jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
dat laatste is Kwelgeest in ieder geval: een speurdersroman haut de gamme.
Het verhaal speelt zich af in het denkbeeldige plaatsje Kwelgeest, dat behalve
een psychiatrische instelling ook een tennisclub (Providentia) herbergt, en
in het minder denkbeeldige Leiden. In de club komen de Leidse professoren
graag vertier of soelaas zoeken, al was het maar om de kommer en kwel van
hun academische beslommeringen even te vergeten. Van meet af aan volgen
de auteurs een dubbel spoor dat tot op het bittere einde consequent wordt
doorgetrokken.
Zo gaat het in deze campus novel om de eerste versie of oudste druk van
de Uilenspiegelverhalen, die van vóór 1510 zou dateren en door een zekere
Waldemar Isfeld in het Duitse Eschweiler achter de hand wordt gehouden. Job
Deerlijk, die op De Scheve Kloot, ‘een Nederduytse klucht over een brillenmaker
en tien boeven’ (p. 57) is gepromoveerd en het onbetamelijk vindt dat iemand
een (het?) sleutelstuk van de Uilenspiegelstudie weigert door te geven of te
publiceren, doet er alles aan die unieke tekst te bemachtigen. Maar daar ziet
hij om een ongewone reden uiteindelijk van af. Het is hem bovendien gegeven
een alsnog onbekende H-historie te ontdekken op het perkament waarmee een
erg oud tennisracket is omwikkeld en dat ook nog eens een heuse palimpsest
blijkt te zijn (zie p. 219). De vondst doet hem duizelen en trekkebekken,
haalt hem uit zijn evenwicht en doet hem, overigens niet voor de eerste keer,
tijdelijk belanden in Kwelgeest, waar hij geestelijk vertroeteld wordt door ene
Pharaïldis, die steeds weer ‘madonna’s met kind’ schildert en zich blijkbaar
inbeeldt dat de labiele, uiterst beminnelijke Job Deerlijk haar geliefde zoon is.
Job kan in psychisch moeilijke omstandigheden gelukkig rekenen op zijn kranige
vrouw Clara Parsijn en hun zoon Pieter, die het tenniscentrum uitbaat en
wat sportlessen versiert. Voorts verstaat hij zich goed met Slim Bensoussan,
die net als hij verbonden is aan de werkgroep Westerse antropologie en, naar
eigen zeggen, ‘meer geïnteresseerd’ is ‘in de bredere vragen over Uilenspiegel’
(p. 125). Pal tegenover Job staat Max Cobbe, die de leerstoel Moderne antropologie
bekleedt, en na het emeritaat van vakgenoot Falings, op zoek is naar
een waardige opvolger. Cobbe heeft de handen vol met de ‘benoemingscommissie’
en wil, na de afzegging van een zekere Krumm, vooral voorkomen dat
Job Deerlijk, die voor de post heeft gekandideerd, in overweging zou worden
genomen. Zijn voorkeur gaat overduidelijk uit naar de vrij schimmige, excentrieke
Waldemar Isfeld, van wie hij hoopt dat hij zijn beruchte Uilenspiegeldruk
naar Leiden meebrengt om hemzelf en zijn vakgroep de nodige glans te
~ 450 ~