jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
bod. De overige listen worden samengevat omdat de drie voorbeelden kunnen
volstaan als uitwerking van de liststructuur. 6
De indaging door Bruun
Bruun wordt door de koning erop uitgestuurd om Reynaert in te dagen. Aangekomen
bij Malpertuus, de versterkte burcht van Reynaert, wordt hij door
Reynaert meegelokt naar een opengespleten eik op het erf van een timmerman
nabij het dorp. In de eik zouden honingraten zitten. Zodra Bruun zijn snuit
en voorpoten in de spleet steekt, trekt Reynaert de wiggen, waarmee de spleet
wordt opengehouden, eruit en zit Bruun in de val. Op zijn gebrul snellen de
dorpelingen toe, die hem willen afmaken. Uiteindelijk weet Bruun te ontkomen
en wordt hij bespot door Reynaert.
(1) (De cijfers 1 t/m 8 verwijzen naar de acht motieven in de vereenvoudigde
liststructuur hierboven.) Bruun daagt namens het hof, op zijn achterste gezeten
voor Malpertuus, Reynaert in. De vos trekt zich terug in zijn diepe ‘haghedochte’
om zich te beraden hoe hij Bruun van zich af kan schudden, want niet ingedaagd,
dan ook geen proces. (2) Reynaert begroet Bruun met vriendelijke en
vleiende woorden. (3) Bij deze begroeting, waarin Reynaert geveinsd medelijden
toont met Bruun, die zich door iemand (Reynaert bedoelt hier koning Nobel)
op zo’n lange tocht heeft laten sturen, merkt de vos terloops op dat het hem niet
zal lukken om mee te gaan naar het hof. Zijn buik is zo vol met een vreemde
nieuwe spijs dat hij vreest dat hij het niet redt. (4) Wanneer Bruun hoort dat
het honing betreft, verliest hij al zijn reserves. Hij smeekt Reynaert hem aan de
honing te helpen en vleit de vos met vriendelijke woorden: ‘Edele reynaert soete
neve / Also langhe als ic sal leven / Willic hu daeromme minnen’ (v. 581-583).
Reynaert gaat hier niet direct op in, maar doet dit om de begeerte van zijn tegenstander
te prikkelen. (5) Op voorwaarde dat Bruun voor hem zal pleiten aan
het hof wil Reynaert de beer de weg wijzen. Bruun belooft dit. (6) Reynaert lokt
Bruun mee naar het erf van Lamfreit, de timmerman. Willem laat het publiek
in een terzijde weten dat de vos zijn oom met list en niet met kracht tot slechte
daden heeft gebracht: ‘Nu hevet de neve sinen oem / In boesheden bracht met
sulker achte (nu heeft de neef zijn oom in de problemen gebracht met zo’n raffinement
7 ) / Dat hi met list no met crachte / In gheere wijs ne can ontgaen’
(v. 684-687). De afloop van ‘de smulpartij’ is bekend: Bruun komt klem te zitten
in de eik en zijn gebrul lokt een enorme kloppartij uit door de ‘dorpers’. (7)
~ 64 ~