jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

~ 281 ~
Tiecelijn 22
Hoe mochte hi zeerre sijn mesrocht? [Hoe kon hij er erger aan toe zijn?]
Al haddi thoeft hutebrocht,
Eer hi die voete conde ghewinnen,
Blever alle die claeuwen binnen
Ende sine twee anscoen beede (…)
Dat bloet liep hem over die hoghen
Dat hi niet wel conste ghesien. (739-757)
Ook de afstraffing van Ysengrim wordt door hem nietsontziend beschreven.
Als de wolf wordt gevild, waarbij het vel van beide voeten wordt gehaald, van
zijn knieën algader toten claeuwen, houdt hij zich doodstil, zoals een valk doet
als zijn ogen worden dichtgenaaid, een beeld dat is ontleend aan de africhting
van valken voor de jacht. 12 Het bloed vloeit langs zijn tenen omlaag, waarna ook
vrouwe Hersint op het gras moet liggen.
Ghi ne saecht noint voghel braeuwen
Die stilre hilt al sine leden
Dan Ysengrim de zine dede
Doe men so jammerlike ontscoyde
Dat hem dat bloet ten teen afvloyde.
Doe Ysengrim ontscoyt was,
Moeste gaen ligghen up dat gras
Vrauwe Hersint, die wulfinne,
Met eenen wel drouven zinne
Ende liet haer afdoen dat vel
Ende die claeuwen also wel
Bachten van beede haren voeten. (2885-2896)
Vleselijke, choquerende details zijn het die Van den vos Reynaerde kleur geven,
maar het is wel de kleur van bloed. De beestachtige details prikkelen en spreken
tot de verbeelding. Het is de fascinerende schoonheid van het kwaadaardige, zou
je kunnen stellen. Het stond Willem vrij om al die gruwelijkheden in omfloerste
termen voorbij te snellen. Een verhaaltechnische functie lijken deze vermeldingen
niet te hebben. Maar de stilistische functie van de opmerking dat de huid
van Bruuns snuit schuurde of dat het bloed hem in de ogen liep, is erg belangrijk.
Hun effect is immens. Ze zorgen ervoor dat het verhaal tot leven komt, dat
het afstoot maar ook intrigeert.