jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
Wildi minen wille doen
Dat ghi mi leet daer si zijn,
Daer mede mochti die hulde mijn
Hebben, al haddi minen vadre
Doot ende mijn gheslachte algadre.’
Reynaert sprac: ‘Neve, houddi hu spot?’
‘Neenic, Reynaert, also helpe mi God.’
‘Weet God, Tybeert, wistic dat,
Ghi soutter sijn noch tavont sat.’
‘Sat, Reynaert? Dat ware vele.’
‘Tybeert, dat sechdi thuwen spele.’
‘In doe, Reynaert, bi miere wet.
Haddic een muus ende waer so vet,
In gaefse niet omme eenen busant.’
‘Tybeert, gaet met mi te hant.
Ic leede hu daer ter selver stat
Daer icker hu sal maken sat,
Eer ic nemmermeer van hu sceede.’
‘Ja ic, Reynaert, up die gheleede
Ghinghe ic met hu te Mompelier.’
‘So gaen wi dan, wi sijn hier
Al te langhe’, sprac Reynaert. (1119-1156)
Het karakter van deze dialoog is opvallend levendig en dynamisch. Hoe doet
Willem dat? Voor de indruk die het gesprek maakt zijn verschillende technieken
verantwoordelijk. In sommige verzen wordt bijvoorbeeld een sprekersaanduiding
als seit hi weggelaten (zie vers 1129 en 1133) en zijn de spreekbeurten kort,
slechts één vers, soms zelfs minder (zie vers 1142 en 1146). Soms wisselen de
sprekers zelfs in een vers van beurt (zie vers 1132). De dieren lijken gehaast te
spreken en elkaar in de rede te vallen. De actie van de een ontlokt een reactie bij
de ander, die weer vraagt om een antwoord, net als in een alledaags gesprek in
de werkelijkheid.
Maar niet alleen dialogen, ook gesprekken tussen verschillende personages
weet Willem zo levendig te stileren. Op de luidruchtige hofdag (246-316)
bijvoorbeeld, waar de dieren zich bij Nobel beklagen. Iedereen wil zijn zegje
doen. Tibeert spreekt tegen de koning, de bever Pancer dient hem van repliek,
waarna wolf Ysengrim zijn goedkeuring grommend laat merken – ‘Bi Gode,
Pancer, ghi secht waer!’ (170). Vervolgens neemt Grimbeert het woord, om het
~ 284 ~