Nadere Reformatie - Driestar Educatief
Nadere Reformatie - Driestar Educatief
Nadere Reformatie - Driestar Educatief
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Studium<br />
Generale 2012-2013<br />
<strong>Driestar</strong>educatief<br />
T A L E N T I N O N T W I K K E L I N G<br />
Programma
2<br />
Studium Generale<br />
Aansprekende<br />
en boeiende sprekers<br />
Wilt u ervaren hoe het Hollandse landschap<br />
een fascinerende inspiratiebron kan zijn voor<br />
eigen beeldend werk? Hoe komt het dat het<br />
(wetenschappelijk) debat zich opnieuw richt<br />
op de positie van de wil van een mens? Welke<br />
rol speelden de Bijbelse verhalen in de kunst<br />
van de zeventiende eeuw en welke geschiedenissen<br />
waren geliefd? Hoe verhouden hedendaagse<br />
christelijke kunstenaars zich tot<br />
de reformatorische traditie? In hoeverre zijn uit<br />
de gelijkenissen pastorale lessen te trekken?<br />
Deze en andere vragen komen aan bod in het<br />
Studium Generale programma dat <strong>Driestar</strong><br />
<strong>Educatief</strong> in het komende seizoen aanbiedt.<br />
De doelstellingen van het programma zijn:<br />
- Verdieping van de kennis van de Bijbel en<br />
de belijdenisgeschriften;
thema’s<br />
- Kennisname en bestudering van de (kerk)geschiedenis;<br />
- Bezinning op thema’s en dilemma’s van onze eigen tijd;<br />
- Kennismaking met culturele uitingen in heden en verleden.<br />
De meeste colleges worden gehouden op vrijdagavond van 19.45-22.00 uur in Gouda.<br />
Van een aantal programma’s uit de achterliggende jaren zijn de lezingen verwerkt tot een<br />
boekje. Op onze website kunt u zien welke boekjes in de serie Studium Generale inmiddels<br />
zijn uitgegeven (www.driestar-educatief.nl/Serie_Studium_Generale).<br />
Belangstellenden kunnen zich door middel van de bijgevoegde aanmeldingskaart of via de<br />
website (www.driestar-educatief.nl/aanmelden_Studium_Generale) aanmelden voor de programma’s.<br />
De kosten voor deelname worden zowel op de kaart als op de website vermeld*.<br />
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Liesbeth van Ravens (tel. 0182 – 540 333 of<br />
e-mail e.j.vanravens@driestar-educatief.nl).<br />
Extra<br />
In samenwerking met de Stichting Studie der <strong>Nadere</strong> <strong>Reformatie</strong> (SSNR) organiseren we in<br />
Gouda in het kader van Studium Generale een zestal bijeenkomsten op zaterdagmorgen.<br />
* Hierop zijn de algemene leverings- en betalingsvoorwaarden van <strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong> van toepassing.<br />
U kunt hiervan kennisnemen via onze website.<br />
3
4<br />
programma 1 Het Hollandse landschap –<br />
theorie en praktijk<br />
In dit programma bieden we u aan de hand van het Hollandse landschap een stuk<br />
theorie én praktijk.<br />
14 september 2012 Lezing<br />
Het Hollandse landschap is een inspiratiebron geweest voor velen. De wolken, de bomen, de<br />
eindeloze rijen populieren, de sloten en de vaarten, de knoestige knotwilgen of het bijzondere<br />
licht in Zeeland – de eeuwen door hebben kunstenaars de schoonheid daarvan gezien en<br />
geworsteld om daar iets van te vangen op verf en doek, om zo ook anderen deelgenoot te<br />
maken van wat zij zelf zagen.<br />
Tijdens deze lezing zal het hoofdaccent vallen op het werk van de schilders van de Haagse<br />
School, de benaming voor een groep schilders die tussen ongeveer 1860 en 1890 in Den Haag<br />
werkten. Deze schilders zetten zich af tegen de behoudende opvattingen die golden op de<br />
kunstacademie. Terwijl traditionele schilders de natuur idealiseerden, werkte deze groep in de<br />
vrije natuur en probeerde de sfeer van het landschap zo goed mogelijk vast te leggen. Men<br />
worstelde met de weergave van licht en atmosfeer en gebruikte daarom andere schildertechnieken<br />
dan voorheen. Schilders die tot deze kunststroming gerekend worden, zijn onder andere<br />
Josef Israëls, Jan Hendrik Weissenbruch, Paul Gabriel en de gebroeders Maris. Vanzelfsprekend<br />
zitten er in deze lezing ook verrassende doorkijkjes naar andere schilders, zowel van<br />
vroeger als van later eeuwen.<br />
Door: mw. W.P. Verbeek MA
29 september 2012 (zaterdag!) En nu de praktijk<br />
Wilt ook u ervaren hoe het Hollandse landschap een fascinerende inspiratiebron kan zijn<br />
voor eigen beeldend werk? We gaan, net als de schilders van de Haagse School, eerst op<br />
locatie tekenen. Dat doen we in de prachtige omgeving van Reeuwijk, waar we de ochtend<br />
doorbrengen. De lunch gebruiken we in het gebouw van <strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong> te Gouda.<br />
’s Middags werken we, onder leiding van docenten beeldende vorming van <strong>Driestar</strong><br />
Hogeschool, de schetsen uit in een kleurrijk eindwerkstuk.<br />
Mw. W.P. (Winnie) Verbeek MA is docent<br />
beeldende vorming aan <strong>Driestar</strong> Hogeschool.<br />
5
6<br />
programma 2 Een ‘eigen’ wil?<br />
‘Ze heeft al een eigen willetje.’ Dat is duidelijk gezegd door een volwassene over een kind.<br />
En die volwassene dan, heeft die geen ‘eigen willetje’? Hedendaagse hersenonderzoekers<br />
lijken dat soms te zeggen – en worden vervolgens fel tegengesproken. Het debat over de wil<br />
is al heel lang gaande. Af en toe vlamt het op. In de vroege kerk bij Augustinus contra Pe-<br />
lagius. In de reformatie bij Luther contra Erasmus. In de 21e eeuw naar aanleiding van het<br />
boek ‘Wij zijn ons brein’. Wat is dat met die wil? Hoe vrij of onvrij is hij, en wat betekenen<br />
die woorden eigenlijk? En hoe komt het dat de discussie op bepaalde momenten oplaait?<br />
Wat zegt ons dat? Daarmee houden we ons in drie avonden bezig.<br />
2 november 2012 Augustinus – Pelagius<br />
In de vroege kerk speelt zich de controverse af over de wilsvrijheid tussen Augustinus en Pelagius.<br />
Wat houdt die controverse in en wat zijn de posities van Augustinus en Pelagius? Wat valt<br />
er te zeggen over de verhouding theologie en losoe in dit debat? Hoe komt het dat dit juist<br />
toen en in die maatschappelijke context een issue werd?<br />
Door: dr. K. van der Zwaag<br />
16 november 2012 Luther – Erasmus<br />
Vanuit de <strong>Reformatie</strong> kennen we de polemiek tussen Luther en Erasmus. Een Erasmus die<br />
schrijft over een vrije wil, en een Luther die daartegenin gaat en schrijft over een slaafse wil.<br />
Hoe komen die twee nu aan zulke extreme posities? Wat bedoelden zij en wat waren de consequenties?<br />
Wat zegt dat over het heersende denken in die tijd en wat moeten en kunnen wij<br />
daar vandaag mee?<br />
Door: prof. dr. H.J. Selderhuis
30 november 2012 Ik – mijn brein<br />
Dit programma wordt aangeboden<br />
in samenwerking met Refo500<br />
In de huidige tijd komt opnieuw de discussie over de wil op gang. Modern hersenonderzoek,<br />
gepopulariseerd door diverse wetenschappers, lijkt te zeggen dat we geregeerd worden door<br />
ons brein. Uiteindelijk door een samenstel en samenspel van atomen, van materie. Is daarmee<br />
de vrije wil vanuit de hoek van de fysiologie denitief afgeserveerd? Wat zegt hersenonderzoek<br />
eigenlijk wel en wat zegt het ook niet. En hoe komt het dat het debat zich opnieuw richt<br />
op de positie van de wil van een mens? Is het debat nu anders dan in eerdere perioden in de<br />
geschiedenis?<br />
Door: dr. H. Kerkhoff<br />
Dr. Klaas van der Zwaag studeerde filosofie en theologie aan de Vrije Universiteit<br />
te Amsterdam en publiceerde onder meer Afwachten of verwachten?<br />
De toe-eigening des heils in historisch en theologisch perspectief (2003) en<br />
Augustinus. De kerkvader van het Westen (2008). Hij is in het dagelijks leven<br />
redacteur kerk en godsdienst bij het Reformatorisch Dagblad.<br />
Prof. dr. H.J. Selderhuis is directeur van Refo500 en hoogleraar kerkgeschiedenis<br />
en kerkrecht aan de Theologische Universiteit Apeldoorn.<br />
Dr. H. Kerkhoff is neuroloog in het Albert Schweitzer ziekenhuis te Dordrecht.<br />
7
8<br />
programma 3 <strong>Reformatie</strong> en kunst<br />
De traditie van christelijke beeldende kunst gaat terug tot de vroege kerk, maar is nooit<br />
onomstreden geweest. Ook de <strong>Reformatie</strong> heeft tegen (religieuze) beeldende kunst een am-<br />
bivalente houding aangenomen. Die houding heeft bij velen tot op heden tot een zekere<br />
terughoudendheid geleid die samenhangt met de beeldvorming van de <strong>Reformatie</strong> en de<br />
doorwerking van de <strong>Nadere</strong> <strong>Reformatie</strong>. Maar is die reserve historisch gezien wel juist? Was<br />
de houding niet eerder open dan gesloten als men naar de kunst ten onzent in de zeven-<br />
tiende eeuw kijkt? Sloot de <strong>Reformatie</strong> aan op de vroege kerk of ging zij een eigen weg? Wat<br />
betekent deze plaatsbepaling voor de ruimte voor christelijke (religieuze) kunst vandaag?<br />
In vier bijeenkomsten wordt de invulling van de traditie op dit punt tegen het licht gehou-<br />
den om zo tot een verrijking van het beeld te komen.
Dit programma wordt aangeboden<br />
in samenwerking met Refo500<br />
11 januari 2013 Augustinus als beeldenstormer. De weerzin van<br />
een kerkvader tegen het afbeelden van God<br />
Wat joden, christenen en moslims bindt is het besef dat God onkenbaar en onbegrijpelijk<br />
is. Tegelijk baseren zij hun geloof in God ook op een Heilig Boek, waarin iets van Gods<br />
werkzaamheid wordt geopenbaard. Augustinus was er zeer op gebrand dat de beelden,<br />
waarmee God in de Schrift wordt aangeduid, niet letterlijk genomen mochten worden. Een<br />
te letterlijke interpretatie van de Schrift zou onrecht doen aan wie God werkelijk was en<br />
daarom ongeloof in de hand werken. Welke consequenties had deze positie volgens Augustinus<br />
voor het afbeelden van religieuze onderwerpen?<br />
Door: prof. dr. Paul van Geest<br />
25 januari 2013 De bloei van Bijbelse kunst in de<br />
zeventiende eeuw<br />
De kerken waren na de <strong>Reformatie</strong> nauwelijks meer opdrachtgever, de burgers des te meer.<br />
Hoe komt het dat de Bijbelschilderkunst in dit land in die tijd zo bloeide? Lazen kunstenaars<br />
de Bijbel? En voor wie maakten ze hun schilderijen eigenlijk? De zeventiende-eeuwers<br />
hadden een levendige religieuze belangstelling; ongeveer de helft van de boekproductie<br />
bijvoorbeeld bestond uit religieuze werken. In veel huishoudens waren Bijbelse geschiedenissen<br />
te vinden, op schilderijen, prenten en huisraad. Welke rol speelden die Bijbelse<br />
verhalen? En welke geschiedenissen waren geliefd?<br />
Door: Tanja Kootte<br />
»<br />
9
10<br />
1 februari 2013 Het beeldenverbod en de protestantse identiteit<br />
Volgens het gangbare beeld brak de <strong>Reformatie</strong> radicaal met alle beeldendienst, zuiverde het<br />
geloof van allerlei ingeslopen wantoestanden. In deze optiek werd de middeleeuwse vroomheid<br />
beschouwd als een “visuele” aangelegenheid, terwijl het protestantisme in zijn geheel getypeerd<br />
werd als een “auditieve ”en “verbale” cultuur. Op deze visie valt wel wat af te dingen, zoals blijkt<br />
uit het debat over beelden dat tussen Luther, Zwingli en Calvijn en daarna (met name in het<br />
gereformeerd piëtisme) gevoerd werd. De onderlinge verschillen tussen de reformatoren en hun<br />
nazaten over de “Bilderfrage” hielden verband met de verschillen in historische omstandigheden.<br />
Ook speelden exegetisch-theologische discussies over de telling van de decaloog, discussies<br />
over de godsleer en de christologie, inclusief de sacramentsleer een rol.<br />
Door: prof. dr. W.J. van Asselt<br />
1 maart 2013 In de spiegel van de traditie<br />
In deze vierde en afsluitende bijeenkomst zullen drie hedendaagse christelijke kunstenaars,<br />
aan de hand van de presentatie van en toelichting op hun eigen werk, aangeven wat voor<br />
hen de relatie tussen geloof en kunst is en hoe zij zich verhouden tot de traditie zoals die<br />
in de eerdere lezingen is geschetst. Daarna zullen zij onderling en met de aanwezigen in<br />
gesprek gaan.<br />
Door: Martijn Duifhuizen, Henk Pietersma en Willem Zijlstra
Prof. dr. Paul van Geest is hoogleraar Augustijnse studies aan de faculteit<br />
Godgeleerdheid van de Vrije Universiteit te Amsterdam en van de Faculteit<br />
Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg. In 1996 promoveerde<br />
Van Geest op Thomas a Kempis (1379/1380 - 1471).<br />
Tanja Kootte is sinds 2011 conservator voor het Nederlands Protestantisme<br />
in het Museum Catharijneconvent te Utrecht. Recent organiseerde zij Vrouwen<br />
voor het voetlicht, een tentoonstelling over vrouwen in de geschiedenis van het<br />
christendom in Nederland. l<br />
Prof. dr. W.J. van Asselt is emeritus-predikant binnen de PKN en oud-<br />
docent Kerk- en theologiegeschiedenis, in het bijzonder van de geschiedenis<br />
van het Gereformeerd Protestantisme, aan de Universiteit Utrecht en sinds<br />
2008 deeltijdhoogleraar Postreformatorische studies aan de Evangelische<br />
Theologische Faculteit (ETF) in Leuven.<br />
Martijn Duifhuizen behaalde in 2004 zijn ‘Bachelor of Fine Art’ aan de Wil-<br />
lem de Kooning Academie in Rotterdam. Sindsdien is hij actief als beeldend<br />
kunstenaar en exposeert regelmatig zijn werk. Hij is lid lid van Illuzien, een<br />
kunstenaarscollectief in de gemeente Bergambacht en lid van de Krimpener-<br />
KunstWaard.<br />
Henk Pietersma is beeldend kunstenaar. Zijn werk kenmerkt zich door een<br />
groot gevoel voor schoonheid van vorm en kleur. Grafische, tekenachtige en<br />
schilderkunstige elementen gaan in zijn werk samen. De inhoud ervan wordt<br />
vaak ontleend aan kernbegrippen uit de Bijbel, die voor hem een onuitput-<br />
telijke inspiratiebron vormt.<br />
Willem Zijlstra geeft schilderles aan de Gooise Academie Laren. Tot 2008<br />
was hij docent tijdens de zomeracademie van het CABK en werkte hij als gast-<br />
docent aan de Christelijke Hogeschool in Ede. Oorspronkelijk is hij tekenaar/<br />
schilder, maar het accent verschuift steeds meer naar ruimtelijk werk: brons,<br />
hout. Kunst en religie zijn voor hem familie van elkaar. Ze zijn beide een taal<br />
waarmee hij denkend en sprekend de werkelijkheid en haar betekenis pro-<br />
beert te begrijpen.<br />
11
12<br />
programma 4 450 jaar Heidelbergse<br />
Catechismus<br />
“Wat is uw enige troost, beide in het leven en sterven?”<br />
Wie kent deze vraag en het antwoord niet? Op 19 januari 2013 is het exact 450 jaar geleden<br />
dat keurvorst Frederik het woord vooraf ondertekende van deze bekend en geliefd gewor-<br />
den Heidelbergse catechismus. Een levend monument in de geschiedenis en het heden van<br />
onze kerken!<br />
Ter gelegenheid hiervan organiseren de Theologische Universiteiten van Kampen en Apeldoorn,<br />
samen met de Gereformeerde Bond, het Hersteld Hervormd Seminarium en <strong>Driestar</strong><br />
Hogeschool een symposium. In een boeiend en aantrekkelijk programma worden allerlei<br />
aspecten van de Heidelbergse Catechismus (HC) aan de orde gesteld. Het congres wordt<br />
gehouden op deze bijzondere verjaardag van de catechismus.
Programma<br />
In de ochtend zijn er vier lezingen:<br />
- Geboorte van de HC in de context van de Pfalz, door prof. dr. E.A de Boer<br />
- De komst van de HC naar Nederland, door prof. dr. F. van der Pol<br />
- De theologie van de HC, door dr. A. Huijgen<br />
- De spiritualiteit va de HC, door dr. W. van Vlastuin<br />
In de middag zijn er twee lezingen/workshops van een half uur:<br />
- De HC in de leercontext van de gemeente van morgen, door dr. T.T.J. Pleizier<br />
- De HC in catechese en onderwijs, door de heer J.H. Mauritz<br />
De dag wordt afgesloten met een forum waarin zitting nemen: J.H. Mauritz, J. Meerveld,<br />
dr. T.T.J. Pleizier en ds. W. Visscher.<br />
Datum: Zaterdag 19 januari 2013<br />
Tijd: 10.00-15.15 uur<br />
Plaats: Hogeschool <strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong> in Gouda<br />
Prijs: €19,50 (inclusief thee, koffie en lunch)<br />
Sluitingsdatum inschrijving: 31 december 2012<br />
<strong>Driestar</strong>hogeschool<br />
T A L E N T I N O N T W I K K E L I N G<br />
13
14<br />
programma 5 Gelijkenissen van de goede<br />
Herder - pastorale lessen<br />
8 maart 2013 Pastorale prediking: de gelijkenis van<br />
de zaaier (Mattheus 13:1-23)<br />
We beginnen deze bijdrage met een beknopt antwoord op vragen als: Wat is een gelijkenis?<br />
Waarop moeten we bij de uitleg van een gelijkenis letten? Waarom sprak de Heere<br />
Jezus in gelijkenissen (Matth. 13:10-17)? En: In hoeverre zijn uit de gelijkenissen pastorale<br />
lessen te trekken?<br />
De gelijkenis van de zaaier is de meest fundamentele gelijkenis van het koninkrijk. Hierin<br />
wordt de prediking aangeduid met het beeld van het zaad dat op een akker gezaaid<br />
wordt. Wat zegt dat over de prediker en de prediking van het evangelie? De prediking van<br />
het Woord blijkt verschillende reacties op te roepen. Daarin houdt de Heere Jezus ons een<br />
indringende pastorale spiegel voor: hoe horen wij? Wat zijn de werkelijke blokkades in het<br />
horen van het Woord? Hoe wordt het echte luisteren bevorderd? Het gaat tenslotte om het<br />
horen van het Woord, het verstaan en het vrucht dragen. Wat is dat?
22 maart 2013 Pastorale ontferming: de gelijkenis van de<br />
verloren zoon (Lukas 15: 11-32)<br />
Deze gelijkenis is veel gebruikt met het oog op het pastoraat (Henri Nouwen, Veltkamp, De<br />
Graa). Zij lijkt te gaan over een jonge kerkverlater die het overvolle testament van zijn vader<br />
in korte tijd verbrast. Dat plaatst ons voor de vraag hoe vol ons testament is met het oog<br />
op onze kinderen. In dat licht zal ook de verootmoediging van de zoon aan de orde moeten<br />
komen (Luk. 15:17vv.). De kern van de gelijkenis is echter de ontferming van de Vader<br />
(Luk. 15:20). Ontferming wordt – als kernwoord voor het pastoraat (Heitink) – breder uitgelegd<br />
en geconcretiseerd. Tenslotte wordt ook aandacht geschonken aan de onpas torale<br />
houding van de oudste zoon. Is hij de ‘voorgoed verloren zoon’ (Willem de Mérode)?<br />
5 april 2013 Pastorale zorg: de gelijkenis van de<br />
barmhartige Samaritaan (Lukas 10:25-37)<br />
We gaan allereerst in op de betekenis van deze gelijkenis. Zij is namelijk in de loop van de<br />
geschiedenis als geen andere vergeestelijkt (De barmhartige Samaritaan in de rovershanden<br />
van de allegorie). We kiezen voor een letterlijke uitleg zonder de geestelijke toespitsing<br />
te verwaarlozen. Een belangrijke les is dat de naaste op onze weg wordt geplaatst. Dat heeft,<br />
nieuwtestamentisch gezien, verregaande gevolgen (vgl. Matth. 25:34vv.). De gelijkenis stelt<br />
ons dan ook voor de vraag hoe wij met onze naaste in nood omgaan. Hierbij speelt het<br />
begrip (pastorale) zorg een belangrijke rol. We gaan na hoe die in deze ingewikkelde, postmoderne<br />
tijd gestalte dient te krijgen (Luk. 10:34v.). Tenslotte gaan we in op de (schijnbare)<br />
leemte in deze gelijkenis: Waarom gaat het alleen over het liefhebben van onze naaste en<br />
niet vooral over het liefhebben van God boven alles?<br />
Door: dr. A. Baars<br />
De lezingen in deze serie zullen gepubliceerd worden in een boekje in de Studium Generale reeks.<br />
Dr. A. Baars is hoogleraar ambtelijke vakken<br />
en dogmageschiedenis aan de Theologische<br />
Universiteit Apeldoorn.<br />
15
16<br />
programma 6 Zuid-Afrikaanse letterkunde<br />
De dichteres Elisabeth Eybers noemde tijdens een voordracht de dichtkunst een schijnbare<br />
“ompad”, dus een slechts schijnbare omweg in de communicatie tussen mensen. Voor<br />
“dichtkunst” kunnen we ook het woord “literatuur” gebruiken. De werkelijkheid van Zuid-<br />
Afrika is bont en complex. Aan de oppervlakte is het wezen van deze samenleving niet af te<br />
lezen, zodat we de letterkunde nodig hebben om er iets van te doorgronden. De omweg is<br />
in feite een “kortpad” (binnenweg) zonder onnodige belemmeringen. Hoe zouden we het<br />
leven in een afgeleefde huurkazerne in de gevaarlijke Johannesburgse wijk Hillbrow moeten<br />
kennen zonder de romans die in Hillbrow spelen? Hou zouden we aan de weet komen<br />
wat zich in de Zuid-Afrikaanse gevangenissen afspeelt, wanneer een ingewijde niet de pen<br />
zou hanteren? Voor de gevoelens van liefde, hoop en angst van individuele mensen geldt<br />
hetzelfde. Elisabeth Eybers stelt dat mensen gedichten schrijven omdat sommige dingen te<br />
intiem, te aangrijpend of te onbegrijpelijk zijn om in het openbaar mee te delen: “Hulle moet<br />
gesing of gesuggereer of oorgesein word”.<br />
26 april 2013 De gedichten van Elisabeth Eijbers<br />
Elisabeth Eybers werd geboren in 1915, vestigde zich in 1961 in Nederland en stierf in 2007<br />
in Amsterdam. Haar hele leven lang bleef Elisabeth Eybers trouw aan het Afrikaans. De verwondering<br />
over de liefde tussen man en vrouw, over geboorte en het jonge kind en over<br />
de kracht van het dichterlijk woord is cruciaal in haar eerste dichtbundels. Nederland is niet<br />
zelden een steen des aanstoots voor haar. Als domineesdochter (“’n Pastoriedogter’”) is Elisabeth<br />
Eybers intensief met het geloof bezig. De verwijdering tussen haar en haar ouders<br />
maakt in de loop van haar leven plaats voor verzoening en begrip. Deze poëzie betekende<br />
het afscheid van de nationale poëzie in het Afrikaans als reactie op de Boerenoorlog van<br />
1899 tot 1902.<br />
17 mei 2013 Geweld in Zuid-Afrika<br />
Aan de hand van een fragment uit de verlming van de roman “Tranen over Johannesburg”<br />
(“Cry, the beloved country”, 1948) van Alan Paton gaan we in op de tegenstelling stad / platteland<br />
die kenmerkend is voor het Zuid-Afrikaanse levensgevoel. De literatuur van Zuid-Afrika<br />
maakt de culturele ontworteling en zedelijke ontsporing van Zuid-Afrikanen uit allerlei<br />
bevolkingsgroepen zichtbaar die van het veilige bestaan in hun dorpen moeten verhuizen<br />
naar grote steden als Kaapstad, Durban en Johannesburg. In de steden ontbreekt de sociale<br />
samenhang. Er zijn in onze tijd tekenen van moreel herstel. De jongeren van uiteenlopende<br />
herkomst vinden elkaar in idealen van harmonie en gerechtigheid en dragen sterk aan de
cohesie bij. In “Tranen over Johannesburg” zijn dominee Kumalo en de blanke boer Jarvis de<br />
vertegenwoordigers van vergeving en verzoening.<br />
31 mei 2013 Irma Joubert<br />
Drie van de romans van Irma Joubert zijn in Nederlandse vertaling verschenen en hebben<br />
haar een trouwe schare lezers bezorgd. Het eerste punt van bespreking is de plek van de<br />
“plaas”, de boerderij, in Irma Joubert’s werk. Traditioneel gezien is de “plaas” het oord van<br />
goede menselijke verhouding, van godsvrucht en van een leven volgens de ordening der<br />
seizoenen. Maar de “plaas” is tevens de plek van strakke hiërarchische verhoudingen. De<br />
grote stad komt bij Joubert ook in beeld, onder meer in “Het spoor van de liefde”. In de drie<br />
vertaalde romans is het verleden van Zuid-Afrika in de vorm van grenzen tussen standen en<br />
rassen prominent aanwezig. Bovendien gaat het om liefdesgeschiedenissen die de sociale<br />
barrières overstijgen. Aan de deelnemers de vraag hoe overtuigend de oplossingen zijn.<br />
Door: dr. Hans Ester<br />
Dr. Hans Ester is redacteur van<br />
“Zuid-Afrika”, “Sophie” en “Deutsche<br />
Chronik”. Hij schrijft onder meer voor:<br />
Reformatorisch Dagblad, Nederlands<br />
Dagblad en Friesch Dagblad. Tot<br />
1 augustus 2012 werkte hij als docent<br />
aan de Radboud Universiteit Nijmegen.<br />
17
18<br />
programma 7 Aan de grenzen van de<br />
<strong>Nadere</strong> <strong>Reformatie</strong><br />
16e SSNR-herhalingscursus – 2012/2013<br />
De <strong>Nadere</strong> <strong>Reformatie</strong> streefde naar heiliging van het persoonlijke en openbare leven. Haar<br />
pleitbezorgers wilden daarbij vasthouden aan de gereformeerde belijdenis en bleven binnen<br />
de Gereformeerde Kerk. Er waren echter ook ‘reformateurs’ met gereformeerde wortels die<br />
uiteindelijk buiten die kerk kwamen te staan.<br />
Thema<br />
Deze wintercursus richt de aandacht op zes van deze theologen. Wie waren zij? En waardoor<br />
kwamen ze in conict met de publieke kerk? Ofwel: waar lagen de grenzen van de <strong>Nadere</strong><br />
<strong>Reformatie</strong> en het gereformeerd piëtisme?<br />
Opzet<br />
Gedurende zes zaterdagmorgens verzorgt een deskundige inleider een cursuseenheid. Elke<br />
cursusmorgen bevat twee onderdelen:<br />
* een biograsch/historisch referaat, waarin een persoon en de tijd waarin hij leefde centraal<br />
staat, en<br />
* een thematisch gedeelte, waarin een onderwerp aan de orde komt dat gerelateerd is aan de<br />
besproken persoon.<br />
De cursusochtenden worden afgesloten met een gezamenlijke lunch.<br />
Er wordt gezorgd voor een samenvatting van de betogen c.q. kopieën van de gebruikte<br />
teksten. Tijdens de cursusmorgens worden deze uitgereikt. Na zes morgens beschikken de<br />
deelnemers in de vorm van een ringband met inhoud over een syllabus Aan de grenzen van<br />
de <strong>Nadere</strong> <strong>Reformatie</strong>.
Cursusprogramma<br />
10 november 2012<br />
24 november 2012<br />
Wilhelmus à Brakel<br />
Jean de Labadie & het Labadisme<br />
Franciscus Ridderus<br />
Adrianus de Herder & Kerk en afscheiding<br />
<strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong><br />
Postbus 368<br />
2800 AJ Gouda<br />
dr. R. Bisschop<br />
dr. G. Schaap<br />
8 december 2012 Allardt de Raadt & het chiliasme dr. M. van Campen<br />
12 januari 2013<br />
26 januari 2013<br />
Jacobus Koelman<br />
Balthasar Bekker & de nieuwe filosofie<br />
Jacobus Fruytier<br />
Jacobus Verschoor, Grietje van Dijk &<br />
de Hebreën<br />
drs. C.J. Meeuse<br />
drs. D. Trouwborst<br />
9 februari 2013 David Bruinings & de hernhutters dr. J. Exalto<br />
Kosten De totale kosten bedragen € 115,- per persoon. Dit bedrag is inclusief cursusmap,<br />
syllabus, koe/thee en lunch.<br />
Doelgroep Allen die geïnteresseerd zijn in kerkgeschiedenis en in het bijzonder in de<br />
<strong>Nadere</strong> <strong>Reformatie</strong>. Het is geschikt als nascholingscursus; desgewenst wordt een deelnemersverklaring<br />
verstrekt.<br />
Plaats <strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong>, Burgemeester Jamessingel 2 te Gouda.<br />
Cursusduur Zes zaterdagmorgens van 10.00-12.30 uur<br />
Sluitingsdatum inschrijving 30 oktober 2012<br />
postzegel
Meer informatie<br />
Voor meer informatie over het Studium Generale<br />
programma kunt u terecht op onze website:<br />
www.driestar-educatief.nl/studium_generale<br />
Ook kunt u (op dinsdag en donderdag) contact opnemen<br />
met Liesbeth van Ravens, tel. (0182) 54 03 33,<br />
of e.j.vanravens@driestar-educatief.nl<br />
<strong>Driestar</strong>educatief<br />
T A L E N T I N O N T W I K K E L I N G<br />
Burg. Jamessingel 2 Postbus 368 2800 AJ Gouda t (0182) 54 03 33 f (0182) 53 84 49 info@driestar-educatief.nl<br />
www.driestar-educatief.nl<br />
Bij voorkeur aanmelden via onze website: www.driestar-educatief.nl/aanmelden_studium_generale<br />
Aanmeldingskaart<br />
De heer / mevrouw __________________________________________________________ Voorletter(s) ______<br />
Adres _______________________________________________________________________________________<br />
Postcode _____________________________ Woonplaats ____________________________________________<br />
Telefoonnummer _______________________E-mailadres ____________________________________________<br />
Ik verleen <strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong> toestemming dit mailadres te gebruiken voor informatie over het Studium<br />
Generale programma en zaken die daarmee in verband staan.<br />
Rekeningnr Ik studeer _________________________________<br />
geeft zich op voor deelname aan Studium Generale<br />
programma:<br />
Programma 1 - € 40 (€ 35 studententarief )<br />
Programma 1 - alleen lezing € 10<br />
Programma 2 - € 30 (€ 25 studententarief )<br />
Programma 3 - € 40 (€ 35 studententarief )<br />
Programma 4 - € 19,50<br />
Hierbij machtig ik <strong>Driestar</strong> <strong>Educatief</strong> om het<br />
bovenstaande bedrag (per programma) van<br />
mijn bankrekening af te schrijven.<br />
aan universiteit/hogeschool ____________________<br />
Mijn collegekaartnummer is* ___________________<br />
Datum ________________________________<br />
Handtekening:<br />
* Verplicht in te vullen door studenten<br />
Programma 5 - incl. boekje € 35 (€ 30 studententarief)<br />
Programma 5 - € 30 (€ 25 studententarief )<br />
Programma 6 - € 30 (€ 25 studententarief )<br />
Programma 7 - € 115