kosten vallen onder de noemer ‘Verworpen uitgaven’.
Voorraadrotatie: aantal dagen dat de voorrad gemiddeld in de onderneming blijft. Het
cijfer geeft weer hoe lang het gemiddeld duurt voor de voorraad verkocht wordt. De
formule luidt als volgt: 365 x (voorraden + bestellingen in uitvoering) / kost van de
verkopen. De kost van de verkopen is de kostprijs van de tijdens deze periode verkochte
goederen.
Vreemd vermogen ratio: totaal vreemd vermogen / eigen vermogen.
REFIBO heeft geregeld gratis seminaries omtrent diverse thema’s. Op onze
updatepagina kan u nagaan welke updates gepland zijn voor de nabije toekomst.
Staat dit thema niet tussen de updates, maar zou u toch graag een sessie omtrent dit
thema bijwonen, dan kan u dit mailen naar info@refibo.be. Uw suggesties zijn van
groot belang voor ons en hier zal dan ook rekening mee gehouden worden bij het
plannen van de toekomstige updates.