jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap
jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap
Tiecelijn 22 de ezel. Maar ook dat vinden de mensen een schande: dierenbeulen! Dat arme dier zo belasten. Daarna besluiten vader en zoon om dan maar allebei naast de ezel te lopen. Nu beginnen de mensen te lachen. Die twee zijn zeker gek! Ze hebben een ezel en ze lopen ernaast! Met dit verhaal toont de hodja aan dat je nooit voor iedereen goed kan doen. Ze weten het nu eenmaal altijd beter. Een spiritueel oefenboek Naast de bekende moppenboekjes, zijn er ook enkele meer duidende werken uitgegeven waarin aandacht wordt besteed aan de spirituele context van het verhaal. In 1993 introduceert de Nederlander Abdulwahid van Bommel Nasreddin Hodja als stripfiguur. Onder de titel Moela Nasroeddin worden nagenoeg alle hodjaverhalen opgenomen. De anekdotes worden hierbij niet volledig uitgeschreven maar wel uitgetekend in stripkaders en met tekstballonnen. In de stukjes waarin de ezel meespeelt, krijgt ook hij een tekstballon. Met dit moppenboekje wil Van Bommel mensen van alle leeftijden bereiken, door middel van humor. Want de humor van Nasroeddin is van alle plaatsen, tijden en leeftijden. Eerder bracht de Brit Idries Shah al diverse verzamelbundels uit zoals Wijsheid der Dwazen en De Wapenfeiten van de Onnavolgbare Moela Nasroeddin, waarin de lezer aangemoedigd wordt om enerzijds van de verhaaltjes te genieten en om anderzijds de anekdotes van de hodja van alle kanten te bekijken en ze als oefening te gebruiken om tot een dieper begrip te komen. Recent stond ook het alternatieve boekenweekgeschenk (2008) in Nederland in het licht van de hodja. In Sleutel in het donker kaart Wim van der Zwan de plaats van de hodjaverhalen binnen de soefitraditie aan. Hij maakt de lezer erop attent dat alle wijsheidsverhalen diverse betekenislagen hebben. Volgens de traditie zijn het er zeker zeven. Niemand vindt ze ooit allemaal. De werkelijkheid zit verpakt. Het zijn lessen verborgen achter de humor, maar zonder een moralistisch vingertje op te heffen. Door elk verhaal kan de lezer tot persoonlijk begrip komen. Door de anekdotes en grapjes diepgaand te bestuderen, kom je veel over jezelf te weten. Nasreddin Hodja oefent het gevaarlijkste beroep uit dat er is: het vertellen van de waarheid. ~ 54 ~
Springlevend en actueel ~ 55 ~ Tiecelijn 22 Toen ik ongeveer anderhalf jaar geleden het wereldwijde web doorkruiste, op zoek naar bronnen die mij meer over Nasreddin Hodja konden vertellen, kwam ik vrij snel een pak interessante informatie tegen. Toen ik deze zomer met dezelfde zoekvragen opnieuw aan het surfen ging, merkte ik dat er in de tussentijd heel wat nieuwe gegevens waren bijgekomen. Dat doet mij besluiten dat de zoektocht naar kennis ook nieuwe vragen genereert en dus bijna als vanzelf nieuwe informatie oplevert. Of die ook altijd betrouwbaar is, durf ik in twijfel te trekken, maar het is een feit dat de figuur van Nasreddin Hodja er een is van alle tijden en vele landen. De moppen, anekdotes en verhalen duiken steeds vaker op het internet op. Oude en nieuwe verhalen worden door elkaar gebruikt, aangepast, herwerkt, vertaald en vooral gelezen. De doordenkertjes blijven hangen, de meest eenvoudige eerst. Het verhaal over de schepping bijvoorbeeld, wordt dikwijls anders ingevuld, maar de kern blijft dezelfde. Nasreddin Hodja zit onder een kersenboom. Hij vraagt zich af waarom de schepper kersen aan bomen heeft doen groeien en pompoenen over de grond doen kruipen. Plots valt er een kers op het hoofd van de hodja. Daarop begint de hodja Allah uitvoerig te danken. Enkele omstanders vragen naar de toedracht. Waarom zou je Allah danken als je iets op je hoofd krijgt? De hodja antwoordt: ‘Ik zal de schepping nooit meer in vraag stellen. Allah wist precies wat hij deed toen hij kersen aan bomen en pompoenen op de grond liet groeien.’ Dat de hodja ook nu stilaan zijn weg begint te vinden in onze contreien, is een dankbaar gegeven waar zeker nog wat mee te doen valt op diverse vlakken. Voor scholen in het kader van hun interculturele projecten, voor opbouwwerkers om een brug te slaan naar de leefwereld van kinderen en jongeren van een andere origine, voor buurtwerkers die aan de slag willen met een verhalenbank, voor leesgroepen, voor cultuurverenigingen die werken rond mondelinge geschiedenis, voor organisaties en groepen die aandacht hebben voor intercultureel erfgoed van nieuwe Vlamingen en Nederlanders. En zoveel meer. Nasreddin Hodja zou overigens niet de eerste figuur met een interculturele achtergrond zijn, die een plaats verovert in de harten van de mensen. Is onze goede oude kindervriend Sint-Nicolaas of Sinterklaas ook geen geestelijke, een bisschop uit het Turkse Myra?
- Page 3: Jaarboek 2 van het Reynaertgenootsc
- Page 6 and 7: De biecht van de wolf, de vos en de
- Page 8 and 9: Tiecelijn 22 Hoe ik als antropoloog
- Page 10 and 11: Tiecelijn 22 Zwem recht naar de sch
- Page 12 and 13: Tiecelijn 22 het verhaal van de moe
- Page 14 and 15: Tiecelijn 22 Uilenspiegel? Ter kenn
- Page 16 and 17: Tiecelijn 22 uitdagend laag vliegen
- Page 18 and 19: Tiecelijn 22 mensen kunnen helemaal
- Page 20 and 21: Thema / Tiecelijn 22 kalulu, een vo
- Page 22 and 23: Tiecelijn 22 2. Hoe Kalulu zijne ee
- Page 24 and 25: Tiecelijn 22 zwijn (bij Van Acker:
- Page 26 and 27: Tiecelijn 22 Ook in de wereld van d
- Page 28 and 29: Tiecelijn 22 Dit eerste Bakamé-ver
- Page 30 and 31: Tiecelijn 22 ten’ of ‘bedotten
- Page 32 and 33: Tiecelijn 22 behoedzaamheid bestude
- Page 34 and 35: Tiecelijn 22 sloot Freya geen oog,
- Page 36 and 37: Tiecelijn 22 wezen: hij heeft de sl
- Page 38 and 39: Tiecelijn 22 gen zoals ‘ergher pu
- Page 40 and 41: Tiecelijn 22 gebruik van vermomming
- Page 42 and 43: Tiecelijn 22 veeg uit de pan en ied
- Page 44 and 45: Tiecelijn 22 16 Snorri Sturluson,
- Page 46 and 47: Thema / Tiecelijn 22 22 nasreddin h
- Page 48 and 49: Tiecelijn 22 Er wordt beweerd dat N
- Page 50 and 51: Tiecelijn 22 bescherming en onderda
- Page 52 and 53: Tiecelijn 22 de titel van Keizer va
- Page 56 and 57: Tiecelijn 22 In de Brusselse randge
- Page 58 and 59: Tiecelijn 22 • I. Shah, de Wapenf
- Page 60 and 61: Tiecelijn 22 Afrikaanse stammen en
- Page 62 and 63: Tiecelijn 22 Leeu in 1479 aan in zi
- Page 64 and 65: Tiecelijn 22 bod. De overige listen
- Page 66 and 67: Tiecelijn 22 als een argument wordt
- Page 68 and 69: Tiecelijn 22 slechts zijn natuur),
- Page 70 and 71: Tiecelijn 22 Malpertuus door de vos
- Page 72 and 73: Tiecelijn 22 Van Daele onderscheidt
- Page 74 and 75: Tiecelijn 22 aan kleine huisdieren
- Page 76 and 77: Tiecelijn 22 • André Bouwman, Re
- Page 78 and 79: Thema / Tiecelijn 22 lisTen en lage
- Page 80 and 81: Tiecelijn 22 rechters te verzoeken
- Page 82 and 83: Tiecelijn 22 de middeleeuwen al ont
- Page 84 and 85: Tiecelijn 22 Omslag van de Vlaamse
- Page 86 and 87: Tiecelijn 22 ratuurhistoricus. Hij
- Page 88 and 89: Tiecelijn 22 Verder kan men alleen
- Page 90 and 91: Tiecelijn 22 het paradoxale feit op
- Page 92 and 93: Tiecelijn 22 Kwelgeest Het succes v
- Page 94 and 95: Tiecelijn 22 Hutsebaut 2008, die de
- Page 96 and 97: Thema / Tiecelijn 22 anansi is Tijd
- Page 98 and 99: Tiecelijn 22 Met dit antwoord op de
- Page 100 and 101: Tiecelijn 22 gen. Maar ook gebruike
- Page 102 and 103: Tiecelijn 22 Ashanti-hulppriester B
Springlevend en actueel<br />
~ 55 ~<br />
Tiecelijn <strong>22</strong><br />
Toen ik ongeveer anderhalf jaar geleden het wereldwijde web doorkruiste,<br />
op zoek naar bronnen die mij meer over Nasreddin Hodja konden vertellen,<br />
kwam ik vrij snel een pak interessante informatie tegen. Toen ik deze zomer<br />
met dezelfde zoekvragen opnieuw aan het surfen ging, merkte ik dat er in de<br />
tussentijd heel wat nieuwe gegevens waren bi<strong>jg</strong>ekomen. Dat doet mij besluiten<br />
dat de zoektocht naar kennis ook nieuwe vragen genereert en dus bijna als<br />
vanzelf nieuwe informatie oplevert. Of die ook altijd betrouwbaar is, durf ik<br />
in twijfel te trekken, maar het is een feit dat de figuur van Nasreddin Hodja er<br />
een is van alle tijden en vele landen. De moppen, anekdotes en verhalen duiken<br />
steeds vaker op het internet op. Oude en nieuwe verhalen worden door elkaar<br />
gebruikt, aangepast, herwerkt, vertaald en vooral gelezen. De doordenkertjes<br />
blijven hangen, de meest eenvoudige eerst.<br />
Het verhaal over de schepping bijvoorbeeld, wordt dikwijls anders ingevuld,<br />
maar de kern blijft dezelfde. Nasreddin Hodja zit onder een kersenboom. Hij<br />
vraagt zich af waarom de schepper kersen aan bomen heeft doen groeien en<br />
pompoenen over de grond doen kruipen. Plots valt er een kers op het hoofd van<br />
de hodja. Daarop begint de hodja Allah uitvoerig te danken. Enkele omstanders<br />
vragen naar de toedracht. Waarom zou je Allah danken als je iets op je hoofd<br />
kri<strong>jg</strong>t? De hodja antwoordt: ‘Ik zal de schepping nooit meer in vraag stellen.<br />
Allah wist precies wat hij deed toen hij kersen aan bomen en pompoenen op de<br />
grond liet groeien.’<br />
Dat de hodja ook nu stilaan zijn weg begint te vinden in onze contreien, is een<br />
dankbaar gegeven waar zeker nog wat mee te doen valt op diverse vlakken. Voor<br />
scholen in het kader van hun interculturele projecten, voor opbouwwerkers om<br />
een brug te slaan naar de leefwereld van kinderen en jongeren van een andere<br />
origine, voor buurtwerkers die aan de slag willen met een verhalenbank, voor<br />
leesgroepen, voor cultuurverenigingen die werken rond mondelinge geschiedenis,<br />
voor organisaties en groepen die aandacht hebben voor intercultureel erfgoed<br />
van nieuwe Vlamingen en Nederlanders. En zoveel meer.<br />
Nasreddin Hodja zou overigens niet de eerste figuur met een interculturele<br />
achtergrond zijn, die een plaats verovert in de harten van de mensen. Is onze<br />
goede oude kindervriend Sint-Nicolaas of Sinterklaas ook geen geestelijke, een<br />
bisschop uit het Turkse Myra?