jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

~ 441 ~
Tiecelijn 22
Maria Goemaere / Ik leg mijn drollen in het bed / Ik ben Maria Goemaere /
(…) / vergeet alleen mijn eigen naam’ (p. 10). Goemaere? Blijde boodschap?
Lotgenote van (Maria?) Vulmaerte, die Willem van Boudelo gedurende één
ondeelbare seconde laat opdraven in zijn dierenepos? Voor Maria Goemaere
componeert de dichter een bezwerende tekst, incanteert hij een bedwelmend
gebed, zingzegt hij een mantra die eindeloos voortkabbelt.
4
Deze bundel is een open ode aan hulpboekhouder Fernando Pessoa (1888-
1935), de ongrijpbare, ordeloze, dipsomane Portugese dichter, die bij leven
nauwelijks iets publiceerde, op een paar dagboekfragmenten in het avantgardistische
blad Orpheu (1915) en het lange gedicht Mensagem (Boodschap) na.
Hij is De Beules lijfdichter, inspiratiebron, levensgezwel. Zijn ‘bronãer’, zou
Joost van den Vondel wellicht schrijven. De Beules gedichten vormen een eerbetoon
aan de boekhouder én de dichter: pakketjes tekst van elkaar gescheiden
door vragen over het ‘boekhouderschap’. De bundel is even aangrijpend en
wervend als een roomse catechismus. Ik citeer het begin ervan. Het ‘incipit’
van alle wijsheid. ‘Hoeveel Boekhouders zijn er? Er is maar één Boekhouder’.
‘Hoeveel gedaanten heeft de Grote Boekhouder? ‘De Grote Boekhouder heeft
duizend en één verschillende gedaanten / Maar altijd is hij onbeduidend, bijziend
en belastingplichtig’. Geldt wat voor boekhouders geldt, ook voor goden?
Wie vertaalt, verklaart, annoteert de eerste vraag uit De Beules catechismus?
Is het geavanceerde monotheïsme een (subtiele, gevaarlijke?) vorm van veelgodendom?
Dezelfde vraag springt van het blad in Aravind Adiga’s exquise
Anglo-Indische roman The White Tiger (Man Booker Prize 2008): ‘See, the
Muslims have one god. The christians have three gods. And we Hindus have
36,000,000 gods’ (p. 8). Is god een kwestie van standpunt? Het gedeelde resultaat
van een optelling of aftrekking? (Het eerste vers van Genesis: ‘Van hoofde
af schiepen de goden de hemelen en de aarde’.)
5
In gedachten zie ik ze beiden zitten, Norbert en Fernando, voor het stamcafé
van de grote dichter, voor het ‘Martinho da Arcada’ op het Praça do Comércio
in Lissabon/Lisboa. Zwijgzaam, broederlijk, gelijkgestemd, eensgezind,