jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
de ezel. Maar ook dat vinden de mensen een schande: dierenbeulen! Dat arme
dier zo belasten. Daarna besluiten vader en zoon om dan maar allebei naast de
ezel te lopen. Nu beginnen de mensen te lachen. Die twee zijn zeker gek! Ze
hebben een ezel en ze lopen ernaast!
Met dit verhaal toont de hodja aan dat je nooit voor iedereen goed kan doen.
Ze weten het nu eenmaal altijd beter.
Een spiritueel oefenboek
Naast de bekende moppenboekjes, zijn er ook enkele meer duidende werken
uitgegeven waarin aandacht wordt besteed aan de spirituele context van het verhaal.
In 1993 introduceert de Nederlander Abdulwahid van Bommel Nasreddin
Hodja als stripfiguur. Onder de titel Moela Nasroeddin worden nagenoeg
alle hodjaverhalen opgenomen. De anekdotes worden hierbij niet volledig uitgeschreven
maar wel uitgetekend in stripkaders en met tekstballonnen. In de
stukjes waarin de ezel meespeelt, krijgt ook hij een tekstballon. Met dit moppenboekje
wil Van Bommel mensen van alle leeftijden bereiken, door middel van
humor. Want de humor van Nasroeddin is van alle plaatsen, tijden en leeftijden.
Eerder bracht de Brit Idries Shah al diverse verzamelbundels uit zoals Wijsheid
der Dwazen en De Wapenfeiten van de Onnavolgbare Moela Nasroeddin, waarin
de lezer aangemoedigd wordt om enerzijds van de verhaaltjes te genieten en om
anderzijds de anekdotes van de hodja van alle kanten te bekijken en ze als oefening
te gebruiken om tot een dieper begrip te komen.
Recent stond ook het alternatieve boekenweekgeschenk (2008) in Nederland
in het licht van de hodja. In Sleutel in het donker kaart Wim van der Zwan de
plaats van de hodjaverhalen binnen de soefitraditie aan. Hij maakt de lezer erop
attent dat alle wijsheidsverhalen diverse betekenislagen hebben. Volgens de traditie
zijn het er zeker zeven. Niemand vindt ze ooit allemaal. De werkelijkheid
zit verpakt. Het zijn lessen verborgen achter de humor, maar zonder een moralistisch
vingertje op te heffen. Door elk verhaal kan de lezer tot persoonlijk
begrip komen. Door de anekdotes en grapjes diepgaand te bestuderen, kom je
veel over jezelf te weten. Nasreddin Hodja oefent het gevaarlijkste beroep uit
dat er is: het vertellen van de waarheid.
~ 54 ~