jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
slechts zijn natuur), maakt hij ook zijn vijandschap jegens Isegrim aannemelijk.
Het komt allemaal door Isegrims vraatzucht en egoïsme. Niets bleef er voor
hem over als ze samen weer een kalf of een ram hadden buitgemaakt. (3) Na dit
praatje, om welwillendheid bij zijn gehoor te kweken, laat hij zich ontvallen dat
hij gelukkig geen honger heeft geleden, omdat hij altijd nog de beschikking heeft
over een schat. Wanneer de koningin dit hoort, springt ze zowat uit haar vel van
hebzucht. Dan volgt het leugenverhaal over het complot tegen Nobel, waarbij
Isegrim, Bruun en Tibeert, maar ook Reynaerts vader en Grimbeert betrokken
zouden zijn geweest. De schat waarmee de opstand tegen Nobel betaald
zou worden, heeft Reynaert ontdekt. Ze werd door hem gestolen van zijn vader
en op een geheime plaats verstopt. (4) Na weer een ironisch, gluiperig betoog,
waarin de vos zich vleiend uitlaat over het voortreffelijke koningschap van Nobel,
wordt Reynaert door het koninklijke paar apart genomen. Mede door de
bemiddeling van de koningin raakt de vorst overtuigd. (5) In ruil voor de schat
krijgt Reynaert zijn vrijheid terug en wordt hij volledig gerehabiliteerd. (6) De
koning komt er pas vele verzen later achter dat ook hij door Reynaert is bedrogen,
als hij ‘de brief ’ van Reynaert ontvangt. (7) De aanbieding van de kop van
Cuwaert is het sluitstuk van het sluwe spel dat de vos met de koning speelt en
vormt tevens de climax van het verhaal. De haas zou de koning de weg naar
Kriekeputte wijzen waar de schat begraven zou zijn. Nobel wordt, als hoogste
gezagdrager in het rijk, met de ontdekking van de hazenkop publiekelijk bespot
en ontmaskerd. De koning heeft zich, daarbij aangemoedigd door zijn gemalin,
door zijn hebzucht laten leiden. (8) De ontreddering aan het hof is totaal. In
plaats van ‘recht te laten zegevieren heeft hij zich laten verblinden door persoonlijk
gewin’ (Van Oostrom 2006, p. 472-473).
List op list
Door het hele verhaal heen weet Reynaert zijn tegenstanders te slim af te zijn.
Op alle streken, die Reynaert uithaalt, kan de liststructuur van Arendt in meer
of mindere mate teruggevonden worden. Om een indruk te geven volgt hier een
kleine samenvatting.
Tibeert de kater wordt, net als Bruun, door de listen van de vos in een val (de
strik) gelokt, wat hem ook bijna de kop kost. Wanneer Reynaert aan Tibeert
voorstelt om pas de volgende ochtend naar het hof af te reizen en de kater zich
afvraagt wat ze dan zullen eten, biedt Reynaert hem honingraten aan. Tibeert
~ 68 ~