jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

• Het harmonische hof: Nobel geeft na overleg met zijn baronnen
Bruun de opdracht Reynaert in te dagen.
• Het onheilspellende tussenlandschap: Bruun spreekt zichzelf moed
in, is vastberaden om Reynaert in te dagen en zich niet door hem
te laten bedriegen.
• Het diabolische Malpertuus: de indaging is een bedreiging voor
Reynaert. Reynaert verzint een list, vleit de beer, maakt een terloopse
toespeling op de honingraten, onderhandelt met Bruun,
sluit een duivelspact, en leidt hem naar het dorp.
• Het verderfelijke dorp: Bruun loopt in de val, wordt afgeranseld
door de dorpelingen en bespot door Reynaert.
• Het ontredderde hof: Bruun keert na zijn zondeval terug naar het
hof waar de ontreddering groot is en, om de harmonie weer te
herstellen, een tweede bode wordt uitgezonden (Tibeert).
~ 73 ~
Tiecelijn 22
Van Daele werkt de ruimtestructuur uit voor de indagingen van Bruun, Tibeert
en Grimbeert. Ook het leugenverhaal en de finale afrekening met de koning
worden onder de loep genomen. De analyses zijn voorzien van verhelderende
schema´s (p. 402-532). Door de liststructuur in te voegen in de ruimtestructuur
wordt het verwachtingspatroon van het publiek gestuurd. Wanneer aan
het begin van het verhaal het hof veel te idyllisch wordt voorgesteld, kan men
het ergste vrezen voor de goede afloop. Als een hofdier op weg gaat door het
tussenlandschap, houdt men zijn hart vast. Wat kan er allemaal wel niet gebeuren
onderweg? Het benaderen of betreden van Malpertuus is vragen om grote
problemen. Het dorp met platvloerse dorpelingen vormt een bedreiging voor de
dieren. Hoe komen zij hier ongedeerd weg? De uitwerking van de liststructuur
in de verschillende ‘werelden’ maakt het verhaal spannend, maar ook ironisch.
Tot besluit
De constatering van Pancer de bever dat Reynaert een valse bedrieger is, behoeft
na de hierboven beschreven voorbeelden geen betoog. De vraag blijft natuurlijk
of de vos puur uit diabolische kwaadaardigheid handelt of dat hij, zoals sommige
commentatoren menen, zijn natuur volgt. Een vos is inderdaad een roofdier
en zijn onmisbare rol in de natuur is het reguleren van het bestand van kleine
(muizen) tot middelgrote (hazen) dieren. Natuurlijke vijanden kent de vos niet,
alhoewel hij soms zéér intensief door de mens wordt bejaagd als hij zich vergrijpt