jg 22 jaarboek 2 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 22
hé.’ En weg was hij, niet zonder eerst beloofd te hebben ‘nen helen paternoster’
voor haar en haar medezusters te zullen bidden. Het laken werd ontrold met
alle zusters erbij en toen werd het duidelijk dat ‘mamère’ lelijk beetgenomen was.
Met moeite 25 meter en na de eerste meters doken de gele vlekken op; middenin
zat er zelfs een scheur. Eerwaarde moeder-overste was in de luren gelegd door
een lepe Nieuwmarkter uit Roeselare, een telg van een leurdersvolk dat tot in
het zuiden van Frankrijk of diep in Duitsland ‘op triem’ (verkooptocht) ging en
vooral in kloosters en bij boeren zijn waar aan de man of de vrouw wist te brengen.
Een beetje oneerlijk maar op een eerlijke wijze of eerlijk op een oneerlijke
wijze, hoe paradoxaal dit ook moge klinken. Over die Nieuwmarkters schreef
Willem Denys (Roeselare 1911-1983) het boek Peegie. Het hoofdpersonage is
het prototype van dit volkje dat ook in andere streken en steden actief was. Zo
waren er ook rondtrekkende leurders in de wijk Klein Hulst in Sint-Niklaas. 1
Peegie, de Roeselaarse Reynaert of Uilenspiegel, is een echte schelm.
Willem Denys (1911-1983)
Willem Joseph Daniël Eduard Renaat Denys was een zondagskind, want hij
werd in 1911 inderdaad op een zondagavond geboren in de drukke Ooststraat,
die vandaag nog steeds de voornaamste winkelstraat is van het bedrijvige West-
Vlaamse Roeselare. Vader Achiel en moeder Margriet Schelpe hadden een zaak
in bont en hoogwaardig textiel. Willem was nummer zes van de tien kinderen
in het gezin (vier ervan werden geestelijke). Vader koesterde enige literaire
aspiraties, want samen met de Hoogleedse volksschrijver Edward Vermeulen 2 gaf
hij de geestige West-Vlaamse volksalmanak Manneke uit de Mane uit, die door
Alfons Vanhee (Lo 1846-Moere 1903) in 1881 werd bedacht. Willem Denys zal
dit humoristische boekje in 1964 samen met K.M. de Lille uit Ieper nieuw leven
inblazen. 3 Willem volgde de Grieks-Latijnse studierichting in het Roeselaarse
kleinseminarie, waar toen nog steeds de vruchtbare geest van het driemanschap
Gezelle-Verriest-Rodenbach de studenten inspireerde. De Blauwvoet wiekte nog
onder het jonge volkje. Na zijn humaniorastudies volgde Willem zijn vader op en
werd zakenman. Hij huwde in 1939 met Paula de Bevere.
Zelf gewiekst handelaar en levensgenieter volgde hij met een oplettend oog de
‘triems’ en de aparte levenswijze van de uitgekookte Roeselaarse Nieuwmarkters.
Hij genoot van hun eigen taal en hun eigen gebruiken. Later zou hij als
een gevierd conferencier en verteller overal in Vlaanderen hun verhaal brengen.
Hij schreef over de Nieuwmarkters twee boeken vol eigengereide West-Vlaam-
~ 124 ~