jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

reynaertgenootschap.be
from reynaertgenootschap.be More from this publisher
14.09.2013 Views

Tiecelijn 22 Noten 1 Marcellijn Dewulf, ‘Bargoens te Sint-Niklaas’, in: Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas, deel 83 (1980), p. 1-128. Over het Bargoens schreef Dewulf (p. 11): ‘Toen H. De Seyn-Verhougstraete in 1890 zijn Woordenlijst van het Bargoens van Roeselaere uitgaf, verklaarde hij in zijn voorwoord dat het Bargoens in heel België verspreid was en dat er geen enkele stad was waar het niet gesproken werd. Hij noemde bijvoorbeeld; Gent, Brugge, Ieper, Menen, Aalst, Ninove, Zele. Aan het Noordstation te Brussel kon men volgens hem alle dagen Bargoens horen spreken door de aldaar rondzwervende bevolking.’ In de Sint-Niklase wijk Klein Hulststraat, Papenakkerstraat, Antwerpse Steenweg, Lamstraat, Ankerstraat, Truweelstraat ‘hebben gedurende meer dan honderd jaar leurders gewoond die het Bargoens als groepstaal of kringtaal gebruikten, die zich uitgaven voor padjalders (paadjeslopers) en door de Sint-Niklazenaars marchands werden genoemd.’ 2 Edward Vermeulen (1861-1934), die het pseudoniem Warden Oom gebruikte, was gemeenteontvanger van Hooglede. Schrijver van volkse romans, o.a. Trimards (1912), De Zwarte Pokken (1919) en zijn beste werk De Blieckaerts (1926). 3 ‘t Manneke uit de Mane. Alfons Vanhee (1846-1903) stichtte in 1881 een Vlaamse Volksalmanak die later ‘t Manneke uit de Mane zou worden, een geestig, West-Vlaams humoristisch en volkskundig jaarboekje, dat nog steeds verschijnt. Het omslag werd ontworpen door Ferdinand Rodenbach, de broer van de schrijver Albrecht. Op het marktplein van Diksmuide staat sinds 1978 een monument van dit ‘manemanneke’ uit dankbaarheid voor 100 jaar West-Vlaamse humor. Jaarlijks komt het bestuur van ’t Manneke samen om nieuwe ridders van de humor te slaan. Over Vanhee schreef Karel M. de Lille, de kleinzoon van de Maldegemse Duimpjesuitgever. 4 Gaston Martens (1883-1967) beeldde het dorpsleven van de Leiestreek uit in volks en realistisch toneel. Vooral bekend zijn Paradijsvogels (1934) en Dorp der mirakelen (1947). 5 Jef Scheirs (1885-1960) was een volksverteller en toneelschrijver. Zijn Filosoof van Hagem werd een groot tv-succes. 6 F.R. Boschvogel (1902-1994), pseudoniem van Frans Ramon, was bloemlezer van sprookjes, legendes, sagen en vertellingen (Boschvogel vertelt). Historische verhalen zoals Als ich can (over Jan van Eyck) en Willem van Loo. 7 Willem Putman (1900-1954) Toneelrecensent en -auteur. Onder de schuilnaam Jean du Parc schreef hij o.a. de romans Mevrouw Pilatus (1940), Christine Lafontaine (1947), Marilou (1948) en De nacht van Nadine (1954) met als centrale figuren boeiende en aantrekkelijke vrouwen. 8 Van deze uitgave werden slechts 526 exemplaren gedrukt. 26 exemplaren werden geletterd van A tot Z, vergezeld van een originele ets. 500 exemplaren werden genummerd van 1 tot 500. Omslag en lay-out van deze bibliofiele uitgave werden verzorgd door Geert Vanallemeersch (Roeselare 1934). Naast portretten, naakten en etsen ontwierp en maakte deze graficus ook reuzen (o.a. Cyper) en cartoons (Cypertjes). Illustraties in ’t Manneke uit de Mane. ~ 140 ~

~ 141 ~ Tiecelijn 22 9 Wie kennis wil maken met nog meer gegevens en anekdotes over de auteur en zijn Roeselaarse held Peegie kan op internet de nooit gepubliceerde tekst van het interview van J. Florquin lezen. Op www.dbnl.org/.../flor007tenh15.../flor007tenh15_01_0005.htm vindt de geïnteresseerde meer toelichtingen over de reacties op Peegiestukjes die geregeld verschenen in Het Wekelijks Nieuws, over Denys’ relaties met de volksschrijver Edward Vermeulen, Filip de Pillecyn en Stijn Streuvels, over de bijnaam ‘olijkerd’ van de Roeselarenaar, de rol die Denys in het AKVS speelde, zijn sympathieën voor De Vlaamse Vlagge en De Blauwvoet, de geschiedenis, de levenshouding en de gewoonten van de Nieuwmarkters, hoe Peegie in Vlaanderen werd ontvangen, zijn ‘toneeltocht’ met Willem Putman, over het onthaal van zijn voordrachten en over hoe Nand Buyl en anderen met het West-Vlaams van Peegie omsprongen. Geraadpleegde werken • Fernand Bonneure, Literaire gids voor West-Vlaanderen, Schoten, Hadewijch, 1985. • L. de Bo, Westvlaamsch idioticon. Brugge, Gailliard, 1873. Heruitgave door Joseph Samyn, Gent, Siffer, 1890-1892. Herdruk Handzame, Familia et Patria, 1976. • Willem Denys, Peegie 1 en 2. Tekeningen Geert Vanallemeersch, Rumbeke, Concordia, 1992.

Tiecelijn <strong>22</strong><br />

Noten<br />

1 Marcellijn Dewulf, ‘Bargoens te Sint-Niklaas’, in: Annalen van de Koninklijke Oudheidkundige<br />

Kring van het Land van Waas, deel 83 (1980), p. 1-128. Over het Bargoens schreef Dewulf<br />

(p. 11): ‘Toen H. De Seyn-Verhougstraete in 1890 zijn Woordenlijst van het Bargoens van Roeselaere<br />

uitgaf, verklaarde hij in zijn voorwoord dat het Bargoens in heel België verspreid was en dat<br />

er geen enkele stad was waar het niet gesproken werd. Hij noemde bijvoorbeeld; Gent, Brugge,<br />

Ieper, Menen, Aalst, Ninove, Zele. Aan het Noordstation te Brussel kon men volgens hem alle<br />

dagen Bargoens horen spreken door de aldaar rondzwervende bevolking.’ In de Sint-Niklase<br />

wijk Klein Hulststraat, Papenakkerstraat, Antwerpse Steenweg, Lamstraat, Ankerstraat, Truweelstraat<br />

‘hebben gedurende meer dan honderd jaar leurders gewoond die het Bargoens als<br />

groepstaal of kringtaal gebruikten, die zich uitgaven voor padjalders (paadjeslopers) en door de<br />

Sint-Niklazenaars marchands werden genoemd.’<br />

2 Edward Vermeulen (1861-1934), die het pseudoniem Warden Oom gebruikte, was gemeenteontvanger<br />

van Hooglede. Schrijver van volkse romans, o.a. Trimards (1912), De Zwarte Pokken<br />

(1919) en zijn beste werk De Blieckaerts (1926).<br />

3 ‘t Manneke uit de Mane. Alfons Vanhee (1846-1903) stichtte in 1881 een Vlaamse Volksalmanak<br />

die later ‘t Manneke uit de Mane zou worden, een geestig, West-Vlaams humoristisch en<br />

volkskundig <strong>jaarboek</strong>je, dat nog steeds verschijnt. Het omslag werd ontworpen door Ferdinand<br />

Rodenbach, de broer van de schrijver Albrecht. Op het marktplein van Diksmuide staat sinds<br />

1978 een monument van dit ‘manemanneke’ uit dankbaarheid voor 100 jaar West-Vlaamse humor.<br />

Jaarlijks komt het bestuur van ’t Manneke samen om nieuwe ridders van de humor te slaan.<br />

Over Vanhee schreef Karel M. de Lille, de kleinzoon van de Maldegemse Duimpjesuitgever.<br />

4 Gaston Martens (1883-1967) beeldde het dorpsleven van de Leiestreek uit in volks en realistisch<br />

toneel. Vooral bekend zijn Paradijsvogels (1934) en Dorp der mirakelen (1947).<br />

5 Jef Scheirs (1885-1960) was een volksverteller en toneelschrijver. Zijn Filosoof van Hagem<br />

werd een groot tv-succes.<br />

6 F.R. Boschvogel (1902-1994), pseudoniem van Frans Ramon, was bloemlezer van sprookjes,<br />

legendes, sagen en vertellingen (Boschvogel vertelt). Historische verhalen zoals Als ich can (over<br />

Jan van Eyck) en Willem van Loo.<br />

7 Willem Putman (1900-1954) Toneelrecensent en -auteur. Onder de schuilnaam Jean du<br />

Parc schreef hij o.a. de romans Mevrouw Pilatus (1940), Christine Lafontaine (1947), Marilou<br />

(1948) en De nacht van Nadine (1954) met als centrale figuren boeiende en aantrekkelijke vrouwen.<br />

8 Van deze uitgave werden slechts 526 exemplaren gedrukt. 26 exemplaren werden geletterd<br />

van A tot Z, vergezeld van een originele ets. 500 exemplaren werden genummerd van 1 tot 500.<br />

Omslag en lay-out van deze bibliofiele uitgave werden verzorgd door Geert Vanallemeersch<br />

(Roeselare 1934). Naast portretten, naakten en etsen ontwierp en maakte deze graficus ook<br />

reuzen (o.a. Cyper) en cartoons (Cypertjes). Illustraties in ’t Manneke uit de Mane.<br />

~ 140 ~

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!