jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

reynaertgenootschap.be
from reynaertgenootschap.be More from this publisher
14.09.2013 Views

Tiecelijn 22 de ezel. Maar ook dat vinden de mensen een schande: dierenbeulen! Dat arme dier zo belasten. Daarna besluiten vader en zoon om dan maar allebei naast de ezel te lopen. Nu beginnen de mensen te lachen. Die twee zijn zeker gek! Ze hebben een ezel en ze lopen ernaast! Met dit verhaal toont de hodja aan dat je nooit voor iedereen goed kan doen. Ze weten het nu eenmaal altijd beter. Een spiritueel oefenboek Naast de bekende moppenboekjes, zijn er ook enkele meer duidende werken uitgegeven waarin aandacht wordt besteed aan de spirituele context van het verhaal. In 1993 introduceert de Nederlander Abdulwahid van Bommel Nasreddin Hodja als stripfiguur. Onder de titel Moela Nasroeddin worden nagenoeg alle hodjaverhalen opgenomen. De anekdotes worden hierbij niet volledig uitgeschreven maar wel uitgetekend in stripkaders en met tekstballonnen. In de stukjes waarin de ezel meespeelt, krijgt ook hij een tekstballon. Met dit moppenboekje wil Van Bommel mensen van alle leeftijden bereiken, door middel van humor. Want de humor van Nasroeddin is van alle plaatsen, tijden en leeftijden. Eerder bracht de Brit Idries Shah al diverse verzamelbundels uit zoals Wijsheid der Dwazen en De Wapenfeiten van de Onnavolgbare Moela Nasroeddin, waarin de lezer aangemoedigd wordt om enerzijds van de verhaaltjes te genieten en om anderzijds de anekdotes van de hodja van alle kanten te bekijken en ze als oefening te gebruiken om tot een dieper begrip te komen. Recent stond ook het alternatieve boekenweekgeschenk (2008) in Nederland in het licht van de hodja. In Sleutel in het donker kaart Wim van der Zwan de plaats van de hodjaverhalen binnen de soefitraditie aan. Hij maakt de lezer erop attent dat alle wijsheidsverhalen diverse betekenislagen hebben. Volgens de traditie zijn het er zeker zeven. Niemand vindt ze ooit allemaal. De werkelijkheid zit verpakt. Het zijn lessen verborgen achter de humor, maar zonder een moralistisch vingertje op te heffen. Door elk verhaal kan de lezer tot persoonlijk begrip komen. Door de anekdotes en grapjes diepgaand te bestuderen, kom je veel over jezelf te weten. Nasreddin Hodja oefent het gevaarlijkste beroep uit dat er is: het vertellen van de waarheid. ~ 54 ~

Springlevend en actueel ~ 55 ~ Tiecelijn 22 Toen ik ongeveer anderhalf jaar geleden het wereldwijde web doorkruiste, op zoek naar bronnen die mij meer over Nasreddin Hodja konden vertellen, kwam ik vrij snel een pak interessante informatie tegen. Toen ik deze zomer met dezelfde zoekvragen opnieuw aan het surfen ging, merkte ik dat er in de tussentijd heel wat nieuwe gegevens waren bijgekomen. Dat doet mij besluiten dat de zoektocht naar kennis ook nieuwe vragen genereert en dus bijna als vanzelf nieuwe informatie oplevert. Of die ook altijd betrouwbaar is, durf ik in twijfel te trekken, maar het is een feit dat de figuur van Nasreddin Hodja er een is van alle tijden en vele landen. De moppen, anekdotes en verhalen duiken steeds vaker op het internet op. Oude en nieuwe verhalen worden door elkaar gebruikt, aangepast, herwerkt, vertaald en vooral gelezen. De doordenkertjes blijven hangen, de meest eenvoudige eerst. Het verhaal over de schepping bijvoorbeeld, wordt dikwijls anders ingevuld, maar de kern blijft dezelfde. Nasreddin Hodja zit onder een kersenboom. Hij vraagt zich af waarom de schepper kersen aan bomen heeft doen groeien en pompoenen over de grond doen kruipen. Plots valt er een kers op het hoofd van de hodja. Daarop begint de hodja Allah uitvoerig te danken. Enkele omstanders vragen naar de toedracht. Waarom zou je Allah danken als je iets op je hoofd krijgt? De hodja antwoordt: ‘Ik zal de schepping nooit meer in vraag stellen. Allah wist precies wat hij deed toen hij kersen aan bomen en pompoenen op de grond liet groeien.’ Dat de hodja ook nu stilaan zijn weg begint te vinden in onze contreien, is een dankbaar gegeven waar zeker nog wat mee te doen valt op diverse vlakken. Voor scholen in het kader van hun interculturele projecten, voor opbouwwerkers om een brug te slaan naar de leefwereld van kinderen en jongeren van een andere origine, voor buurtwerkers die aan de slag willen met een verhalenbank, voor leesgroepen, voor cultuurverenigingen die werken rond mondelinge geschiedenis, voor organisaties en groepen die aandacht hebben voor intercultureel erfgoed van nieuwe Vlamingen en Nederlanders. En zoveel meer. Nasreddin Hodja zou overigens niet de eerste figuur met een interculturele achtergrond zijn, die een plaats verovert in de harten van de mensen. Is onze goede oude kindervriend Sint-Nicolaas of Sinterklaas ook geen geestelijke, een bisschop uit het Turkse Myra?

Springlevend en actueel<br />

~ 55 ~<br />

Tiecelijn <strong>22</strong><br />

Toen ik ongeveer anderhalf jaar geleden het wereldwijde web doorkruiste,<br />

op zoek naar bronnen die mij meer over Nasreddin Hodja konden vertellen,<br />

kwam ik vrij snel een pak interessante informatie tegen. Toen ik deze zomer<br />

met dezelfde zoekvragen opnieuw aan het surfen ging, merkte ik dat er in de<br />

tussentijd heel wat nieuwe gegevens waren bi<strong>jg</strong>ekomen. Dat doet mij besluiten<br />

dat de zoektocht naar kennis ook nieuwe vragen genereert en dus bijna als<br />

vanzelf nieuwe informatie oplevert. Of die ook altijd betrouwbaar is, durf ik<br />

in twijfel te trekken, maar het is een feit dat de figuur van Nasreddin Hodja er<br />

een is van alle tijden en vele landen. De moppen, anekdotes en verhalen duiken<br />

steeds vaker op het internet op. Oude en nieuwe verhalen worden door elkaar<br />

gebruikt, aangepast, herwerkt, vertaald en vooral gelezen. De doordenkertjes<br />

blijven hangen, de meest eenvoudige eerst.<br />

Het verhaal over de schepping bijvoorbeeld, wordt dikwijls anders ingevuld,<br />

maar de kern blijft dezelfde. Nasreddin Hodja zit onder een kersenboom. Hij<br />

vraagt zich af waarom de schepper kersen aan bomen heeft doen groeien en<br />

pompoenen over de grond doen kruipen. Plots valt er een kers op het hoofd van<br />

de hodja. Daarop begint de hodja Allah uitvoerig te danken. Enkele omstanders<br />

vragen naar de toedracht. Waarom zou je Allah danken als je iets op je hoofd<br />

kri<strong>jg</strong>t? De hodja antwoordt: ‘Ik zal de schepping nooit meer in vraag stellen.<br />

Allah wist precies wat hij deed toen hij kersen aan bomen en pompoenen op de<br />

grond liet groeien.’<br />

Dat de hodja ook nu stilaan zijn weg begint te vinden in onze contreien, is een<br />

dankbaar gegeven waar zeker nog wat mee te doen valt op diverse vlakken. Voor<br />

scholen in het kader van hun interculturele projecten, voor opbouwwerkers om<br />

een brug te slaan naar de leefwereld van kinderen en jongeren van een andere<br />

origine, voor buurtwerkers die aan de slag willen met een verhalenbank, voor<br />

leesgroepen, voor cultuurverenigingen die werken rond mondelinge geschiedenis,<br />

voor organisaties en groepen die aandacht hebben voor intercultureel erfgoed<br />

van nieuwe Vlamingen en Nederlanders. En zoveel meer.<br />

Nasreddin Hodja zou overigens niet de eerste figuur met een interculturele<br />

achtergrond zijn, die een plaats verovert in de harten van de mensen. Is onze<br />

goede oude kindervriend Sint-Nicolaas of Sinterklaas ook geen geestelijke, een<br />

bisschop uit het Turkse Myra?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!