Vakblad H2O nummer 23, 25 november 2011 - H2O - Tijdschrift voor ...

More documents

Recommendations

Info

7543 metingen. De metingen zijn gedaan met online analysers voor ammonium (nauwkeurigheid drie procent of 0,05 mg/l), nitraat (vijf procent of 0,2 mg/l ), fosfaat (twee procent of 0,05 mg/l) en zuurstof (vier procent of 0,1 mg/l). Vanwege de grote hoeveelheid beschikbare metingen is de meetonzekerheid van individuele metingen van beperkte invloed op de berekende waarden. Uit de tabel blijkt dat de ammoniumconcentratie bij WOMBAT ongeveer elf procent lager ligt dan bij de beslistabel, de concentraties zuurstof, nitraat, totaalstikstof en fosfaat liggen ongeveer 20 procent lager. Verder valt op dat de standaarddeviatie van de concentraties met WOMBAT in de meeste gevallen kleiner is. Dat duidt op een minder grote variatie in de concentratie. In afbeelding 2 is het verloop van de concentratie zuurstof en totaalstikstof in beide beluchtingsstraten te zien. Uit de grafiek blijkt dat de zuurstofconcentratie structureel lager is in AT4 dan in AT3. De dalende zuurstofconcentratie in beide tanks wordt veroorzaakt door de stijgende temperatuur. De totale stikstofconcentratie ligt bij WOMBAT gemiddeld 18 procent lager dan bij de beslistabel. De piek in N totaal van beluchtingsstraat 3 in week 26 en 27 wordt veroorzaakt door een sterke toename van nitraat. Dat heeft zeer waarschijnlijk te maken met de verlaging van het droge stofgehalte van 4 naar 3 mg/l. Hoewel de verlaging van de slibconcentratie beide beluchtingsstraten betreft, leidt het alleen bij beluchtingstraat 3 tot een sterke toename van nitraat. Het is aannemelijk dat de samenstelling van het actiefslib in de beluchtingsstraten verschilt als gevolg van een verschil in beluchting. Dat kan verklaren waarom beluchtingsstraat 4 beter reageert op de aanpassing van de slibconcentratie dan beluchtingsstraat 3. De piek draagt voor N totaal en nitraat sterk bij aan de prestaties van Wombat ten opzichte van de beslistabel. Maar ook als deze weken buiten beschouwing worden gelaten, ligt N totaal bij WOMBAT nog altijd 9 procent lager dan bij de beslistabel. WOMBAT is ontworpen voor het sturen van de zuurstofconcentratie voor een efficiënte verwijdering van stikstof en houdt geen rekening met fosfaat. Desalniettemin blijkt dat de regeling een positief effect heeft op de biologische fosfaatverwijdering. In beluchtingsstraat 4 ligt zowel de concentratie fosfaat als het aantal pieken significant lager dan in beluchtingsstraat 3. Dat leidt tot een besparing op de ijzerdosering die wordt geschat op 50 kubieke meter FeSO 4 per jaar. De verbeterde fosfaatverwijdering wordt verklaard door minder verstoring van de biologische fosfaatverwijdering. Afwezigheid van nitraat en zuurstof in de anaerobe zone is een voorwaarde voor een optimaal proces. De zuurstofconcentratie in de actiefslibtank is lager, waardoor minder zuurstof teruggaat naar de voordenitrificatie en er meer makkelijk afbreekbaar BZV overblijft. Doordat vanuit de denitrificatie wordt gerecirculeerd over de anaerobe tank, gaat meer voeding naar de biologische fosfaatverwijdering met bovendien een lagere nitraatconcentratie. Naast de betere condities in de anaerobe 40 H 2O / 23 - 2011 Afb. 2: Zuurstofconcentratie in AT3 en AT4. tank is biologische fosfaatverwijdering ook in andere zuiveringen met een carrouselsysteem waargenomen, als deze bedreven worden bij lage zuurstofgehaltes. Het verschil in de sturing in beide beluchtingsstraten leidt ook tot een andere regelgedrag. Dat blijkt uit de weergave van het gemiddeld dagpatroon van de concentraties in beide straten in afbeelding 3. Het valt op dat de zuurstofconcentratie (blauw) in beluchtingsstraat 4 veel minder variatie vertoont dan in beluchtingsstraat 3. WOMBAT stuurt een gematigder zuurstofrichtwaarde uit, waardoor het verschil tussen maximale en minimale zuurstofconcentratie op een dag in beluchtingsstraat 4 slechts 0,44 mg/l is tegen 0,96 mg/l in beluchtingsstraat 3. De gematigde variatie in zuurstof heeft een positief effect op de andere concentraties in beluchtingsstraat 4 die ook minder variatie vertonen en lager liggen dan in beluchtingsstraat 3. De modelgebaseerde regeling is dus stabieler dan de regeling op basis van de beslistabel. Doordat de beschikbare gegevens van het energieverbruik van de beluchters te onnauwkeurig zijn, wordt het energieverbruik indirect bepaald via de gemeten zuurstofconcentratie en de (temperatuursafhankelijke) verzadigingsconstante van zuurstof in water. Uit de berekeningen blijkt dat de energiebesparing consistent is gedurende het jaar en schommelt rond drie procent. Bij een jaarverbruik van 800.000 Kwh per straat per jaar levert WOMBAT dus een besparing op van 24.000 Kwh per straat per jaar. Bij een prijs van 0,10 euro per Kwh levert dat een voordeel op van 2.400 euro per straat per jaar. Daar komt een significante besparing in de ijzerdosering bij van 7.500 euro per jaar. In totaal wordt de kostenbesparing geschat op 9.900 euro per straat per jaar. Voor de hele zuivering kan dit oplopen tot bijna 40.000 euro per jaar. Hoewel de WOMBAT is ontwikkeld met het oog op besparing van energie en verlaging van totaalstikstof, blijkt het grootste financiële voordeel te komen door een lager fosfaatgehalte en de daarmee verbonden lagere ijzerdosering. Conclusie WOMBAT is nu ongeveer twee jaar actief op rwzi Westpoort. In vergelijking met de beslistabel is de balans bijzonder positief. De modelgebaseerde regeling zorgt voor een stabieler regelgedrag en realiseert een flinke reductie in ammonium, nitraat én fosfaat. Tegelijk ligt de zuurstofconcentratie 20 procent lager, wat een energiebesparing van drie procent oplevert. Doordat het fosfaat lager is, hoeft minder ijzer te worden gedoseerd wat eveneens een forse kostenreductie betekent. Er is sprake van een win-winsituatie: met minder energie wordt beter gezuiverd. De proef toont aan dat WOMBAT een goed alternatief vormt voor de huidige beluchtingsregelaars op veel rwzi’s. WOMBAT is stabiel en presteert in alle opzichten goed, waardoor de investering in een paar jaar is terugverdiend. De modelgebaseerde regelaar wordt verder ontwikkeld door Witteveen+Bos. In WOMBAT II worden parameters automatisch aangepast aan wisselende bedrijfssituaties. Deze variant is met goed gevolg getest en wordt binnenkort geïmplementeerd op rwzi Westpoort. Afb. 3: Gemiddeld dagpatroon in concentraties met de beslistabel (links) en WOMBAT (rechts).
29-30 november, Lunteren - Bodem Breed 23e symposium met aandacht voor het kwantificeren van het nut en gebruik van de bodem (ecosysteemdiensten), de dynamiek en gedrag van stoffen in de bodem (beschikbaarheid) en hydrologie van de bodem en fysische aspecten van grondwater. Organisatie: Curnet. Informatie: www.symposiumbodembreed.nl. 1 december, Amersfoort - Klimaatkennis in een veranderende wereld slotconferentie van het programma Klimaat voor Ruimte, met interviews met kopstukken van de onderzoeksprogramma’s, gesprekken met scholieren en workshops in treinwagons. Organisatie: Programmabureau klimaat. Informatie: www.klimaatvoorruimte.klimaatonderzoeknederland.nl. 1 december, Wageningen - Milieurisicoanalyse bijeenkomst over de ontwikkelingen op het gebied van de milieurisicoanalyse die van belang zijn voor water(bodem)management. Hoe kan biotechnologie de risicoanalyse verbeteren en hoe kan risicoanalyse bijdragen tot de verbetering en innovatie van milieu(bio)technologie, zoals waterzuiveringstechnologie? Organisatie: Nederlandse Biotechnologische Vereniging en de Wageningen Universiteit. Informatie: www.nbv.kncv.nl. 8 december, Zwolle - Automatisering binnen de waterketen seminar over de ontwikkelingen binnen de procesautomatisering, toegespitst op de praktijk binnen de waterketen. Aan de hand van concrete voorbeelden wordt de balans gezocht tussen nieuwe technische mogelijkheden en oude, bewezen waarden. Organisatie: HUMIQ. Informatie: www.humiq.nl. 9 december, Stramproy - Ontwikkeling ecologische hoofdstructuur veldsymposium over een voorbeeld van gebiedsontwikkeling, waarbij zowel nieuwe natuur is gerealiseerd als landbouwgrond is verbeterd. Organisatie: ARK natuurontwikkeling. Informatie: www.ark.eu. 12 december, Driebergen/Zeist - Waterrapportagedag informatiebijeenkomst over de ontwikkelingen op het gebied van het inwinnen, verwerken en rapporteren van waterkwaliteitsgegevens. Organisatie: Informatiehuis Water. Informatie: (0320) 29 89 99 of www.informatiehuiswater.nl. 14 december, Reeuwijk - Reeuwijkse Plassen themadag over de opknapbeurt die het gebied nodig heeft om waterkwaliteit en ecologie te optimaliseren en het uitvoerinsplan ‘Schoon & mooi’, waarin de eerste reeks maatregelen tot 2015 concreet wordt gemaakt. Organisatie: Vereniging voor Waterstaat en Landinrichting. Informatie: www.waterenland.nl. 2012 13 januari, Delft - Vakantiecursus Drinkwater en Afvalwater 64e editie van de Vakantiecursus Drinkwater en de 31e editie van de Vakantiecursus Afvalwater met als overkoepelend thema ‘Water NL naar de top: excelleren in tijden van bezuiniging’. Organisatie: faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen van de TU Delft, Vewin, KWR, Koninklijk Nederlands Waternetwerk, Stichting RIONED en STOWA. Informatie: (015) 278 33 47. 26 januari, Rotterdam - InfraCampus brancheontmoeting voor jongeren met potentie en professionals uit de infrastructuur. Het thema ‘Samen infra-ambities waarmaken op Olympisch niveau’ wordt na het plenaire programma uitgewerkt in workshops. Organisatie: Ahoy Rotterdam. Informatie: www.infracampus.nl. 2 februari, Utrecht - RIONEDdag jaarlijkse bijeenkomst voor iedereen die werkt aan de rioleringszorg in Nederland, met onder andere bijdragen van Chris Kuijpers (DG Ruimte en Water van het ministerie van Infrastructuur en Milieu), de nieuwe voorzitter van Stichting RIONED Hans Gaillard en hoogleraar riolering Francois Clemens én de uitreiking van de RIONEDinnovatieprijs 2012. Organisatie: Stichting RIONED. Informatie: www.riool.net of (0318) 63 11 11. agenda 17-20 april, Vlissingen - Dynamische delta’s internationaal symposium over veiligheid en duurzaamheid in stedelijke deltaregio’s, zoals het behoud en herstel van natuurlijke waardes (estuaria). Ook de economische belangen komen aan bod. Organisatie: Stuurcomité Zuidwestelijke delta, KNDW, Kennis voor Klimaat, Imares en de Provincie Zeeland. Informatie: www.dynamicdeltas.org. Buitenland 29 november-2 december, Parijs - Pollutec Horizons internationale beurs over duurzaamheid, energie en vervuiling, met onder meer aandacht voor de zuivering van afvalwater en energiebesparing en -opwekking in de watersector. Organisatie: Reed Exhibitions France. Informatie: www.pollutech.com. 2012 14-16 februari, Gent - Infratech nationale vakbeurs voor de grond-, water- en wegenbouw, in combinatie met IFEST, de grootste milieu- en energiebeurs in de Benelux. Organisatie: Ahoy Rotterdam. Informatie: www.infratechbelgium.nl. H 2O / 23 - 2011 41
Page 1 and 2: 44ste jaargang / 25 november 2011 n
Page 3 and 4: En weer die waterschappen Wanneer s
Page 5 and 6: actualiteit Bijna 8,5 maand na de b
Page 7 and 8: eproduceerbaarheid moeten tevens de
Page 9 and 10: op. We onderzoeken dit nu in modell
Page 11 and 12: San Francisco trekt zich met hulp v
Page 13 and 14: daggemiddelde temperaturen gemeten
Page 15 and 16: estuursakkoord Water zet zaak op sc
Page 17 and 18: drukken. Met als uiterste risico da
Page 19 and 20: nodig te leren van elkaar en te zoe
Page 21 and 22: waternetwerken DRIJFVEER WatercoluM
Page 23 and 24: Eenvoudig beter: naar een verbeteri
Page 25 and 26: Durban: Energie voor klimaatafsprak
Page 27 and 28: Niels Evers, Royal Haskoning Ronald
Page 29 and 30: aanleiding van de vorig jaar uitgev
Page 31 and 32: Peter van Thienen, KWR Watercycle R
Page 33 and 34: de experimentele bevestiging hierva
Page 35 and 36: aangetoond boven de zeer slecht doo
Page 37 and 38: Geleidbaarheidssondering op het str
Page 39: van het proces. Dit gegeven was aan
Page 43 and 44: • Afvalwateronderzoek • Drinkwa

Vakblad H2O nummer 23, 25 november 2011 - H2O - Tijdschrift voor ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?