jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

~ 261 ~
Tiecelijn 22
Isegrim altijd bijten, en zo luidt hij in de laatste episode van de Ysengrimus zijn
eigen ondergang in: hij probeert de zeug Salaura wijs te maken dat hij haar de
vredeskus wil geven, maar zij roept haar familie te hulp en dan wordt de wolf
zo gretig ‘gekust’ dat hij uiteindelijk verspreid over de magen van 66 varkens ‘in
vrede rust’. Isegrim zal inderdaad zijn huid (moeten) afstaan, twee keer zelfs: in
Aan het hof van de koning wordt hij door de beer gevild, en later, in De verdeling
van de buit, wordt hij nogmaals, maar dan door koning leeuw persoonlijk, uit
zijn vacht gerukt. Zijn net (staart) zal hij heel spoedig verliezen, daar gaat het
oudje Aldrada voor zorgen. Isegrim lijkt nog steeds niet door te hebben dat hij
vastzit omdat zijn staart in het ijs is vastgevroren, en niet omdat er walvissen aan
zijn staart hangen.
Tot besluit van zijn overpeinzingen kraamt hij onzin uit over de juiste manier
om schapen te tellen: volgens de wolf tellen domme boeren niet goed, want ze
zeggen cijfers in de verkeerde volgorde op (één, twee, drie) en vergroten zo hun
kudde. Isegrim daarentegen telt terug zodat de slinkende kudde tot nul gereduceerd
wordt (I 1009-1018). 16 Verblind door zelfoverschatting noemt hij boeren
dom en arme drommels (stultus, miser, I 1012), maar schetst daarmee zonder
het te beseffen een zelfportret.
Sprakeloos zit de wolf op het ijs. Heer Bovo, wiens naam we nu te horen krijgen
(dominus Bovo, I 1027), legt uit waarom Isegrim zwijgt: de wolf is een abt
die denkt aan het tafelgebed waarmee hij de maaltijd voor hem altijd zegent.
En zo is het, denken de dorpers, die ook in een feeststemming komen: ‘Aan alle
kanten werd geschreeuwd: ‘Het is waar! Hij hoopt op een maaltijd die zijn verwachtingen
overtreft! Zijn wens gaat in vervulling! Eten zal hij! We zullen hem
meer geven dan hij hoopte!’ Toen ze dat gezegd hadden, hieven ze hun vuisten
op en maakten een vrolijk feestmaal klaar. De priester werd verzocht om de abt
de eerste gang op te dienen. ‘Daarna serveren wíj hem het hoofdgerecht!’ zeiden
ze (I 1035-1040). Het wordt dus toch nog een feestelijke dag, maar niet voor
de wolf.
Werd het pak slaag dat de wolf in I 979 krijgt voorgesteld als sacra, in I 1027-1064
wordt het gepresenteerd als een feestmaal, een carnavaleske metafoor. 17 Het pak
slaag met de Bijbel dat de wolf in I 1041-1042 van de priester krijgt, een parodie
op de bisschopswijding, 18 wordt vergeleken met een monastieke caritasviering
waarbij de abt aan de broeders voedsel en wijn uitdeelt ter bevordering van de
naastenliefde in het klooster: ‘Zo gaan in kloosters vele schotels of de goede
wijnkelk van de abt rond van mond tot mond (er wordt met wijd open mond