jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
uit de meest heerlijke gerechten. Omdat sommige deelnemers aan het congres
die avond al weer huiswaarts keren, reikt Etty Nieboer op de haar bekende
charmante wijze de cadeaus uit aan de zes medewerkers die het colloquium
tot dan toe in goede banen hebben geleid. Zij ontvangen ieder de prachtige
catalogus behorende bij de tentoonstelling in het Catharijneconvent. Paul
Wackers, als gastheer van het IRS, krijgt zowel de Geschiedenis van de schoonheid
als de Geschiedenis van de lelijkheid van Umberto Eco als blijk van waardering
voor zijn inzet voor en tijdens het congres.
De laatste lezing vindt op vrijdag plaats in de Cour de Noble. Kenneth Varty
begint zijn lezing met een kort in memoriam van Elaine Block (1926-2008), een
internationaal befaamde wetenschapster die zich intensief bezig heeft gehouden
met misericorden en koorbanken en die waarschijnlijk alle misericorden in
West-Europa heeft gezien en gefotografeerd. Van haar hand zijn een aantal
naslagwerken over dit onderwerp verschenen. Hij brengt in herinnering dat
zij in 2000 nog samen met hem een groot artikel heeft geschreven in Reynard
the Fox. Social Engagement and Cultural Metamorphoses in the Best Epic from the
Middle Ages to the Present over houtsnijwerk in koorbanken met afbeeldingen
van Reynaert en andere vossen. Zij bezocht in het verleden regelmatig de
colloquia van de IRS.
Na deze droeve plicht kijkt Varty terug op zijn 50 jaar durende iconografisch
onderzoek naar afbeeldingen van dieren uit de Reynaerttraditie. Varty staat
uitgebreid stil bij een opmerkelijke misericorde uit ca. 1390 in de abdij van
Sint-Werburgh in Chester in Engeland. Het betreft de scène waarin Reynaert
zich dood houdt om vogels te verschalken die van zijn ‘lijk’ willen gaan pikken.
De scène, waarbij een van de kraaien zich duidelijk te goed wil doen aan de
penis van Reynaert, komt ook voor in Reynaerts historie (v. 3558-3600).
Wackers neemt na deze interessante lezing het woord over en bedankt Varty
voor zijn jarenlange enthousiaste inzet want, tot ontsteltenis van de aanwezigen,
heeft Varty te kennen gegeven dat dit het laatste colloquium was dat hij
bijwoonde. Varty richtte in 1975 de IRS op. Ooit begonnen met lezingen over
fabels, dierenverhalen en fabliaux werd het aandachtsveld in de loop der jaren
verbreed met lezingen over bestiaria, encyclopedieën, iconografie, handschriften
en middeleeuwse hofliteratuur. Met een kleine woordspeling, Société
Internationale Vartyenne, neemt Wackers afscheid van deze sympathieke
aartsvader en biedt hem onder een langdurig applaus een fraaie prent aan van
de dom van Utrecht als blijvende herinnering aan zijn laatste colloquium.
~ 466 ~