jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
Tiecelijnlezers een hinderpaal betekenen. Daarom hebben wij bij de moeilijkste
woorden en uitdrukkingen tussen haakjes de variant in modern Nederlands
geplaatst. De gebeurtenissen spelen zich af tussen de twee wereldoorlogen en het
begin van de jaren 40. De euro bestond nog niet en de prijzen waren natuurlijk
lager dan vandaag. Vóór 1940 kostte een brood bijvoorbeeld amper twee frank
en zelfs minder. Ik herinner mij een buurman die twintig frank (een halve
euro) per week verdiende in een houtzagerij. Wanneer het kermis was in mijn
geboortedorp, kreeg ik 1 frank van mijn ouders. Een ritje op de kermismolen
kostte 25 centiemen.
‘Van de Vismarkt tot aan het ‘Kuskapellegie…’ (kuskapel)
Tussen de Vismarkt en de ‘kuskapel’ lag het territorium van de Nieuwmarkters.
Wie dit gebied in het huidige Roeselare wil verkennen moet van het station,
door de bedrijvige Ooststraat, naar de Markt trekken. Op een boogscheut staat
de ‘eerbiedwaardige’ Sint-Michielstoren. De Manestraat ligt westelijk van die toren.
Ik laat Willem Denys zelf aan het woord:
Groot is het domein van de Nieuwmarkt niet. Van de Vismarkt tot
aan het ‘Kuskappellegie’ loopt de hoofdweg, met vooraan hun markt.
Ze bezetten de Rodenbachstraat tot aan de Burgersschool, het Kernemelkstraatje
en bijna geheel de Kattenstraat. Verder de Groenestraat
met aanpalende straten rond het kerkhof. Een kapel zit verborgen
in de Groenestraat, O.L.Vrouw van Lourdes ter ere. In de Rodenbachstraat
vindt gij een huis waarin gebeiteld staat ‘Op vaderen grond’
‘Het Vissershuis’. [nummer 75] Dit opschrift verwekte vroeger eens
de afgunst van een gebuur, deze liet ook een schrift aanbrengen en
het luidde ‘Op moederen grond’. [Door renovatie van de gevel verdwenen.]
Vroeger stonden er alleen kleine witte huisjes met zwart dak, als op
hun hurken tegen de grond geduwd. Enkele ervan kunnen we nog
hedendaags gaan bezien op het einde van de Rodenbachstraat. [even
voorbij de Burgerschool, nummer 17]. Met hun speciale bouwtrant
trekken de Nieuwmarkters hun huizen op in gele of rode bakstenen
met boogvensters en boven de vensters loopt een geruite streep dwars
over de gevel. […]
Vroeger geurde bij hun standplaats een W.C. Deze werd afgebroken
en een groot stamcafé rees op in zijn puinen. Het was hun trots en
~ 126 ~